Μετά τους μισθούς, απειλούνται τα ακίνητα
Του Νίκου Ξυδάκη
Tρία σχεδόν χρόνια μετά την εφαρμογή της εσωτερικής υποτίμησης, σαν κύριο εργαλείο του προγράμματος της τρόικας, είμαστε σε θέση να δούμε τα αποτελέσματα. Πολύ αδρά: τα εισοδήματα μειώθηκαν σημαντικά, διά της μειώσεως μισθών και συντάξεων, αλλά και λόγω των νέων φόρων, έμμεσων και άμεσων· η εθνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 20%· η δε ανεργία, σε ύψη ρεκόρ 27%, επιβαρύνει με τη σειρά της πολλαπλά και το ΑΕΠ και τον απομένοντα ενεργό πληθυσμό.
Απέναντι σε αυτόν τον πρωτοφανή κοινωνικό μετασχηματισμό, το πρόγραμμα διάσωσης από τη χρεοκοπία και οι κυβερνήσεις που το εφαρμόζουν δεν έχουν καταφέρει να πράξουν τίποτε που να αντισταθμίζει την κατάρρευση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών κατά 30 - 40% την τελευταία τριετία και κατά 50% περίπου ώς το τέλος του 2013. Οι τιμές δεν ακολουθούν την πτωτική πορεία των εισοδημάτων, με αποτέλεσμα να μειώνεται πολλαπλασίως η αγοραστική δύναμη, να μειώνεται η ζήτηση και να βαθαίνει η ύφεση ανεξέλεγκτα. Η εσωτερική υποτίμηση υποτίθεται ότι θα ενίσχυε τις εξαγωγές: ούτε αυτό έχει συμβεί σε αξιοσημείωτο βαθμό. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν ελάχιστα έως τις αρχές του 2011, ως ποσοστό συμβολής στη μεγέθυνση στο ΑΕΠ, αλλά έκτοτε συρρικνώνονται, και αυτό το επισημαίνει και το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση. Αντιθέτως, έχουν μειωθεί σημαντικά οι εισαγωγές, επειδή απλούστατα έχει παγώσει η ζήτηση, εξ ου και η αριθμητική βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος, του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και των δανειακών αναγκών.
Ενα παράπλευρο όφελος από τη μείωση των εισαγωγών είναι η στροφή προς ελληνικά προϊόντα, αλλά σε κάθε περίπτωση η συνεχιζόμενη απομείωση της οικονομικής δραστηριότητας και η διογκούμενη ανεργία οδηγούν ευρύτατα μέρη του πληθυσμού σε μόνιμη, δομική φτώχεια. Τη φτώχεια αναμένεται να επιδεινώσει η υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, η οποία ήδη έχει χάσει το μισό περίπου της προ κρίσης αξίας. Η ακίνητη περιουσία είναι το τελευταίο καταφύγιο, υλικό και ψυχολογικό, για τα πληττόμενα μικροαστικά στρώματα, άρα η εν εξελίξει υποτίμηση των αξιών, μαζί με την υπερφορολόγηση αναμένεται να είναι η χαριστική βολή.
Βλέπουμε δηλαδή μια συνολική καθίζηση των εισοδημάτων, του επιπέδου διαβίωσης και των περιουσιακών στοιχείων, χωρίς παράλληλα να θεμελιώνονται προϋποθέσεις για ανάκαμψη και έξοδο προς την ανάπτυξη. Εξάλλου το ΔΝΤ και οι δανειστές ήδη προειδοποιούν ότι η όποια απόκλιση από το πρόγραμμα θα επιφέρει αυτομάτως περαιτέρω λιτότητα.
Τι θα μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση; Μια ενέργεια θα ήταν η αποτελεσματική και δίκαιη φορολόγηση, άμεσα, κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη, και το οποίο επισημαίνουν με οξύτητα οι δανειστές. Χωρίς όμως άλλα βάρη στους εξουθενωμένους μισθωτούς. Αλλη ενέργεια θα ήταν να αφυπνιστεί το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο έχει μηδενιστεί: εδώ εκτός από εξασφάλιση ευρωπαϊκών πόρων χρειάζεται να εξουδετερωθούν τα νομοθετικά εμπόδια που ευνοούν το καρτέλ των κατασκευαστών, ώστε να προχωρήσουν τα μπλοκαρισμένα δημόσια έργα. Δηλαδή απαιτείται ισχυρή πολιτική βούληση, ικανή ακόμη και για συγκρούσεις με τα παλαιά μεγάλα συμφέροντα. Τέλος, θα πρέπει να διαφυλαχθούν οι αξίες των ακινήτων σε λογικά επίπεδα, ώστε να μην απολέσει ο μικροϊδιοκτήτης το έσχατο αποκούμπι ενώπιον της απόλυτης φτώχειας.
Tρία σχεδόν χρόνια μετά την εφαρμογή της εσωτερικής υποτίμησης, σαν κύριο εργαλείο του προγράμματος της τρόικας, είμαστε σε θέση να δούμε τα αποτελέσματα. Πολύ αδρά: τα εισοδήματα μειώθηκαν σημαντικά, διά της μειώσεως μισθών και συντάξεων, αλλά και λόγω των νέων φόρων, έμμεσων και άμεσων· η εθνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 20%· η δε ανεργία, σε ύψη ρεκόρ 27%, επιβαρύνει με τη σειρά της πολλαπλά και το ΑΕΠ και τον απομένοντα ενεργό πληθυσμό.
Απέναντι σε αυτόν τον πρωτοφανή κοινωνικό μετασχηματισμό, το πρόγραμμα διάσωσης από τη χρεοκοπία και οι κυβερνήσεις που το εφαρμόζουν δεν έχουν καταφέρει να πράξουν τίποτε που να αντισταθμίζει την κατάρρευση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών κατά 30 - 40% την τελευταία τριετία και κατά 50% περίπου ώς το τέλος του 2013. Οι τιμές δεν ακολουθούν την πτωτική πορεία των εισοδημάτων, με αποτέλεσμα να μειώνεται πολλαπλασίως η αγοραστική δύναμη, να μειώνεται η ζήτηση και να βαθαίνει η ύφεση ανεξέλεγκτα. Η εσωτερική υποτίμηση υποτίθεται ότι θα ενίσχυε τις εξαγωγές: ούτε αυτό έχει συμβεί σε αξιοσημείωτο βαθμό. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν ελάχιστα έως τις αρχές του 2011, ως ποσοστό συμβολής στη μεγέθυνση στο ΑΕΠ, αλλά έκτοτε συρρικνώνονται, και αυτό το επισημαίνει και το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση. Αντιθέτως, έχουν μειωθεί σημαντικά οι εισαγωγές, επειδή απλούστατα έχει παγώσει η ζήτηση, εξ ου και η αριθμητική βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος, του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και των δανειακών αναγκών.
Ενα παράπλευρο όφελος από τη μείωση των εισαγωγών είναι η στροφή προς ελληνικά προϊόντα, αλλά σε κάθε περίπτωση η συνεχιζόμενη απομείωση της οικονομικής δραστηριότητας και η διογκούμενη ανεργία οδηγούν ευρύτατα μέρη του πληθυσμού σε μόνιμη, δομική φτώχεια. Τη φτώχεια αναμένεται να επιδεινώσει η υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, η οποία ήδη έχει χάσει το μισό περίπου της προ κρίσης αξίας. Η ακίνητη περιουσία είναι το τελευταίο καταφύγιο, υλικό και ψυχολογικό, για τα πληττόμενα μικροαστικά στρώματα, άρα η εν εξελίξει υποτίμηση των αξιών, μαζί με την υπερφορολόγηση αναμένεται να είναι η χαριστική βολή.
Βλέπουμε δηλαδή μια συνολική καθίζηση των εισοδημάτων, του επιπέδου διαβίωσης και των περιουσιακών στοιχείων, χωρίς παράλληλα να θεμελιώνονται προϋποθέσεις για ανάκαμψη και έξοδο προς την ανάπτυξη. Εξάλλου το ΔΝΤ και οι δανειστές ήδη προειδοποιούν ότι η όποια απόκλιση από το πρόγραμμα θα επιφέρει αυτομάτως περαιτέρω λιτότητα.
Τι θα μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση; Μια ενέργεια θα ήταν η αποτελεσματική και δίκαιη φορολόγηση, άμεσα, κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη, και το οποίο επισημαίνουν με οξύτητα οι δανειστές. Χωρίς όμως άλλα βάρη στους εξουθενωμένους μισθωτούς. Αλλη ενέργεια θα ήταν να αφυπνιστεί το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο έχει μηδενιστεί: εδώ εκτός από εξασφάλιση ευρωπαϊκών πόρων χρειάζεται να εξουδετερωθούν τα νομοθετικά εμπόδια που ευνοούν το καρτέλ των κατασκευαστών, ώστε να προχωρήσουν τα μπλοκαρισμένα δημόσια έργα. Δηλαδή απαιτείται ισχυρή πολιτική βούληση, ικανή ακόμη και για συγκρούσεις με τα παλαιά μεγάλα συμφέροντα. Τέλος, θα πρέπει να διαφυλαχθούν οι αξίες των ακινήτων σε λογικά επίπεδα, ώστε να μην απολέσει ο μικροϊδιοκτήτης το έσχατο αποκούμπι ενώπιον της απόλυτης φτώχειας.
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...