Το ευρώ και η ΕΕ έχουν όλο και λιγότερους φίλους

Του Γιώργου Δελαστίκ

Προκαλεί αίσθηση ο τίτλος του τελευταίου αφιερώματος «Ευρώπη», που εκδίδουν από κοινού δυο τρεις φορές το χρόνο έξι μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες – η γερμανική Süddeutsche Zeitung, η γαλλική Le Monde, η ιταλική La Stampa, η βρετανική The Guardian, η ισπανική El País και η πολωνική Gazeta Wyborcza: «Η μεγάλη βλάβη». Ο υπότιτλος εξηγεί τι ακριβώς εννοεί: «Ο ευρωσκεπτικισμός μαίνεται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση». Οι διαπιστώσεις σκληρές, αλλά ειλικρινείς. Με... ζουρλομανδύα (!) παρομοιάζει τη σημερινή πολιτική της ΕΕ, γράφοντας μεταξύ άλλων: «Στα μάτια ενός αυξανόμενου αριθμού πολιτών των χωρών της Νότιας Ευρώπης, η ΕΕ μοιάζει κάθε μέρα όλο και περισσότερο με το ΔΝΤ στη Λατινική Αμερική: ένα ζουρλομανδύα που ροκανίζει λίγο λίγο το χώρο που έχει μέχρι τώρα αφεθεί στις εθνικές πολιτικές και αδειάζει τις εθνικές Δημοκρατίες από κάθε περιεχόμενο. Σε αυτό το νέο σενάριο, οι κυβερνήσεις διαδέχονται η μία την άλλη, αλλά οι πολιτικές που ακολουθούν παραμένουν θεμελιωδώς οι ίδιες και δεν μπορούν να τεθούν υπό αμφισβήτηση».

Η ΕΕ εχθρός της Δημοκρατίας
Και οι έξι προαναφερθείσες εφημερίδες τάσσονται αναφανδόν υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μάλιστα από κεντροαριστερή σκοπιά. Το αφιέρωμα «Ευρώπη» το εκδίδουν για να προωθήσουν τη δημοφιλία της ΕΕ. Έχει λοιπόν ιδιαίτερη πολιτική βαρύτητα το γεγονός ότι ακριβώς ένα τέτοιο έντυπο επικρίνει τόσο βαθιά την ΕΕ και την πολιτική που ασκεί, φτάνοντας μέχρι του σημείου να τη χαρακτηρίσει ουσιαστικά ως παράγοντα που υποσκάπτει τη Δημοκρατία!

«Αν με τον όρο “κυριαρχία” αντιλαμβάνεται κανείς τη δυνατότητα των λαών να αποφασίζουν αυτό που επιθυμούν για τη χώρα τους, σπάνιοι είναι οι Ευρωπαίοι του Βορρά και του Νότου που αισθάνονται κυρίαρχοι. Ένα ουσιώδες μέρος της Δημοκρατίας σε εθνικό επίπεδο έχει εξαφανιστεί, χωρίς να επιστραφεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο» αναφέρεται στο αφιέρωμα.

«Η κατάρρευση της εμπιστοσύνης στην ΕΕ είναι ένα βαθύτερο φαινόμενο. Ο ενθουσιασμός απέναντί της δεν θα αναγεννηθεί χωρίς η ΕΕ να τροποποιήσει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται απέναντι στα κράτη-μέλη της και στους πολίτες της» προειδοποιούν με ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο τους στο αφιέρωμα αυτό ο Μαρκ Λεονάρ, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), ενός πανευρωπαϊκού think tank που συσπειρώνει εκατόν εξήντα προσωπικότητες και από τα είκοσι εφτά κράτη-μέλη της ΕΕ, και ο Χοσέ Τορεβλάνκα, του ισπανικού τμήματος του ιδρύματος.

Οι πολίτες δυσπιστούν
Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες δεν έχουν πια εμπιστοσύνη στην ΕΕ. Ακόμη και στις δημοσκοπήσεις του Ευρωβαρόμετρου, οι οποίες διενεργούνται κατ’ εντολήν της ίδιας της ΕΕ, αποτυπώνεται αδρά αυτή η τάση απαξίωσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στις συνειδήσεις των λαών.

Έχουν ενδιαφέρον οι μεταβολές που συντελέστηκαν ανάμεσα στο 2004, εποχή ιδιαίτερης ευφορίας και ακτινοβολίας της ΕΕ, και στο 2012, όπως εμφανίζονται στο Ευρωβαρόμετρο.

Το 2004 λοιπόν δεν είχε εμπιστοσύνη στην ΕΕ το 42% των Γερμανών, αλλά το 2012 το ποσοστό αυτό είχε εκτοξευτεί στο 61%! Το 2004 οι Γάλλοι δήλωναν ότι δεν εμπιστεύονται την ΕΕ σε ποσοστό 40%, το 2012 το ποσοστό αυτό είχε ανεβεί στο 56%. Πρωταθλητές της αμφισβήτησης βέβαια ήταν ανέκαθεν οι Βρετανοί, αλλά ουδέποτε το ποσοστό έλλειψης εμπιστοσύνης προς την ΕΕ είχε φτάσει στα σημερινά επίπεδα: το 47% του 2004 εκτοξεύτηκε στο... 75% (!) το 2012.

Αναφερόμενοι στις πέντε μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η πιο εκρηκτική απόρριψη της ΕΕ σημειώθηκε σε δύο χώρες που μέχρι πρότινος κατατάσσονταν στα... «ευρωλιγούρια» και μάλιστα επικεφαλής – στην Ιταλία και την Ισπανία!

Και στις δύο χώρες, το 2004 το ποσοστό δυσπιστίας προς την ΕΕ ήταν μόλις 27%. Καθώς όμως και οι δύο χώρες χτυπήθηκαν άγρια από την πολιτική της ΕΕ για την προώθηση πανευρωπαϊκά της άγριας λιτότητας, το ποσοστό έλλειψης εμπιστοσύνης προς την ΕΕ απογειώθηκε στο... 72% (!) στην Ισπανία και στο 62% στην Ιταλία. Πρωτοφανείς εξελίξεις, πραγματικά.

Το 2004, σε καμία από τις πέντε μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ δεν υπήρχε απόλυτη πλειοψηφία αυτών που δεν εμπιστεύονταν την ΕΕ – ούτε καν στη Βρετανία! Τα ποσοστά τους κυμαίνονται από το 27% στην Ιταλία και την Ισπανία έως το 47% της Βρετανίας.

Αντιθέτως, το 2012 και στα πέντε αυτά κράτη κυριαρχούσε η έλλειψη εμπιστοσύνης προς την ΕΕ: από το 75% των Βρετανών και το 72% των Ισπανών έως το 56% των Γάλλων! Πλήρης αντιστροφή της κατάστασης.

«Τα σαρκοβόρα της Ευρώπης!»
Οι κεντροαριστερές εφημερίδες The Guardian και The Independent είναι οι πιο φιλοευρωπαϊκές εφημερίδες της Βρετανίας. Έχει λοιπόν βαρύνουσα πολιτική σημασία, που αντανακλά την επιδείνωση του κλίματος εναντίον της ΕΕ και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, το γεγονός ότι εμφανίζεται στην πρώτη από τις δύο αυτές εφημερίδες άρθρο με έναν εξαιρετικά εύγλωττο τίτλο: «Τα σαρκοβόρα της Ευρώπης τώρα απειλούν να μας καταβροχθίσουν όλους»!

«Η συμφωνία που επιβλήθηκε διά της βίας στην Κύπρο από την υπό γερμανική ηγεσία τρόικα δεν συνιστά διάσωση. Στην πραγματικότητα θα καταστρέψει την οικονομία του νησιού» υποστηρίζει ο Βρετανός αρθρογράφος.

«Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι λαοί κρατούνται όμηροι από τις τράπεζες, τους μετόχους και τις εταιρείες που απαιτούν λύτρα. Όλοι αυτοί είναι αποφασισμένοι να διασφαλίσουν ότι δεν θα σηκώσουν αυτοί το κόστος της κρίσης που αυτοί δημιούργησαν. Οι λαοί κρατούνται όμηροι και από πολιτικούς που θεωρούν δουλειά τους να εκτελούν τις επιθυμίες των τραπεζών, των μετόχων και των εταιρειών» προσθέτει.

Το συμπέρασμά του είναι σαφέστατο: «Σκληραίνει σε όλη την Ευρώπη η αντίσταση σε αυτή την οικονομική πολιτική που συνιστά σπιράλ θανάτου... Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η αντίσταση πρέπει να γίνει πιο δυνατή – διαφορετικά θα μας καταβροχθίσουν όλους».

Η ήπειρος πολώνεται
Το βρετανικό περιοδικό The Economist προειδοποιεί: «Αν η ύφεση και η μαζική ανεργία στην ευρωπαϊκή περιφέρεια επιμείνουν και τον επόμενο χρόνο, η πολιτική μπορεί να πολωθεί επικίνδυνα».

Την άποψη αυτή συμμερίζεται και μάλιστα με πιο κατηγορηματικό τρόπο και ένας αρθρογράφος της αμερικανικής εφημερίδας The New York Times, ο Τόμας Ράιτ από το Ινστιτούτο Μπρούκινγκς της Ουάσιγκτον. «Η ευρωπαϊκή πολιτική πολώνεται με τρόπο που καθιστά απίθανη την περαιτέρω πρόοδο (της ολοκλήρωσης της ΕΕ)» υποστηρίζει και προχωρεί σε μια σημαντική πρόβλεψη: «Η επόμενη αποφασιστική στιγμή μπορεί να είναι όταν ένα κράτος-μέλος στην περιφέρεια της ΕΕ εκλέξει μια κυβέρνηση με σιδηρά εντολή να πει «Όχι» στη γερμανική κυβέρνηση, η οποία έχει και αυτή σιδηρά εντολή να μην λυγίσει... Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει απόσυρση της υποστήριξης της ΕΚΤ και μια κλιμάκωση που θα οδηγήσει σε νέες πράξεις αποσύνθεσης της ΕΕ».

Μας κυβερνούν ανδρείκελα
Ο Σερζ Αλιμί, διευθυντής της Le Monde Diplomatique, είναι κυριολεκτικά έξω φρενών με την πολιτική των ηγετών της ΕΕ και της Ευρωζώνης, ιδίως μετά τη στάση που τήρησαν εναντίον της Κύπρου, λεηλατώντας τις καταθέσεις που υπήρχαν στις τράπεζες του νησιού.

«Μα ποια “εμπιστοσύνη” μπορεί να έχει κανείς ακόμη στο ενιαίο νόμισμα και στην ιερή και απαραβίαστη εγγύηση των τραπεζικών καταθέσεων, αν οποιοσδήποτε πελάτης μιας ευρωπαϊκής τράπεζας μπορεί να ξυπνήσει ένα πρωί με τις αποταμιεύσεις του ακρωτηριασμένες στη διάρκεια της νύχτας;» αναρωτιέται στο πρωτοσέλιδο άρθρο του στο τεύχος Απριλίου της σοβαρής εφημερίδας.

«Τα δεκαεφτά κράτη-μέλη του Eurogroup τόλμησαν έτσι το αδιανόητο. Θα το ξανακάνουν. Κανένας πολίτης της ΕΕ δεν μπορεί από εδώ και πέρα να αγνοεί ότι είναι ο προνομιακός στόχος μιας οικονομικής πολιτικής αποφασισμένης να τον απογυμνώσει από τους καρπούς της εργασίας του με το πρόσχημα της αποκατάστασης των δημόσιων λογαριασμών» προσθέτει.

Και καταλήγει, ακάθεκτος: «Στη Ρώμη, την Αθήνα ή τη Λευκωσία, ντόπιες μαριονέτες φαίνονται ήδη αποφασισμένες να μετουσιώσουν σε πράξη τις εντολές προς αυτή την κατεύθυνση που θα τους δώσουν οι Βρυξέλλες, η Φρανκφούρτη ή το Βερολίνο, έστω και αν στη συνέχεια βρεθούν να αποκηρύσσονται από τους λαούς τους» τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση.

Είναι προφανέστατο ότι οι φίλοι της ΕΕ και του ευρώ, που διαμορφώνονται από τους Γερμανούς, όλο και λιγοστεύουν.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ στις 02/05/2013 (Τεύχος 185)

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση