Τουρκία: Ο ακήρυχτος πόλεμος μεταξύ κυβέρνησης και στρατού συνεχίζεται αδυσώπητος

Επηρεάζονται Αθήνα και Λευκωσία

Στους Τουρκοκυπρίους πάντως φαίνεται ότι σοβεί διαμάχη ανάμεσα στον κ. Ταλάτ και στον «πρωθυπουργό» Ντερβίς Ερογλου. Η φιλολογία περί δημοψηφίσματος ως τα τέλη του 2009 μάλλον δεν αρέσει στον δεύτερο, διότι πιστεύει ότι ο κ. Ταλάτ μπορεί να χρησιμοποιήσει μια λύση εν όψει των «προεδρικών» εκλογών στα Κατεχόμενα τον Απρίλιο του 2010 είτε για να κερδίσει χρόνο είτε για να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά υπέρ αυτού μια συμφωνία.
Ωστόσο, επειδή η Αγκυρα ελέγχει πλήρως τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη Βόρεια Κύπρο, ουδείς μπορεί με βεβαιότητα να πει αν η διάσταση Ταλάτ - Ερογλου είναι βάσιμη ή υπηρετεί συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Η Αθήνα και η Λευκωσία παρακολουθούν με προσοχή τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία και όπως εκτιμούν στις δύο πρωτεύουσες οι εξελίξεις στην υπόθεση Εργκενεκόν και ο πόλεμος χαρακωμάτων κυβέρνησης- στρατού επηρεάζουν τη συμπεριφορά της Αγκυρας απέναντί τους· το τελευταίο διάστημα έχει λάβει τη μορφή μιας «διπλωματίας της κανονιοφόρου» στη σύγχρονη εκδοχή της. Η εξαναγκαστική διπλωματία της Τουρκίας εκδηλώνεται με τις συνεχιζόμενες υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών νησιών, αλλά και με την αμφισβήτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) τόσο της Ελλάδος (στην περιοχή του Καστελορίζου) όσο και της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ελληνικές διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η Αγκυρα προσπαθεί με τον τρόπο αυτό να υποχρεώσει την Αθήνα και τη Λευκωσία να μην προβάλουν προσκόμματα στην αξιολόγηση της ενταξιακής της πορείας από τις Βρυξέλλες, τον προσεχή Δεκέμβριο.
Στα ελληνοτουρκικά, η βασική ανησυχία στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας επικεντρώνεται στο ενδεχόμενο ατυχήματος στο Αιγαίο από την αυξημένη δραστηριότητα λόγω της ποιοτικής κλιμάκωσης στην οποία έχει προχωρήσει η τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Η στόχευση της Αγκυρας σε Αγαθονήσι, Φαρμακονήσι και Φούρνους δείχνει, κατά διπλωματικές εκτιμήσεις, ότι η Τουρκία «φλερτάρει» με το επόμενο στάδιο στην προώθηση της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών». Η προοπτική του Δεκεμβρίου θεωρείται ότι θα φρενάρει την Αγκυρα, αλλά αμέσως μετά ίσως ανοίξει για αυτή ένα «παράθυρο ευκαιρίας». Με το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα και την πιθανότητα αδυναμίας σχηματισμού κυβερνήσεως να μην μπορεί να αποκλειστεί, η Αγκυρα ίσως επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί ένα κενό εξουσίας- κατά το πρότυπο του παρελθόντος. Και σε μια τέτοια περίπτωση το σκεπτικό της για μια λύση-«πακέτο» στο Αιγαίο να βρει περισσότερα ευήκοα ώτα διεθνώς από ό,τι στο παρελθόν.
Στο Κυπριακό, το οποίο αποτελεί προνομιακό χώρο επιρροής για το διπλωματικό και στρατιωτικό κατεστημένο της Αγκυρας, πρέπει να επισημανθούν δύο στοιχεία: κατ΄ αρχήν, φαίνεται ότι έχει ξεκαθαρίσει η τουρκική στρατηγική εν όψει Δεκεμβρίου, μετά την πρόσφατη επίσκεψη του τουρκοκύπριου ηγέτη Μεχμέτ Αλί Ταλάτ στην Αγκυρα και τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιουλ. Οπως προκύπτει από διπλωματικές πηγές, αλλά και από δημοσι εύματα του ελληνοκυπριακού Τύπου, πυρήνας της στρατηγικής αυτής είναι η επίτευξη συμφωνίας και η διεξαγωγή δημοψηφίσματος επ΄ αυτής ως τα τέλη του 2009.
Η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι θα πιέσουν στο σημείο αυτό από τον Οκτώβριο και έπειτα, όταν και αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία του «πάρε δώσε» επί των πτυχών του Κυπριακού. Ελπίζουν μάλιστα ότι τόσο η ΕΕ όσο επίσης και ο ΟΗΕ και οι ΗΠΑ θα επιμείνουν στη ρητορική περί «τελευταίας ευκαιρίας» για να υπάρξουν υποχωρήσεις από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Σκοπός της Αγκυρας είναι να επικρατήσει στο «blame game» που θα διαδραματιστεί σε περίπτωση αδιεξόδου, ενώ η ίδια θα ευνοούσε και μια λύση μέσω επιδιαιτησίας. Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Αλεξάντερ Ντάουνερ παραμένει πολύ προσεκτικός σε όσα λέει, αλλά ήδη έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται ιδέες που θα μπορούσαν να γεφυρώσουν πιθανές διαφορές. Παράλληλα, ο κ. Ταλάτ έφερε στις... βαλίτσες του από την Αγκυρα συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να ακολουθήσει ως τον Δεκέμβριο. Πέραν της αμετακίνητης θέσεως για διατήρηση του συστήματος εγγυήσεων, η τουρκική πλευρά φαίνεται ότι επιμένει: (α) στην ανάγκη μια οποιαδήποτε λύση να καταστεί πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, (β) στη διατήρηση της διζωνικότητας, (γ) στην ισότιμη κατανομή των εξουσιών των δύο συνιστώντων κρατιδίων, (δ) στο δικαίωμα των δύο κρατιδίων να εκλέγουν τον πρόεδρό τους, (ε) στην καταβολή αποζημιώσεων για λύση του περιουσιακού και όχι αναγνώρισης του δικαιώματος ιδιοκτησίας, όπως επιθυμούν οι Ελληνοκύπριοι και (στ) στη δημιουργία ενός «νέου» συνεταιρισμού, ο οποίος θα κινείται μεταξύ της τουρκικής θέσης για «παρθενογένεση» και της ελληνοκυπριακής για μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στους Τουρκοκυπρίους πάντως φαίνεται ότι σοβεί διαμάχη ανάμεσα στον κ. Ταλάτ και στον «πρωθυπουργό» Ντερβίς Ερογλου. Η φιλολογία περί δημοψηφίσματος ως τα τέλη του 2009 μάλλον δεν αρέσει στον δεύτερο, διότι πιστεύει ότι ο κ. Ταλάτ μπορεί να χρησιμοποιήσει μια λύση εν όψει των «προεδρικών» εκλογών στα Κατεχόμενα τον Απρίλιο του 2010 είτε για να κερδίσει χρόνο είτε για να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά υπέρ αυτού μια συμφωνία. Ωστόσο, επειδή η Αγκυρα ελέγχει πλήρως τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη Βόρεια Κύπρο, ουδείς μπορεί με βεβαιότητα να πει αν η διάσταση Ταλάτ - Ερογλου είναι βάσιμη ή υπηρετεί συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση