Η κρίσιμη επόμενη ημέρα με τον Νταβούτογλου

Γράφει ο Αλέξανδρος Τάρκας

Η σύγκληση του Γ’ Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας εγκαινιάζει ένα νέο κεφάλαιο στις διμερείς σχέσεις, ανεξάρτητα από την ένταση που προκάλεσε το αίτημα της επίσκεψης του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου στη Θράκη.

Η «ανεπίσημη» περιοδεία ήταν αναμενόμενη από όλους –εκτός ίσως του υπουργού Εξωτερικών κ. Βενιζέλου και του γ.γ. κ. Μητσιάλη-, αφού το ίδιο είχε συμβεί, επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή, τον Μάιο του 2004 και, επί Γ. Παπανδρέου, τον Μάρτιο και τον Σεπτέμβριο του 2011.

Παρόμοιες περιοδείες είναι σαφώς ενοχλητικές και αποσκοπούν στον επηρεασμό της θρησκευτικής μουσουλμανικής μειονότητας, αλλά η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να κρύψει. Στο παρελθόν είχαν γίνει λάθη και αδικίες, αλλά τερματίστηκαν με τους νόμους Κ. Μητσοτάκη, Αντ. Σαμαρά και Β. Τσουδερού το 1991-92 και με τα συμπληρωματικά μέτρα Αν. Παπανδρέου – Γερ. Αρσένη το 1995. Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και επίσης έχουν γνώση οι φύλακες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Υπηρεσία Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών, που δρα έγκαιρα και δίκαια.

Η σύγκληση του Γ’ Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο αποκλιμάκωσης της έντασης, που φτάνει σε εκρηκτικά επίπεδα στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου και επίσης συσσωρεύεται στα θαλάσσια σύνορα από τον Έβρο έως το Καστελλόριζο. Η Ελλάδα ωφελείται με τη διεξαγωγή διαλόγου και, επιπρόσθετα, είναι χρήσιμο να συνειδητοποιήσει ότι οι καιροί αλλάζουν και μένει μόνη απέναντι στην Τουρκία. Οι διπλωματικές δυνατότητες των ΗΠΑ και της ΕΕ για ειρηνευτική παρέμβαση, επί «σουλτάνου» Ερντογάν, είναι περιορισμένες.

Από την κρίση του Κυπριακού, το 1963 – 64, έως τα Ίμια, το 1996, η Ελλάδα επιζητούσε και επιτύγχανε την αμερικανική παρέμβαση προς συγκράτηση της τουρκικής επιθετικότητας. Μολονότι η αρχική μεσολάβηση και το μεταγενέστερο «πακέτο» διευθετήσεων έκλιναν συνήθως υπέρ της Άγκυρας, η εκάστοτε κυβέρνηση στην Αθήνα αισθανόταν την ανακούφιση ότι απέφυγε τα χειρότερα.

Τώρα πια όλα αυτά δεν ισχύουν ή ισχύουν ελάχιστα. Ελληνικές και ξένες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σηκώνει τα χέρια ψηλά, παραδεχόμενο ότι οι συνομιλητές στην Άγκυρα είναι αδιάλλακτοι και, πρακτικά, απροσπέλαστοι. Η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει φιλική συμβουλή αμερικανού διπλωμάτη ότι δεν θα πρέπει να αναμένει μία καταδικαστική δήλωση της Ουάσινγκτον για την τουρκική παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ, καθώς θα προκαλούσε τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Χρησιμοποιείται, μάλιστα, το παράδειγμα της στάσης της Άγκυρας στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους, ώστε να δειχθεί πόσο δύσκολος και ισχυρογνώμων σύμμαχος είναι η Τουρκία.

Με ανοιχτό το ενδεχόμενο πλήρους αδράνειας ή καθυστερημένης δράσης των ΗΠΑ ενώπιον μίας ελληνοτουρκικής κρίσης, η Αθήνα δεν έχει παρά να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα ειρηνικά μέσα και να είναι προετοιμασμένη για χειρότερες εξελίξεις.
Το δυσμενές σενάριο δεν αφορά μία θερμή κρίση (αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί), αλλά μάλλον ένα σχήμα συστάσεων και πιέσεων προς την ελλαδική και την κυπριακή κυβέρνηση να προσφέρουν ανταλλάγματα.

Η Αθήνα και η Λευκωσία δεν είναι δυνατόν να παγιδευτούν. Όχι μόνον επειδή έχουν ακλόνητα επιχειρήματα βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, αλλά και επειδή η εμπειρία διδάσκει ότι η Άγκυρα προκαλεί κρίσεις για να μην τις επιλύει, να τις καθιστά «μόνιμες» και να προχωρεί στο επόμενο βήμα διεκδικήσεων.

Πηγή εφημ. «Δημοκρατία»


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση