Κανένας συμβιβασμός με συμβιβασμένους

Του Παναγιώτη Λιάκου

"Κάλλιο φυτρώστε, αγκριαγκαθιές, και κάλλιο ουρλιάξτε, λύκοι,
κάλλιο φουσκώστε, πόταμοι, και κάλλιο ανοίχτε, τάφοι
και, δυναμίτη, βρόντηξε και σιγοστάλαξε αίμα
παρά σε πύργους άρχοντας και σε ναούς το Ψέμα.
Των πρωτογέννητων καιρών η πλάση με τ' αγρίμια
ξανάρχεται. Καλώς να 'ρθή. Γκρεμίζω την ασκήμια..."

- Από το ποίημα του Κωστή Παλαμά "Ο Γκρεμιστής"

Μια ολόκληρη ζωή δεν αρκεί για να μελετήσεις το έργο του μεγαλύτερου συντάκτη των σπουδαιότερων άγραφων νόμων που οφείλει να ακολουθεί ο σύγχρονος Έλληνας για να τιμήσει το παρελθόν, να ζήσει το παρόν και να οραματιστεί το μέλλον του. Ο Κωστής Παλαμάς, αυθεντικό γέννημα αυτού του ουράνιου τόπου, με κάθε λέξη, κάθε στίχο, κάθε ενέργειά του έπεμπε αδιάκοπα τα διαχρονικά μηνύματα που συνέχουν τον πολιτισμό μας. Δύο είναι και απόλυτα: Αλήθεια και Ελευθερία! Αυτές οι λέξεις είναι συνώνυμες και ταυτόσημες με την ψυχή της χώρας. Ακόμα κι αν οι εξωτερικές συνθήκες προσπαθούν να την ακυρώσουν, να στενέψουν τον απέραντο ορίζοντά μας, με εικόνες και καταστάσεις χειροπιαστής σκλαβιάς, οι αληθινοί Έλληνες παραμένουν ελεύθεροι - όσο έχουν αδούλωτα μυαλά.

Ακόμα και η θανή του Παλαμά, στις 27 Φεβρουαρίου 1943, και η εξόδιος ακολουθία του έγιναν η αφορμή να ενωθεί το δοκιμαζόμενο γένος μας και να μεταμορφώσει την κηδεία του ποιητή σε αντικατοχική διαδήλωση. Αναρίθμητοι συμπατριώτες μας συνόδευσαν τον Παλαμά στο Α' Νεκροταφείο, ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο. Λίγο πριν από την απόθεση του σώματος στην αθηναϊκή γη, ο Άγγελος Σικελιανός απήγγειλε το νεκρώσιμο ποίημα που έγραψε για τον ποιητή:

"Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα… Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!"

Ο γραπτός λόγος αδυνατεί να περιγράψει τι ένιωσαν όσοι βρέθηκαν τούτη τη συγκλονιστική στιγμή εκεί κοντά. Συναισθήματα πέρα από τη θλίψη, την οργή, την έκσταση, το δέος και τον λυγμό. Ο εσωτερικός άνεμος, που φούσκωνε τα πανιά του εθνικού σκάφους μας και μας έφερε μέχρις εδώ, έπνευσε θυελλώδης στις ψυχές των ελεύθερων πολιορκημένων Ελλήνων. Υπάρχουν πολλές αναφορές και ιστορικές καταγραφές για την παγωμάρα και τον τρόμο που είδαν στα μάτια των κατακτητών όσοι αποχαιρέτησαν τον Κωστή Παλαμά από τα εγκόσμια.

Δεν είχαν άδικο οι Γερμανοί που πανικοβλήθηκαν. Η σεισμική ενέργεια που είχε σωρευτεί στο θυμικό των πενθούντων διαδηλωτών θα μπορούσε να κονιορτοποιήσει αστραπιαία την τάχα "ανίκητη" πολεμική μηχανή του Χίτλερ. Οι οπλίτες του Ράιχ δεν άνοιξαν πυρ στο πλήθος που έψαλλε τον εθνικό μας ύμνο, τηρώντας αμυντική στάση. Δεν προκάλεσαν για να μην συντριβούν.

Ζωογόνο πυρ

Ο Παλαμάς δεν στεφανώθηκε από τη διεθνή κοινότητα με βραβείο Νόμπελ, αν και προτάθηκε. Ούτε ευτύχησε να ζήσει με τα μπόλικα μετρητά που συνοδεύουν αυτό το πολυδιαφημισμένο έπαθλο. Ήταν υπερβολικά εθνικιστής για τα δεδομένα της επιτροπής.

Ευτυχώς για όλους μας. Ο σοφός της φυλής μας έχει προσφέρει πειστική και λειτουργική συνταγή για το ξεπέρασμα αδιεξόδων, όπως το τωρινό που αντιμετωπίζει ο λαός, και στο οποίο μας έχει οδηγήσει η ανελλήνιστη και χαμηλοτάβανη "ελίτ" των συμβιβασμένων υπαλλήλων.

Το απόσπασμα του "Γκρεμιστή", που παρατέθηκε στην αρχή του κειμένου, είναι απολύτως σχετικό με τη στάση που πρέπει να κρατήσουμε ως νόμιμοι κληρονόμοι του τόπου και της Ιστορίας του.

Το ίδιο και οι στίχοι από το ποίημα "Πατέρες":

"...Κι αν είναι
κι έρθουνε χρόνια δίσεχτα, πέσουν καιροί οργισμένοι,
κι όσα πουλιά μισέψουνε σκιασμένα, κι όσα δέντρα
για τίποτ' άλλο δε φελάν παρά για μετερίζια,
μη φοβηθείς το χαλασμό. Φωτιά! Τσεκούρι! Τράβα,
ξεσπέρμεψέ το, χέρσωσε το περιβόλι, κόφ' το,
και χτίσε κάστρο απάνω του και ταμπουρώσου μέσα,
για πάλεμα, για μάτωμα, για την καινούργια γέννα,
π' όλο την περιμένουμε κι όλο κινάει για νάρθει,
κι όλο συντρίμι χάνεται στο γύρισμα των κύκλων.
Φτάνει μια ιδέα να στο πει, μια ιδέα να στο προστάξει,
κορώνα ιδέα, ιδέα σπαθί, που θα είν' απάνου απ' όλα".

Πώς είναι δυνατόν να φοβηθούμε τον χαλασμό όταν διαπιστώνουμε ότι ένα σύστημα εξουσίας έχει σαπίσει και τα παράσιτα που γεννά η σκέψη του έχουν εξαπλωθεί μέχρι τα πέρατα της γης; Μπορούμε ως προσωπικότητες να ζήσουμε με τη χλεύη της παγκόσμιας κοινότητας που προκάλεσαν ουτιδανοί χρυσοκάνθαροι, που δεν δούλεψαν ποτέ στη ζωή τους;

Πώς είναι δυνατόν να λυπηθούμε και να συνεχίσουμε να στηρίζουμε όσους δεν σεβάστηκαν ούτε το είδωλο το δικό τους που αντικρίζουν καθημερινά στον καθρέφτη;

Φωτιά, τσεκούρι, γκρέμισμα, ξεχέρσωμα του στέρφου περιβολιού κι έπειτα χτίσιμο από την αρχή.

Ο,τιδήποτε άλλο είναι διαιώνιση του τίποτα.

Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση