Θα έσωζε την Ελλάδα το παράδειγμα της Αργεντινής;

Μήπως η περίπτωση της Αργεντινής θα ήταν ένα καλό παράδειγμα για την Ελλάδα ώστε να βγει από την κρίση; Έχοντας διαβάσει σχετικό άρθρο του Clément Lacombe (Le Monde) για την κρίση που αντιμετώπισε η χώρα αυτή της Λατινικής Αμερικής, ο συνεργάτης του περιοδικού μας, Laurent Pinsolle, μας παραθέτει την άποψή του.

Tου Laurent Pinsolle
για το Γαλλικό ειδησεογραφικό περιοδικό Μarianne
Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου 2011

Πριν από ένα χρόνο, είχα γράψει ότι η Ελλάδα πήρε το δρόμο της Αργεντινής. Δυστυχώς, η Αθήνα έχει κολλήσει στη φάση της λιτότητας που στην περίπτωση της Αργεντινής προηγήθηκε της απελευθέρωσης της σύνδεσης της χώρας με το δολάριο. Διάβασα ένα άρθρο στην εφημερίδα Le Monde που επεχείρησε να αναλύσει τις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των δύο περιπτώσεων και έχω κάποια σχόλια να κάνω.

Σημεία σύγκλισης

Κατ' αρχάς, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο Clément Lacombe παρουσίασε την περίπτωση της Αργεντινής με ακρίβεια και ειλικρίνεια, κάτι που δεν συνηθίζεται από αναλυτές, όταν αναφέρουν τη χώρα αυτή ως παράδειγμα σε συζητήσεις για το ενιαίο νόμισμα της ΕΕ. Εξήγησε ότι η χώρα εισήλθε σε ύφεση το 1998, πολύ πριν από το τέλος της "πρόσδεσης" του πέσο με το δολάριο. Με λίγα λόγια, πιστοποιεί ότι ένα νόμισμα που είναι πολύ ακριβό για μια οικονομία μπορεί να γίνει αιτία να βυθιστεί η τελευταία σε σοβαρή οικονομική ύφεση, όπως έγινε στην Ελλάδα σήμερα.

Ο αρθρογράφος επισημαίνει επίσης ότι η υποτίμηση του πέσο αποδείχθηκε ωφέλιμη για την Αργεντινή, υπογραμμίζοντας ότι από το 2003, o δείκτης ανάπτυξης δεν έπεσε ποτέ κάτω από 6,8%, με εξαίρεση το 2009, φυσικά. Μάλιστα τολμά να αποδώσει την ανάπτυξη της χώρας εν μέρει στην τάση του βιομηχανικού "προστατευτισμού" της. Γενικότερα, ωστόσο, καταδεικνύει με σαφή τρόπο το γεγονός ότι η χρεοκοπία και η υποτίμηση δεν οδηγούν αναγκαστικά σε χάος, αλλά αντίθετα μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομική αναγέννηση.

Ωστόσο, ο αρθρογράφος εισάγει δύο παραμέτρους, δύο "ανομοιότητες" ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αργεντινή. Επισημαίνει, ορθώς, ότι οι μισές εξαγωγές της χώρας συνίστανται σε γεωργικά προϊόντα, των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά πολύ, και επομένως, η Ελλάδα "δεν έχει παρά ελάχιστες δυνατότητες να πουλάει τα προϊόντα της στο εξωτερικό". Ο Lacombe τονίζει, επίσης, ότι το χρέος της Ελλάδας είναι πολύ μεγαλύτερο από εκείνο της Αργεντινής και ότι ο συστημικός κίνδυνος μιας ελληνικής χρεοκοπίας είναι μεγαλύτερος λόγω της έκθεσης της χώρας στις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Γιατί η Ελλάδα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αργεντινής

Αναμφισβήτητα, είναι αλήθεια ότι ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος είναι σημαντικός και ότι για μια υποτίμηση θα χρειαστεί οπωσδήποτε μια μαζική αναδιάρθρωση του χρέους. Ωστόσο, αποδείχθηκε φέτος ότι η λύση αυτή ήδη θεωρήθηκε απαραίτητη στα πλαίσια των προσπαθειών να κρατηθεί η χώρα στη ζώνη του ευρώ. Αλλά, μετά από δύο αναδιαρθρώσεις μέσα σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών, ποιός μπορεί τώρα να εγγυηθεί ότι η Ελλάδα δεν θα χρειστεί οπωσδήποτε και μια άλλη, που να υπερβαίνει το κούρεμα του 50% που είχε ήδη συζητηθεί κατά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον περασμένο Οκτώβριο;

Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αργεντινής, επειδή δεν έχει εξίσου μεγάλους γεωργικούς πόρους. Προσωπικά, αδυνατώ να παραδεχθώ ότι η Αργεντινή έλυσε το πρόβλημά της με τη σόγια που παράγει. Η γεωργία της αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 10% του ΑΕΠ και συνεπώς δεν συνέβαλε παρά σε ένα μικρό ποσοστό της αύξησης του 8% ετησίως από το 2003. Όπως έχει ήδη καταδειχθεί, και όπως παραδέχεται και ο αρθρογράφος της Le Monde, πολύ μεγαλύτερο ρόλο έπαιξε η πολιτική του βιομηχανικού "προστατευτισμού" που εφαρμόστηκε στη χώρα.

Απ' εναντίας, στην Ελλάδα, η γεωργία και ο η γεωργική οικονομία γενικότερα αποτελούν το 25% της ελληνικής οικονομίας, ποσοστό πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο της Γαλλίας. Επίσης, ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 15% της ελληνικής οικονομίας. Επομένως, είναι σαφές ότι η υποτίμηση θα ήταν εξαιρετικά επωφελής για αυτούς τους τομείς της οικονομίας. Από τη μία πλευρά, θα γίνει αιτία να προσελκύσει η χώρα πολύ περισσότερους τουρίστες. Από την άλλη, και οι Έλληνες και οι ξένοι επισκέπτες θα μπορούν να δαπανούν περισσότερο, με αποτέλεσμα το εμπόριο να πάψει να συρρικνώνεται. Εάν η Ελλάδα υποτιμήσει το εθνικό της νόμισμα κατά 50% και παραμείνει σταθερή η ισοτιμία του με τα ξένα νομίσματα, θα είναι σε θέση να κατορθώσει μια αύξηση του 15 % του ΑΕΠ της!

Με λίγα λόγια, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αργεντινής: να βγει από το ενιαίο νόμισμα της ΕΕ, να υποτιμήσει το εθνικό της νόμισμα και να αναδιαρθρώσει εκ νέου το χρέος της. Έτσι, θα βρει τη χαμένη της αξιοπρέπεια και θα βιώσει την ανάπτυξη. Ωστόσο, είναι προφανές ότι θα πρέπει να βελτιώσει το εμπορικό ισοζύγιο της, και πάλι ακολουθώντας το παράδειγμα του "προστατευτισμού" που είχε εφαρμόσει η Αργεντινή.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση