Υπόθεση γαλλικών φρεγατών: «Τοπίο στην ομίχλη»... με λανθασμένους χειρισμούς

"Χαμένοι στη Μετάφραση", κακοί χειρισμοί κι ενδοκυβερνητικές κόντρες...

Στη σημερινή του συνέντευξη ο ΥΕΘΑ προσπάθησε να δώσει εξηγήσεις κυρίως για τα δύο θέματα που απασχολούν εδώ και καιρό τη δημοσιότητα: Την αναβάθμιση των μαχητικών F-16 και το θόρυβο που έχει ξεσπάσει γύρω από την πιθανότητα παραχώρησης με leasing των δύο γαλλικών φρεγατών FREMM.

Παρακολουθώντας κανείς προσεκτικά, διαβάζοντας πίσω από τα λεχθέντα του Υπουργού, θα έβγαζε το συμπέρασμα ότι αντί για εξηγήσεις, μάλλον περισσότερο "μπλέξιμο" προέκυψε από τη συνέντευξη τύπου...

Παρόλο που το θέμα της αναβάθμισης των F-16 είναι πιο επείγον και πιεστικό, εδώ θα αναφερθούμε στο θέμα των φρεγατών FREMM, τόσο για τη μεγάλη δημοσιότητα που απέκτησε, όσο και για το γεγονός ότι καταδεικνύει αφενός μια σωβούσα ενδοκυβερνητική κόντρα κι αφετέρου δημιουργεί σημαντικά ερωτηματικά για τους χειρισμούς των πολύ σημαντικών θεμάτων που άπτονται της εθνικής άμυνας.

Η Συνέντευξη

Ο ΥΠΕΘΑ αναφερόμενος στο θέμα των φρεγατών FREMM είπε ότι το ενδιαφέρον είναι παλαιό και ότι η συνομιλία Macron-Τσίπρα συνέδεε άμεσα το πρόγραμμα γαλλικών φρεγατών με την ναυπηγική μας βιομηχανία. "Αν και όταν αποφασιστεί τέτοιο πρόγραμμα θα ακολουθηθούν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες".

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων είπε: "Αυτό που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι η προσπάθεια να συνδεθεί το πρόγραμμα με τη ναυπηγική βιομηχανία και αυτό είναι και η αγωνία του πρωθυπουργού…Και ο κ.Κουβέλης έχει την ίδια αγωνία και αυτό έκανε ο ΑΝΥΕΘΑ διερευνώντας τις δυνατότητες που υπάρχουν γι΄ αυτό το πρόγραμμα…Το θέμα της εμπλοκής της αμυντικής βιομηχανίας είναι για μας κρίσιμο. Τα ΕΑΣ έχουν αρχίσει να δουλεύουν, στην ΕΑΒ υπογράφτηκε η σύβαση συλλογικής εργασίας, τα Ναυπηγεία παρέδωσαν ήδη τα υποβρύχια…", ενώ για το leasing των φρεγατών προσέθεσε: "Υπάρχει μόνο η συζήτηση που έγινε μεταξύ Macron και Τσίπρα…Οποιαδήποτε άλλη συζήτηση και αρθρογραφία δεν μας διευκολύνει…"

"Κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια"

Η υπόθεση των γαλλικών φρεγατών για το Πολεμικό Ναυτικό είναι μια ιστορία που αισίως συμπληρώνει 10 χρόνια. Ξεκινά από την κοινή διακήρυξη Καραμανλή-Sarkozi τον Ιούνιο του 2008 που έκανε λόγο στη ναυπήγηση πολεμικών σκαφών με συμφωνία μεταξύ DCNS και των Ναυπηγείων Ελευσίνας για την κατασκευή πολεμικών σκαφών στην Ελευσίνα. Από τότε κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι και φτάνουμε στο 2013, με το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο να επιβεβαιώνει με απόφασή του την πρόθεση της Ελλάδας για την απόκτηση γαλλικών φρεγατών.

Στην προ ολίγων μηνών συνάντηση Τσίπρα - Macron, ο έλληνες πρωθυπουργός παρέδοσε μια λίστα με τις ελληνικές αμυντικές ανάγκες και σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι φρεγάτες ήταν ψηλά στη λίστα. Έτσι, ξεκίνησαν αρκετές επαφές με την γαλλική πλευρά σχετικά με τις φρεγάτες, περιλαμβανομένης και της κρατικής DGA. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτές οι συζητήσεις ήταν περισσότερο σε θεωρητικό επίπεδο. Τι συνέβη στην πορεία και φτάσαμε στο σημερινό αλαλούμ;

Χαμένοι στη μετάφραση;

Ας προσπαθήσουμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι, μήπως και βρούμε κάποιαν άκρη. Στις 17 Απριλίου ο Γάλλος πρόεδρος στέλνει σαφές μήνυμα στήριξης της Ελλάδας από την Ευρωβουλή τονίζοντας ότι η Γαλλία είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη να συμπαρασταθεί σε κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ όταν απειλείται ή υφίσταται επίθεση η κυριαρχία του. Προσδιορίζει μάλιστα ειδικά την υπόθεση της Ελλάδας ότι απειλείται στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ακολούθησε επικοινωνία του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Macron και ανάμεσα στις ευχαριστίες και τις φιλοφρονήσεις ξανασυζητήθηκε και το θέμα των φρεγατών. Έτσι το απόγευμα της Πέμπτης 19 Απριλίου ο Γάλλος πρέσβης ανηφόρισε για το γραφείο του ΑΝΥΕΘΑ Φώτη Κουβέλη, με μοναδικό θέμα συζήτησης την πιθανότητα εκμίσθωσης στην Ελλάδα δύο φρεγάτες FREMM. Ο Γάλλος πρέσβης ζήτησε από τον ΑΝΥΕΘΑ να υποβληθεί επισήμως αίτημα από την Ελλάδα με λεπτομέρειες για τις απαιτήσεις, αλλά και τις οικονομικές δυνατότητες που έχει η Ελλάδα.

Την επομένη το πρωί, Παρασκευή 20 Απριλίου, το Letter Οf Request απεστάλη από τη ΓΔΑΕΕ. Ταυτόχρονα, όμως, το όλο θέμα διέρρευσε στα ΜΜΕ. Πολλές υποθέσεις μπορούν να γίνουν από πού έγινε η διαρροή και ποιος ωφελήθηκε από αυτήν, αλλά κανείς δεν μπορεί ακόμη να μιλήσει με βεβαιότητα.

Την ίδια ημέρα, ακολουθούν οι δηλώσεις του ΑΝΥΕΘΑ Φώτη Κουβέλη σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον ΣΚΑΪ που επιβεβαιώνουν τα δημοσιεύματα. Οι δηλώσεις του, για τις οποίες προφανώς πρέπει να είχε εξουσιοδοτηθεί από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα μετά την επαφή του τελευταίου με τον Γάλλο πρόεδρο, δεν υπήρξαν μόνο επιβεβαίωση των πληροφοριών που προϋπήρχαν από μήνες, αλλά μετέδωσαν ξεκάθαρα τη βεβαιότητα άμεσης ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού.

Η εντύπωση που έδωσε ο ΑΝΥΕΘΑ σε αυτή τη συνέντευξη, ήταν κάποιου που μετέφερε κάποιες πληροφορίες για ένα θέμα που δεν το γνώριζε σε βάθος. Να προσέθεσε και "τα δικά του" όταν αναγκάσθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων; Το αποτέλεσμα ήταν ότι ξεκίνησε μεγάλος θόρυβος...

Οι αντιδράσεις

Στην Τουρκία υπήρξαν δημοσιεύματα τα οποία εξέφραζαν τη δυσαρέσκειά τους για το ενδεχόμενο να πλεύσουν στο Αιγαίο φρεγάτες FREMM με SCALP Naval στον οπλισμό τους. Αμέσως μετά ακολούθησαν οι δηλώσεις της Γαλλίδας υπουργού Άμυνας, που ούτε λίγο, ούτε πολύ αρνήθηκε την παραχώρηση φρεγατών στην Ελλάδα.

Στο ΥΠΕΘΑ και την κυβέρνηση γενικά ξέσπασε συναγερμός, με υψηλόβαθμες πηγές του Υπουργείου να προσπαθούν να υποβαθμίσουν μέχρι…διαψεύσεως τις δηλώσεις Κουβέλη. Προφανώς, δεν ήταν στο πρόγραμμα η διαρροή του θέματος και βέβαια ο κάκιστος χειρισμός της υπόθεσης μετά από τη δημοσιοποίηση των συζητήσεων με τη Γαλλία, η οποία έσπευσε να διαψεύσει αμέσως για λόγους που έχουν να κάνουν με τις δικές της εσωτερικές ισορροπίες και συμφέροντα.
Μετά από το προχθεσινό ΚΥΣΕΑ, διέρρευσε από το Μαξίμου ότι δεν έγινε καμμία συζήτηση για τις γαλλικές φρεγάτες στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, ενώ και το επιτελείο Κουβέλη έριξε τους τόνους σχετικά με τις ανακοινώσεις του.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, στο ρόλο τους, στηλίτευσαν την κυβερνητική "ασυνεννοησία".

Θα μπορούσαν οι FREMM να βρίσκονται στο Αιγαίο μέχρι τον Αύγουστο;

Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι θέμα γαλλικών φρεγατών για το Στόλο υπήρχε, υπάρχει και μάλλον θα υπάρξει! Θα μπορούσε να γίνει παραχώρηση των FREMM και να βρεθεί έστω ένα πλοίο στο Πολεμικό Ναυτικό μέσα στο καλοκαίρι;

Σύμφωνα με πληροφορίες, πολύ πριν τις δηλώσεις Κουβέλη, το Πολεμικό Ναυτικό είχε κινητοποιηθεί για την άμεση εξεύρεση προσωπικού, ως πληρώματα για τις FREMM, ανάμεσα στα γαλλόφωνα στελέχη του. Υπήρξαν, επίσης, και άλλες ενέργειες γύρω από τα γαλλικά πλοία, τα όπλα και τα συστήματά τους με επείγοντα αιτήματα για ενημερώσεις προς την γαλλική πλευρά.

Όπως μας θυμίζει το περιοδικό "ΠΤΗΣΗ και ΔΙΑΣΤΗΜΑ", στις 16 Φεβρουαρίου 2015 η Αίγυπτος παρήγγειλε μια FREMM με την απαίτηση να την έχει διαθέσιμη λίγους μήνες αργότερα, όταν θα άνοιγε η νέα διώρυγα του Σουέζ, αφού η αιγυπτιακή ηγεσία ήθελε το πρώτο πλοίο που θα περνούσε να είναι η καινούργια φρεγάτα.

Υπήρχε βέβαια παράλληλα μια παραγγελία για 24 Rafale που "έπεισε" την γαλλική κυβέρνηση, που πίεσε το Γαλλικό Ναυτικό να αποχωριστεί τη φρεγάτα "Normandie". Τον Μάρτιο του 2015 ξεκίνησε η εκπαίδευση του αιγυπτιακού πληρώματος και στις 23 Ιουνίου 2015 η κυριότητα της φρεγάτας πέρασε στους Αιγύπτιους ως "Tahya Misr" και το αιγυπτιακό αίτημα ικανοποιήθηκε. Βέβαια το πλοίο επιχειρούσε για πολύ καιρό με "διπλό πλήρωμα" αλλά αυτή είναι άλλη ιστορία, που αφορούσε βέβαια πώληση με ζεστό χρήμα και όχι εκμίσθωση με υποσχετικές.

Συμπέρασμα;

Είναι δεδομένο ότι υπήρξαν βιαστικοί και κακοί χειρισμοί, αλλά και διαφορετικές "στρατηγικές" προσεγγίσεις του θέματος, από τη συγκυβέρνηση σε μια τόσο ευαίσθητη περίοδο για την εθνική άμυνα.
Το συμπέρασμα απ΄ όλα αυτά είναι ότι θέμα γαλλικών φρεγατών για την Ελλάδα υφίσταται. Όποιων γαλλικών φρεγατών, είτε λέγονται FREMM, είτε πρόγραμμα Bellh@ra, ή και κάπως αλλιώς. Απλώς, το πρόγραμμα ενοικίασης των FREMM ήταν μια κάποια λύση...

Τάσος Τσιπλάκος - Σύμβουλος Στρατηγικής
C4I Strategy Consultants
BankingNews


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση