"Αναδιάρθρωση χρέους" για την Ελλάδα. Ποιά ευρωπαϊκή χώρα έχει σειρά;

Οικονομικό ιστολόγιο Τhe Economic Collapse Blog

Είναι γεγονός. Η συμφωνία αναδιάρθρωσης χρέους μεταξύ της Ελλάδας και των ιδιωτών επενδυτών έχει τελικά προωθηθεί και η διεθνής αρχή για τις συναλλαγές (ISDA) έχει πιστοποιήσει πιστωτικό γεγονός, που σύντομα θα οδηγήσει σε πληρωμές CDS. Η ISDA μας πληροφορεί επίσης ότι υπάρχουν απλήρωτα CDS αξίας περίπου 3,2 δισ. δολαρίων για το ανεξόφλητο χρέος της Ελλάδας, αλλά οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα είναι σε θέση να απορροφήσει αυτές τις απώλειες. Ωστόσο, 3,2 δισ. δολάρια δεν είναι κανένα ευκαταφρόνητο ποσό. Δεν είναι λίγα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που υπέγραψαν αρκετά από αυτά τα συμβόλαια με βάση το ελληνικό χρέος και τώρα θα υποστούν κάποιες απώλειες.

Η συμφωνία αυτή με ιδιώτες επενδυτές μπορεί να έχει "σώσει" (τρόπος του λέγειν) την Ελλάδα προς το παρόν, αλλά οι συνέπειες αυτής της συμφωνίας θα παραμείνουν αισθητές για πολλά χρόνια. Για παράδειγμα, τώρα που η Ελλάδα έχει υποστεί ένα υποτίθεται σωτήριο "κούρεμα" από ιδιώτες επενδυτές, οι πολιτικοί στην Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ισπανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν αποκλείεται να αναρωτιούνται γιατί να μην πάρουν κι αυτοί μια "άφεση χρέους". Επίσης, οι ιδιώτες επενδυτές είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα είναι διατεθειμένοι να δανείζουν σε ευρωπαϊκές χώρες από τώρα και στο εξής, με το σκεπτικό ότι, αν θα υπάρξει ανάγκη να γίνονται μαζικά "κουρέματα" σε κάποια φάση, δεν θα τους συμφέρει να εξακολουθούν να δανείζουν τεράστια χρηματικά ποσά στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Απλά δεν έχει νόημα. Τώρα που στην Ελλάδα έχουμε αναδιάρθρωση χρέους, όλο το παιχνίδι πρόκειται να αλλάξει. Και αυτό είναι μόνο η αρχή.

Η "συμφωνία της αναδιάρθρωσης" εγκρίθηκε από το 84 % περίπου των Ελλήνων ομολογιούχων, αλλά το κλειδί για την ενεργοποίηση των πληρωμών για τα CDS ήταν το γεγονός ότι η Ελλάδα αποφάσισε να ενεργοποιήσει τις "ρήτρες συλλογικής δράσης", oι οποίες έχουν εισαχθεί αναδρομικά σε αυτά ομόλογα. Αυτές οι ρήτρες συλλογικής δράσης αναγκάζουν την πλειονότητα των υπόλοιπων ομολογιούχων να τηρήσουν τη συμφωνία αναδιάρθρωσης.

Ένα πρόσφατο άρθρο του Ambrose Evans-Pritchard εξηγεί γιατί αυτές οι "ρήτρες συλλογικής δράσης" αναστάτωσαν τόσα πολλά άτομα. Ένα απόσπασμα:

Η με αναδρομική ισχύ νομοθεσία του Ελληνικού Κοινοβουλίου τον περασμένο μήνα, που εισάγει "ρήτρες συλλογικής δράσης" (CAC) στα ελληνικά ομόλογα, με σκοπό να δεσμεύσει τους πιστωτές, έρχεται να προσθέσει μια νέα τροπή στις εξελίξεις. Αυτές οι ρήτρες είναι πιθανό να ενεργοποιηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες. Και οι πιστωτικές αγορές έχουν αλλεργία στις αναδρομικές νομοθεσίες που στοχεύουν στην αλλαγή των συμβάσεων.

Εάν μια κυβέρνηση μπορεί να αλλάζει αναδρομικά τους όρους των ομολόγων, λίγο πριν φθάσει σε αναδιάρθρωση του χρέους της, τότε γιατί θα πρέπει οι ιδιώτες επενδυτές να επενδύουν σε αυτά;

Λογικό το ερώτημα.

Προς το παρόν η μπάλα είναι στο γήπεδο αυτών που έχουν εκδώσει τα CDS. Όπως προαναφέραμε, η ISDA λέει ότι υπάρχουν CDS αξίας περίπου 3,2 δισ. δολαρίων που πρέπει να αποπληρωθούν.

Ωστόσο, ο αριθμός αυτός υπολογίστηκε με βάση το γεγονός ότι πολλά hedge funds και αντισταθμιστικά swaps ακυρώνουν το ένα το άλλο. Αν κοιτάξει κανείς το σύνολο των απλήρωτων swaps, θα διαπιστώσει ότι ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος.

Και αν κάποιοι αντισυμβαλλόμενοι δεν είναι σε θέση να πληρώσουν, δεν αποκλείεται σύντομα να υπάρξουν τεράστια προβλήματα σε όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αλλά ακόμη και μετά από αυτή τη νέα συμφωνία αναδιάρθρωσης με τους ιδιώτες επενδυτές, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble δήλωσε σε δημοσιογράφους πρόσφατα: "Θα ήταν μεγάλο λάθος να νομίζουμε ότι έχουμε ξεφύγει τον κίνδυνο".

Γιατί ακόμη και με αυτή τη νέα συμφωνία, δεν προβλέπεται ότι το ελληνικό χρέος θα μειωθεί σε λιγότερο από 120 % του ΑΕΠ μέχρι το έτος 2020. Και ο αριθμός αυτός βασίζεται σε προβλέψεις που είναι σχεδόν απίστευτα αισιόδοξες.

Επιπλέον, εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετοί εξαιρετικά αυστηροί όροι που η ελληνική κυβέρνηση καλείται να τηρήσει, προκειμένου να συνεχίσει να δικαιούται πρόσβαση σε νέα πακέτα "διάσωσης".

Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε τις πιθανές επερχόμενες ελληνικές εκλογές σε λίγες εβδομάδες, οι οποίες δεν αποκλείεται να ανατρέψουν όλη αυτή τη διαδικασία σε μία μόνο ημέρα.

Επομένως, κανείς δεν θα πρέπει να μιλάει για λήξη της ελληνικής κρίσης χρέους.

Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση για 5 συνεχή χρόνια και εξακολουθεί να συρρικνώνεται με τρομακτικό ρυθμό. Το ελληνικό ΑΕΠ ήταν κατά 7,5% μικρότερο στο τέταρτο τρίμηνο του 2011 απ' ό,τι στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2010.

Παράλληλα, η ανεργία στην Ελλάδα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.

Το μέσο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα για το 2010 ήταν 12,5 %. Κατά τη διάρκεια του 2011, το μέσο ποσοστό ανεργίας ήταν 17,3 %, και τον περασμένο Δεκέμβριο ανέβηκε στο 21,0 %.

Οι νέοι πλήττονται περισσότερο από όλους. Το ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ελλάδα έχει αγγίξει το ρεκόρ του 51,1 %, ενώ το ποσοστό των αυτοκτονιών στην Ελλάδα βρίσκεται σε επίπεδα πρωτόγνωρα.

Δυστυχώς, δεν υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ για την Ελλάδα στην παρούσα φάση. Και η τελευταία δέσμη μέτρων λιτότητας που εφαρμόζονται ήδη αναμένεται να επιβραδύνει την οικονομία ακόμη περισσότερο.

Αλλά η συγκεκριμένη χώρα δεν αποτελεί μοναδικό φαινόμενο όσον αφορά αυτές τις τάσεις. Αρκετές άλλες χώρες στην Ευρώπη κινούνται πτωτικά, διανύοντας τον ίδιο ακριβώς δρόμο που έχει διαβεί η Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο να αναρωτιούνται ποιά θα είναι η "επόμενη Ελλάδα".

Κάποιοι πιστεύουν ότι θα είναι η Πορτογαλία. Απόσπασμα από πρόσφατο άρθρο της εφημερίδας The Telegraph:

"Το κράτος δικαίου περιφρονείται συστηματικά", διαπιστώνει ο Marc Ostwald της εταιρείας Monument Securities. "Αυτό δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε δικαστικές διαμάχες τα επόμενα δέκα χρόνια. Έχει γίνει ένα τεράστιο εμπόδιο για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές, και έχει κάνει τους πάντες πολύ επιφυλακτικούς για την περίπτωση της Πορτογαλίας".

Αυτή τη στιγμή, το σύνολο δημόσιου και ιδιωτικού χρέους της Πορτογαλίας ανέρχεται στο 360 % του ΑΕΠ της.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το άθροισμα δημόσιου και ιδιωτικού χρέος είναι περίπου 100 ποσοστιαίες μονάδες μικρότερο από αυτό της Πορτογαλίας.

Οδηγούμαστε, επομένως, στο συμπέρασμα ότι για την Πορτογαλία το μέλλον θα είναι το ίδιο ζοφυρό, αν όχι περισσότερο. Ένα απόσπασμα που αφορά στην Πορτογαλία από το ίδιο άρθρο της Telegraph:

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Citigroup, η πορτογαλική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 5,7 % φέτος. Η εταιρεία προειδοποιεί ότι οι ομολογιούχοι ίσως να βρεθούν αντιμέτωποι με ένα κούρεμα 50% του χρέους της χώρας πριν από το τέλος του 2012. Το πακέτο διάσωσης της Πορτογαλίας, ύψους 78 δισ. ευρώ, που προήλθε από την τρόικα ΕΕ-ΔΝΤ, είναι ήδη αρκετά μεγάλο ώστε να αποθαρρύνει αρκετούς ιδιώτες πιστωτές, μειώνοντας τον αριθμό τους συνεχώς.

Τι κίνητρο, επομένως, θα είχε κάποιος να επενδύσει στο πορτογαλικό χρέος σε αυτή τη φάση;

Ή στο ιταλικό χρέος;

Ή στο ισπανικό;

Ή σε οποιοδήποτε χρέος ευρωπαϊκής χώρας;

Η αλήθεια που παραμένει είναι ότι το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι ένας πύργος από τραπουλόχαρτα που ανά πάσα στιγμή μπορεί να καταρρεύσει.

Ενώ ο Γερμανός οικονομολόγος Hans-Werner Sinn εξακολουθεί να είναι πεπεισμένος ότι ακόμη και η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πιθανό να καταρρεύσει.

Ένα άρθρο του Der Spiegel, που αξίζει να διαβαστεί - παρόλο που περιέχει αρκετές τεχνικές και ίσως δυσνόητες λεπτομέρειες - τιτλοφορείται "Το σύστημα των κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης είναι εξαιρετικά εύθραστο". Αν έχει δίκιο ο αρθρογράφος, τότε οι επιπτώσεις αυτής της κατάρρευσης θα είναι εξαιρετικά δραματικές.

Απόσπασμα από την 1η παράγραφο του άρθρου:

Εδώ και πάνω από ένα χρόνο, ο Γερμανός οικονομολόγος Hans-Werner Sinn ανακάλυψε έναν γιγαντιαίου μεγέθους κίνδυνο στους ισολογισμούς της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας. Αν τυχόν καταρρεύσει η ευρωζώνη, οι απώλειες της Bundesbank είναι πιθανό να ανέλθουν σε μισό τρισεκατομμύριο ευρώ. Το ποσό αυτό είναι μεγαλύτερο από μιάμιση φορές το μέγεθος του ετήσιου προϋπολογισμού της χώρας.

Επομένως, η ευρωπαϊκή κρίση κάθε άλλο παρά έχει λήξει.

Βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της προθέρμανσης.

Ετοιμαστείτε για άγριες περιπέτειες.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση