Σενάρια μέτρων για… Νταχάου
Ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις και το μισθολογικό καθεστώς 68.000 εργαζομένων σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο προωθούν κυβέρνηση και Τρόικα. Οι προωθούμενες αλλαγές προβλέπουν ακόμη και την άρση του καθεστώτος μονιμότητας των εργαζομένων.
Παπαδήμος- Βενιζέλος, υπακούοντας σε σχετική εντολή της Τρόικας, θα επιχειρήσουν να περάσουν νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα επιβληθούν αλλαγές στους κανονισμούς εργασίας των ΔΕΚΟ και των υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών, προκειμένου να αρθούν καθεστώτα που διασφαλίζουν τη μονιμότητα του προσωπικού, να επιτραπούν μαζικές απολύσεις εργαζομένων και να μειωθούν οι συνολικές αποδοχές όσων θα παραμείνουν στις θέσεις εργασίας τους.
Με την απόφαση αυτή επιδιώκεται να αλλάξει εκ βάθρων το εργασιακό καθεστώς σε 83 συνολικά δημόσιες επιχειρήσεις και υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες (απολύσεις, μετακινήσεις προσωπικού εντός της κάθε εταιρίας, μείωση του μισθολογικό κόστος με «πάγωμα» των ωριμάνσεων και περικοπές στις πρόσθετες αμοιβές και παροχές)
Παράλληλα μέσω της παρέμβασης στις ΔΕΚΟ η Τρόικα θέλει να δοθεί και ένα σαφές μήνυμα για πιθανή άρση της μονιμότητας και στον στενό δημόσιο τομέα.
Επίσης οι επικεφαλής της Τρόικας πιστεύουν ότι αίροντας το καθεστώς προστασίας από απολύσεις οι προς ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεις θα καταστούν περισσότερο «ελκυστικές» για τους υποψήφιους επενδυτές.
Επιδιώκεται επίσης, οι περικοπές να ισχύσουν και για υπαλλήλους επιχειρήσεων όπως τα ΕΛΠΕ που εξαιρέθηκαν από την τελευταία μείωση αποδοχών που επέβαλε η κυβέρνηση. Επιπλέον όμως θα πλήξουν εκ νέου και τις αποδοχές των εργαζομένων στις υπόλοιπες εισηγμένες εταιρίες του Δημοσίου, που ήδη έχουν υποστεί «κούρεμα» μέχρι και 35% σε σχέση με τις αποδοχές του Δεκεμβρίου του 2009.
«Μαχαίρι» έως 22% στον κατώτατο μισθό…
Διαρρέουν επίσης ότι έχει αποφασισθεί η μείωση των κατώτερων αμοιβών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) από 20% έως 22%. Η Τρόϊκα εμφανίζεται επίσης να επιμένει στη μείωση της ελάχιστης αμοιβής των 751 ευρώ το μήνα μικτά της ΕΓΣΣΕ είτε κατά 20% (σε μια τέτοια περίπτωση θα μειωθεί στα 601,1 ευρώ) είτε κατά 22% (με αποτέλεσμα να φτάσει στα 585,8 ευρώ). Τόσο στη μία όσο και στην άλλη περίπτωση, ανάλογη ποσοστιαία περικοπή θα υποστούν και οι κατώτατες αμοιβές της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με βάση τις τριετίες τις οποίες καλύπτει (τρεις τριετίες ή εννέα έτη προϋπηρεσίας, συνολικά).
Επίσης, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων παραμένει το θέμα της κατάργησης -ή μη- της μετενέργειας. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι «τροϊκανοί» φέρονται να δέχονται, υπό προϋποθέσεις για τις συνολικότερες αλλαγές στον ιδιωτικό τομέα και τις πρώην ΔΕΚΟ, τη μερική κατάργηση του θεσμού αυτού. Σε αυτή την περίπτωση, οι όροι μιας κλαδικής σύμβασης θα παραμένουν ενεργοί ακόμη και 3 μήνες μετά την καταγγελία – λήξη της (αντί 6 μήνες ή -διασταλτικά- έως και ένα έτος που ισχύει σήμερα). Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι φαίνονται να διασώζονται κατ’ αυτό τον τρόπο οι βασικοί μισθοί των κλαδικών, καθώς και τα βασικά επιδόματα (οικογενειακών βαρών, ωριμάνσεων, σπουδών και ανθυγιεινής εργασίας).
Τα τέσσερα σενάρια
Όπως γράψαμε χθες όλα αυτά αποτελούν όμως σενάρια που διαρρέει το υπουργείο Οικονομικών και κανείς δεν ξέρει ακόμα, αφού και ο κ. Παπαδήμος δήλωνε χθες …άγνοια αν πρόκειται για επιθυμίες της Τρόικα ή του Βενιζέλου για να δείξει ότι διαπραγματεύεται.
«Μέχρι τη στιγμή αυτή και μέχρι να δω γραμμένα σε χαρτί, το οποίο θα έχει εγκριθεί από την Τρόικα, τα οριστικά μέτρα, δεν θα πιστέψω ότι τίποτα είναι τελικό», ανέφερε χθες χαρακτηριστικά στον ΕΤ κυβερνητικό στέλεχος το οποίο συμμετέχει (!) ανελλιπώς στις αλλεπάλληλες συναντήσεις με τους «τροικανούς».
Καταλαβαίνετε λοιπόν τι γίνεται. Σε κάθε περίπτωση δημοσιεύουμε τα τέσσερα σενάρια που κυκλοφόρησε το υπουργείο Οικονομικών ς επικρατέστερα να συζητηθούν στην σημερινή σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών (αν γίνει)
1) Μείωση των επικουρικών συντάξεων οι οποίες είναι άνω των 150 ευρώ το μήνα έως και 15%.
2) Έχει δύο πτυχές: στην πρώτη προκρίνεται η μείωση των επικουρικών συντάξεων κατά 10% και των κύριων κατά 5%. Κυβερνητικοί κύκλοι, όμως, μέχρι αργά χθες το βράδυ επέμειναν στην πρόταση να γίνει η μείωση αυτή (του 5%) επί των κύριων συντάξεων σε όσες ξεπερνούν τα 1.000 ή 1.200 ευρώ το μήνα μικτά.
3) Μείωση κατά 5% των επικουρικών και κατά 10% των κύριων συντάξεων. Στην ίδια κατεύθυνση, οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες έχουν προτείνει προς την Τρόικα οι μειώσεις αυτές επί των κύριων συντάξεων (10%) να γίνουν μόνο σε όσες ξεπερνούν τα 1.000 ή 1.200 ευρώ το μήνα μικτά.
4) Το τελευταίο σενάριο προκρίνεται μόνο στην περίπτωση που από τον πρωθυπουργό και τους πολιτικούς αρχηγούς δεν γίνουν αποδεκτές οι μειώσεις στις επικουρικές. Στην περίπτωση αυτή, λοιπόν, οι αρμόδιοι υπουργοί έχουν προτείνει προς την Τρόικα, και κατ’ επέκταση προς τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο και τους πολιτικούς αρχηγούς, να περικοπούν οι κύριες συντάξεις κατά 15% με 20%, θεωρώντας και σε αυτή την περίπτωση δικαιότερο οι μειώσεις να γίνουν σε όσες ξεπερνούν τα 1.000 ή 1.200 ευρώ το μήνα.
Σημειώνεται ότι οι επικείμενες, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μειώσεις στις κύριες και επικουρικές συντάξεις θα είναι οι τρίτες κατά σειρά μέσα σε χρονικό διάστημα λιγότερο των 9 μηνών.
Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του Ενιαίου Μισθολογίου αναμένεται και η ριζική αναμόρφωση του καθεστώτος των αδειών, κυρίως ως προς τα κριτήρια με τα οποία παρέχονται στους δημοσίους υπαλλήλους.
Καταχρήσεις
Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα καταγράφονται φαινόμενα κατάχρησης της συνδικαλιστικής άδειας από εκπροσώπους των εργαζομένων, την ίδια στιγμή που οι συνάδελφοί τους στον ιδιωτικό τομέα δέχονται μείωση αποδοχών σε περίπτωση που ξεπεράσουν το όριο των ημερών που προβλέπει ο νόμος.
Συγκεκριμένα, στον δημόσιο τομέα προβλέπονται εκτός από την κανονική άδεια (από 20-25 ημέρες και 4 επιπλέον ημέρες για όσους εργάζονται σε παραμεθόριες περιοχές), οι παρακάτω:
• Μικρή άδεια άνευ αποδοχών μέχρι έναν μήνα.
• Μακρά άδεια άνευ αποδοχών από 2-5 έτη για σοβαρούς ιδιωτικούς λόγους, με σκοπό να εργαστούν στον ιδιωτικό τομέα (σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου).
• Άδεια άνευ αποδοχών μέχρι 6 χρόνια, λόγω μετάθεσης του συζύγου στο εξωτερικό.
• Άδεια άνευ αποδοχών για πέντε συν πέντε χρόνια προκειμένου να απασχοληθεί σε αντίστοιχη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε διεθνή οργανισμό.
Σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις ο υπάλληλος μετά τη λήξη της άδειας μπορεί να επιστρέψει στην οργανική του θέση. Αντίστοιχα, στον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχει νομική πρόβλεψη για παροχή αδειών άνευ αποδοχών, και βέβαια εγγύηση για επιστροφή στην εργασία.
Αξιοσημείωτη είναι η κατηγοριοποίηση των αδειών ασθενείας που καταγράφονται στον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα. Προβλέπονται:
• Μακροχρόνια αναρρωτική άδεια μέχρι 12 μήνες.
• Μακρά αναρρωτική χρόνιων παθήσεων από 2-24 μήνες για υπαλλήλους που πάσχουν από δυσίατο νόσημα.
• Αναρρωτική βραχυχρόνια άδεια για 2+2 ημέρες με δήλωση του υπαλλήλου ή γνωμάτευση γιατρού.
• Αναρρωτική από γιατρό για 3+3 ημέρες τον χρόνο.
• Αναρρωτική από διευθυντή κλινικής για 5+5 ημέρες κατ΄ έτος.
Ο σχετικός νόμος για τις άδειες ασθενείας στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ) της ΓΣΕΕ, είναι ο ν. 4558 του 1930, που περιγράφει τα ανώτατα όρια βραχείας ασθενείας τα οποία είναι:
• 1 μήνας για όσους εργαζόμενους υπηρετούν μέχρι 4 χρόνια.
• 3 μήνες για όσους υπηρετούν από 4 μέχρι 10 χρόνια.
• 4 μήνες για όσους υπηρετούν από 10 μέχρι 15 χρόνια.
• 6 μήνες για όσους υπηρετούν από 15 χρόνια και πάνω.
Η έννοια της παραπάνω διάταξης -σύμφωνα με το ΚΕΠΕΑ- είναι ότι ο εργοδότης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρήσει ως οικειοθελή αποχώρηση την απουσία του εργαζομένου μέσα στα παραπάνω χρονικά όρια για λόγους ασθενείας.
Από τη σημαία
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στον δημόσιο τομέα όπου μέρες κανονικής άδειας παρέχονται χωρίς προηγούμενη αιτιολογία του αιτούντος, ενώ ένας μεγάλος αριθμός αδειών "χρεώνεται" τις ημέρες που έχουν προκηρυχτεί απεργίες.
Οι συνδικαλιστές
Εκπρόσωποι πρωτοβάθμιου με προνόμια τριτοβάθμιων σωματείων
Η νομολογία που διέπει τις συνδικαλιστικές άδειες είναι κοινή τόσο για τον ιδιωτικό όσο και για τον δημόσιο τομέα. Τα μέλη των τριτοβάθμιων οργανώσεων (ΑΔΕΔΥ, ΓΣΕΕ) λαμβάνουν άδεια από την εργασία τους μετ΄ αποδοχών για όλο το χρονικό διάστημα της θητείας τους. Το ίδιο και οι πρόεδροι ομοσπονδιών και εργατικών κέντρων εφόσον οι υπαγόμενες στη δύναμή τους πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν πάνω από 1.501 και έως 10.000 ψηφίσαντα μέλη.
Μπορούν να λάβουν άδεια 15 ημερών άνευ αποδοχών τον μήνα ο αντιπρόεδρος, ο γενικός γραμματέας και ταμίας των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων οργανώσεων με λιγότερα από 1.500 μέλη και 9 ημέρες τον μήνα τα μέλη Δ.Σ.
Για τα πρωτοβάθμια σωματεία προβλέπεται άδεια χωρίς αμοιβή για 5 ημέρες τον μήνα στον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο, και γενικό γραμματέα αν τα μέλη της οργάνωσης που εκπροσωπούν είναι 500 και άνω και 3 ημέρες μηνιαίως εάν είναι λιγότερα από 500. Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα οι εκπρόσωποι των πρωτοβάθμιων σωματείων, αξιοποιώντας ευνοϊκότερες ρυθμίσεις ή παίρνοντας "άδεια από τη σημαία", απολάμβαναν τα προνόμια των συνδικαλιστών τριτοβάθμιων οργανώσεων, απέχοντας από την εργασία τους μετ΄ αποδοχών για το σύνολο της θητείας τους.
34 είδη αδειών έχει το δημόσιο
Οι άδειες που καταγράφει ο κώδικας των δημοσίων υπαλλήλων είναι:
• Κανονική (20-25 ημέρες)
• Ειδική γάμου (5 ημέρες)
• Άδεια θανάτου (3 ημέρες)
• Εκλογική άδεια (1-3 ημέρες)
• Βαριά ασθένεια (22 ημέρες)
• Αναπηρίας (6 ημέρες)
• Αιμοδοτική (2 ημέρες)
• Μηχανογραφική (6 ημέρες)
• Άνευ αποδοχών (1 μήνας)
• Άνευ αποδοχών μακρά (έως 5 έτη)
• Άνευ αποδοχών λόγω μετάθεσης του συζύγου στο εξωτερικό (6 έτη)
• Άνευ αποδοχών εξωτερικού (5+5 έτη)
• Κυοφορίας ( 5-7 μήνες)
• Ειδική κυοφορίας (4 μήνες)
• Άδεια υιοθεσίας (3 μήνες)
• Ανατροφής παιδιού (9 μήνες ή μείωση των ημερήσιων ωρών εργασίας κατά 2 ώρες)
• Ανατροφή παιδιού από μονογονεϊκή οικογένεια ή ΑΜΕΑ (7 μήνες ή ανάλογες ώρες)
• Μακρά αναρρωτική (1-12 μήνες)
• Μακρά αναρρωτική χρονίων παθήσεων (2-24 μήνες)
• Ειδική άδεια μικρής διάρκειας
• Για συμμετοχή σε συνέδρια
• Για εξετάσεις (έως 20 ημέρες)
• Συμμετοχή σε δίκη (3 ημέρες)
• Άσκησης καθηκόντων σε αιρετά όργανα
• Συνδικαλιστικές άδειες
• Άδεια διδασκαλίας
• Άδεια λουτροθεραπείας
• Αναρρωτική βραχυχρόνια (2+2 ημέρες)
• Αναρρωτική από γιατρό (3+3)
• Αναρρωτική από διευθυντή κλινικής (5+5 ημέρες)
• Υπηρεσιακής εκπαίδευσης (μέχρι 2 έτη)
• Για μεταπτυχιακό (έως 3 έτη)
• Για διδακτορικό (μέχρι 4 έτη)
• Λοιπές άδειες
ΟΙ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΕΣ
Μία μέρα επιπλέον κάθε δίμηνο
Το συνδικαλιστικό κίνημα των δημοσίων μπορεί να θεωρεί μέρος των αδειών ως "κατάκτηση".
Αρκετές όμως μπορούν να χαρακτηριστούν έως και υπερβολικές, αν αναλογιστεί κανείς τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, αλλά και τις συνθήκες που ισχύουν στον ιδιωτικό τομέα.
Για παράδειγμα, η μηχανογραφική άδεια που αναλογεί σε 6 ημέρες για όσους υπαλλήλους χειρίζονται ηλεκτρονικό υπολογιστή και "απασχολούνται σε οθόνη οπτικής καταγραφής για περισσότερες από 5 ώρες την ημέρα", δηλαδή η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Λόγω χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή μπορούν να λάβουν άδεια μία ημέρα το δίμηνο.
Η νομολογία περιλαμβάνει επίσης την έννοια της αθλητικής άδειας, καθώς και λοιπών ειδικών αδειών.
Συνέδριο
Προβλέπεται ειδική άδεια για συμμετοχή σε συνέδρια, συνδιασκέψεις και σεμινάρια στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό, εφόσον η συμμετοχή του εργαζόμενου κρίνεται συμφέρουσα από την υπηρεσία.
Η συμμετοχή σε συνέδριο, όμως, δεν συνδυάζεται απαραίτητα με παρουσίαση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της διαδικασίας από τον δημόσιο υπάλληλο. Επίσης προβλέπεται ειδική άδεια για υπαλλήλους των ΟΤΑ για την άσκηση των καθηκόντων τους σε αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Επίσης προβλέπεται ειδική άδεια λουτροθεραπείας για χρόνια πάσχοντες από αναπηρία, ενώ με νόμο του 1949 προβλεπόταν άδεια αεροθεραπείας για τους υπαλλήλους που ήταν ανάπηροι πολέμου.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα χάσουν έως 4 μισθούς σε σχέση με το 2009
Έως 40% θα μειωθούν οι αποδοχές με το νέο μισθολόγιο
Πυρετωδώς προετοιμάζουν τα υπουργεία Οικονομικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης το σχέδιο νόμου για το Ενιαίο Μισθολόγιο προκειμένου να παρουσιαστεί εντός του καλοκαιριού και να ξεκινήσει η εφαρμογή του από τον Σεπτέμβριο. Ο νέος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Δ. Ρέππας, σύμφωνα με πληροφορίες, ασχολείται ιδιαιτέρως με τη διαμόρφωση του βαθμολογίου στον δημόσιο τομέα. Θεμελιώδης αρχή του νέου μισθολογίου θα είναι η "ίση αμοιβή για ίδια εργασία" προκρίνοντας την άρση των μισθολογικών ανισοτήτων μεταξύ υπαλλήλων με τα ίδια προσόντα. Έτσι θα πραγματοποιηθούν περικοπές σε ειδικά επιδόματα και πρόσθετες παροχές, ενώ το "μαχαίρι" των μειώσεων θα μπει βαθύτερα στα "ρετιρέ". Στον δημόσιο τομέα μετά τα πρώτα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση, τα οποία επέφεραν περικοπές της τάξης του 20% στους μισθούς των υπαλλήλων, το νέο "ψαλίδι" των επιδομάτων αναμένεται να μειώσει τις αποδοχές έως και 40% στους υψηλά αμειβόμενους, ενώ υπάρχει περίπτωση οι συνάδελφοί τους που είναι χαμηλόμισθοι να δουν τις αποδοχές τους να αυξάνονται οριακά.
Οι πρώτες απώλειες
Υπολογίζεται ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα χάσουν έως και 4 μισθούς ετησίως κατά μέσο όρο από τις αποδοχές που λάμβαναν το 2009, μετά την εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου και του Ενιαίου Μισθολογίου. Ψηφίστηκε ήδη η αναβολή απόδοσης των ποσών ωρίμανσης που περικόπτει τις αποδοχές κατά 425 ευρώ κατά μέσον όρο.
Τα ειδικά μισθολόγια αναμένεται να διατηρηθούν προσαρμοσμένα στη λογική του Ενιαίου, γεγονός που σημαίνει ότι θα υποστούν μειώσεις στις τελικές αποδοχές κυρίως διοικητικοί υπάλληλοι στα δικαστήρια ή στις ένοπλες δυνάμεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, την ψήφιση του Μισθολογίου θα συνοδεύσει νομοθετική ρύθμιση που θα θεσμοθετεί την έννοια του "κρατικού υπαλλήλου". Όλοι οι εργαζόμενοι του "στενού" δημόσιου τομέα θα ανήκουν στο υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης, με αποτέλεσμα να διευκολυνθούν οι μετακινήσεις υπαλλήλων.
Κανείς δεν αντιλέγει πως οι δημόσιοι υπάλληλοι απολαμβάνουν πολλά προνόμια έναντι των ιδιωτικών. Από την άλλη, τα μέτρα εναντίον τους θα πρέπει να παρθούν με λογική και όχι εκδικητικά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ μονιμότητα υπάρχει για να προστατεύει τον εργαζόμενο από τις πελατειακές σχέσεις και την απόλυση από την επόμενη κυβέρνηση. Αν και το κατάφερε αυτό, έριξε το βάρος στο λαό, καθώς οι κυβερνήσεις δεν είχαν κανένα πρόβλημα να προσλαμβάνουν όλο και περισσότερους χωρίς να απολύουν.
Στην Αυστρία π.χ. έχουν μονιμότητα οι δημόσιοι, αλλά δεν έχουν δικαίωμα απεργίας και οι μισθοί τους είναι ουσιαστικά χειρότεροι του ιδιωτικού τομέα.
Θα πρέπει λοιπόν να σεβαστούμε και το δημόσιο υπάλληλο, αλλά να μη διαστρεβλόνουμε και την αγορά εργασίας:
Όσο η θέση στο δημόσιο είναι δελεαστικότερη από το ιδιωτικό, θα έχουμε πρόβλημα πελατειακών σχέσεων: Το πλεονέκτημα μονιμότητας του δημοσίου υπαλλήλου πρέπει να μεταφράζεται
1) είτε στο μειονέκτημα της ελεύθερης μετακίνησης (που είναι προβληματικό για τους ίδιους πελατειακούς λόγους - σκεφτείται τι γίνεται στο στρατό πχ)
2) είτε στο μειονέκτημα μικρότερων αποδοχών από τον ιδιωτικό τομέα (που είναι και η σωστή οδός: Μεγαλύτερο ρίσκο = μεγαλύτερη αμοιβή)