Ο σουλτάνος γίνεται αστακός και μας πασάρει την… κρίση

Εξοπλισμοί μαμούθ από τον Ερντογάν
Σταθεροί οι στόχοι της Άγκυρας, παρά τα εσωτερικά προβλήματα

Δεν είναι λίγοι στην Ελλάδα αυτοί που τρίβουν τα χέρια τους και «πανηγυρίζοντας» για την καταφανή πολιτική (και όχι μόνο) αστάθεια, που κλιμακώνεται στην Τουρκία. Ξεχνούν μάλλον την δοκιμασμένη τακτική της εξαγωγής της κρίσης που οι παραπαίουσες στο εσωτερικό ηγεσίες συνηθίζουν να χρησιμοποιούν, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα αδιέξοδά τους.

Είναι μάλλον νωρίς για να εκτιμήσει κανείς την κατάληξη της διαμάχης στο εσωτερικό της Τουρκίας. Παρ’ όλα αυτά κάποια συμπεράσματα έχουν ήδη εξαχθεί:

• Ο Ερντογάν αμφισβητείται από τους συμμάχους του στο εσωτερικό του κόμματός του, επάνω στους οποίους πάτησε για να ξεδοντιάσει τα κεμαλικό βαθύ κράτος
• Το γόητρο του τούρκου ηγέτη δέχτηκε βαρύ πλήγμα μετά τις αποκαλύψεις γα την εμπλοκή στενών συνεργατών του στις υποθέσεις διαφθοράς
• Η τουρκική κοινωνία, παρά την οικονομική ανάπτυξη που πέτυχε –υπό την διακυβέρνηση Ερντογάν- την τελευταία δεκαετία, παραμένει διαιρεμένη κατά σύνθετο και πολύπλοκο τρόπο
• Παρά την τρέχουσα πολιτική αντιπαράθεση και τη διαφαινόμενη αστάθεια, η διακυβέρνηση Ερντογάν προχωρά υλοποιώντας μεγαλεπήβολα εξοπλιστικά προγράμματα. Σε αυτά, τα προγράμματα περιλαμβάνονται η ναυπήγηση ενός «κολοσσιαίου» για το μέγεθος του Αιγαίου «μικρού αεροπλανοφόρου» κόστους 1,5 δις., το οποίο μπορεί να υποστηρίξει αποβατικές επιχειρήσεις, καθώς και η απόκτηση πυρηνικής τεχνολογίας που θα της επιτρέψει να αποκτήσει πυρηνικό εξοπλισμό.

Το σύστημα Γκιουλέν
Κάτι που δεν είναι ίσως ακόμη σαφές, σε όσους παρακολουθούν αποσπασματικά τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα, έχει να κάνει με τα στρατόπεδα των αντιμαχομένων. Συνηθισμένοι την τελευταία δεκαετία να παρακολουθούμε τη μάχη του Ερντογάν με το βαθύ κράτος των κεμαλιστών, αντιμετωπίσαμε το κόμμα του (ΑΚΡ) ως ενιαίο και συμπαγές, αγνοώντας ότι αυτό οικοδομήθηκε στους μηχανισμούς που πρόσφερε το κοινωνικό – οικονομικό σύστημα που έχει δημιουργήσει εδώ και σαράντα χρόνια στην Τουρκία ο αυτοεξόριστος στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ ιμάμης Γκιουλέν.

Για να κατανοήσει κανείς τη διείσδυση του εν λόγω «συστήματος» στις δομές του τουρκικού κράτους, θα πρέπει να λάβει υπόψιν του ότι ο Γκιουλέν, δημιουργώντας σχολεία – οικοτροφεία στις μεγάλες τουρκικές πόλεις, ανέλαβε την εκπαίδευση των φτωχόπαιδων, των οποίων οι γονείς τη δεκαετία του ’60 εγκατέλειπαν την Ανατολή αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον ως εργάτες στη ραγδαία εκβιομηχανιζόμενη τότε Τουρκία.
Αυτά τα παιδιά «αιώνια ευγνώμονες» στον ιμάμη, είναι σήμερα οι εισαγγελείς, οι δικαστικοί και οι αστυνομικοί που ξεσκέπασαν τη διαφθορά της κυβέρνησης του Ερντογάν. Σε αυτό ακριβώς το σύστημα στηρίχτηκε ο Ερντογάν για να καθαρίσει τους στρατηγούς. Σε αυτό το «σύστημα» έχουν επενδύσει οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, που διατηρούν στενούς δεσμούς με τον ιμάμη Γκιουλέν εδώ και δεκαετίες, για να διασφαλίσουν μία κοσμική εκδοχή του ισλάμ.

Ο θρόνος του σουλτάνου
Έχοντας την αίσθηση πως καθάρισε με το «παλιό σύστημα» ο Ερντογάν, με το να βάλει στη στενή την αφρόκρεμα του στρατεύματος, μπήκε στον πειρασμό να αναγορευτεί… σουλτάνος! Στην προσπάθειά του να φέρει το Σύνταγμα στα μέτρα του, μετατρέποντας το πολίτευμα σε Προεδρική Δημοκρατία προκειμένου να αναρριχηθεί στον θώκο, προσέκρουσε στο σύστημα Γκιουλέν. Για την ακρίβεια, κατάφερε να δημιουργήσει μέτωπο εναντίον του, το οποίο συμπτύχθηκε από το παλιό καθεστώς (στρατιωτικούς), τους κοσμικούς δυτικόστροφους – δυτικοσπουδασμένους πληθυσμούς των παραλίων αλλά και των δομών που διατηρεί στην κρατική μηχανή το σύστημα Γκιουλέν.
Η εν λόγω «συμμαχία» προφανώς είναι ασταθής και αβέβαιη, καθώς ο κοινός παρανομαστής των δυνάμεων που άτυπα την απαρτίζουν είναι ο ίδιος ο Ερντογάν.

Ο Ερντογάν συσπειρώνει εναντίον του:

• Τους ηττημένους του κεμαλικού συστήματος
• Τους νέους και δυτικής κουλτούρας πληθυσμούς που διακρίνουν από συγκεκριμένα μέτρα την ισλαμική ατζέντα
• Και εκτός Τουρκίας τους δυτικούς, κυρίως τους αμερικανούς, που διαφωνούν με τη διεκδίκηση από τον Ερντογάν αυτόνομου ρόλου στην περιοχή.

Οι αμερικανοί δεν συγχώρησαν τον Τούρκο ηγέτη για την απόφασή του να τους απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση του τουρκικού εδάφους για την εισβολή των στρατευμάτων τους στο Ιράκ, από Βορρά. Έξαλλοι είναι οι αμερικανοί και για την υπονόμευση του άξονα Τουρκίας – Ισραήλ που αποτελούσε σταθερά για τις ΗΠΑ.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, όμως, είναι η πρόσφατη απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αναζητήσει αντιπυραυλική προστασία από κινέζικες εταιρείες.

Οι εξοπλισμοί
Παρά τις εσωτερικές τριβές, επικρατούσα εκτίμηση είναι πως ο Ερντογάν εξακολουθεί να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος, την οποία άλλωστε έχει επιβεβαιώσει σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις.
Ωστόσο, βάσιμη είναι η εκτίμηση ότι ο Ερντογάν εκπροσωπεί τη «μισή Τουρκία», έχοντας ταυτόχρονα χάσει την απαραίτητη συναίνεση ή ανοχή της άλλης μισής. Έμπειροι παρατηρητές των τουρκικών πραγμάτων υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι στην περίπτωση που συνεχιστεί η διατάραξη των οικονομικών δεικτών ευημερίας, τότε το πρόβλημα που θα έχει ο Ερντογάν θα είναι αξεπέραστο.

Πηγή «Το Ποντίκι»



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση