Αθήνα εν έτει 2024

• Γράφει ο Θανάσης Μαυρίδης

Η κρίση μόλις είχε περάσει. Ένα δροσερό αεράκι χάιδευε το πρόσωπό του. Ένιωθε σαν να έπεσε μέσα στην καυτή λάβα και να βγήκε από αυτήν άθικτος. Μόλις βρήκε δουλειά σε μία γερμανική τράπεζα που άνοιξε πρόσφατα το πρώτο της κατάστημα στην Ελλάδα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ήταν πλέον στα χέρια ξένων.

Έκανε την ίδια διαδρομή που ακολουθούσε κάθε πρωί. Από το σπίτι του, στα Εξάρχεια, στο γραφείο, στην πλατεία Συντάγματος. Θυμάται παλιότερα που σε κάθε γωνία υπήρχαν περίπτερα. Η νέα διοίκηση τα έχει καταργήσει, επειδή δεν υπήρχε κάτι παρόμοιο σε άλλη χώρα της Ευρώπης. Ωστόσο, υπήρχαν ακόμη εφημερίδες. Λίγες και ελεγχόμενες από την εξουσία, αλλά υπήρχαν.

Σταμάτησε στον πάγκο ενός εφημεριδοπώλη. Το πρωτοσέλιδο ήταν εντυπωσιακό: «Νέο κοίτασμα ανακάλυψε το τραστ στο Σούνιο». Το τραστ είχε δημιουργηθεί πριν λίγο καιρό και σε αυτό συμμετείχαν οι δανειστές μας, οι Αμερικάνοι και οι Τούρκοι. Το τραστ είχε αναλάβει την εκμετάλλευση όλου του ορυκτού πλούτου της χώρας και φυσικά των πετρελαίων.

Η κρίση είχε αφήσει βαθιές πληγές στη χώρα. Δεν ήταν τόσο το οικονομικό της μέρος, όσο οι υποχωρήσεις που αναγκάστηκε να κάνει η Ελλάδα για να γλυτώσει τα χειρότερα. Η Ελλάδα δεν ήταν πια η ίδια χώρα. Δεν είχε καν τα ίδια σύνορα. Στα πλαίσια της αυτοδιάθεσης των λαών είχαν δημιουργηθεί μικρά ημιαυτόνομα κρατίδια σε διάφορες περιοχές της χώρας, που το κάθε κρατίδιο τελούσε υπό την κηδεμονία ενός άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. Είχε δημιουργηθεί και μία ελεύθερη ζώνη εμπορίου στην Θεσσαλονίκη, όπου τον έλεγχο τον ασκούσε μία επιτροπεία από Αμερικανούς και Ευρωπαίους. Στόχος ήταν η ανάπτυξη της Οικονομίας στις χώρες των Βαλκανίων και η Θεσσαλονίκη εξυπηρετούσε αυτό το σχέδιο με το μεγάλο της λιμάνι...

Έφτασε στο Σύνταγμα. Με τα πόδια, όπως κάθε πρωί. Του άρεσε να περπατά και να ρουφά όλες τις μυρωδιές της πόλης. Ήταν μία πράξη που δήλωνε τη διάθεσή του για ζωή, μετά από μία μακρά περίοδο μιζέριας, δυστυχίας και αβεβαιότητας. Ήξερε ότι η κατάσταση δεν θα ήταν εύκολη για τους γηγενείς. Αλλά, τουλάχιστον, θα μπορούσαν να συνεχίσουν να αναπνέουν και να σχεδιάζουν. Τώρα υπήρχε μία ελπίδα. Ή καλύτερα, υπήρχε ένα κίνητρο: Η επανάκτηση της ελευθερίας...

Αθήνα εν έτει 2024

(Το ακόλουθο άρθρο γράφτηκε στις 21 Αυγούστου 2007)

Το κρύο στο διαμέρισμα ήταν αφόρητο, ενώ έξω το χιόνι σκέπαζε τα πάντα και ο αέρας λυσσομανούσε. Ο Κώστας τυλίχτηκε με την κουβέρτα και βαριεστημένα έφτασε μέχρι την κουζίνα. Έκανε να ανάψει το γκάζι για να φτιάξει καφέ, αλλά η εταιρεία είχε κόψει την παροχή. Άλλος ένας απλήρωτος λογαριασμός. Τον προηγούμενο μήνα ήταν η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ. Αυτός, ένας ταύρος των αγορών, ένας άλλοτε ισχυρός άνθρωπος της αγοράς, κινδύνευε τώρα να γίνει ένας ακόμη άστεγος. Το Κραχ είχε αλλάξει δραματικά τη ζωή του...

Δεν είχε πολλά να κάνει. Επέστρεψε στο κρεβάτι του και προσπάθησε να τυλιχτεί όσο καλύτερα μπορούσε με τις κουβέρτες για να ζεσταθεί. Ήταν μόνος. Η γυναίκα του τον εγκατέλειψε λίγους μήνες μετά από την καταστροφή. Δεν μπορούσε, είπε, να τον βλέπει να στεναχωριέται τόσο πολύ. Δεν το άντεχε η καρδιά της. Κι έτσι πήρε μία βαλίτσα και έφυγε προς άγνωστη κατεύθυνση...

Ο Κώστας περίμενε να περάσει η ώρα για να πάρει το ίδιο γνώριμο δρομολόγιο που έκανε κάθε μέρα. Μία βόλτα από το κρατικό γραφείο ευρέσεως εργασίας και στη συνέχεια γραμμή για το συσσίτιο του Δήμου. Εκεί είχε πολλές φορές την ευκαιρία να δει κι άλλους συναγωνιστές από τα παλιά ωραία χρόνια που οι αγορές έσφυζαν από ζωή και χάριζαν απλόχερα πλούτη στους πιστούς. Τώρα το χρηματιστήριο είναι κλειστό και η αναφορά και μόνο στις μετοχές θεωρείται... ποινικό αδίκημα!

Το Κραχ! Αυτό τα άλλαξε όλα. Ήταν μία συνηθισμένη "διόρθωση" σαν τις τόσες και τόσες που είχαν σημειωθεί στη διάρκεια των είκοσι τελευταίων ετών. Οι επενδυτές είχαν μάθει να ζούνε με τις κρίσεις, όπως είχαν μάθει να ζούνε και με τα επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα. Σε κάθε κρίση οι αρχές έβρισκαν και μία λύση, η οποία συνήθως ήταν η αύξηση της ρευστότητας. Την ημέρα όμως εκείνη το "σύνηθες κόλπο" δεν "έπιασε". Την ανακοίνωση των νομισματικών αρχών ακολούθησε η είδηση της χρεοκοπίας μιας πολύ μεγάλης τράπεζας και έτσι οι γραμμές άμυνας άρχισαν να σπάνε η μία μετά από την άλλη με απίστευτη ταχύτητα. Μέσα σε λίγες ώρες ο όμορφος κόσμος των χρηματιστηρίων θύμιζε βομβαρδισμένο τοπίο. Δεν είχε μείνει απολύτως τίποτα. Μόνο τα χρέη από τα margin. Την επόμενη μέρα έκλεισε το πρώτο Χρηματιστήριο σε αναδυόμενη αγορά. Και σε λίγες μόλις ώρες οι περισσότερες αγορές ακολούθησαν το παράδειγμα της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας για "την προστασία των επενδυτών". Από τότε έχει περάσει πολύς καιρός, αλλά οι αγορές παραμένουν κλειστές...

Το Κραχ οδήγησε σε χρεοκοπία χιλιάδες επιχειρήσεις, τους πολίτες πέρα από τα όρια της εξαθλίωσης και τα κράτη στην παραφροσύνη. Οι περιφερειακοί πόλεμοι ήταν πλέον στην ημερήσια διάταξη και τελευταίως έγινε φανερό ότι κάτι μεγαλύτερο σε έκταση και σφοδρότητα περίμενε την ανθρωπότητα...

Λίγοι είχαν κατορθώσει να σωθούν. Πολλοί λίγοι, και εκείνοι ακόμη δεν τολμούσαν να φανερώσουν την τύχη τους στους άλλους, διότι κινδύνευαν με λιντσάρισμα...

Ήταν όσοι τις ημέρες της ευημερίας (κι ήταν πολλές αυτές) επένδυαν ένα μικρό μέρος των κεφαλαίων τους σε χρυσό. Κι έτσι (σιγά – σιγά) συγκέντρωσαν μία μικρή περιουσία από τη χρυσή εκείνη "άχρηστη σκόνη" που τώρα τους βοηθούσε να βρουν –τουλάχιστον– τα αναγκαία για να επιβιώσουν.

Οι περισσότεροι "εγκλωβίστηκαν" στα πολλά τους δάνεια, τα οποία ήταν βασισμένα στις υπερτιμημένες αξίες των μετοχών και της γης. Κι η χαρά των υπεραξιών κράτησε πολύ. Ολόκληρες δεκαετίες! Ο Γενικός Δείκτης της Σοφοκλέους θάμπωνε σε επίπεδα τόσο ψηλά που δεν μπορούσαν να φανταστούν ούτε οι πιο ονειροπόλοι. Το ίδιο και οι άλλοι οι μεγάλοι δείκτες. O Dow, Ο Dax. Κι οι άνθρωποι είχαν πιστέψει ότι τα χρηματιστήρια ήταν ο μόνος δρόμος που οδηγούσε στη γη της επαγγελίας. Αλλά όλα τα όνειρα κάποτε τελειώνουν...

Συμπληρωματικό σχόλιο: Εκεί που περπάταγε με την εφημερίδα ακούει τον ιμάμη από τα μεγάφωνα στην πλατεία Συντάγματος να κάνει λειτουργία, αλλά δεν δίνει σημασία, καθημερινό φαινόμενο πλέον. Βλέπετε κατά τα χρόνια της κρίσης το 60% των Ελλήνων αναγκάστηκε να μεταναστεύσει σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ΗΠΑ και Αυστραλία για να μπορέσει να επιβιώσει. Ταυτόχρονα μετά την γενικευμένη σύρραξη στην Μέση Ανατολή το 2018, πολλοί μετανάστες βρήκαν καταφύγιο στην Ελλάδα κάνοντας τον πληθυσμό της χώρας να φτάσει τα 15 εκατ. τα 10 εκ των οποίων να είναι μουσουλμάνοι.
Διαβάζει το κύριο άρθρο στην εφημερίδα το οποίο έλεγε "τον προσεχή μήνα το συμβούλιο μουσουλμανικών κρατών στην Αθήνα υπό την προεδρία του Τούρκου πρωθυπουργού." Τα περισσότερα κρατίδια που δημιουργήθηκαν είχαν μουσουλμανικό πληθυσμό και κοιτούσαν την Άγκυρα για στήριξη. Πιο κάτω είχε της δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού που έλεγε "Τα Βαλκάνια στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν ένα μέρος πολιτισμού και δημιουργίας, σε αυτόν των αιώνα που ανατέλλει, τα Βαλκάνια θα πάρουν πάλι την λάμψη που είχαν 3 αιώνες πιο πριν."
Δεν το πείραξε, εφόσον είχε δουλειά και φαγητό στο τραπέζι συνέχισε να περπατάει αδιάφορος σφυρίζοντας κοιτώντας το Χρηματιστήριο της Τουρκίας να δει σε τι μετοχές θα βάλει τις αποταμίευσης του.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση