Ο χρήσιμος ηλίθιος και ο ανυπόμονος της μέσης ανατολής

Του Ιωάννη Αθ. Μπαλτζώη*

H κατάσταση στην Μέση Ανατολή είναι καζάνι που βράζει και δεν ξέρεις πότε και που θα σκάσει. Από τη μια ο εμφύλιος της Συρίας που μαίνεται ανηλεώς και από την άλλη η κατάσταση με το Ιράν και την αδημονία του Ισραήλ να επιτεθεί προληπτικά στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις, με την συνδρομή η και συμμετοχή των Αμερικανών, για να το αποτρέψει να κατασκευάσει ατομικά όπλα. Έτσι τα δύο ερωτήματα που πλανώνται πάνω από την Μέση Ανατολή είναι. Πότε θα πέσει ο Άσσαντ και με ποιο τρόπο και πότε θα εκδηλωθεί στρατιωτική ενέργεια κατά του Ιράν. Στο πρώτο ερώτημα η απάντηση είναι πολύ δύσκολη και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν. Ο Άσσαντ δεν είναι εύκολο να πέσει, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των Δυτικών, Τουρκίας και Αράβων, καθόσον διαθέτει ισχυρούς φίλους και συμμάχους και είναι μαζί του μεγάλες εθνολογικές και θρησκευτικές ομάδες της Συρίας. Στο δεύτερο ερώτημα οι εκτιμήσεις των ειδικών διαφέρουν.

Διαβάστε περισσότερα...

Άλλοι εκτιμούν ότι το ανυπόμονο Ισραήλ τελικά θα εκτελέσει την επιχείρηση μόνο του, χωρίς τους Αμερικανούς και φυσικά χωρίς την έγκρισή των, άλλοι εκτιμούν ότιείναι να γίνει θα γίνει μετά τις Αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2012, με τους Αμερικανούς να κυριαρχούν στην εν λόγω επιχείρηση, όπου φυσικά θα συμμετέχουν και οι Ισραηλινοί και τέλος άλλοι να εκτιμούν, ότι τίποτα δεν θα συμβεί, πέραν των φραστικών απειλών και υπερβολών και ότι θα υπάρξει τελικά συμφωνία, που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Και μέσα σεαυτή την αβέβαιη κατάσταση μια επίσκεψη τάραξε τα λιμνάζοντα ύδατα. Η αιφνιδιαστική επίσκεψη του αρχηγού της CIA του στρατηγού Νταβίντ Πετρέους στην Τουρκία (2-3 Σεπτ) και στο Ισραήλ (4-5 Σεπτ) σηματοδότησε, κατά τους δυτικούς στρατιωτικούς παρατηρητές τις μελλοντικές εξελίξεις στην περιοχή.

Εδώ αξίζει να αναφερθούμε στον στρατηγό Πετρέους, ως διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στο Ιράκ και να ενθυμίσουμε ότι ήταν ο άνθρωπος που αιχμαλώτισε στο Βόρειο Ιράκ Τούρκους αξιωματικούς και τους περιέφερε από χωρίου εις χωρίον με κουκούλες από τσουβάλια, προκαλώντας την εκδικητική μανία των τουρκικών ΜΜΕ. Ε, λοιπόν αυτός ο άνθρωπος που εξευτέλισε την Τουρκία συναντήθηκε επίσημα με τον Ερντογάν και τον Γκιουλ και με απόλυτη μυστικότητα συζήτησαν πολλά θέματα, με κυρίαρχο βέβαια το Συριακό και τον ρόλο της Τουρκίας επί του θέματος.Όπως ¨διέρρευσε¨ από την Άγκυρα, ο στρατηγός Πετρέουςσυζήτησε στην τουρκική πρωτεύουσα, τη δεύτερη φάση της εμπλοκής της Άγκυρας και των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στη μεθόδευση των ενεργειών για την απαλλαγή από τον Άσαντ ή ακόμη και της τελικής εισβολής στη Συρία, όταν και αν τελικά αποφασιστεί .

Στην Άγκυρα λοιπόν, κεκλεισμένων των θυρών, ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν και ο Πρόεδρος Αμπντουλαχ Γκιούλ (μετά το εξιτήριο από το Νοσοκομείο) εξέφρασαν αρχικά στον στρατηγό Πετρέους τα παράπονά τους και την οργή τους για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία όπως εκτιμούν τους δένει τα χέρια για τη δημιουργία ασφαλών καταφυγίων στη Συρία (έτσι λέμε τώρα την εισβολή σε ξένη χώρα) για επιχειρήσεις κατά του καθεστώτος Άσαντ. Τον ενημέρωσαν ακόμη ότι η τουρκική Πολεμική Αεροπορία βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής τους δύο τελευταίους μήνες για την αποστολή αυτή, μαζί με τις αεροπορικές δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ. Ωστόσο, καμία χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει σε επιχειρήσεις, χωρίς υλικοτεχνική υποστήριξη από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ.

Οι Τούρκοι ως γνωστόν επικρίνουν την άρνηση του Ομπάμα να συμμετάσχει άμεσα στη συριακή κρίση, παρά τις κλιμακούμενεςαπειλές που αντιμετωπίζει η Τουρκία, λόγω της ανοιχτής πόρτας που αφήνει ο Άσαντ στο PKK για βάσεις στο βόρειο τμήμα της Συρίας και στο τρίγωνο των συνόρων Ιράκ-Συρίας-Τουρκίας.Ήδη οι αντάρτες του ΡΚΚ έχουν καταλάβει μεγάλες περιοχές στην ΝΑ Τουρκία και τις ελέγχουν απόλυτα, χωρίς ο Τουρκικός Στρατός και η Αεροπορία να μπορούν να κάνουν κάτι. Η Άγκυρα είναι επίσης σε δύσκολη θέση λόγω της κλιμακούμενης εισροής προσφύγων από τη Συρία που δημιουργούν ένα δυσβάσταχτο βάρος για την οικονομία της, όπως ισχυρίζεται, αν και αυτό δεν απόλυτα αληθές, αφού στην πραγματικότητα οι προσφυγικοί καταυλισμοί, χρηματοδοτείται από τον ΟΗΕ.

Φαίνεται όμως ότι ο αρχηγός της CIA καθησύχασε τους Τούρκους ηγέτες και «ανέθεσε» στην Τουρκία τον ειδικό ρόλο, που επιθυμούσαν στην σχεδιαζόμενη επιχείρηση . Έτσι λοιπόν συμφωνήθηκε και το επιχειρησιακό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθούν από δω και πέρα, οι δυνάμεις των αντικαθεστωτικών εντός Συρίας. Αμέσως μετά τη συνάντηση αυτή, δύο ταξιαρχίες Σύρων αντικαθεστωτικών (στην πραγματικότητα αποτελούνται από Σύριους λιποτάκτες στρατιωτικούς, πολλούς μισθοφόρους ιδιαίτερα από Λιβύη, μέλη της Αλ Κάιντα, Τζιχάντια, τυχοδιώκτες και άλλα ακραία Ισλαμιστικά λουλούδια ) τέθηκαν υπό τον άμεσο επιχειρησιακό έλεγχο Τούρκων αξιωματικών. Δηλαδή ανέλαβαν την διοίκηση και τον επιχειρησιακό έλεγχο Τούρκοι εν ενεργεία στρατιωτικοί. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόκειται για την ταξιαρχία «Tawhid», η οποία επιχειρεί στην τοποθεσία Al Bab στο Χαλέπι, και την ταξιαρχία «North Liberators Brigade», που επιχειρεί στην περιοχή Idlib της Βορείου Συρίας. Για να υπογραμμίσουμε την σοβαρότητα του θέματος, απλά να αναφέρουμε την «εξαφάνιση» της επίσκεψης Πετρέους στην Άγκυρα από τα Τουρκικά ΜΜΕ, σαν να μην συνέβη ποτέ.

Μετά την Τουρκία ο στρατηγός Πετρέους, μετέβη στο Ισραήλ, για ενημέρωση της κατάστασης και για τις μελλοντικές εξελίξεις στην περιοχή. Βέβαια το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών δεν είναι και το καλύτερο τελευταία. Το Ισραήλ έχει ένα διπλό παράπονο για την πολιτική Ομπάμα στο θέμα του Ιράν: Η κυβέρνησή των ΗΠΑ , όχι μόνο δεν απειλεί τους ηγέτες του Ιράν με το ενδεχόμενοστρατιωτικής επέμβασης που θα μπορούσε να τερματίσει την κούρσα της Τεχεράνης για απόκτηση πυρηνικών όπλων, αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι και μάλιστα σε υψηλότατο επίπεδο, καταβάλλουν ενεργά και δυναμικά προσπάθειες για την πρόληψη τυχόν ισραηλινής επίθεσης, τουλάχιστον μέχρι τις αμερικανικές εκλογές.

Μέσα σε αυτό το ψυχρό κλίμα γίνεται αντιληπτό ότι η (απόρρητη) ενημέρωση Πετρέους στην Ισραηλινή ηγεσία, δεν απέδωσε κάτι χρήσιμο , ούτε έγινε βελτίωση του αρνητικού κλίματοςμεταξύ των δύο χωρών και συμμάχων. Υψηλά ιστάμενοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η επίσκεψή του Petraeus αποτέλεσε μια μη δεσμευτική χειρονομία καλής θέλησης των ΗΠΑ προς το Ισραήλ και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο, που έχει την σημασία της για τον πρόεδρο Ομπάμα, η οποία μάλιστα δεν απαιτεί από τον Λευκό Οίκο ή τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Martin Dempsey να υπαναχωρήσουν ή να ζητήσουν συγγνώμη για τα υποτιμητικά σχόλια τους, όσον αφορά στην ικανότητα του Ισραηλινού Στρατού για επίθεση κατά του Ιράν. Ως γνωστόν εκφράστηκαν αμφιβολίες και επικρίσεις από τους δύο Αμερικανούς ηγέτες, για την ικανότητα των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων να εκτελέσουν τέτοιας μορφής και κλίμακας επιχείρηση μόνοι τους.

Ειδικότεραο στρατηγός Μάρτιν Ντέμπσεϊ, δήλωσε, «ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε τυχόν Ισραηλινή επίθεση στο Ιράν». Προειδοποίησε επίσης ότι μια τέτοια επίθεση θα προκαλούσε τη διάσπαση της συμμαχίας, που έχει επιβάλει αυστηρές οικονομικές και όχι μόνο κυρώσεις στο Ιράν, το οποίο βέβαια υποστηρίζει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι ειρηνικό. Εδώ να αναφέρουμε και τις πρόσφατες δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριαμπκόφ που απηχεί ξεκάθαρα την Ρωσική θέση: «Εμείς, όπως και πριν, δεν βλέπουμε να υπάρχουν ενδείξεις μιας στρατιωτικής διάστασης στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Δεν υπάρχουν ενδείξεις».

Με την παραπάνω δήλωση, ο Ντέμπσεϊ ξεκαθάρισε ότι, αν ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου επιχειρήσει στρατιωτική επέμβαση θα διακινδυνεύσει να χάσει την υποστήριξη του σημαντικότερου συμμάχου του Ισραήλ.

«Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει τίποτα μπροστά στο κατηγορηματικό «Όχι» των Η.Π.Α. Γι' αυτό κι εξερευνά τα περιθώρια δράσης που της έχουν απομείνει»,δήλωσε πρώην σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Ισραήλ. Εδώ εκτιμούμε ότι οι Αμερικανοί έχουν δίκαιο. Οι Ισραηλινοί έχουν την δυνατότητα να εκτελέσουν μια μαζική πυραυλική και αεροπορική επίθεση κατά του Ιράν με συντριπτικά πλήγματα, αλλά σε ένα κύμα. Για τα συνεχή και ανηλεή πλήγματα ¨τύπου χαλιού¨, που θα μπορούσαν να παραλύσουν και να καταστρέψουν την Ιρανική πολεμική μηχανή, απαιτούνται πολλές δυνάμεις, μέσα και συστήματα, που μόνο μια πολυεθνική δύναμη με την ηγετική παρουσία και συμμετοχή των Αμερικανικών δυνάμεων θα μπορούσε να επιτύχει τα επιζητούμενα αποτελέσματα, αλά και θα πάλι θα εκφράσουμε τις επιφυλάξεις μας για την επιτυχή έκβαση, καθόσον το Ιράν έχει τεράστιες πολεμικές δυνατότητες και ισχυρούς φίλους και εταίρους, με αποτέλεσμα η σύρραξη να γενικευτεί, με συμμετοχή και άλλων εθνών ακόμη και πέραν της περιοχής της Μέσης Ανατολής ακόμη και σε παγκόσμιο πόλεμο.

Λίγες ώρες αργότερα και κατά τη διάρκεια των συζητήσεων Πετρέους και Ισραηλινών, παρατηρήθηκαν «περίεργες μετακινήσεις στρατιωτικών μονάδων» εντός της Συρίας αλλά και στον Νότιο Λίβανο. Πρόκειται, κατά πληροφορίες, για μονάδες του τακτικού συριακού στρατού καθώς και μονάδες των Λιβανέζων Χεζμπολάχ. Παρατηρητές στο Ισραήλ διαπίστωσαν πως την ίδια στιγμή μετακινήθηκε αντιαεροπορική μονάδα του Ισραήλ (Iron Dome) στα σύνορα με τον Λίβανο. Η δύναμη αυτή είναι εξοπλισμένη με συστήματα αναχαίτισης πυραύλων, προφανώς για να αντιμετωπίσει πιθανή επίθεση με ρουκέτες από τη Xεζμπολάχ.

Εκτιμώντας την διαμορφωθείσα κατάσταση θεωρούμε ότι έχουμε φθάσει στα όριακαι ο δείκτης στο κόκκινο. Η Τουρκία που ανυπομονεί να αναλάβειδράση, αδυνατεί να αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης και τους κινδύνους που απορρέουν . Τυφλωμένη από τον νέο-Οθωμανικό ιμπεριαλιστικό μεγαλοιδεατισμό των θεωριών του Αχμέτ Νταβούτογλου, έχει καταστεί ο χρήσιμος ηλίθιος για τους σκοπούς και τις επιδιώξεις της Νέας Τάξης Πραγμάτων. Η πολιτική των μηδενικών προβλημάτων που στόχευαν, έχει καταντήσει πλέον σε πολιτική των προβλημάτων με όλους για όλα και πιο πολύ με τους γείτονές των. Δεν αντιλαμβάνονται οι Τούρκοι ηγέτες, ότι χρησιμοποιούνται από τους εκφραστές αυτής της πολιτικής, τις ΗΠΑ, τις Δυτικές Δυνάμεις και κάποια Σουνιτικά Αραβικά κράτη, με μοναρχικά, μη δημοκρατικά καθεστώτα, ότι τελικά θα πέσουν μέσα στον λάκκο που σκάβουν για τους άλλους και θα καούν τελικά στην φωτιά που ετοιμάζουν για γειτονικούς των λαούς. Δεν βλέπουν πέρα από την μύτη τους, γιατί πως αλλιώς να εξηγήσει κάποιος τις απανωτές ήττες και τα χαστούκια που δέχονται τελευταία και δεν μπορούν να αντιδράσουν, παρά να διακηρύττουν μεγαλοστόμως ότι η Τουρκία είναι μεγάλο έθνος και θα…….. αντιδράσει.
Υπενθυμίζουμε την υπόθεση Στολίσκου Ελευθερίας 1 και τους θανάτους Τούρκων πολιτών στο Μάβι Μαρμαρά, την κατάρριψη του Τουρκικού Α/Φ RF-4 Phantom από την Συριακή αεράμυνα και τώρα την απώλεια μεγάλου εδάφους στην ΝΑ από τους μαχητές του ΡΚΚ, που σηματοδοτεί την σπίθα που άναψε το φυτίλι του ξεσηκωμού του Κουρδικού λαού και την δημιουργία Κουρδικού κράτους από το Ιράκ, στην Συρία μέχρι την ΝΑ Τουρκία. Πάντως αυτό που έχει «σχεδιαστεί» να γίνει στην Συρία, ίσως να έχει την τύχη των μέχρι τώρα σχεδιασμών, που όλοι, μα όλοι έχουν αποτύχει. Ο Άσαντ παραμένει στην θέση του, η οποία τελευταία είναι περισσότερη ισχυροποιημένη, παρά τις λυσσαλέες προσπάθειες των ΗΠΑ και των συμμάχων των (Αγγλία, Γαλλία, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Κατάρ) σε όλους τους τομείς να επιτύχουν την ανατροπή του Άσαντ και να εγκαθιδρύσουν νέα Σουνιτική Ισλαμική (δηλαδή οι Σύριοι Αδελφοί Μουσουλμάνοι) κυβέρνηση, όπως συνέβη με τα Αραβικά κράτη που τα χτύπησε η αποκαλούμενη «αραβική άνοιξη», που σε όλα που έγιναν εκλογές, τις κέρδισαν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Και όπως διαφαίνεται η λύση δεν είναι στην διοίκηση των αντικυβερνητικών Ταξιαρχιών από Τούρκους αξιωματικούς. Και μέσα σε αυτή η κατάσταση η Ελλάδα δια του ΥΠΕΞ, από την Πάφο όπου ευρίσκεται «ζήτησε την απόσυρση του Άσαντ, για να σταματήσει η αιματοχυσία», λες και ο πρόεδρος της Συρίας είναι παλιάς τεχνολογίας όχημα και πρέπει να αποσυρθεί. Τόσο σοβαρή εξωτερική πολιτική ασκούμε.

Σε ότι αφορά το Ισραήλ, η κατάσταση μοιάζει πλέον να παγιώνεται. Μετά τις σκληρές και ασυνήθιστες για το Ισραήλ δηλώσεις του στρατηγού Ντέμσει, το Ισραήλ φαίνεται να αποδέχεται την υφιστάμενη κατάσταση. Καμιά μονομερής ενέργεια κατά του Ιράν, μέχρι τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Μετά τις εκλογές και ανάλογα με το αποτέλεσμα. Ο Μιτ Ρόμνευ όχι μόνο συμφωνεί και συντάσσεται με τις Ισραηλινές θέσεις, αλλά υπερθεματίζει και εγκαλεί τον Ομπάμα, γιατί δεν έχει επιτεθεί στο Ιράν ακόμη. Αν εκλεγεί ο Ομπάμα, τίποτα δεν είναι σίγουρο. Ο πρόεδρος Ομπάμα δεν έχει πειστεί πλήρως και δεν είναι τελικά οπαδός της προληπτικής επίθεσης κατά Ιράν, για αυτό και έχει επισύρει την μήνιν του Ισραήλ και των γερακιών του Μπίμπι Νετανιάχου και Εχούντ Μπαράκ. Το ψάχνει το θέμα και στο μυαλό του τριγυρίζει και η πιθανότητα εξεύρεσης διπλωματικής λύσης, αντιλαμβανόμενοςτους τεράστιους κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία, την ασφάλεια και την ειρήνη.

Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες όμως ο Ομπάμα έχει αποφασίσει με τον Νετανιάχου και ότι είναι να γίνει θα γίνει μετά τις εκλογές, όταν εκλεγεί. Ο Νετανιάχου και ο Μπαράκ, υπέρμαχοι της προληπτικής επίθεσης έχουν έλθει σε σύγκρουση με την μερίδα των Ισραηλινών που δεν προκρίνουν την μονομερή ενέργεια εκ μέρους του Ισραήλ. Μιλάμε για ανθρώπους που η γνώμη των έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία, όπως ο πρώην αρχηγός της Μοσσάντ Μείρ Νταγκάν, ο νυν αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αντγος Μπένι Γκάντζ και πολλοί άλλοι. Οι Ισραηλινοί κάνουν το λάθος να συγκρίνουν την πετυχημένη επιχείρησή των «ΟΠΕΡΑ» κατά του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ιράκ στις 7 Ιουνίου 1981, με το σημερινό Ιράν. Εξετάζοντας τις δύο περιπτώσεις καταλήγουμε στο συμπέρασμα: ΚΑΜΜΙΑ ΣΧΕΣΗ. Έτσι η ανυπομονησία του Ισραήλ για προληπτική ενέργεια κατά Ιράν, έστω και μονομερώς, τελικά επιβραδύνθηκε και φαίνεται ότι έλαβε τέλος από τους δύο προαναφερθέντες παράγοντες. Δηλαδή από τις προσωπικότητες εντός του Ισραήλ, που αντιτίθενται σε μονομερή ενέργεια (δεν είναι λίγο να παίρνει θέση δημοσίως ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου και να λέει όχι σε μονομερή ενέργεια) και από την καθαρή , ηχηρή και μάλλον προσβλητική για τις Ένοπλες Δυνάμεις του Ισραήλ θέση των ΗΠΑ, εκπεφρασμένη, έστω και διπλωματικά από τον Ομπάμα (που λόγω εκλογών προσδοκά ψήφους και στήριξη από το πανίσχυρο εβραϊκό λόμπυ) και κυρίως και ιδιαίτερα από τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των ΗΠΑ, στρατηγό Ντέμπσευ.

Έτσι λοιπόν ας αναμένουμε τις μελλοντικές εξελίξεις στην περιοχήμετά τις αμερικανικές εκλογές, όχι τόσο για την Συρία, που μπορεί να έχουμε εξελίξεις, λόγω της ρευστότητας της κατάστασης και όχι λόγω της ανάληψης της διοίκησης των αντικαθεστωτικών Ταξιαρχιών από τους Τούρκους, όσο και ιδιαίτερα για το Ιράν, που όπως εκτιμάται θα συνεχιστεί η φρασεολογία απειλών και ψυχολογικών επιχειρήσεων εκατέρωθεν, χωρίς να αναμένονται πολεμικές επιχειρήσεις.

*Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντιστράτηγος (ε.α.), πρώην ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ και συνδιαχειριστής της ιστοσελίδας www.analystsforchange.org

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση