Τι θα γίνει με τον Καντάφι; Θα αντιδράσει κανείς βορείως της Γαύδου;

• Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Στη Λιβύη γίνεται αιματοχυσία ή κάνω λάθος; Ο συνταγματάρχης Καντάφι είναι δικτάτορας ή κάνω λάθος; Η χώρα του συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που συστηματικά παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα ή κάνω λάθος; Υπάρχει ένα θέμα με την Γαύδο, που η Λιβύη την συμπεριλαμβάνει στη δική της θαλάσσια ζώνη οικονομικής εκμετάλλευσης ή κάνω λάθος;

Αν κάνω λάθος, ας βγει κάποιος και να μου το πει. Αν δεν κάνω λάθος, όμως, πρέπει κάποιος να μας εξηγήσει γιατί ο πρωθυπουργός, με την ιδιότητά του τακτικού συνομιλητή του Καντάφι δεν έχει μέχρι στιγμής καθόλου ασχοληθεί με το θέμα.

Και μην υποστηρίξει κανείς πως είχε να προετοιμάσει τα κρίσιμα ταξίδια του στην Ευρώπη, κυρίως στο Βερολίνο, και δεν έμεινε χρόνος για ενασχόληση με τον «σατράπη» της Β. Αφρικής.

Διότι σ’ αυτήν την περίπτωση, πρέπει ο κ. Παπανδρέου να μας εξηγήσει για ποιο λόγο μόλις ξεσπά μια εξέγερση συστηματικά δεν παίρνει θέση και διαγράφει από την Σοσιαλιστική Διεθνή έναν- έναν τους δικτάτορες – μέλη της μετά την πτώση τους.

Χρειαζόμαστε επίσης μια εξήγηση για ποιον λόγο ο πρωθυπουργός έχασε τον χρόνο του σε τηλεφωνήματα και σούρτα-φέρτα στη Λιβύη, ενώ σίγουρα είχε σοβαρότερα θέματα για να ασχοληθεί.

Δεν αναφέρομαι μόνο στο ταξίδι του τον περασμένο Νοέμβριο στη Λιβύη, όπου οι καιροσκόποι ηγέτες της ΕΕ, που στις φλέβες τους ρέει πετρέλαιο και όχι αίμα (αυτό ρέει στην Τρίπολη και στην Βεγγάζη), είχαν την φαεινή ιδέα να δώσουν άφεση αμαρτιών στον δικτάτορα και να οργανώσουν εκεί την Σύνοδο ΕΕ – Αφρικής.

(Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι είναι βουτηγμένοι στο πετρέλαιο. Γνωστή και η υπόθεση της απελευθέρωσης, το 2009, του βομβιστή του Λόκερμπι, υπεύθυνου για τον θάνατο 270 επιβατών της ΠΑΝ ΑΜ που έπεσε στη Σκωτία το 1988. Τον άφησαν ελεύθερο επειδή υποτίθεται ότι δεν του απέμεναν πάνω από τρεις μήνες ζωής, σήμερα ζει και βασιλεύει σε βίλα που του έχει παραχωρήσει ο Καντάφι, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον δήλωσε μετανιωμένος και ορκίστηκε – δεν τον πίστεψε κανείς – πως η αποφυλάκιση δεν σχετιζόταν με την πετρελαϊκή συμφωνία με την Λιβύη, ύψους πολλών δις ευρώ και με εμπλοκή της βρετανικής ΒΡ).

Αναφέρομαι στο γεγονός ότι ο κ. Παπανδρέου, τον Ιούνιο του 2010 πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Λιβύη και υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον Καντάφι, αφού προηγουμένως του έδειξε – για να τον συγκινήσει; - μια φωτογραφία του με τον πατέρα του Ανδρέα Παπανδρέου από τους «ηρωικούς» χρόνους της περίφημης «Πρωτοβουλίας των Έξι».

Κι’ αν ρίξουμε μια ματιά στο ημερολόγιο των τηλεφωνημάτων του πρωθυπουργού, θα δούμε ότι στις 22 Αυγούστου του 2010 τηλεφωνήθηκε με τον πρωθυπουργό της Λιβύης Αλή Αλ Μαχμούντι.


Όχι πως δεν έχουμε θέματα με την Λιβύη. Αλλά δεν μάθαμε ποτέ αν προχώρησε κάτι που να ξεπερνά τη γνωστή «διπλωματία χαμηλής πολιτικής», που ακολουθείται και με την Τουρκία.

Δεν μάθαμε ποτέ τι απέγινε και πώς εξελίχθηκε εκείνη η υπόθεση της υφαλοκρηπίδας, όταν τον Δεκέμβριο του 2007 η Αθήνα, επίσης αγνοώντας με ποιον διαπραγματεύεται, άρχισε συζητήσεις με την Λιβύη, την Αίγυπτο και την Αλβανία. Πώς πάνε, καλά; Πάντα καλά!

Η Τουρκία είχε τότε δηλώσει ότι θα δώσει υπόμνημα και πως δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει οποιαδήποτε συμφωνία.

Επί του θέματος η Ελλάδα κοιμόταν όρθια επί πολλά χρόνια. Απίστευτο πώς η ελληνική πολιτική τάξη είναι η μόνη επί του πλανήτου που δεν έχει προστατέψει ούτε καν τα οικονομικά συμφέροντα της χώρας.

Ξύπνησαν (για λίγο όπως αποδεικνύει, ίσα για ν’ αλλάξουν πλευρό), το 2006, όταν διαπιστώθηκε πως στην ιστοσελίδα της λιβυκές εταιρίας πετρελαίου, η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης, μαζί με την Γαύδο και την Γαυδοπούλα, εμφανιζόταν ως περιοχή ελεγχόμενη από τη Λιβύη.

Τότε ήταν που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Παπούλιας πήρε πάνω του το θέμα και πραγματοποίησε επίσκεψη στη Λιβύη. Επιστρέφοντας ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με την λιβυκή πλευρά να συσταθούν επιτροπές που θα ασχοληθούν με τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα σε Ελλάδα και Λιβύη. Κάτι τέτοιο, βέβαια, απαιτούσε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις και με την Αίγυπτο, που ξεκίνησαν στα τέλη του 2007 και έκτοτε αγνοείται η τύχη τους (όπως και του Μουμπάρακ).

Μάλιστα τότε (τον Μάρτιο του 2006, μετά το προεδρικό ταξίδι), διπλωματικές πηγές ανέφεραν πως η ελληνική πλευρά θα ήταν πολύ ικανοποιημένη αν η Λιβύη συμφωνούσε να εκχωρηθεί σε ελληνικά συμφέροντα έστω και το 5% των περιοχών για έρευνα και άντληση πετρελαίου που έχει διαθέσει η Λιβύη διεθνώς. Ως γνωστόν, το 90% είχε ήδη κλειστεί από αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες.

Χρειάσθηκε να φθάσουμε στον περασμένο Ιανουάριο για να ξανακουστεί το θέμα της Γαύδου. Υπό μορφήν ερωτήσεως από τον κ. Τσίπρα, στη Βουλή, χωρίς να γίνουμε σοφότεροι από την απάντηση. Άλλωστε, το θέμα έχουν αναλάβει «επιτροπές». Και όταν αναλαμβάνουν επιτροπές, ξέρετε τι γίνεται.

Να μην στενοχωρήσουμε και τον Καντάφι, που εδώ και πάνω από τρία χρόνια περιβάλλεται με τον αναγκαίο σεβασμό από διάφορους Δυτικούς ηγέτες και κυκλοφορεί (με την τέντα του) από το Λονδίνο ως τη Ρώμη και το Παρίσι!

Ποιος δεν θυμάται την επίσκεψή του στην Πόλη του Φωτός τον Δεκέμβριο του 2007, όπου ο Σαρκοζί του επεφύλαξε εντυπωσιακή υποδοχή και έκλεισε μαζί του οικονομικές συμφωνίες ύψους 10 δις ευρώ, που, όπως πανηγυρικά ανακοίνωσε ο Γάλλος Πρόεδρος, θα δημιουργούσαν 30.000 νέες θέσεις εργασίας. Κατηγορήθηκε τότε ο Σαρκοζί ότι συνεργάζεται με δικτάτορα και επιδίδεται σε διπλωματία των μπίζνες με έναν τύραννο. Σκασίλα του, διότι ο Καντάφι είχε τότε παραγγείλει 21 Αιρμπάς!

Τον Σεπτέμβριο του 2008, χαράς ευαγγέλια. Ο Σαρκοζί πραγματοποίησε ιστορική επίσκεψη στην Τρίπολη, η Κοντολίζα Ράις επισκέφθηκε την Λιβύη (η πρώτη επίσκεψη επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας σε 55 χρόνια) και ο Καντάφι προέβη σε δηλώσεις εξυμνώντας τον… καπιταλισμό.

Παράλληλα, ο Καντάφι ανακοίνωνε μεταρρυθμίσεις. Υποσχέθηκε λιγότερο κράτος (δεν το είδαμε αυτό στα τελευταία επεισόδια) και δήλωνε αποφασισμένος να… πατάξει τη διαφθορά (πού τόχουμε ξανακούσει αυτό, πού τόχουμε ξανακούσει…).

Και τι σκέφθηκε ο άνθρωπος; Να καταργήσει λέει όλα τα υπουργεία που διαχειρίζονται το χρήμα από το πετρέλαιο.

Η Λιβύη, αν και τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός αφρικανική χώρα, βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλή θέση στη λίστα διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας. Έτσι, ενώ θεωρητικά οι κάτοικοί της θα έπρεπε να είναι από τους πλουσιότερους του κόσμου, βουλιάζουν στη φτώχεια εξαιτίας της συστηματικής κλοπής των εσόδων από το πετρέλαιο.

Εκείνον τον επετειακό Σεπτέμβριο του 2008, ο Καντάφι εμφανίσθηκε ενώπιον της λαϊκής εθνοσυνέλευσης, αναγνωρίζοντας πως έχει δίκιο ο λαός που παραπονείται ότι τα μέλη των λαϊκών επιτροπών, των υπουργείων δηλαδή, επιδίδονται σε όργιο διαφθοράς, κακοδιαχείρισης και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος.

Και τι έκανε; Μοίρασε υποσχέσεις. Και ανακοίνωσε την απόφασή του να προχωρήσει σε μια ιδιότυπη μορφή αυτοδιαχείρισης, κατά την οποία θα… μοιράζονται απευθείας στους πολίτες τα έσοδα από το πετρέλαιο και εκείνοι θα τα χρησιμοποιούσαν κατά το δοκούν!

Μα πού τάχουμε ξανακούσει αυτά, πού τάχουμε ξανακούσει; Δεν σας θυμίζουν εκείνο το «μέρισμα ανάπτυξης» και το «αναδιανομή του πλούτου με κοινωνική δικαιοσύνη» που εδώ – βορείως της Αφρικής, ου μην αλλά και της Γαύδου - ακούγαμε ξανά και ξανά πριν από τις εκλογές του 2009;

Όπως και νάχει, για τον Καντάφι τα πράγματα πήγαιναν μια χαρά. Λίγο ακόμη το προφίλ του στο εξωτερικό να έφτιαχνε. Τον Αύγουστο του 2009 έγινε κι’ αυτό. Με αφορμή τα 40 χρόνια από την άνοδο του συνταγματάρχη στην εξουσία, ο διάσημος διαφημιστής Φίλιπ Σκαφ ανέλαβε να αλλάξει την εικόνα που είχε ο κόσμος για την Λιβύη.

Και νάτος ο Καντάφης – άλλος καρντάσης κι’ αυτός – βαρύς κι’ ασήκωτος οικοδεσπότης στην 3η Σύνοδο ΕΕ – Αφρικής, τον Νοέμβριο του 2010. Να υποδέχεται με αυτοκρατορικό ύφος στην πλουμιστή σκηνή του και να βλέπει να του κάνουν υποκλίσεις περί τους ογδόντα πρώην εχθρούς και παντοτινούς φίλους.

Ανάμεσά τους ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου X. B. Ρόμπαϊ, ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Μ. Μπαρόζο, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Άντρις Πήμπαλγκς, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δ. Χριστόφιας και ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Κυπριανού, οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας Μπερλουσκόνι, της Πορτογαλίας Σόκρατες, της Ισπανίας Θαπατέρο και του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (επικεφαλής και του Eurogroup για να μην ξεχνιόμαστε), αλλά και ο υπουργός των Εξωτερικών της Γερμανίας Βεστερβέλε.

Από κοντά, βέβαια, και ο κ. Παπανδρέου και από κοντά του και ο υπουργός και ο υφυπουργός των Εξωτερικών κ. κ. Δρούτσας και Κουβέλης.

Στην ατζέντα της Συνόδου, οι επενδύσεις, η οικονομική ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Χαμπάρι δεν πήραν οι άνθρωποι. Τρεις μέρες ανέπτυσσαν μια ευρεία γκάμα θεμάτων, από την περιφερειακή ολοκλήρωση, τις υποδομές, την επιστήμη, την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, την μετανάστευση, την «κινητικότητα» και την δημιουργία θέσεων εργασίας, την γεωργία και τα τρόφιμα.

Αλλά και – άκουσον, άκουσον! – τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας, την ειρήνη και την ασφάλεια, την διακυβέρνηση και τα… ανθρώπινα δικαιώματα.

Μετά από τόσα πολλά λόγια, κουράστηκαν και κατευχαριστήθηκαν το πλούσιο δείπνο που τους παρέθεσε ο αναβαπτισθείς στην κολυμπήθρα της δημοκρατίας άρχων της Τριπόλεως.

Η Σύνοδος ολοκληρώθηκε με την υπογραφή διακήρυξης και την έκδοση κοινού σχεδίου δράσης για την τριετία 2011 – 2013! Πού να προβλέψουν οι άνθρωποι (πώς είπατε; Πολιτική είναι η τέχνη του προβλέπειν;) όσα τρομερά θα διαδραματίζονταν στον καινούργιο αυτό τόπο αναψυχής και κέρδους με την απαρχή της «πρώτης χρονιάς δράσης»!

Όσο για τον κ. Παπανδρέου, είχε τόσο πολύ ενθουσιαστεί, που τοποθετήθηκε… δύο φορές! Την μια μέρα στη θεματική ενότητα για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή και την άλλη για την Μετανάστευση, την κινητικότητα και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Στην Ελλάδα το spread πήγανε στο Θεό, αλλά στη Λιβύη φυσούσε άνεμος δημοκρατίας και ανάπτυξης!

«Κοινό μας μήνυμα πρέπει να είναι η βιώσιμη ανάπτυξη», είχε πει τότε ο πρωθυπουργός – αλλά ούτε αναπτυξιακή, ούτε βιώσιμη αποδείχθηκε λίγο μετά η κατάσταση στις χώρες του Μαγκρέμπ.

Και βέβαια, είχε και άλλη μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Καντάφι στο περιθώριο της Συνόδου, όπου είχαν την ευκαιρία, όπως ανακοινώθηκε, να συζητήσουν τις σχέσεις των δύο χωρών και τις προοπτικές μετά την υπογραφή του μνημονίου στρατηγικής συνεργασίας. Μήπως μπορεί κανείς να μας πει πού βρίσκεται αυτή η στρατηγική συνεργασίας σήμερα, με το αίμα να ρέει άφθονο;

Α, ναι, σωστά, δεν έχει σημασία. Διότι είναι αίμα πολυτελείας, αναμιγνύεται με το πετρέλαιο. Είχαν βλέπετε ήδη αρχίσει οι νέες γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Λιβύης…

Να μην λησμονήσω επίσης να επισημάνω ότι στη Σύνοδο του Νοεμβρίου παρών ήταν και ο άλλος καρντάσης, ο Ερντογάν. Πώς είπατε; Η Τουρκία δεν έχει καμιά σχέση με την Αφρική και δεν έχει ακόμη γίνει μέλος της ΕΕ; Ελάτε, τώρα, λείπει ο Μάρτης απ’ την Σαρακοστή;

Μήπως θέλετε να μάθετε και το «κλου»; Στη Λιβύη ο Ερντογάν τιμήθηκε με το Βραβείο «Καντάφι - Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων»!

Τέλος, θα είχε (κάποια) αξία να μάθουμε τι συζητήσεις έγιναν στη Σύνοδο του Νοεμβρίου γύρω από τα θέματα της μετανάστευσης. Διότι, τον Αύγουστο του 2010, ο Καντάφι είχε ευθέως εκβιάσει την ΕΕ, ζητώντας ετήσιο ποσό της τάξης των πέντε δις ευρώ (και βάλε) για να σταματήσει την ροή μεταναστών προς την γηραιά ήπειρο.

Είναι προς το συμφέρον σας να μου τα ακουμπήσετε, είπε ξεκάθαρα. Διαφορετικά, απείλησε, «αύριο, με την επέλαση εκατομμυρίων μεταναστών, ίσως η Ευρώπη να πάψει να είναι ευρωπαϊκή, μπορεί να είναι ακόμη και μαύρη».


«Δεν γνωρίζουμε», είχε πει, «τι θα συμβεί, ποια θα είναι η αντίδραση των λευκών και χριστιανών Ευρωπαίων απέναντι σε τούτη τη ροή πεινασμένων και ακαλλιέργητων Αφρικανών. Δεν γνωρίζουμε εάν η Ευρώπη παραμείνει μία προηγμένη και ενωμένη ήπειρος ή εάν θα καταστραφεί όπως είχε γίνει και με τις επιδρομές των βαρβάρων».

Απ’ ότι φαίνεται, πριν τους στείλει όλους στην Ευρώπη, αποφάσισε να σφάξει και μερικούς επί τόπου…

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση