Ρωσία, Ουκρανία και ΗΠΑ εκμεταλλεύονται την ένταση στο Ντονμπάς

Του Alexander Baunov

Ακριβώς τη στιγμή που όλοι περίμεναν ένα νέο ξέσπασμα των εχθροπραξιών στην πόλη Ντονμπάς στα ανατολικά της Ουκρανίας, ο Αμερικανός πρόεδρος Joe Biden τηλεφώνησε στο Κρεμλίνο.

Θα μπορούσε να θεωρηθεί μια τελευταία αυστηρή προειδοποίηση εάν δεν είχε συμπεριλάβει πρόταση για μια συνάντηση μεταξύ των δυο προέδρων σε τρίτη χώρα. Και πάλι, δεν είναι όλα ακόμη ήρεμα στο ουκρανικό μέτωπο.

Φαίνεται ότι οι ηγέτες και από τις δύο πλευρές των Ρώσο-ουκρανικών συνόρων, εκμεταλλεύτηκαν την ένταση εκεί για να επικοινωνήσουν με τη νέα αμερικανική ηγεσία.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodomyr Zelensky μπορεί να δέχθηκε πρώτος τηλεφώνημα από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο -μίλησε μαζί του, δέχτηκε λεκτική στήριξη και σημαντική εξωτερική νομιμοποίηση στα μάτια τόσο των δικών του όσο και των ξένων ελίτ- αλλά ήταν ο Ρώσος ομόλογος του Vladimir Putin που τερμάτισε πρώτος, καθώς δέχθηκε πρόσκληση για συνάντηση σε μια διμερή άνοδο, στο προσεχές μέλλον.

Η τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του biden και του Putin είναι ακόμη μία βασική διαφορά μεταξύ της τρεχουσας κλιμάκωσης για την Ουκρανία και εκείνης του 2014.

Τότε, η ρωσική επιχείρηση στην Κριμαία ήταν τόσο ξαφνική και μυστική που ακόμη και οι πιο εξελιγμένες μυστικές υπηρεσίες πιάστηκαν εξ απίνης. Τώρα, οι μετακινήσεις του στρατού αποτελεί αντικείμενο συζήτησης εδώ και πολλές εβδομάδες.

Εάν η προηγούμενη κλιμάκωση προηγήθηκε της ρωσικής κινητοποίησης στα ανατολικά και νότια της Ουκρανίας, δίνοντας της την εικόνα ενός εμφυλίου πολέμου, τότε η τωρινή ένταση μοιάζει πολύ περισσότερο με ελιγμούς εν όψει μιας συμβατικής σύγκρουση μεταξύ δύο εθνικών στρατών.

Υπό αυτή την έννοια, η τρέχουσα εικόνα μοιάζει πολύ περισσότερο με την έναρξη του πενταημέρου πολέμου με τη Γεωργία το 2008 παρά με τα γεγονότα στην Ουκρανία το 2014.

Όπως και η κατάσταση σήμερα, ο γεωργιανός πόλεμος ξεκίνησε με μια παγωμένη σύγκρουση, με αδιέξοδες συνομιλίες και ελπίδες για επίλυση του αδιεξόδου μέσω βίας.

Η εικόνα στο Ντονμπάς τώρα είναι παρόμοια. Οι συνομιλίες έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, και υπάρχουν αναζωπυρώσεις κατά μήκος των συνόρων, μαζί με τη συγκέντρωση στρατού.

Η άφιξη μιας νέας αμερικανικής κυβέρνησης που είναι πιο φιλική τος την Ουκρανία, θα μπορούσε να θεωρηθεί "πράσινο φως” για το Κιέβο ώστε να προσπαθήσει να ανακαταλάβει τις αποσχισθείσες περιοχές στο Ντονμπάς, και η ιδέα μιας ταχείας στρατιωτικής επιχείρησης για την ανακατάληψη αυτών των εδαφών, είναι πιο δημοφιλής μεταξύ των Ουκρανών εθνικιστών παρά η προσπάθεια να εφαρμοστεί η ειρηνευτική συμφωνία του Μινσκ. Το Κρεμλίνο θα μπορούσε να είχε υπολογίσει όλα αυτά ως επιπλέον παράγοντα κινδύνου.

Τέλος, η Μόσχα τώρα έχει ένα κίνητρο για να τιμωρήσει τον Zelensky, παρόμοιο με εκείνο που είχε το 2008 με τον Saakashvili.

Ο Zelensky ήρθε στην εξουσία ως επικεφαλής του κόμματος της ειρήνης, αλλά έχοντας αποτύχει να φέρει ειρήνη και με τη δημοτικότητά του σε κάμψη, έχει παρουσιάσει ένα δραματικό αντί-ρωσικό πρόσωπο.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες, πήγε από το να είναι μια κεντρώα, ισορροπημένη προσωπικότητα, σε έναν τυπικό πολιτική της Ανατολικής Ευρώπης, που προσπαθεί να πουλήσει μια αντί-ρωσική θέση στη Δύση.

Με αλλά λόγια, κάνει αυτό ακριβώς που έκανε ο Saakashvili για να ενοχλήσει τη Ρωσια το 2008. Η Μόσχα μπορεί κάλλιστα να μπει στον πειρασμό να του δείξει πως μια τέτοια εξέλιξη, για να μην αναφέρουν την επίθεση των φίλων της Ρωσίας στην Ουκρανία, έρχεται με κάποιο κόστος το οποίο ανάλογα με τις συνθήκες, μπορεί να εκδηλωθεί ακόμη και ως απειλή πολέμου.

Η ίδια απειλή πολέμου έχει ταυτόχρονα στόχο να δείξει στη νέα αμερικανική διοίκηση ότι υπάρχει επίσης κάποιο τίμημα που θα πληρώσει για τις λεκτικές και οικονομικές επιθέσεις και την άνευ όρων υποστήριξη προς τη ρωσική αντιπολίτευση, κάτι που η Ρωσία θεωρεί ξένη παρέμβαση.

Παρ' όλες τις ομοιότητες με το 2008, η βασική διαφορά τώρα είναι ως είναι απίθανο ένας μεγάλης κλίμακας πόλεμος να αποτελεί μέρος του σχεδίου οποιασδήποτε πλευράς -αν και οι σοβαρές παραβιάσεις κατάπαυσης του πυρός ΄έχουν πάντα το ρίσκο να εξελιχθούν σε έναν ολομέτωπο πόλεμο.

Το Κιέβο γνωρίζει ότι θα έχει και ηθική στήριξη για οχύρωση μέσω των κυρώσεων, ανεξάρτητα από το ποιος θα ανοίξει πρώτος πυρ. Αλλά οι ίδιες δηλώσεις στήριξης, καθιστούν σαφές ότι κανένας δεν θα πολεμήσει για την Ουκρανία, όπως και την προηγούμενη φορά, και ότι το να αντισταθεί στον ρωσικό στρατό από μόνη της, θα είναι πολύ δύσκολο.

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση