Η ΑΟΖ, οι γεωγραφικές συντεταγμένες, ο Συρίγος και το φοβικό σύνδρομο του καθηγητή Ροζάκη

Στιγμιότυπο από την τελετή ρίψης στεφάνου στο θαλάσσιο χώρο των Ιμίων, στον τόπο θυσίας των τριών ηρώων Ελλήνων Αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού Παναγιώτη Βλαχάκου, Χριστόδουλου Καραθανάση, Έκτορα Γιαλοψού

Γράφει ο Θεόδωρος Καρυώτης

Εμφανίστηκε, ξαφνικά, στο προσκήνιο ο καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, από τη θέση του συμβούλου Δίκαιου Θάλασσας του ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, για να προβεί σε μια απαράδεκτη επίθεση στον καθηγητή Άγγελο Συρίγο για ένα άρθρο που δημοσίευσε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 26 Νοεμβρίου 2017, με τίτλο «Πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται».

Έτσι, μια εβδομάδα αργότερα, ο καθηγητής Ροζάκης δημοσίευσε μια απάντηση, στην ίδια εφημερίδα, με τίτλο «Η Μεγάλη Χίμαιρα: Οι συντεταγμένες και το Δίκαιο της Θάλασσας».

Ο Άγγελος Συρίγος στο άρθρο του επανήλθε στην ιστορία των γεωγραφικών συντεταγμένων που επρόκειτο να στείλουν στον ΟΗΕ οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου για να προσδιορίσουν την οριοθέτηση της ΑΟΖ των τριών αυτών κρατών.

Η παράγραφος που ενόχλησε τον Ροζάκη ανέφερε:

«Η Αθήνα όμως δεν έχει ανακοινώσει ποτέ επισήμως πού αρχίζει και πού τελειώνει η ελληνική υφαλοκρηπίδα στην ανατολική Μεσόγειο. Λένε κάποιοι ότι η λύση θα ήταν μία οριοθέτηση με την Αίγυπτο (που αποδεικνύεται σύνθετη) ή με την Κύπρο. Εάν μας ενδιαφέρουν οι εντυπώσεις, πράγματι μπορούμε να προχωρήσουμε σε επίσημη οριοθέτηση με την Κύπρο. Εάν μας ενδιαφέρει η ουσία –δηλαδή να δηλώσουμε διεθνώς τα ακριβή όρια της υφαλοκρηπίδας μας στην περιοχή–, καλυπτόμαστε πλήρως από την κατάθεση των σχετικών συντεταγμένων στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ. Επιπλέον, εάν καταθέσει και η Κύπρος τις δικές της συντεταγμένες για την κυπριακή ΑΟΖ, που θα συμπίπτουν με τις ελληνικές, θα έχουμε έμμεση πλην σαφέστατη οριοθέτηση μεταξύ των δύο κρατών. Αυτό δεν πρόκειται να αποτρέψει την τουρκική επιθετικότητα. Θα καταστήσει, όμως, γνωστό σε ξένες εταιρείες που δουλεύουν για λογαριασμό της τουρκικής κυβερνήσεως ότι στις συγκεκριμένες περιοχές πρέπει να παίρνουν άδεια από την Ελλάδα.»

Έτσι, στο δικό του άρθρο, ο καθηγητής Ροζάκης αναφέρει:

«Η άποψη αυτή ενέχει τεράστιους κινδύνους και φέρνει τη χώρα μας σε αμυντική θέση και σε θέση παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (η λεγόμενη Σύμβαση του Montego Bay, του 1982), την οποία η Ελλάδα έχει επικυρώσει και που η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να σέβεται, ως εθιμικό δίκαιο, ως προς τις ουσιαστικές διατάξεις της, απεχθάνεται μονομερείς ενέργειες σε περιπτώσεις θαλάσσιας στενότητας.»

Στην συνέχεια υποστηρίζει, λανθασμένα, ότι:

«Με βάση τα παραπάνω λεχθέντα, είναι σαφές ότι η Ελλάδα, αν προχωρήσει σε οριοθέτηση μονομερώς, αγνοώντας την Τουρκία, η οποία έχει κι αυτή δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω του μήκους των ακτών της –που είναι ένα από τα νομολογιακά κριτήρια του Διεθνούς Δικαστηρίου, κι ίσως το σοβαρότερο– θα βρίσκεται σε θέση παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου. Πρόκειται για ένα από τα σοβαρότερα επιχειρήματα, ίσως το μοναδικό, που επικαλούμαστε εις βάρος της Τουρκίας, η οποία δείχνει να το αγνοεί.»

Και για να μη ξεχάσει ότι είναι ο πατέρας του «φοβικού συνδρόμου», όταν ήταν Υφυπουργός Εξωτερικών, το 1996, στην κυβέρνηση Σημίτη αναφέρει:

«Η λύση, συνεπώς, δεν είναι οι συντεταγμένες, ή η έμμεση οριοθέτηση. Η λύση είναι αυτή που παραδοσιακά έχουν ακολουθήσει οι μεταδικτατορικές κυβερνήσεις: είναι η συνέχιση των διερευνητικών επαφών, που προετοιμάζουν το έδαφος για τις επίσημες διαπραγματεύσεις με την Τουρκία στο θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.» 

Για πόσες δεκαετίες πρέπει να συνεχίσουμε τις διερευνητικές διαπραγματεύσεις κύριε Ροζάκη;

Και καταλήγει το άρθρο του με τον πιο θλιβερό τρόπο γράφοντας:

«Αλλιώς, αν ακολουθηθεί το σχέδιο του κ. Συρίγου μπαίνουμε σε περιπέτειες: η Τουρκία δεν θα διστάσει να αμφισβητήσει τις συντεταγμένες, με κάθε τρόπο –και γνωρίζουμε ποιος είναι αυτός– φέρνοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις μας στη δυσχερή θέση να επιχειρήσουν να προστατεύσουν τις θαλάσσιες περιοχές οι οποίες θα έχουν οριοθετηθεί, με το ενδεχόμενο μιας ένοπλης ρήξης, που κανένας δεν επιθυμεί.»

Αυτό που περιγράφει ο καθηγητής Ροζάκης, ο Βασίλης Μαρκεζίνης και εγώ το ονομάσαμε «φοβικό σύνδρομο» σε τρία άρθρα που γράψαμε, πριν επτά περίπου χρόνια, για την ελληνοτουρκική διένεξη. Στην σημερινή συγκυρία ακούγονται προφητικά τα λόγια μας:

«Τέλος, υπάρχει το ενδεχόμενο μιας πιο «βίαιης» τουρκικής αντίδρασης, ίσως ενός νέου επεισοδίου σαν τα «Ίμια». Αυτή τη φορά, η Τουρκία θα επιδίωκε να «απομονώσει» –υποθέτουμε, παρά να καταλάβει– το Καστελόριζο από την υπόλοιπη ελληνική επικράτεια, με απώτερο στόχο να μας επιβάλει ένα συμβιβασμό ως προς τη συνεκμετάλλευση της ΑΟΖ μας.
Σε μια τόσο επιθετική κίνηση θα μπορούσαμε, ασφαλώς, να αντιδράσουμε με διάφορους τρόπους με τη βοήθεια όλων των συμμάχων μας, μια και κανείς δεν έχει συμφέρον να αφήσει την Τουρκία να ανοίξει τόσο προκλητικά ακόμη μια εστία συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή. Η προσωπική μας άποψη, εντούτοις, είναι ότι μια τόσο αστόχαστη τουρκική κίνηση θα επέτρεπε στην Ελλάδα, σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων, να ανατρέψει ακόμη μια φορά τον ισχυρισμό της Τουρκίας ότι ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και ότι χρησιμοποιεί το επιχείρημα του casus belli κάθε φορά που δεν μπορεί να υποχρεώσει τους συνομιλητές της να τις δώσουν ότι θέλει.
Ασφαλώς, θα μπορούσαμε, επίσης, να προετοιμαστούμε για προληπτική δράση στην περιοχή, η οποία δεν θα ήταν απαραιτήτως στρατιωτικής φύσεως αλλά θα μπορούσε να προσλάβει τη μορφή εντατικών οικονομικών και επικοινωνιακών δραστηριοτήτων, που θα καθιστούσαν την πιθανότητα χρήσης ωμής βίας από πλευράς Τουρκίας όχι απλώς παράνομη, αλλά και πιο προβληματική.»

Ο Δρ. Ροζάκης σαφώς γνωρίζει ότι υπάρχουν αρκετές μονομερείς οριοθετήσεις υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στον πλανήτη Γη και έχουν σταλεί γεωγραφικές συντεταγμένες στα Ηνωμένα Έθνη, χωρίς να υπάρξει καμία στρατιωτική σύρραξη. Αλλά ο καθηγητής επιμένει ότι «η Τουρκία δεν θα διστάσει να αμφισβητήσει τις συντεταγμένες, με κάθε τρόπο.» Απλώς να του υπενθυμίσουμε ότι έχουν γίνει και μονομερείς οριοθετήσεις στην γειτονιά μας από το Ισραήλ και το Λίβανο και έχουν κατατεθεί γεωγραφικές συντεταγμένες στην έδρα του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη, χωρίς να ακολουθήσουν κάποιες εχθροπραξίες.

Φαίνεται ότι ο Χρήστος Ροζάκης έχει πολύ ασθενή μνήμη, διότι ξεχνά τι έχει γράψει για τα νησιά στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος. Όπως, πολύ σωστά, εξηγεί:

«Είναι αναμφίβολο ότι η ύπαρξη των νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος, που ανήκουν κυρίως στην Ελλάδα, ευνοεί ιδιαίτερα τη χώρα. Και τούτο γιατί ο γεωγραφικός σχηματισμός τους δημιουργεί μια συμπαγή παρουσία στην θάλασσα αυτήν που δύσκολα θα μπορούσε να αγνοηθεί σε οποιαδήποτε οριοθέτηση. Η ηπειρωτική Ελλάδα ουσιαστικά προεκτείνεται στη θάλασσα μέσα από το νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, που εκκινούν από-και συμπλέκονται με- το άκρον της Αττικής και της Νότιας Εύβοιας και καταλήγουν στα Δωδεκάνησα. Αυτή η γεωγραφική συνέχεια δημιουργεί ένα ενιαίο μέτωπο που δεν έχει καμία σχέση με τις περιπτώσεις εκείνες μεμονωμένων νησιών που είναι διάσπαρτα σε μια διαφορετικά ελεύθερη θάλασσα. Η ύπαρξη αυτής της συνέχειας και της πυκνότητας, και, φυσικά, η προσθήκη του συνολικού μήκους των ακτών τους είναι εξαιρετικά ευνοϊκή για την ελληνική περίπτωση... Η λογική, λοιπόν, ότι τα ακραία ανατολικά νησιά, που βρίσκονται γι’ αυτόν τον λόγο, στην λανθασμένη πλευρά της οριοθετικής γραμμής ανάμεσα στις ηπειρωτικές ακτές της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν μπορεί να ισχύσει στην περίπτωσή μας.»

Όσο αφορά στο Καστελόριζο, αναφέρει ότι δημιουργεί ένα εδαφικό τόξο με τις ανατολικές ακτές της Ρόδου, της Καρπάθου, της Κάσου και της Κρήτης και δημιουργεί τίτλο τόσο για ΑΟΖ, όσο και για υφαλοκρηπίδα. Έτσι, το Καστελόριζο δεν είναι απομονωμένο και αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης εδαφικής ενότητας και καταλήγει:

«Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρξει μια συνολική οριοθέτηση ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, όπως αυτό προσδιορίζεται από τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης, τότε το μήκος των ακτών των νησιών που βρίσκονται στην ανατολική πλευρά της Ανατολικής Μεσογείου θα συνυπολογιστεί, ως τμήμα ενός συνολικότερου υπολογισμού, με το μήκος των άλλων ελληνικών ακτών. Κάτι που πιστεύω, ότι ευνοεί την Ελλάδα.»

Οι αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος, τα σενάρια μυστικής διπλωματίας μεταξύ Αθήνας- Άγκυρας, που αρέσουν τόσο πολύ στον Χρήστο Ροζάκη, και η εγκληματική αμέλεια των ελληνικών κυβερνήσεων να υιοθετήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) θέτουν σε κίνδυνο τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα σε μια περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζεται τρωτή απέναντι σε διεθνείς πιέσεις.
Να είστε σίγουροι ότι ο προϊστάμενος του Χρήστου Ροζάκη, που δεν είναι άλλος από τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, ούτε καν θα ψελλίσει «ΑΟΖ» στο αυτί του Σουλτάνου, όταν επισκεφθεί αυτή την εβδομάδα την Αθήνα.
Ο δε Αλέξης Τσίπρας, σίγουρα, δεν διαθέτει το ανάστημα του Τάσσου Παπαδόπουλου, που ανακήρυξε την κυπριακή ΑΟΖ αγνοώντας τις τουρκικές απειλές .

MIgnatiou



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση