Σε διπλό κλοιό ο Ερντογάν

Του Κώστα Ράπτη

Η ετήσια ομιλία για την κατάσταση του έθνους την οποία εκφώνησε χθες ο Βλαντίμιρ Πούτιν ενώπιον των δύο σωμάτων του ρωσικού κοινοβουλίου μπορεί να συνοψισθεί, σε ό,τι αφορά τη διεθνή πολιτική, σε μόλις μία φράση: "Έχουμε αρκετή υπομονή, υπευθυνότητα, επαγγελματισμό, αυτοπεποίθηση και πίστη στην υπόθεσή μας, καθώς και κοινή λογική, όταν λαμβάνουμε αποφάσεις οποιουδήποτε είδους. Αλλά ελπίζω ότι κανείς δεν θα διανοηθεί να ξεπεράσει την "κόκκινη γραμμή” με τη Ρωσία. Και εμείς οι ίδιοι θα καθορίζουμε σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση πού αυτή χαράσσεται”.

Η προειδοποίηση αφορά πρωτίστως τη "συλλογική Δύση”, όπως την αποκάλεσε ο Ρώσος πρόεδρος στη μόνη ονομαστική αναφορά του - και τα συμφραζόμενά της δίνει πρωτίστως η ουκρανική κρίση (παρακλάδι της οποίας μπορεί να θεωρηθεί και η καταγγελλόμενη από τη Μόσχα συνωμοσία για την αποσταθεροποίηση της Λευκορωσίας).

Όμως την ίδια στιγμή, μιαν άλλη, ρητά εξειδικευμένη προειδοποίηση απηύθυναν οι Ρώσοι ιθύνοντες για μια "κόκκινη γραμμή” που κινδυνεύει να παραβιαστεί. Αποδέκτης είναι η Τουρκία, που άλλωστε ως μέλος του ΝΑΤΟ συμπεριλαμβάνεται στη "συλλογική Δύση”, με αφορμή και πάλι την ουκρανική κρίση.

Η Ρωσία θα επανεξετάσει τη στρατιωτική της συνεργασία με την Τουρκία αν αυτή υλοποιήσει τα σχέδιο πώλησης drones στην Ουκρανία, δήλωσε χθες ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Γιούρι Μπορίσοφ, σύμφωνα με το πρακτορείο TASS, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα από την έκκληση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών στις 12 Απριλίου να πάψουν οι τρίτες χώρες να τροφοδοτούν τη "μιλιταριστική” έξαρση του Κιέβου.

Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία αγόρασε το 2019 από την Τουρκία 12 μη επανδρωμένα Bayraktar TB2 ικανά να φέρουν πυρομαχικά MAM-L της τουρκικής εταιρείας Roketsan. Τον Οκτώβριο ο επικεφαλής της ουκρανικής κρατικής εξοπλιστικής εταιρείας Ukrspetsexport, ανακοίνωσε ότι ο αριθμός αυτών των drones θα φτάσει τα 48. Η χρήση τουρκικών drones αποτέλεσε, ως γνωστόν, καθοριστικό παράγοντα για την επικράτηση των αζερικών δυνάμεων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το περασμένο φθινόπωρο.

Το ποια είναι εν προκειμένω η "κόκκινη γραμμή” δεν είναι δύσκολο να το διακρίνεις. Ρωσία και Τουρκία έχουν βρεθεί να στηρίζουν αντίπαλες πλευρές σε μία σειρά μετώπων, από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη, χωρίς να αυτό να παρεμποδίζει (ίσα ίσα αξιοποιείται ως διαπραγματευτικό χαρτί) τη μεταξύ τους συνεργασία. Όμως η "εισπήδηση” του Ερντογάν στον μετασοβιετικό χώρο αποτελεί ανατροπή. Πόσω μάλλον όταν συνοδεύεται από την ενθάρρυνση των ΗΠΑ προς την Άγκυρα να αναλάβει αναβαθμισμένο ρόλο στην επίλυση της αφγανικής κρίσης, γεγονός που ενισχύει τις τουρκικές φιλοδοξίες στον κεντρασιατικό χώρο των τουρκομουσουλμανικών πρώην σοβιετικών δημοκρατιών και του κινεζικού Σιντζιάνγκ.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η προοπτική επανάκαμψης της Τουρκίας αβρόχοις ποσί στους κόλπους της "συλλογικής Δύσης”, μετά το ρήγμα που άνοιξε επιδέξια ανάμεσά τους ο Βλαντίμιρ Πούτιν, κυρίως με την πώληση των συστημάτων S-400, δείχνει να απομακρύνεται, αν ισχύουν οι πληροφορίες ότι ο Τζο Μπάιντεν προτίθεται να προχωρήσει μεθαύριο, ημέρα μνήμης της Σφαγής των Αρμενίων, σε επίσημη αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας. Το πλήγμα θα είναι μεγάλο όχι μόνο στο συμβολικό επίπεδο (όπου πλήττει όλο το αφήγημα σχετικά με την ανάδυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους), αλλά και νομικά, διότι θα ανοίξει τον δρόμο για τη διεκδίκηση επανορθώσεων.

Άγνωστο ασφαλώς παραμένει έως τώρα εάν τα περί αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας από τον Μπάιντεν αποτελούν απλώς διαπραγματευτική κίνηση ή επικύρωση του ότι δεν νοείται επιστροφή στην προτέρα κατάσταση χωρίς η Τουρκία να πληρώσει τίμημα.

Σε κάθε περίπτωση, το περιθώριο κινήσεων που άνοιξε η νεοψυχροπολεμική αντιπαράθεση Ρωσίας-ΗΠΑ στον Ερντογάν, επιτρέποντάς του να αποσπά διαφορετικά οφέλη από την κάθε πλευρά, μοιάζει να στενεύει πλέον απελπιστικά, αφού ακριβώς η κλιμάκωση των τριβών κατατάσσει στην κατηγορία του αντιπάλου οποιονδήποτε διεκδικεί την ελευθερία να κινείται ως "επιτήδειος ενδιάμεσος”.

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση