Οι δύσκολες ισορροπίες της ΝΑΤΟϊκής επιχείρησης στο Αιγαίο

Η Αθήνα δεν είναι αρνητική στην ανάληψη ρόλου από τη Συμμαχία αλλά θέτει ορισμένες προϋποθέσεις

Γράφει ο Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος

Κορυφώνονται οι διαβουλεύσεις στο ΝΑΤΟ με σκοπό να βρεθεί η «χρυσή τομή» ώστε η Συμμαχία να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του Προσφυγικού. Η κοινή πρωτοβουλία Γερμανίας και Τουρκίας, ώστε το ΝΑΤΟ να αποκτήσει ρόλο που θα βοηθήσει στον έλεγχο των προσφυγικών ροών, αναμένεται να συζητηθεί την Πέμπτη στη Σύνοδο των υπουργών Άμυνας με σκοπό να ληφθεί μία πολιτική απόφαση.

Επί του θέματος υπήρξε μάλιστα τριμερής συνάντηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου με τους ομολόγους του από τη Γερμανία και την Τουρκίας, της Ούρσουλα φον Λέγεν και του Βετσντί Γκιονούλ αντιστοίχως.

Ορισμένα στοιχεία έχουν αρχίσει να βγαίνουν στην επιφάνεια, κυρίως από ελληνικής πλευράς. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι παίκτες που ακόμη δεν έχουν μιλήσει και η άποψή τους είναι κρίσιμη πριν αναλάβει το Συμβούλιο Μονίμων Αντιπροσώπων (NAC) και η Στρατιωτική Επιτροπή να εκπονήσουν τα σχέδια μίας επιχείρησης.

Μία βάση επί της οποίας θα μπορούσε να στηθεί μία νατοϊκή επιχείρηση στο Αιγαίο αποτελεί η παρουσία της Standing NΑΤΟ Maritime Group 2 (SNMG 2). Πρόκειται για μία ναυτική δύναμη που περιπολεί στη Μεσόγειο και αυτή την περίοδο βρίσκεται στο Αιγαίο. Η διοίκησή της ασκείται από τη Γερμανία, ενώ αποτελείται από τέσσερα πλοία: μία ελληνική φρεγάτα (την τρέχουσα περίοδο πρόκειται για τη «Σαλαμίς»), μία τουρκική (τη γνωστή μας από τις περιπέτειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, «Μπαρμπαρός»), μία γερμανική και μία καναδική.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα δεν είναι αρνητική στην ανάληψη ρόλου από τη Συμμαχία. Θέτει όμως ορισμένες προϋποθέσεις. Η πρώτη εξ' αυτών είναι η διοίκηση της SNMG 2 να παραμείνει υπό τη Γερμανία, διότι βάσει του εκ περιτροπής τρόπου διοίκησης θα πρέπει το επόμενο εξάμηνο να την αναλάβει η Τουρκία. Μία δεύτερη προϋπόθεση είναι οι ελληνικές ναυτικές δυνάμεις που θα εμπλακούν να επιχειρούν εντός ελληνικών χωρικών υδάτων και οι αντίστοιχες τουρκικές εντός τουρκικών χωρικών υδάτων. Οι ναυτικές δυνάμεις συμμαχικών χωρών θα μπορούν να κινούνται ελεύθερα στις χωρικά ύδατα Ελλάδος και Τουρκίας.

Ωστόσο, οι λεπτομέρειες που θα πρέπει να διευκρινιστούν δεν είναι αμελητέες. Όπως όλα δείχνουν, μία νατοϊκή επιχείρηση θα έχει μάλλον εντολή επιτήρησης (surveillance), αλλά αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί. Το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, διά του εκπροσώπου του, κινήθηκε άλλωστε σε αυτή τη γραμμή. Η Αθήνα θέλει, όπως σημείωσε κυβερνητική πηγή, να υπάρξει πλήρης σεβασμός στους κανόνες Έρευνας και Διάσωσης (SAR) με τις ελληνικές αρχές να διατηρούν την πλήρη ευθύνη εντός ελληνικών χωρικών υδάτων. Η δήλωση αυτή εγείρει ορισμένα ερωτηματικά, καθώς για την Αθήνα η περιοχή SAR ταυτίζεται με το FIR Αθηνών. Την ίδια περιοχή έχει δηλώσει η Ελλάδα και στο ευρωπαϊκό σύστημα επιτήρησης (EUROSUR).

Άλλη μία παράμετρος που απασχολεί την Αθήνα είναι η πιθανότητα πτήσεων εντός του FIR Αθηνών. Σε ό,τι αφορά στα νατοϊκά AWACS που ίσως επιχειρήσουν με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών, λογικά δεν θα υπάρξουν προβλήματα. Ωστόσο, το ζήτημα της πραγματοποίησης πτήσεων τουρκικών αεροσκαφών (πχ ναυτικής συνεργασίας), όπου η Αθήνα θα ήθελε την υποβολή σχεδίων πτήσης, είναι πιο περίπλοκο.

Επιπλέον, οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι η νατοϊκή επιχείρηση θα συνεργαστεί με τον Frontex, ο οποίος μπορεί να επιχειρήσει στα τουρκικά χωρικά ύδατα βοηθώντας τις τουρκικές αρχές. Όλοι όσοι διασώζονται μέσα από αυτή τη συνεργατική επιχείρηση θα πρέπει να επιστρέφονται στην Τουρκία υπογράμμιζαν οι ίδιοι κύκλοι.

Ωστόσο, μένει να αποδειχθεί αν ο Frontex θα επιχειρήσει εντός τουρκικών χωρικών υδάτων και αν αυτό είναι κάτι που θα αποδεχόταν η Τουρκία ή αν αυτό το «ευαίσθητο κομμάτι» του σχεδιασμού θα εκτελεστεί από το ΝΑΤΟ. Άλλωστε, στο Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) Frontex - Τουρκίας δεν είναι σαφές πως ακριβώς θα μπορούσε να επιχειρήσει ο οργανισμός σε περιοχές τουρκικής δικαιοδοσίας.

Πηγή "Το Βήμα"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση