Τι σημαίνει το ρωσο-βρετανικό επεισόδιο στη Μαύρη Θάλασσα

Του Κώστα Ράπτη

Δεν μπορούν όλοι ταυτόχρονα να έχουν δίκιο – και το υπουργείο Άμυνας της Βρετανίας και η βρετανική πρεσβεία στη Μόσχα και ο ανταποκριτής του BBC ο οποίος βρισκόταν επί του βρετανικού πολεμικού σκάφους HMS Defender, το οποίο ρωσική πλευρά υποστηρίζει ότι αναχαίτισε με προειδοποιητικά πυρά έπειτα από είσοδό του σε απόσταση μικρότερη των 12 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της Κριμαίας.

Οι Βρετανοί επίσημοι υποστηρίζουν ότι το HMS Defender πραγματοποιούσε αβλαβή διέλευση και ότι δεν έγινε στόχος προειδοποιητικών πυρών, παρά βρέθηκε κοντά στις περιοχή στην οποία ρωσικές δυνάμεις ασκούνταν και είχαν προειδοποιήσει τους διερχόμενους για τις ρίψεις.

Ο ανταποκριτής του BBC επί του πλοίου παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα. Η διέλευση κάθε άλλο παρά αβλαβής ήταν, αφού το προσωπικό βρισκόταν σε θέσεις μάχης και τα οπλικά συστήματα είχαν φορτωθεί. Επιπλέον, δύο σκάφη της ρωσικής ακτοφυλακής πλησίασαν το βρετανικό πολεμικό πλοίο σε απόσταση έως και 100 μέτρων επιχειρώντας να το αναγκάσουν να αλλάξει πορεία, ενώ από τον ασύρματο έρχονταν επιθετικές προειδοποιήσεις. Η ηχογραφημένη μαρτυρία του διανθίζεται από ήχους υπεριπτάμενων ρωσικών τζετ.

Ούτως ή άλλως η ανακοίνωση ότι το HMS Defender δεν έγινε στόχος πυρών δεν εξηγεί και πολλά: τα προειδοποιητικά πυρά εξ ορισμού δεν κατευθύνονται προς τον στόχο.

Σύμφωνα πάντα με τον δημοσιογράφο του BBC, ο πλοίαρχος του HMS Defender Βίνσεντ Όουεν δήλωσε ότι η αποστολή του πλοίου απέπνεε αποφασιστικότητα αλλά όχι συγκρουσιακή διάθεση (confident but non-confrontational).

Σε κάθε περίπτωση, και αυτό πρωτίστως υπογράμμισε ο πλους του βρετανικού πλοίου, τα χωρικά ύδατα της Κριμαίας δεν θεωρούνται ρωσικά από το Λονδίνο (και τις λοιπές δυτικές χώρες), εφόσον δεν αναγνωρίζεται η απόσπαση της χερσονήσου από την Ουκρανία και η προσάρτησή της στην Ρωσική Ομοσπονδία το 2014.

Τα συμφραζόμενα, πάντως, δεν είναι καθησυχαστικά. Την επόμενη εβδομάδα το ΝΑΤΟ πραγματοποιεί στη Μαύρη Θάλασσα την άσκηση Seabreeze με τη συμμετοχή δυνάμεων από τριάντα χώρες (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας) και θεωρείται πλέον πολύ πιθανό η Ρωσία να επιχειρήσει να στείλει κάποιο μήνυμα παρενόχλησης.

Η Βρετανία, πάλι, μόλις υπέγραψε με την Ουκρανία συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, με κύριο αντικείμενο την πώληση στο ουκρανικό πολεμικό ναυτικό σκαφών και εξοπλισμών κόστους 2 δισ. δολαρίων. Και οι καιροί είναι δύσκολοι για την κυβέρνηση Ζελένσκι στο Κίεβο, που παρατηρεί τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να ανοίγει δίαυλο απευθείας επικοινωνίας με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν, έπειτα από ένα διάστημα συσσώρευσης (με αμερικανική ενθάρρυνση) μεγάλων εντάσεων στη γραμμή αντιπαράταξης στην ανατολική Ουκρανία.

Δεν είναι υπερβολή να εκτιμήσει κανείς ότι πολλοί ενδιαφερόμενοι επιχειρούν να εκτροχιάσουν με διάφορα επεισόδια την προσπάθεια άμβλυνσης των ρωσο-αμερικανικών τριβών. Είναι όμως ανοικτό ερώτημα αν η βρετανική πλευρά λειτουργεί αυτονομημένα ή σε κάποια κατανομή ρόλων με την Ουάσιγκτον η οποία ενδεχομένως εφαρμόζει τακτική σκωτσέζικου ντους.

Η αναφερόμενη παρουσία αμερικανικού κατασκοπευτικού αεροσκάφους, το οποίο είχε απογειωθεί από τη Σούδα, στην περιοχή του επεισοδίου με το HMS Defender, προκειμένου προφανώς να καταγραφούν άμεσα οι ρωσικές αντιδράσεις, θα συνηγορούσε υπέρ του πρώτου σεναρίου.

Ήδη στο εσωτερικό των ΗΠΑ ο Μπάιντεν επικρίνεται δριμύτατα από πολιτικούς αντιπάλους αλλά και συμμάχους, καθώς και από τα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης, για το γεγονός και μόνο ότι επέλεξε να συναντηθεί με τον Πούτιν στη Γενεύη, στο τέλος της πρόσφατης ευρωπαϊκής περιοδείας του.

Ωστόσο, δεν θα είναι η πρώτη φορά που οι θιασώτες του νέου ψυχρού πολέμου στηρίζονται, με ενός είδους outsourcing, στους "Βρετανούς εξαδέλφους” προκειμένου να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα. Βρετανικό δημιούργημα άλλωστε ήταν ο "φάκελος Steele” επί του οποίου οικοδομήθηκε το Russiagate εις βάρος του Ντόναλντ Τραμπ.

Στην πραγματικότητα, η Βρετανία του Μπόρις Τζόνσον έχει κάθε λόγο να κινείται τυχοδιωκτικά στη διεθνή σκηνή, αξιοποιώντας τα εναπομείναντα στοιχεία ισχύος που της προσφέρουν οι ένοπλες δυνάμεις και οι πεπειραμένες μυστικές υπηρεσίες της, προκειμένου να κατοχυρώσει έναν ιδιαίτερο ρόλο, τώρα που το Brexit γεννά ασάφεια (αλλά και ευκαιρίες) για την θέση της χώρας στον κόσμο. Με την Ουάσιγκτον μάλιστα να υποβαθμίζει στην πράξη την "ειδική σχέση” με το Λονδίνο, εφόσον αυτή δεν εξασφαλίζει πλέον "προγεφύρωμα” στην Γηραιά Ήπειρο, η ανάγκη των Βρετανών ιθυνόντων για "πρωτοβουλίες” γίνεται επιτακτική.

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση