"Ξεχάστε τη Μ.Ανατολή που ξέρατε. Όλα αλλάζουν"

Η Μέση Ανατολή αποτελεί πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής της αμερικανικής αυτοκρατορίας για δύο λόγους:

• για τη στρατηγική ανάγκη για ασφαλείς και φθηνές προμήθειες πετρελαίου προς τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία.
• για τη προστασία του Ισραήλ - βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, που περιβάλλεται από τις αραβικές χώρες.

Εξ ου και η άνοδος του αραβικού εθνικισμού έχει γίνει ένα από τα πιο τρομακτικά φαντάσματα για τις ΗΠΑ . Από τη μία πλευρά, την εθνικοποίηση του πετρελαίου από εθνικιστικές κυβερνήσεις θα επηρεάσει άμεσα τα συμφέροντα των πετρελαϊκών κολοσσών και η διάδοση των αντιιμπεριαλιστικών, εθνικιστικών ιδεολογιών – που πρώτος ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ χρησιμοποίησε – δεν εξυπηρετούν και δημιουργούν πρόβλημα στο παλαιστινιακό ζήτημα.

Η σύγχρονη ιστορία της Μέσης Ανατολής έχει ως κεντρικό γεγονός τον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1967 και την απαιτηση για ανάκτηση των παλαιστινιακών εδαφών.
Μια νέα σύγκρουση άρχισε το 1973 και συνοδεύτηκε από την πολιτική του ΟΠΕΚ να αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου. Από εκείνη τη στιγμή, η Δύση προσπάθησε να ξεπεράσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο και να επιχειρήσει τη διαίρεση του αραβικού κόσμου. Η δεύτερη αυτή δυνατότητα θριάμβευσε, με τον πόλεμο Ιράκ-Ιράν, ενθαρρύνθηκε και οπλίστηκε από τις ΗΠΑ, που έτσι έπληξαν δύο χώρες με τις εθνικιστικές κυβερνήσεις.
Ως συνέπεια , το Ιράκ θεώρησε ότι μπορούσε να εισβάλλει στο Κουβέιτ κάτι που έγινε πρόσχημα για την εισβολή στο Ιράκ και την οριστική εγκατάσταση των αμερικανικών στρατευμάτων στο κέντρο της πλουσιότερης περιφέρειας πετρελαίου στον κόσμο .

Οι ΗΠΑ κατάφεραν να διαιρούν τον αραβικό κόσμο από τις χώρες με τα πιο αντιδραστικά καθεστώτα - αρχής γενομένης από τη Σαουδική Αραβία, η οποία κατέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο-, μέχρι χώρες με μετριοπαθείς κυβερνήσεις, όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα της Αμερικής ήταν η αλλαγή του Ανουάρ Ελ Σαντάτ, , ο οποίος εξομάλυνε εκπληκτικά τις σχέσεις του με το Ισραήλ –ήταν το πρώτο καθεστώς της περιοχής που το έπραξε - ανοίγοντας το δρόμο για την επανάληψη των σχέσεων με το Ισραήλ εγκαταλείποντας ουσιατικά το παλαιστινιακό ζήτημα.
Η Αίγυπτος έχει το μεγαλύτερο πληθυσμό της περιοχής, με μεγάλη παραγωγή πετρελαίου. Η χώρα είχε επίσης κάποτε το μεγαλύτερο εθνικιστή ηγέτη ολόκληρης της περιοχής, το Νάσερ. Τώρα έχει γίνει ζωτικής σημασίας ως πολιτικό πιόνι των ΗΠΑ στην περιοχή. Δεν είναι συμπτωματικό,ότι η Αίγυπτος έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη στη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στον κόσμο μετά το Ισραήλ .

Αυτή η εξουδετέρωση του αραβικού κόσμου, με το διορισμό των κυβερνήσεων και της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην καρδιά της περιοχής αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της πολιτικής των ΗΠΑ στον κόσμο για την εγγύηση του εφοδιασμού σε πετρέλαιο .
Αυτό είναι αυτό που διακυβεύεται σήμερα, μετά την πτώση των δικτατοριών στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Ανίκανη να δράσει άμεσα με τις στρατιωτικές της δυνάμεις οι ΗΠΑ προσπαθούν προκαλέσουν μεταβάσεις εξουσίας που αλλάζουν τη μορφή της κυριαρχίας, αλλά διατηρούν την ουσία τους.
Ο στρατός στην Αίγυπτο προτίμησε τη παραίτηση Μουμπάρακ, διότι διαπίστωσε ότι η παρουσία του διατηρούσε ενωμένη την αντιπολίτευση. Ελπίζουν ότι χωρίς αυτόν, θα μπορέσουν από κοινού να επιλέξουν την μετριοπαθή αντιπολίτευση που επιυμούν μέσω ενός συνασπισμού - με το Ελ Μπαραντέι, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, και με την υποστήριξη των ΗΠΑ και της Ευρώπης – με την οποία θα μπορούν να κάνουν συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, και να ελέγξουν τις διαδικασίας διαδοχής στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αλλά και να γίνει διαχείριση για την “αποστράτευση” του λαϊκού κινήματος, πριν αυτό μπορέσει να δημιουργήσει νέα ηγεσία.

Η ανεξαρτησία θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες χώρες της περιοχής – όπως η Αλγερία, η Ιορδανία, το Μαρόκο και η Σαουδική Αραβία που είναι ισχυροί υποψήφιοι. Η πτώση των δικτατοριών στην Αίγυπτο και την Τυνησία δείχνει ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να διατηρήσουν το σύστημα εξουσίας που είχαν υπό έλεγχο για πάνω από τρεις δεκαετίες. Το λιγότερο που μπορεί να αναμένεται είναι η πολιτική αστάθεια στην περιοχή, μέχρι άλλοι συνασπισμοί εξουσίας να μπορέσουν να οργανωθούν.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση