ΠΑΣΟΚ: Ιστορικού χαρακτήρα κατάρρευση

Του Μενέλαου Γκίβαλου
Αναπληρωτή καθηγητή
Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Καταρρέει το ΠΑΣΟΚ αφήνοντας πίσω του ερείπια... «Ερείπια» από αξίες, από ιδέες, από ιδεολογικές και πολιτικές αρχές, που συνέβαλαν αποφασιστικά στην πολιτικοϊδεολογική και κοινωνική ηγεμονία τού πάλαι ποτέ κινήματος στη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Η κατάρρευση του ισχυρότερου πόλου του δικομματικού συστήματος συνοδεύεται από την κρίση και κατάρρευση του πολιτικού συστήματος συνολικά. Το πολιτικό σύστημα φαίνεται αδύναμο να αναπαραχθεί, να διαμορφώσει εναλλακτικές στρατηγικές, να εκφράσει την κοινωνία. Φθάνουμε πια στο σημείο μηδέν...

Στην πραγματικότητα καταρρέει ένα «κοσμοείδωλο», ένας καθολικός τρόπος σύλληψης, ερμηνείας και έκφρασης της σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας. Μαζί με το πολιτικό σύστημα και τους φορείς του διαλύονται οι κοινωνικοί θεσμοί, απαλλοτριώνεται ένα πλήθος ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, κλονίζεται το κράτος δικαίου που προασπίζει τα δικαιώματα αυτά. ΤΩΡΑ ΝΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ «ΤΡΟΪΚΑΣ», ΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ, ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ. Όσο για τα ατομικά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, αυτά «αναγνωρίζονται» μόνο αν δεν θίγουν τα συμφέροντα της υπερεξουσίας που μας κυβερνά.

Το ΠΑΣΟΚ εδώ και δύο χρόνια προσχώρησε στο «στρατόπεδο» των συμφερόντων αυτών χωρίς αντιστάσεις, χωρίς σοβαρές αντιδράσεις. Ήταν, άλλωστε, «έτοιμο από καιρό» από την εποχή του Κ. Σημίτη όπου σημειώθηκε η στρατηγική στροφή προς το νεοφιλελεύθερο πρότυπο και τις αξίες που εξέφραζε το πρότυπο αυτό ως γνήσιο υπόδειγμα «της κοινωνίας της ζούγκλας».

Ο Γ. Παπανδρέου ήρθε να «ολοκληρώσει» το έργο του προκατόχου του και «αποτελείωσε» το ΠΑΣΟΚ. Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη ιστορική στιγμή... Ο Γ. Παπανδρέου ήταν ακριβής στο «ραντεβού» του με την Ιστορία... Γι' αυτό και εξέφρασε ο ίδιος, με τις πολιτικές του αντιλήψεις, τη συμπεριφορά και τις πράξεις του, την τελική πορεία απαξίωσης και κατάρρευσης του ΠΑΣΟΚ.

Όταν γίνει μια ψύχραιμη και αντικειμενική αποτίμηση της κρίσιμης ιστορικής περιόδου που ζούμε θα κατανοήσουμε ότι σπάνια στην πολιτική ιστορία ενός τόπου η απαξίωση και η κατάρρευση ενός πολιτικού θεσμού προσωποποιήθηκε και εκφράσθηκε με τόσο αυθεντικό τρόπο από την ηγεσία του.

Σήμερα τα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, υπουργοί και κοινοβουλευτικά στελέχη, παριστάνουν τους αφελείς... Προσποιούνται ότι δεν καταλαβαίνουν. Άλλοι τηρούν τα προσχήματα και άλλοι διαφοροποιούνται «οριακά», επιδιώκοντας να περισώσουν το «πολιτικό τους σαρκίον»... Τους διατηρεί ενωμένους και υποτακτικούς η εξουσία –όσο κρατήσει– και το δέος και ο πανικός για το τι τους αναμένει την επομένη της εκλογικής κατάρρευσης... Ο πολιτικός κυνισμός που επικρατεί σήμερα μεταξύ των κορυφαίων στελεχών του ΠΑΣΟΚ, θα εκφραστεί μετά την εκλογική κατάρρευση ως ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΑΝΑΘΕΜΑ κατά της σημερινής ηγεσίας... Όλοι θα αναζητήσουν άλλοθι, θα «ομνύουν και θα καταμαρτυρούν» ότι διαφωνούσαν με τα Μνημόνια και τα μέτρα, αλλά ότι υπετάγησαν αναγκαστικά στη φωνή της «εθνικής σωτηρίας».

Δεν υπήρξε ένας σοβαρός πυρήνας αντίστασης στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ... Ούτε τώρα, όπου η κατάρρευση του κυβερνώντος κόμματος ακολουθεί μια μη αντιστρεπτή πορεία, αναδεικνύονται κάποιες δυνάμεις ικανές να οδηγήσουν σε αναστροφή της κατάστασης... Αν υπήρχαν, άλλωστε, δεν θα είχε οδηγηθεί το ΠΑΣΟΚ σ' αυτήν την τραγική κατάσταση...

Οι μνημονιακοί «κύκλοι» καταρτίζουν την περίοδο αυτή τα τελευταία τους σενάρια, προκειμένου να διασωθούν... Πιέζουν ασφυκτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της ΝΔ, να δεχθούν τη «συγκυβέρνηση». Αποβλέπουν σε μια κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ που μπορεί να διανθισθεί από στελέχη των κομμάτων των «πρόθυμων» – ΛΑΟΣ και Δημοκρατικής Συμμαχίας... Στο κυβερνητικό - μνημονιακό «μενού» περιλαμβάνονται ακόμα τραπεζίτες, τεχνοκράτες... Μια παρόμοια κυβερνητική «κουρελού» δεν απαιτεί, άλλωστε, ούτε πολιτική «αρμονία» ούτε καν «αισθητική»... Αρκεί να διασφαλίσει λίγους μήνες εξουσίας, μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί το «Εθνικό Δημοπρατήριο», το εθνικό «ξεπούλημα».

Όμως τα σενάρια αυτά δεν φαίνεται να ευοδώνονται... Το «πολυνομοσχέδιο» θα περάσει από τη Βουλή, σαν μια δήλωση «μετάνοιας και υποταγής», ώστε να ευαρεστηθούν οι δανειστές-κερδοσκόποι μας να μας δώσουν την 6η δόση. Εάν μάλιστα μέχρι τότε υπάρξει και μια απόφαση για το «κούρεμα» του χρέους, δηλαδή για τον τύπο της ελεγχόμενης χρεοκοπίας της χώρας, φαίνεται ότι «ο κύκλος κλείνει».

Τότε ο Γ. Παπανδρέου θα εμφανιστεί στο προσκήνιο για να εκβιάσει (ποιον άραγε;) με το τελευταίο του δίλημμα: κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας ή εκλογές και καταστροφή.

Η κοινωνία έχει πια ξεπεράσει την «αγανάκτηση» και βρίσκεται στο στάδιο του ΘΥΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ. Από τη συλλογική έκφραση αυτής της οργής, από τη διατύπωση της απόφασης του λαού να σταματήσει ο καταστροφικός κατήφορος και να διαμορφωθεί μια βιώσιμη εναλλακτική πρόταση θα κριθεί, πιθανόν, η πορεία του τόπου. Σε κάθε περίπτωση πάντως πρέπει η κοινωνία, που ωριμάζει μέσα από τη σκληρή δοκιμασία, να πάρει τις αποφάσεις της και να πρωταγωνιστήσει στις κρίσιμες εξελίξεις.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση