Αλλάζει ο χάρτης στην αγορά ενέργειας

Η Ρωσία, η Κύπρος, το Ισραήλ και οι Ελληνες εφοπλιστές

Του Νίκου Μελέτη 

Πραγματική  έκρηξη στην παγκόσμια αγορά ενέργειας προκαλεί η σταδιακή μεταστροφή και της Ρωσίας στην εξαγωγή φυσικού αερίου στην πιο ευέλικτη και στρατηγικά και οικονομικά επωφελή μέθοδο του υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG.

Η Ρωσία μελετά την απελευθέρωση των εξαγωγών LNG  και σε άλλες εταιρίες σπάζοντας το μέχρι σήμερα μονοπώλιο της Gazprom, καθώς κινδυνεύει να αμφισβητηθεί ο κυρίαρχος ρόλος της στην παγκόσμια αγορά ενέργειας.

Σε αυτή την κούρσα που έχει ξεκινήσει η Gazprom στρέφεται ήδη στο LNG και φιλοδοξεί, όπως δήλωσε ο ίδιος ο Αλ. Μιλερ, να κατακτήσει το 15% της παγκόσμιας αγοράς LNG από το 5% που κατέχει σήμερα. Και στο πλαίσιο αυτό δρομολογεί την κατασκευή σταθμού LNG στο Βλαδιβοστόκ με δυνατότητα 15 εκ. κυβικών τόνων  ετησίως και ενός ακόμη σταθμού LNG στην Επαρχία του Λένινγκραντ δυνατότητας 10 εκ.κυβικων τόνων  από το 2018. Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός στρέφεται υποχρεωτικά στο LNG καθώς το 2012 είδε να μειώνεται στο 1/3 η εμπορική αξία της εταιρίας και πλέον η κατεύθυνση προς τις αγορές της Κίνας και της Ιαπωνίας φαίνεται να είναι μονόδρομος.

Ο ανταγωνισμός μεταξύ των ρωσικών εταιριών ενέργειας φθίνει στα όρια του ανοικτού πολέμου καθώς ήδη οι εταιρίες Rosneft και Novatek έχουν λάβει εγκαίρως  θέσεις απειλώντας την κυρίαρχη θέση της Gazprom.

Η Novatek έχοντας τα δικαιώματα του γιγαντιαίου κοιτάσματος της χερσονήσου Yamal στην Αρκτική έχει δηχθεί την συμμετοχή της Κίνας με ποσοστό 20%  στον σταθμό LNG που έχει σχεδιάσει να κατασκευάσει με δυνατότητα παράγωγης 16,5 εκ. κυβικών τόνων μετα το 2018.

Αλλά και η Rosneft που διαχειρίζεται εκτός των άλλων από κοινού με την Exxon Mobil το κοίτασμα Sakhalin έχει ήδη στραφεί προς την Ιαπωνία για να διαθέσει υπό μορφή LNG τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου.

Η Ρωσία υποχρεώνεται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, καθώς νέα κοιτάσματα που εντοπίζονται  στην Ανατολική Αφρική αλλά και η προοπτική γενικευμένης εκμετάλλευσης του σχιστολιθικού φυσικού αερίου (μεγάλα κοιτάσματα έχουν ήδη εντοπισθεί και στην Κίνα) απειλούν τον βασικό πυλώνα της ρωσικής προσπάθειας ς για επανάκαμψη σε ρόλο υπερδύναμης.

Εξάλλου η στροφή στο LNG δεν είναι άσχετη και με την αλλαγή ενεργειακού προσανατολισμού πολλών χώρων που κατασκευάζουν τερματικούς σταθμούς LNG μεταξύ αυτών το Πακιστάν, η Ουρουγουάη, το Σαλβαντορ, η Νότια Αφρική, το Μπαχρέιν, η Κροατία οι Φιλιππίνες η Τζαμάικα και η Λιθουανία…

Παίρνουν θέση οι εφοπλιστές

Οι Ελληνες εφοπλιστές έγκαιρα παίρνουν θέση στην κούρσα του LNG. Ήδη το 50% των νέων πλοίων LNG που κατασκευάζονται ανήκουν σε οκτώ Έλληνες εφοπλιστές, μια επένδυση που φθίνει τα 8,5 δις δολάρια και προστίθενται στα 4 δις δολάρια που είχαν επενδυθεί σε LNG  πλοία την περίοδο 2008-2011.

Στα ναυπηγεία της Κορέας που εξειδικεύονται στην ναυπήγηση πλοίων LNG από τα  82 νέα πλοία τα 38 ανήκουν σε Έλληνες εφοπλιστές. Η Maran Gas Maritime της οικογένειας Αγγελικούση έχει παραγγέλλει 11 τάνκερ, η GASLOG του Π. Λιβανου 8 τάνκερ, η DYNAGAS της οικογένειας Προκοπίου 7 τάνκερ  και η Cardiff Maritime του Γ. Οικονομου 4 τάνκερ. Το γεγονός ότι κάθε τέτοιο τάνκερ κοστίζει περίπου 250 εκατομμύρια δολάρια και στην τεράστια αυτή επένδυση τοποθετούν τα κεφάλαια τους κορυφαίοι τραπεζικοί οργανισμοί, αποτελεί μια μορφή «ψήφου εμπιστοσύνης» στο LNG.

Η ρωσική NOVATEK έχει παραγγέλλει στα ναυπηγεία της DAEWOO της Κορέας 16 τάνκερ LNG που έχουν δυνατότητα να διασχίσουν ως παγοθραυστικά τις παγωμένες θάλασσες της Αρκτικής μεταφέροντας το φυσικό αέριο της χερσονήσου Yamal. 

Η Κύπρος αποτελεί πια μοντέλο για τον τρόπο που συστηματικά οργανώθηκε η έρευνα ο εντοπισμός και η δρομολόγηση της εμπορικής εκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της.

Η κυπριακή κυβέρνηση ήδη υπέγραψε MOU με τις εταιρίες Noble Energy και τις ισραηλινές Anver και Delek και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις μαζί τους με στόχο να υπογραφεί μέχρι τις 31 Δεκεμβριου 2013 η συμφωνία για την κατασκευή στο Βασιλικό της Κύπρου του σταθμού LNG για την υγροποίηση και εξαγωγή του φυσικού αερίου κατ’ αρχήν του φυσικού αερίου που θα αντληθεί από το κοίτασμα της Αφροδίτης.

Το ιδιαίτερα αμάνικο στοιχείο του MOU είναι ότι προβλέπεται η «δυνατότητα επέκτασης της μονάδας LNG ώστε να καλυφθούν και κοιτάσματα που θα ανακαλυφθούν σε άλλα Οικόπεδα της Κύπρου η σε γειτονικές χώρες», αναφορά που ανοίγει τον δρόμο για την διοχέτευση και του ισραηλινού φυσικού αερίου στο Βασιλικό.

Οι τρεις εταιρίες που ελέγχουν και το ισραηλινό κοίτασμα του Λεβιάθαν δεν έχουν ιδιαίτερη εμπειρία στο υγροποιημένο φυσικό αέριο, άλλα τον ρόλο αυτό καλύπτει η αυστραλιανή Woodside η όποια έχει συμμετοχή 30% στο Λεβιάθαν και θεωρείται  από τις κορυφαίες εταιρίες στον κόσμο στην τεχνολογία LNG. Η ιδία η Woodside όμως την περασμένη εβδομάδα εξέφρασε δημοσίως το ενδιαφέρον της για συμμετοχή στο πρόγραμμα κατασκευής του σταθμού LNG στο Βασιλικό, στέλνοντας μήνυμα και προς το Τελ Αβίβ που αφού ανακοινώσε ότι θα επιτρέψει τελικά μικρότερη από όση αναμενόταν ποσότητα φυσικού αερίου προς εξαγωγή, τώρα έχει εμπλακεί σε εσωτερικές διαμάχες για το πώς θα γίνει η εξαγωγή, αλλά και με αιτήματα για επιβολή αυστηρών περιβαλλοντικών κανόνων.

Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι ο ισχυρός άνδρας της Anver και της Delek και ένας από τους πλουσιοτέρους ισραηλινούς ο Γκιντεον Ταντμορ, δήλωσε ότι θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα εξαγωγής του ισραηλινού φυσικού αερίου  από τον κυπριακό σταθμό LNG.

Η κυπριακή κυβέρνηση έχει κινηθεί μεθοδικά και γρήγορα ώστε να δρομολογηθεί η  συμφωνία για την κατασκευή του σταθμού LNG στο Βασιλικό και να λάβει έτσι πλεονεκτική θέση στην κούρσα που έχει ξεκινήσει για την στρατηγική επιλογή του τρόπου εξαγωγής του φυσικού αερίου ολόκληρης της περιοχής.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η ίδια η Noble Energy θεωρεί ότι ο σταθμός LNG που θα στοιχίσει 6 δις δολάρια είναι βιώσιμος ακόμη και μόνον με το κοίτασμα Αφροδίτη, του οποίου το ακριβές μέγεθος θα είναι γνωστό τον Σεπτέμβριο. Και αυτό είναι ίσως το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα για την Κύπρο, που παίρνει πια δυναμικά θέση και διεκδικεί ρόλο στην ενεργειακή αυτή κοσμογονία που είναι σε εξέλιξη.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση