Ευρωπαϊκή θρησκεία το Ισλάμ!!!

Του Ταρίκ Ραμαντάν*
Δεν έδειχνε ότι τέτοια θα ήταν η εξέλιξη. Επί μήνες μάς έλεγαν ότι ήταν καταδικασμένες οι προσπάθειες να απαγορευτεί η ανέγερση μιναρέδων στην Ελβετία. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειχναν πως περίπου 34% του ελβετικού πληθυσμού επρόκειτο να ψηφίσει υπέρ αυτής της σκανδαλιστικής πρωτοβουλίας.
Σε συνάντηση που οργανώθηκε στη Λωζάννη, πάνω από 800 φοιτητές, καθηγητές και πολίτες ουδόλως αμφιβάλλαμε ότι το δημοψήφισμα θα επιβεβαίωνε την απόρριψη της συγκεκριμένης κίνησης και, ως αντιστάθμισμα, επικεντρωθήκαμε στο πώς θα μετατρέψουμε αυτή την ανόητη πρωτοβουλία σε ένα πιο θετικό μέλλον.
Σήμερα αυτή η αυτοπεποίθηση έχει συντριβεί, αφού 57% του ελβετικού πληθυσμού έπραξε αυτό που η Δημοκρατική Ενωση του Κέντρου (UDC) του ζήτησε να κάνει -μία ανησυχητική ένδειξη ότι αυτό το λαϊκίστικο κόμμα μπορεί να βρίσκεται πλησιέστερα στους φόβους και στις προσδοκίες του κόσμου. Για πρώτη φορά από το 1893 έχει εγκριθεί στην Ελβετία μία πρωτοβουλία που απομονώνει μία κοινότητα, με μια ξεκάθαρα μεροληπτική έννοια. Τι συμβαίνει στην Ελβετία, τη χώρα όπου γεννήθηκα;
Κρίση ταυτότητας
Υπάρχουν μόνον τέσσερις μιναρέδες στην Ελβετία. Για ποιο ζήτημα λοιπόν ξεκίνησε αυτή η πρωτοβουλία; Η χώρα μου, όπως πολλές στην Ευρώπη, αντιμετωπίζει μια εθνική αντίδραση απέναντι στη νέα προοπτική των Ευρωπαίων μουσουλμάνων. Οι μιναρέδες δεν είναι παρά ένα πρόσχημα -το UDC ήθελε αρχικά να εξαπολύσει εκστρατεία εναντίον των τελετουργικών ισλαμικών μεθόδων της σφαγής των ζώων, αλλά φοβήθηκε μην αγγίξει τις ευαισθησίες των Ελβετών Εβραίων, οπότε έστρεψε το στόχαστρό του στο μιναρέ ως ένα βολικό σύμβολο.
Κάθε ευρωπαϊκή χώρα διαθέτει τους ειδικούς συμβολισμούς ή τα επιχειρήματά της μέσω των οποίων στοχοποιούνται οι Ευρωπαίοι μουσουλμάνοι. Στη Γαλλία είναι η μαντίλα ή η μπούρκα. Στη Γερμανία, τα τζαμιά. Στη Βρετανία, η βία. Τα σκίτσα στη Δανία. Η ομοφυλοφιλία στην Ολλανδία και πάει λέγοντας. Είναι σημαντικό να δει κάποιος πέρα από αυτά τα σύμβολα και να κατανοήσει τι ακριβώς συμβαίνει στην Ευρώπη γενικότερα και στην Ελβετία ειδικότερα: Ενώ οι χώρες της Ευρώπης και οι πολίτες της διέρχονται μια πραγματική και βαθιά κρίση ταυτότητας, η νέα προοπτική των μουσουλμάνων είναι προβληματική -και επίφοβη.
Αυτήν ακριβώς τη στιγμή οι Ευρωπαίοι, που βρίσκονται αναρωτώμενοι μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο, μεταναστευτικό σύμπαν -«Ποιες είναι οι ρίζες μας;», «Ποιοι είμαστε;», «Με τι θα μοιάζει το μέλλον μας;»- βλέπουν τριγύρω τους νέους πολίτες, νέα χρώματα επιδερμίδας, νέα σύμβολα στα οποία είναι ασυνήθιστοι.
Στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών το Ισλάμ έχει διασυνδεθεί με τόσες πολλές και αντιφατικές αντιπαραθέσεις -βία, εξτρεμισμός, ελευθερία του λόγου, διαχωρισμός των φύλων, καταναγκαστικοί γάμοι, για να απαριθμήσουμε μερικές- ώστε είναι δύσκολο για τους απλούς πολίτες να αγκαλιάσουν αυτή τη νέα μουσουλμανική παρουσία ως ένα θετικό παράγοντα. Υπάρχει πάρα πολύς φόβος και χειροπιαστή καχυποψία. Ποιοι είναι αυτοί; Τι θέλουν; Και τα ερωτήματα φορτίζονται με περισσότερη καχυποψία όσο υπερτονίζεται η ιδέα ότι το Ισλάμ είναι μια επεκτατική θρησκεία. Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να εξισλαμίσουν τη χώρα μας;
Η εκστρατεία ενάντια στους μιναρέδες ενισχύθηκε ακριβώς από αυτές τις ανησυχίες και αιτιάσεις. Οι ψηφοφόροι σύρθηκαν στην υπόθεση από μια παραπλανητική έκκληση στις λαϊκές φοβίες και τα συναισθήματα. Αφίσες απεικόνιζαν μια γυναίκα που φορούσε μπούρκα με τους μιναρέδες ζωγραφισμένους σαν όπλα πάνω σε μια... εποικισθείσα ελβετική σημαία. Είχε διατυπωθεί το αξίωμα ότι το Ισλάμ είναι θεμελιωδώς ασύμβατο με τις ελβετικές αξίες. (Το UDC είχε στο παρελθόν απαιτήσει να μου αφαιρεθεί η υπηκοότητα επειδή υπερασπιζόμουν τις ισλαμικές αξίες πολύ ανοιχτά).
Η μέσω των ΜΜΕ στρατηγική του ήταν απλή αλλά αποτελεσματική. Ξεσήκωσε αμφισβητήσεις όπου υπάρχει εύφλεκτο υπόβαθρο. Διέσπειρε μια αίσθηση θυματοποίησης ανάμεσα στον λαό της Ελβετίας: Βρισκόμαστε υπό πολιορκία, οι μουσουλμάνοι μάς κατακτούν σιωπηλά και χάνουμε τις ίδιες μας τις ρίζες και την κουλτούρα μας. Αυτή η στρατηγική δούλεψε. Η πλειοψηφία των Ελβετών στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους μουσουλμάνους συμπολίτες της: Δεν σας εμπιστευόμαστε και ο καλύτερος μουσουλμάνος για μας είναι ο μουσουλμάνος που δεν βλέπουμε μπροστά μας.
Ποιος φταίει; Επαναλαμβάνω για χρόνια σε μουσουλμάνους ότι πρέπει να είναι ορατοί με θετικό τρόπο, ενεργοί και προοδεύοντες μέσα στις ευυπόληπτες Δυτικές κοινωνίες τους. Στην Ελβετία, στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, οι μουσουλμάνοι έχουν επιδιώξει να μείνουν κρυμμένοι ώστε να αποφύγουν κάποια σύγκρουση.
Κοινές, η ανεργία και η βία
Θα ήμουν περισσότερο χρήσιμος εάν δημιουργούσα νέες συμμαχίες με όλες εκείνες τις ελβετικές οργανώσεις και πολιτικές παρατάξεις που ήταν ξεκάθαρα εναντίον αυτής της πρωτοβουλίας. Οι Ελβετοί μουσουλμάνοι φέρουν κι εκείνοι μέρος των ευθυνών, αλλά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι τα πολιτικά κόμματα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελβετία, έχουν πτοηθεί και εμφανίζονται απρόθυμα να υιοθετήσουν γενναίες πολιτικές υπέρ του θρησκευτικού και πολιτιστικού πλουραλισμού.
Μοιάζει σαν να δίνουν τον τόνο οι λαϊκιστές και οι υπόλοιποι να ακολουθούν. Αποτυγχάνουν να συνειδητοποιήσουν ότι το Ισλάμ είναι πλέον μια ελβετική και μία ευρωπαϊκή θρησκεία και ότι οι μουσουλμάνοι πολίτες είναι σε μεγάλο βαθμό «αφομοιωμένοι». Οτι αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις, όπως ανεργία, φτώχεια και βία -προκλήσεις που από κοινού πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Δεν μπορούμε να ψέξουμε μόνον τους λαϊκιστές -πρόκειται για ευρύτερη αποτυχία, έλλειψη κουράγιου, τρομερή και στενόμυαλη έλλειψη εμπιστοσύνης στους νέους μουσουλμάνους γείτονές τους.
* Ελβετός υπήκοος, καθηγητής σύγχρονων ισλαμικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το τελευταίο του βιβλίο τιτλοφορείται «Τι πιστεύω» (What Ι Believe) και είναι ανεπιθύμητος -του απαγορεύεται η είσοδος- στις ΗΠΑ, λόγω " προπαγανδιστικών δραστηριοτήτων" που σκοπό έχουν την δημιουργία ταραχών...

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση