Ο βρεγμένος, το default... δεν φοβάται

• Του Αλέξανδρου Μερκούριου
  

Αφού ξεμπερδέψαμε με την επιλεκτική, ρυθμίζουμε σήμερα τα CDS και πάμε κατ΄ευθείαν για...

Μπορεί η είδηση της ημέρας σήμερα να ειναι η συνεδρίαση της ISDA που θα αποφανθεί αν το PSI συνιστά τελικά πιστωτικό γεγονός, πυροδοτώντας την πληρωμή των CDS, αλλά ή Ελλάδα δεν δείχνει να φοβάται τέτοιου είδους... λεπτομερειες.

Τώρα που οι πολίτες της έχουν πειστει ότι η χρεοκοπία (το selective default, δηλαδη) είναι τεχνικό θέμα, και στην πραγματικότητα δεν τρέχει τίποτα, γιατί να φοβούνται την πληρωμή των CDS;

Όλη αυτή η... ανωτερότητα των Ελλήνων (πολιτών και κυβερνώντων) πηγάζει από τη συμφωνία για το νέο δάνειο, για την οποία έχουν ήδη υποθηκευτεί δια του νόμου, μέχρι και τα δισέγγονά μας. Το κακό είναι ότι μπορεί όλοι να ποντάρουν στη συμφωνία, αλλά οι γνωρίζοντες πιστεύουν ότι δεν πρόκειται να δουλέψει. Και πως η Ελλάδα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα χρεοκοπήσει.

Προχθές ο Paul Krugman έγραψε στο blog του στους New York Times ότι η μασκαρεμένη ελληνική χρεωκοπία τελειώνει, και πως θα έρθει σύντομα η πραγματική. Παρατήρησε ότι η Ελλάδα βρίσκεται εγκλωβισμένη ανάμεσα σε ένα πρόγραμμα λιτότητας που θα επιδεινώνει εσαεί το πρόβλημα του χρέους και σε μια χρεοκοπία η οποία δεν είναι εφικτή μέχρις ότου η χώρα καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα (δηλαδή πλεόνασμα στον προϋπολογισμό, χωρίς να συνυπολογίζονται οι τόκοι του χρέους). Αυτό, όμως, δεν αναμένεται να συμβεί πριν από το 2013. Κατά συνέπεια, σημείωσε ο νομπελίστας οικονομολόγος, η όποια ελληνική κυβέρνηση, δεν έχει εναλλακτική από το να τηρήσει στάση αναμονής.

Ο αρθρογράφος Wolfgang Munchau των FT πήγε το θέμα πιο κάτω, γράφοντας ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να προετοιμαστεί για μία συνολική εξωτερική χρεοκοπία τον επόμενο χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι φέτος θα επιμείνει στην πολιτική λιτότητας, ώστε να πλησιάσει το πρωτογενές έλλειμμα κοντά στο μηδέν.

Εάν η χρεοκοπία οδηγήσει και σε έξοδό της από το ευρώ, τότε θα παρουσιάσει το δικό της νόμισμα, σε ονομαστική ισοτιμία 1 προς 1 έναντι του ευρώ. Η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί σημαντικά. Ο ελληνικός εξαγωγικός κλάδος μεταποίησης, που αντιστοιχεί μόλις στο 7% του ΑΕΠ, θα κερδίσει σημαντικά, αλλά όχι αρκετά για να βγει η χώρα από την κρίση. Ο τουρισμός το 2008 αντιστοιχούσε στο 18% του ΑΕΠ, αλλά οι ελληνικοί προορισμοί έχουν γίνει πολύ ακριβοί και για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί, και οι τιμές θα πρέπει να υποχωρήσουν κατά 50% περίπου. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με την πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης, βάσει της οποίας μειώνονται οι μισθοί και οι τιμές, λέει ο ίδιος.

Το άθροισμα του τουρισμού και των εξαγωγών, σε συνδυασμό με την προοπτική ισχυρής ανάπτυξης των εξαγωγών καθώς θα βελτιώνονται και οι όροι του εμπορίου, μπορεί να οδηγήσει σε επιτυχία της στρατηγικής της εξόδου από το ευρώ, όμως μόνο στην περίπτωση κατά την οποία η χώρα είναι καλά προετοιμασμένη και η τακτική εκτελεστεί άψογα.

Η ειρωνεία, λέει ο Munchau (και έχει δίκιο...) είναι πως η Ελλάδα και πάλι θα πρέπει να επιβάλει μεταρρυθμίσεις παρόμοιες με αυτές που τώρα ζητούν οι ξένοι πιστωτές της. Η κυβέρνηση θα πρέπει να μπορέσει να εισπράξει φόρους. Να πατάξει τη διαφθορά. Να εξασφαλίσει ουσιαστική ευελιξία στην αγορά εργασίας. Και να μην επιτρέψει τη διαπραγμάτευση αυξήσεων στους μισθούς, που θα εκμηδενίσουν τα οφέλη της υποτίμησης. Η Ελλάδα χρειάζεται διψήφια μεγάλη πραγματική υποτίμηση, η οποία θα απαιτήσει και προσαρμογή των μισθών.

Ένα δεύτερο σενάριο (μία πιο ήπια εκδοχή της πτώχευσης) θα ήταν ένα πρόγραμμα που θα επέτρεπε την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Ελάχιστη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη. Η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει το πνεύμα και το γράμμα της συμφωνίας και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αποδεχθεί τη διαγραφή των χρεών της προς την Αθήνα.

Η Ελλάδα χρειάζεται επίσης ανάπτυξη. Η πτώχευση εντός της ευρωζώνης δεν θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της. Για να υπάρξουν πιθανότητες επιτυχίας σε αυτήν τη στρατηγική, θα πρέπει να κατασκευαστεί από το εξωτερικό μία κινητήριος δύναμη ανάπτυξης. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη μορφή ενός μεγάλου ευρωπαϊκού επενδυτικού προγράμματος. Εάν κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας εκτελεστεί άψογα, τότε θα είναι το λιγότερο επιβλαβές σενάριο. Προϋποθέτει, όμως, τον αστάθμητο παράγοντα της καλής θέλησης και ετοιμότητας για θυσίες από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Από τις δύο επιλογές, η πρώτη είναι η πιο πιθανή κι η δεύτερη η πιο επιθυμητή, καταλήγει ο Munchau. Η Ελλάδα δεν χρειάζεται να αποφασίσει τώρα ποιον δρόμο θα ακολουθήσει. Η προτεραιότητα της επόμενης κυβέρνησης, όμως, θα πρέπει να είναι να προετοιμάσει το έδαφος και για τα δύο σενάρια.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση