Η Ρωσία επιστρέφει δυναμικά στη Μεσόγειο

Του Νίκου Μελέτη

Την ολική επαναφορά της στις «θερμές θάλασσες» της Ανατολικής Μεσογείου μεθοδεύει η Ρωσία, επιχειρώντας με διπλωματικά, οικονομικά αλλά και στρατιωτικά μέσα να αποκαταστήσει την παρουσία της στην περιοχή όπου η πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση διατηρούσε ισχυρά ερείσματα και έντονη επιρροή.

Η διπλωματική επιτυχία της Ρωσίας στο χειρισμό της κρίσης στη Συρία, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στον έμπειρο και μετρ της διπλωματίας ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, με την αποτροπή της στρατιωτικής παρέμβασης για την ανατροπή του Μπασάρ Αλ Άσαντ κα κατόπιν με την επιβολή σταδιακά του Σύρου Προέδρου ως συνομιλητή και παράγοντα της λύσης, αποκατέστησε το κύρος της στην περιοχή και νομιμοποίησε την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο ως σταθεροποιητικής δύναμης.

Η Ρωσία τώρα προχωρά μερικά βήματα μπροστά, καθώς προώθησε σημαντικές οικονομικές συμφωνίες με τη Συρία και την Παλαιστινιακή Αρχή, που βάζουν στο παιχνίδι των υδρογονανθράκων τις μεγάλες ρωσικές εταιρείες, ενώ συγχρόνως κάνει ολοένα πιο αισθητή την στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή καλύπτοντας το κενό που αφήνει η όλο και πιο εσωστρεφής αμερικανική εξωτερική πολιτική.

Η συμφωνία που υπέγραψε η Μόσχα με την κυβέρνηση Άσαντ, αλλά πλέον η εμπλοκή της στις έρευνες στην ΑΟΖ αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Η επιλογή της Δαμασκού να στηρίξει τους ρώσους και να μην επιτρέψει το 2009 την κατασκευή αγωγού ο οποίος μέσω Συρίας θα μετέφερε στην Τουρκία κι από εκεί στην Ευρώπη τα τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου του Κατάρ, ήταν ένας από τους πολλούς λόγους που το Κατάρ ηγήθηκε της προσπάθειας ανατροπής του Άσαντ, διαθέτοντας στην αντιπολίτευση αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Σύρος πρόεδρος, μάλιστα, όχι μόνο υπονόμευσε το σχέδιο του Κατάρ, αλλά έσπευσε, επιπλέον, να συνάψει συμφωνία για αγωγό αερίου από το Ιράν, τον μεγάλο εχθρό του σουνιτικού Κατάρ.

Την περασμένη εβδομάδα όμως, η Ρωσία με μία ακόμη κίνηση εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή. Στη συνάντηση που είχε ο Βλαντιμίρ Πο΄τιν στο θέρετρο Novo – Ogaryovo έξω από τη Μόσχα με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, έδωσε το «πράσινο φως» για την υπογραφή συμφωνίας ύψους 1 δις. Δολαρίων που αφορά στο φυσικό αέριο της θαλάσσιας ζώνης που αναλογείς τα Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με το ITAR-TASS, το έργο θα αναλάβει η Gazprom, που ελπίζει να εντοπίσει σχεδόν 30 bcm φυσικού αερίου. Μία ακόμη ρωσική εταιρεία, η κατασκευαστική Tech nopromexport, είναι επίσης σε συνομιλίες για την κατασκευή ενός μικρού πετρελαϊκού σταθμού στη Ραμάλα στη Δυτική Όχθη.

Η συμφωνία αυτή αποτελεί σαφές μήνυμα και προς το Ισραήλ καθώς το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί την αυτονόμηση της Παλαιστινιακής Αρχής σε ό,τι αφορά στη διαχείριση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων που βρίσκονται στην ΑΟΖ της Γάζας, μια και θεωρεί ότι μέχρι την επίλυση του Παλαιστινιακού και την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους δεν μπορεί να υπάρξει τέτοιου είδους άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η ρωσική κυβέρνηση, πάντως, διαβεβαιώνει ότι όλα θα γίνουν σε συνεννόηση με την ισραηλινή κυβέρνηση

Κοιτάσματα

Η Ρωσία, που παραδοσιακά είχε έντονη παρουσία και επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στρατιωτική προβολή με τον περίφημο 5ο Στόλο, επιδιώκει να αποτρέψει την υπονόμευση της σχεδόν μονοπωλιακής θέσης της στην προμήθεια ενέργειας προς την Ευρώπη. Η θέση της αυτή αποδυναμώνεται με την προμήθεια φυσικού αερίου από την Κασπία, αλλά και από την εκμετάλλευση σχιστολιθικού αερίου σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ. Έτσι, η Μόσχα θέλει να βάλει πόδι στην περιοχή για να διεκδικήσει ρόλο στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Το ενδιαφέρον της είναι κυρίως πολιτικο-γεωστρατηγικό, καθώς τα κοιτάσματά της σε φυσικό αέριο μόνο στη Δυτική Σιβηρία είναι σχεδόν πενταπλάσια από όσα έχουν συνολικά εντοπιστεί στη λεκάνη της Λεβαντίνης (Ισραήλ, Κύπρος, Λίβανος κ.λ.π.). Όλες αυτές οι κινήσεις όμως είναι μέρος του σχεδίου του προέδρου Πούτιν να αποδώσει και πάλι στη Ρωσία τη χαμένη γεωπολιτική βαρύτητα που είχε η Σοβιετική Ένωση.

Η στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο προσφέρει εγγύηση ασφάλειας σε μία περιοχή όπου οι απειλές γίνονται ολοένα και περισσότερος και μεγαλύτερες. Δεν είναι τυχαίο ότι το Ισραήλ αναπτύσσει πρόγραμμα εξοπλισμών στοχευμένων στην προστασία των πηγών ενέργειας που βρίσκονται στην ΑΟΖ του αλλά και στις εγκαταστάσεις στην ξηρά. Η δε Κύπρος είναι σε ακόμη πιο δυσμενή θέση και για το λόγο αυτό πολύ ώριμη να αποδεχθεί προτάσεις που θα συνοδεύονται και με ένα ολοκληρωμένο πακέτο «ασφάλειας» των εγκαταστάσεων εξόρυξης φυσικού αερίου, αλλά και των χερσαίων εγκαταστάσεων.

Η Κύπρος στις 10 Ιανουαρίου με απόφαση υπουργικού συμβουλίου κατέληξε στην παροχή διευκολύνσεων στη Ρωσία, με χρήση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο από τα ρωσικά αεροσκάφη και του λιμανιού της Λεμεσού από τα ρωσικά σκάφη. Δικαιολογημένα η Μεγαλόνησος υποστηρίζει ότι είναι οι ίδιες διευκολύνσεις που προσφέρθηκαν κα σε άλλες χώρες, αλλά είναι προφανής η διάθεση διευκόλυνσης των ρωσικών σχεδιασμών σε μία ακόμη προσπάθεια εξευμενισμού του Βλαντιμίρ Πούτιν για το «κούρεμα» ρωσικών καταθέσεων στις τράπεζες του νησιού.

Η ενισχυμένη στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας δεν είναι κάτι που μπορεί πλέον να αγνοηθεί είτε από ομάδες τζιχαντιστών είτε από χώρες που θα επιθυμούσαν να επιβάλουν τη δική τους «κυριαρχία» στην περιοχή (π.χ. Τουρκία). Με αφορμή την επιχείρηση απομάκρυνσης των χημικών όπλων της Συρίας ενισχύθηκε η ρωσική ναυτική παρουσία με τη συνδρομή και του κινεζικού ναυτικού!

Η απομάκρυνση των χημικών όπλων έγινε με το ρωσικό πυρηνοκίνητο πυραυλοφόρο «Petr Velikii» και την κινεζική φρεγάτα «Yancheng» να προσφέρουν προστασία στο δανέζικο φορτηγό πλοίο που μετέφερε εκτός Συρίας τους 560 τόνους χημικών όπλων από τη Λατάκεια. Από το περασμένο Σάββατο τα δύο αυτά σκάφη και τα συνοδευτικά πλοία συμμετέχουν σε μεγάλη κοινή ναυτική άσκηση στη Μεσόγειο, την πρώτη του είδους στην ιστορία. Όπως αναφέρει, μάλιστα, η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, η άσκηση αποσκοπεί «στην επιχειρησιακή συμβατότητα των ρωσικών και κινέζικων πολεμικών πλοίων στη διάρκεια κοινών επιχειρήσεων στην ανατολική πλευρά της Μεσογείου».

Εξάλλου, από την Παρασκευή στην άλλη άκρη της Μεσογείου, ανοιχτά από τις ισπανικές ακτές, πραγματοποιείται μία ακόμη μεγάλη αεροναυτική άσκηση από το τμήμα του Ρωσικού Στόλου που από τα μέσα Ιανουαρίου έχει περάσει τα Στενά του Γιβραλτάρ. Επικεφαλής της ρωσικής αρμάδας είναι το γιγαντιαίο αεροπλανοφόρο «Admiral Kuznetsov» και συμμετέχουν το πλοίο ανθυποβρυχιακού πολέμου «Admiral Levchenko», το αποβατικό πλοίο «Olenegorsky Gornyak» και πλήθος συνοδευτικών πλοίων.

Ο εμφύλιος στη Συρία και η προσπάθεια της Δύσης, της Τουρκίας και των χωρών του Κόλπου να ανατρέψουν το καθεστώς Άσαντ και να ξηλώσουν την τελευταία βάση της Ρωσίας στη Μεσόγειο, φαίνεται τελικά να οδηγούν στο αντίθετο αποτέλεσμα, με τη Ρωσία να επιστρέφει δυναμικά στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πηγή «Επίκαιρα»

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση