Η Τουρκία βάζει στο μάτι και την Ανταρκτική!

Οι απίστευτοι ισχυρισμοί ότι, επειδή ο Π. Ρέις (τον 15ο αιώνα) χαρτογράφησε πρώτος μέρη του Νότιου Πόλου, έχει αξιώσεις στην περιοχή

Από τη Μυρτώ Μπούτση

Βρίσκεται, άραγε, και η μακρινή Ανταρκτική στα «σύνορα της καρδιάς» του Ερντογάν; «Η τουρκική σημαία κυματίζει στην Ανταρκτική χάρη σε Τούρκους ερευνητές σε επιστημονική αποστολή» έλεγε το tweet που ανάρτησε τον περασμένο Απρίλιο το γραφείο Τύπου του τότε πρωθυπουργού της γείτονος Αχμέτ Νταβούτογλου. Αυτό ίσως δεν θα αποτελούσε αξιοσημείωτη είδηση, αν προ ημερών ο υπουργός Επιστημών, Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Φαρούκ Ουζλού δεν αποκάλυπτε θέμα εδαφικών διεκδικήσεων (και) στον Νότιο Πόλο! Μάλιστα, τις... απίστευτες δηλώσεις, που δείχνουν -αν μη τι άλλο- τον ρόλο παγκόσμιας δύναμης που επιδιώκει να διαδραματίσει η Τουρκία, επιχειρεί να τις θεμελιώσει, όπως φαίνεται, σε ένα ιστορικό έγγραφο.

Συγκεκριμένα, τον Πορτολάνο, τον περίφημο χάρτη του κόσμου που δημιούργησε ο ελληνικής καταγωγής (πλην εξωμότης) Πίρι Ρέις, ο περίφημος χαρτογράφος και θαλασσοπόρος του 15ου αιώνα, που θεωρείται ένας από τους ιδρυτές του οθωμανικού στόλου. Εναν χάρτη που συμπεριελάμβανε στο κατώτερο τμήμα του, εν έτει 1513, και τμήματα της Ανταρκτικής.

«Ετοιμάζουμε έναν νέο χάρτη» δήλωσε ο υπουργός του Ερντογάν. «Θέλουμε να τον παρουσιάσουμε στο μουσείο, όπου εκτίθενται τα έγγραφα των κρατών που διεκδικούν κυριότητα της Ανταρκτικής. Θέτουμε ζήτημα, επειδή ο Πίρι Ρέις ήταν ο πρώτος άνθρωπος που απεικόνισε την Ανταρκτική σε χάρτη». Η Τουρκία αποτελεί από το 1996 μέλος της Συνθήκης της Ανταρκτικής (όπως και η Ελλάδα από το 1987), όμως έως τώρα δεν ήταν μεταξύ των επτά κρατών που εγείρουν εδαφικές διεκδικήσεις (συγκεκριμένα οι Αργεντινή, Χιλή, Αυστραλία, Γαλλία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία και Βρετανία). Τώρα φαίνεται ότι επιδιώκει να το αλλάξει αυτό, για πρώτη φορά από την υπογραφή της συνθήκης το 1959, μάλλον με το σκεπτικό ότι υπήρξε ζήτημα τουρκικής... ανακάλυψης της ηπείρου. Και παρότι το άρθρο IV της συνθήκης κατοχυρώνει την αδυναμία ύπαρξης νέας διεκδίκησης, τουλάχιστον για όσο καιρό βρίσκεται σε ισχύ.

Το ωκεανογραφικό

Αν και η Ανταρκτική περιορίζεται μόνο για «ειρηνική χρήση» από το ίδιο έγγραφο, δικαιολογείται η παρουσία στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού για τους σκοπούς της επιστημονικής έρευνας ή «για οποιονδήποτε ειρηνικό σκοπό». Ολα αυτά οδηγούν στο να δει κανείς με νέο μάτι την τουρκική ερευνητική παρουσία (όπως και κάθε άλλη επιστημονική παρουσία, άλλωστε). Σύμφωνα με τον Ουζλού, η Τουρκία θα στείλει ερευνητές από το τεχνικό πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης και άλλα ανώτατα ιδρύματα, όταν θα είναι καλοκαίρι στην Ανταρκτική, με σκοπό την ίδρυση εκεί επιστημονικής βάσης.

Το όνομα του Πίρι Ρέις είναι γνωστό στους περισσοτέρους κυρίως εξαιτίας του ωκεανογραφικού σκάφους με το ίδιο όνομα, το οποίο είχε εμπλακεί στην ελληνοτουρκική κρίση του 1987. Γεννηθείς περί τα 1470 σε ένα ψαροχώρι στην ευρωπαϊκή πλευρά των στενών της Καλλίπολης, ο Πίρι Ρέις (ρεΐσης σημαίνει πλοίαρχος) φέρεται, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, ότι είχε χριστιανούς -το πιθανότερο Ελληνες- γονείς, ενώ κάποιοι θέλουν το «Πίρι» να προέρχεται από το ελληνικό Πύρρος. Σε κάθε περίπτωση, ο πατέρας του τον έθεσε υπό την προστασία του ξαδέλφου του και γνωστού κουρσάρου της εποχής Κεμάλ Ρέις, τον οποίο αργότερα κάλεσε ο σουλτάνος Βαγιαζίτ να αναλάβει -όπως και ο Πίρι- ναύαρχος του οθωμανικού στόλου.

Ο Πορτολάνος σχεδιάστηκε από τον ίδιο επάνω σε δέρμα γαζέλας και περιελάμβανε την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη δυτική Αφρική, τον κεντρικό και τον νότιο Ατλαντικό, την Καραϊβική, το ανατολικό μισό της νότιας Αμερικής και τμήματα της Ανταρκτικής. Στην άκρη του χάρτη, σημείωσε ότι «είναι ο μοναδικός χάρτης στο είδος του». Το τουρκικό επιχείρημα περί πρώιμης ανακάλυψης «πατά» πάνω στο ότι η πρώτη επιβεβαιωμένη θέαση της ηπείρου (που θα μπορούσε να δώσει και στοιχεία για χαρτογράφηση) έγινε μόλις το... 1820 από τη ρωσική αποστολή του Φάμπιαν Γκότλιμπ φον Μπέλινγκσχαουζεν και του Μιχαήλ Λαζάρεφ.

Επεκτατικές βλέψεις στο μυαλό του Ερντογάν

«Η Τουρκία δεν έχει βλέψεις στα εδάφη κανενός» είχε υποστηρίξει ο πρόεδρος Ερντογάν τον Νοέμβριο, επιχειρώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από τις επανειλημμένες δηλώσεις του που επί δίμηνο δυναμίτιζαν τον τουρκικό εθνικισμό. Ηταν η εποχή που διαχώριζε τα φυσικά σύνορα της Τουρκίας από τα «σύνορα της καρδιάς μας», που έλεγε ότι «η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοήσει τους ομογενείς της στη δυτική Θράκη, στην Κύπρο, την Κριμαία», που αναρωτιόταν αν οι Τούρκοι μπορούν να «σκεφτούν την Αδριανούπολη χωρίς τη Θεσσαλονίκη» ή «να γυρίσουν την πλάτη στο Χαλέπι» και μιλούσε για τα «αδέλφια μας στη Μοσούλη, στο Κιρκούκ, στο Χουμούς ή στα Σκόπια».

Ο... χάρτης της καρδιάς του Ερντογάν συνέπιπτε με την οθωμανική αυτοκρατορία και η ρητορική του, αν μη τι άλλο, με τις πολεμικές ενέργειες στο Ιράκ και αργότερα στη Συρία. Στην τελευταία, άλλωστε, ο πόλεμος δημιουργεί έδαφος για μία ντε φάκτο μεταβολή των συνόρων και αναθεώρηση των συνθηκών, είτε πρόκειται για εκείνη της Λωζάννης είτε για τη Συνθήκη Σάικς-Πικό. Ο διεθνολόγος Μπασκίν Οράν είχε γράψει ότι η κριτική του Ερντογάν απέναντι στη Συνθήκη της Λωζάννης αφορούσε ουσιαστικά το κουρδικό και την πλούσια σε πετρελαϊκά κοιτάσματα Μοσούλη.

Η Deutsche Welle, ότι ο «σουλτάνος» δεν είχε στόχο τα ελληνικά νησιά (τουλάχιστον εκείνο το διάστημα), αλλά την αποκαθήλωση του Ισμέτ Ινονού, επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπίας στη Λωζάννη και «διάδοχο» στην προεδρία του Κεμάλ Ατατούρκ. Σε αυτό το πλαίσιο είναι απόλυτα εξηγήσιμη η σπουδή του να καταστήσει δεδομένη την τουρκική στρατιωτική παρουσία στο Ιράκ, στο πλαίσιο της -υπό αμερικανική διοίκηση- συμμαχίας κατά του Ισλαμικού Κράτους, και αργότερα στην ανάληψη στρατιωτικής δράσης στη Συρία σε συμμαχία με τη Μόσχα.

Το μπαράζ προκλήσεων στα νησιά του Αιγαίου

Η «νευρική υπερδύναμη» Τουρκία ξαναχτύπησε το τελευταίο δεκαπενθήμερο όσον αφορά και τα ελληνοτουρκικά θέματα, πυροδοτούμενη από την ελληνική άρνηση για έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο τις πάγιες τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο.
Μετά το θερμό επεισόδιο που έστησαν οι Τούρκοι στα Ιμια, ο πόλεμος των δηλώσεων δεν αφήνει περιθώρια για άλλες ερμηνείες. Αυτό είναι σαφές από τις απαξιωτικές δηλώσεις απέναντι στον Πάνο Καμμένο του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου «να μαζέψει το μυαλό στο κεφάλι του», από την αμφισβήτηση από τον πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ της κυριότητας 130 νησίδων και βραχονησίδων του Αιγαίου αλλά και τη δήλωσή του ότι η Τουρκία έχει «τη δύναμη να απαντήσει σε κάθε εχθροπραξία», όπως και από την παρέμβαση του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Χουσεΐν Μουφτούογλου, σύμφωνα με τον οποίο η άσκηση αλεξιπτωτιστών των ελληνικών ειδικών δυνάμεων στην Κω συνιστά «παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου», καθώς η ειρηνευτική συνθήκη που υπεγράφη το 1947 στο Παρίσι... απαγορεύει οποιαδήποτε στρατιωτική δράση στο νησί.

Πηγή "Δημοκρατία"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου  

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση