Η Ελλάδα πρέπει να αναβαθμίσει το ναυτικό της

Του Paul Iddon

Μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας για την αγορά των νέων μαχητικών αεροσκαφών Dassault Rafale από τη Γαλλία, η Ελλάδα θα επιδιώξει ενδεχομένως και την απόκτηση πιο σύγχρονων φρεγατών. Η Αθήνα, άλλωστε, θα χρειαστεί σχεδόν σίγουρα νεότερα και πιο σύγχρονα πολεμικά πλοία για να αντιμετωπίσει την ταχέως αναπτυσσόμενη ναυτική δύναμη της αντίπαλης Τουρκίας.

Η Ελλάδα και η Γαλλία υπέγραψαν τη συμφωνία ύψους 2,8 δισ. δολαρίων για την απόκτηση των Rafale τον Ιανουάριο. Μέσω αυτής, η Ελλάδα αποκτά 18 γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλού ρόλου, "4,5ης γενιάς” -έξι εκ των οποίων θα είναι "του κουτιού”, ενώ τα υπόλοιπα 12 ελαφρώς μεταχειρισμένα καθώς "υπηρέτησαν” στο παρελθόν στη Γαλλική Πολεμική Αεροπορία-, με την έναρξη των παραδόσεων να αναμένεται τον προσεχή Ιούλιο.

Η Αθήνα έχει εκφράσει επίσης την πρόθεσή της να αγοράσει από 18 έως 24 stealth μαχητικά F-35 Lightning II, 5ης γενιάς, από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι, επίσης, ανοικτή στην απόκτηση μεταχειρισμένων αεροσκαφών του συγκεκριμένου τύπου, ειδικά εάν η εν λόγω επιλογή θα επιταχύνει την παράδοσή τους.

Εν τω μεταξύ, η Lockheed Martin έχει αρχίσει ήδη να αναβαθμίζει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού στόλου F-16 στην έκδοση F-16V (Block 70/72), που μετά την ολοκλήρωση του έργου θα αποτελούν τα πλέον προηγμένα F-16 στην Ευρώπη. Η αναβάθμιση του πρώτου από τα συνολικά 84 αεροσκάφη F-16 που έχει στη διάθεσή της η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία ολοκληρώθηκε στις 17 Ιανουαρίου. Το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουνίου του 2027. Τέλος, η Ελλάδα αναβαθμίζει και τον στόλο των γαλλικών Mirage 2000-5Mk2 προκειμένου να διευρύνει τη διάρκεια ζωής τους.

Με άλλα λόγια, η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία με σταθερά βήματα εκσυγχρονίζεται και ισχυροποιείται. Την ίδια ώρα, το μέλλον της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας φαντάζει πιο ζοφερό από ποτέ άλλοτε.

Η Άγκυρα εκδιώχθηκε από το αμερικανικό πρόγραμμα Joint Strike των F-35, ενώ ακυρώθηκε και η παραγγελία της για τουλάχιστον 100 από τα σύγχρονα stealth μαχητικά αεροσκάφη των ΗΠΑ μετά την απόκτηση του προηγμένου ρωσικού αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος S-400. Παράλληλα, ο μεγάλος στόλος των F-16C/D, εκδόσεων Block 30/40/50, της Τουρκίας, που αποτελεί τη "ραχοκοκαλιά” της πολεμικής αεροπορίας της, μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα εκσυγχρονισμού μακροπρόθεσμα.

"Τα περισσότερα από αυτά τα αεροσκάφη θα πρέπει να παροπλιστούν σταδιακά τα επόμενα 10 έως 15 χρόνια, ανάλογα με τις αναβαθμίσεις τους", αναφέρει πρόσφατη ανάλυση, που διαπιστώνει τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Οι πρόσφατες κυρώσεις που επέβαλαν στην Άγκυρα οι ΗΠΑ για την προμήθεια των ρωσικών S-400, συμπληρώνεται στην ανάλυση, "σημαίνει ότι η Τουρκία δεν μπορεί να στηρίζεται πλέον σε αμερικανική βοήθεια για τον υπάρχοντα στόλο F-16".

Αναμφίβολα, η Άγκυρα μπορεί να διασφαλίσει την αξιόπιστη λειτουργία του αεροπορικού στόλου της στο άμεσο μέλλον χωρίς αμερικανική "χείρα βοηθείας”. Ωστόσο, εάν τα τουρκικά F-16 δεν εκσυγχρονιστούν ουσιαστικά -ή εάν δεν αντικατασταθούν σταδιακά από πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη 5ης γενιάς ή, τουλάχιστον, 4,5ης γενιάς- η χώρα θα καταλήξει τελικά με έναν στόλο γερασμένων και κατώτερων επιχειρησιακά αεροσκαφών σε σύγκριση με την αντίπαλη Ελλάδα. 

Αντίστροφη η εικόνα στη θάλασσα

Σε αντίθεση με τον αέρα, όπου η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει την ευκαιρία να αποκτήσει σημαντικό τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι της τουρκικής έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, στη θάλασσα, το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ενδεχομένως να βρεθεί στο σημείο να υστερεί επιχειρησιακά και αριθμητικά έναντι του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού περισσότερο από ποτέ άλλοτε.

Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει σήμερα τέσσερις φρεγάτες "κλάσης Ύδρα”, ήτοι τύπου MEKO 200, που σχεδιάστηκαν στη Γερμανία και παραδόθηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1990. Διαθέτει, επίσης, εννέα φρεγάτες "κλάσης Έλλη” που κατασκευάστηκαν στην Ολλανδία, εκ των οποίων οι δύο "υπηρέτησαν” στο παρελθόν στο Βασιλικό Ναυτικό της Ολλανδίας, και παραδόθηκαν στην Ελλάδα την δεκαετία του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας 2000. Πέραν αυτών, τα περισσότερα σκάφη επιφάνειας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού είναι μικρότερου μεγέθους Τέλος, διαθέτει 11 γερμανικής κατασκευής πετρελαιοκίνητα-ηλεκτροκίνητα επιθετικά υποβρύχια.

Παρότι πρόκειται για φοβερό στόλο για μια τόσο μικρή χώρα, σίγουρα δεν συναγωνίζεται της Τουρκίας, η οποία εκσυγχρονίζει και αυξάνει σημαντικά τον στόλο της χρόνο με τον χρόνο.

Στις 23 Ιανουαρίου, η Τουρκία ξεκίνησε την κατασκευή της πρώτης φρεγάτας πολλαπλού ρόλου που θα ναυπηγηθεί στη χώρα. Πρόκειται για τη φρεγάτα TCG Istanbul, την πρώτη από τις συνολικά τέσσερις φρεγάτες αυτής της κατηγορίας που θα ναυπηγηθούν. Η TCG Istanbul θα παραδοθεί στο τουρκικό ναυτικό το 2023.

"Οι φρεγάτες ‘κλάσης I’ θα διαθέτουν οπλικά συστήματα, όπως το 16 κυψελών τουρκικό πυραυλικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης MDAS (με συνολικά 64 πυραύλους επιφανείας-αέρα που δεν έχουν ακόμη καθοριστεί τα χαρακτηριστικά τους), 16 πυραύλους επιφανείας-επιφανείας ATMACA, ένα αμυντικό πυροβόλο Gokdeniz 76 χιλιοστών και δύο πολυβόλα 25 χιλιοστών της τουρκικής εταιρείας αμυντικών συστημάτων Aselsan, αλλά και το σύστημα αντιμέτρων τορπιλών HIZIR", αναφέρει δημοσίευμα του ιστότοπου Defense News.

Η φρεγάτα TCG Istanbul είναι το τελευταίο απόκτημα της Τουρκίας στο πλαίσιο του προγράμματος MILGEM που προβλέπει την εγχώρια κατασκευή πολεμικών πλοίων. Πριν από τη συγκεκριμένη φρεγάτα, η Άγκυρα κατασκεύασε τέσσερις κορβέτες κατηγορίας Ada που εξειδικεύονται στον αντιυποβρυχιακό πόλεμο.

Επιπλέον, όπως και η Ελλάδα, η Τουρκία διαθέτει επίσης αρκετά πετρελαιοκίνητα-ηλεκτροκίνητα επιθετικά υποβρύχια γερμανικής κατασκευής, πολλά εκ των οποίων κατασκευάστηκαν στη χώρα κατόπιν άδειας. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία κατασκευάζει επί του παρόντος έξι νέα υποβρύχια κλάσης 214 αναερόβιας πρόωσης και στοχεύει να προσθέτει ένα κάθε χρόνο στον στόλο της από το 2022 έως και το 2027.

Η επερχόμενη ναυαρχίδα του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού θα είναι όμως το TCG Anadolu, ένα αμφίβιο επιθετικό πλοίο που βασίζεται στον σχεδιασμό του Ισπανικού Juan Carlos I, με εξοπλισμό τουρκικής προέλευσης.

Επιπρόσθετα, η Τουρκία διαθέτει οκτώ πρώην αμερικανικές φρεγάτες κλάσης Oliver Hazard Perry, γνωστές στο τουρκικό ναυτικό ως φρεγάτες "κλάσης Gabya” που είναι εξοπλισμένες με σύστημα κατευθυνόμενων πυραύλων, και τέσσερις φρεγάτες "κλάσης Barbaros”, τύπου MEKO 200. 

Ελλάδα Vs Τουρκία

Η Τουρκία, μάλιστα, δεν διστάζει να επιδείξει την τεράστια ναυτική της δύναμη. Το 2019, περισσότερα από 100 πλοία του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού συμμετείχαν σε ταυτόχρονες ασκήσεις στις τρεις θάλασσες που περιβάλλουν την Τουρκία, στη μεγαλύτερη και εκτενέστερη άσκηση στη σύγχρονη ιστορία του τουρκικού στόλου.

Η Τουρκία και η Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια βρίσκονται σε αντιπαράθεση για τα θαλάσσια δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο, η οποία έφτασε σε επικίνδυνα σημεία πέρυσι. Παρότι αυτή η τελευταία όξυνση στις σχέσεις τους φαίνεται να βρίσκεται πλέον υπό έλεγχο με την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ των δύο χωρών, η Αθήνα έχει πλήρη γνώση της αυξανόμενης ναυτικής δύναμης της Τουρκίας και της εντεινόμενης προθυμίας της Άγκυρας να προωθήσει πιο έντονα και επιθετικά τους ισχυρισμούς της περί αμφισβητούμενων υδάτων και φυσικών πόρων.

Έτσι, η Ελλάδα θέλει να αγοράσει τουλάχιστον τέσσερις νέες φρεγάτες προκειμένου να ξεκινήσει και αυτή να ενισχύει τη ναυτική της δύναμη.

Στο πλαίσιο της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχωρήθηκε στην Αθήνα τον Ιανουάριο, μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τα Rafale, η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας Φλοράνς Παρλί ανακοίνωσε ότι "η Γαλλία θα υποβάλλει σύντομα στην Ελλάδα προτάσεις για την ανανέωση του στόλου των φρεγατών της".

Τον περασμένο Οκτώβριο, δε, οι ΗΠΑ επέμειναν ότι η Ελλάδα πρέπει να αγοράσει τέσσερις φρεγάτες των ΗΠΑ, τρεις εκ των οποίων, όπως είπε, θα μπορούσαν να κατασκευαστούν από κοινού στο ναυπηγείο της Onex, στο νησί της Σύρου.

Τον Νοέμβριο, επίσης, ο ελληνικός Τύπος ανέφερε ότι το Πολεμικό Ναυτικό της χώρας έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την απόκτηση αμερικανικών φρεγατών πολλαπλών ρόλων τύπου MMSC (Multi-Mission Surface Combatant). Σύμφωνα με σχετικό άρθρο, η πρόταση αφορούσε "μια λύση-πακέτο που περιλαμβάνει την προμήθεια τεσσάρων φρεγατών τύπου MMSC, την αναβάθμιση τεσσάρων φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, πλοία ενδιάμεσης λύσης και τη συμμετοχή ελληνικών ναυπηγείων στην ανάπτυξη της νέας αμερικανικής φρεγάτας τύπου FFG(X)".

Ό,τι και αν αποφασίσει να κάνει τελικά η Αθήνα, έχει καταστεί απολύτως σαφές ότι ο στόλος της απαιτεί σημαντική ενίσχυση και εκσυγχρονισμό για να συμβαδίσει με τον μεγαλύτερο και ολοένα και πιο προηγμένο τουρκικό στόλο, προκειμένου να αποφύγει η Ελλάδα η "ζυγαριά” σε ναυτική δύναμη να γύρει σημαντικά υπέρ της Άγκυρας. 

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση