Οι έγγραφες ευχαριστίες Πάγκαλου προς τις ΗΠΑ για τα Ίμια...

• Του Αλέξανδρου Τάρκα*

Μυστική γραπτή επιβεβαίωση της συμφωνίας της 30ής Ιανουαρίου 1996 για την απομάκρυνση των στρατευμάτων, των πλοίων και της ελληνικής σημαίας από τα Ιμια είχε παράσχει ο τότε υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος με επιστολή προς τον ομόλογό του των ΗΠΑ Γ. Κρίστοφερ.

Η επιστολή φέρει ημερομηνία Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 1996 και αποτελεί απάντηση σε επιστολή του κ. Κρίστοφερ της 2ας Φεβρουαρίου, όπου υπογραμμιζόταν η ανάγκη δέσμευσης της Ελλάδας και της Τουρκίας ως προς το ότι κάθε πλευρά «δεν θα τοποθετήσει τη σημαία της ή οπλισμένο προσωπικό στις νησίδες ούτε θα τοποθετήσει πλοία κοντά στις νησίδες». Η αρχική επιστολή του κ. Κρίστοφερ αποκαλύφθηκε, για πρώτη φορά, από τη χθεσινή «Καθημερινή της Κυριακής», ενώ το απαντητικό κείμενο του κ. Πάγκαλου αποκαλύπτεται σήμερα από τη «δημοκρατία».

Εκστρατεία παραπλάνησης

Υπενθυμίζεται ότι το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης είχε εκφωνήσει στη Βουλή τη, διαβόητη πλέον, φράση «θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρωτοβουλία και τη βοήθειά τους», χωρίς φυσικά να αποκαλύψει το περιεχόμενο της μυστικής συμφωνίας.

Αντίθετα, ο κ. Πάγκαλος, με καλύτερο αισθητήριο των αντιδράσεων της κοινής γνώμης, είχε απορρίψει την πρόταση του «μεσολαβητή των Ιμίων», βοηθού υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρ. Χόλμπρουκ, να ταξιδέψει στις Φεβρουαρίου 1996 στην Αθήνα και την Αγκυρα. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών και νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης καλλιεργούσε δήθεν ευρωπαϊκή στροφή και είχε οργανώσει ολόκληρη θεατρική παράσταση, για να εμφανίσει ανεπιθύμητο στην ελληνική πρωτεύουσα τον Ρ. Χόλμπρουκ. Ταυτόχρονα ο κ. Πάγκαλος επιβεβαίωνε, παρασκηνιακά, τη συμφωνία για τα Ιμια με τη μυστική επιστολή προς τον κ. Κρίστοφερ.

Η επιστολή Πάγκαλου

Αναλυτικά το κείμενο της επιστολής του κ. Θεόδωρου Πάγκαλου προς τον κ. Γουόρεν Κρίστοφερ είναι το ακόλουθο:

«Αθήνα, 9 Φεβρουαρίου 1996

Αγαπητέ κύριε Υπουργέ,

Σας ευχαριστώ για την επιστολή σας της 2ας Φεβρουαρίου 1996 σχετικά με την κρίση που δημιουργήθηκε από τις αυθαίρετες και ολοκληρωτικά αθεμελίωτες διεκδικήσεις της Τουρκίας επί της κυριαρχίας της Ελλάδας στη νησίδα Ιμια. Διεκδικήσεις, οι οποίες έχουν αποκαλυφθεί από επαναλαμβανόμενες δηλώσεις της πρωθυπουργού της Τουρκίας και μελών της κυβέρνησης, καθώς και άλλων Τούρκων πολιτικών.

Σημειώσαμε με εκτίμηση την παρέμβαση της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών για την εξουδετέρωση της κρίσης. Η παρέμβαση της κυβέρνησής σας απεικόνισε τους δεσμούς συμμαχίας και φιλίας που συνδέουν την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ηταν, επίσης, σε συμφωνία με τη Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών (DCA ’90), δηλαδή ότι “…επαναλαμβάνουν τη σταθερή αποφασιστικότητά τους, αμοιβαία, να διασφαλίζουν και να προστατεύουν την ασφάλεια, την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα των αντίστοιχων χωρών τους κατά ενεργειών απειλητικών για την ειρήνη, συμπεριλαμβανομένων των ενόπλων επιθέσεων ή απειλής εξ αυτών, και επιβεβαιώνουν την απόφασή τους να αντιτίθενται ενεργά και κατηγορηματικά σε όποια τέτοια απόπειρα ή δράση…”

Πρέπει να σας υπογραμμίσω, κύριε Υπουργέ, με πλήρη υπευθυνότητα ότι οι επίμονες και συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων από πολεμικά σκάφη και στρατιωτικά αεροσκάφη της Τουρκίας, όπως επίσης και άλλα επεισόδια παρεμφερούς φύσης, προκαλούν την αυτοσυγκράτηση της ελληνικής κυβέρνησης, των ενόπλων δυνάμεών της, όπως και του αισθήματος του ελληνικού λαού. Επομένως, η συμβολή της κυβέρνησής σας προς την Αγκυρα για ειρήνη, αν ληφθεί σοβαρά υπόψη από την Τουρκία, παραμένει μια πολύτιμη συνεισφορά στη σταθερότητα της περιοχής και, ως τέτοια, καλωσορίζεται από την ελληνική κυβέρνηση.

Θεόδωρος Πάγκαλος»

Η πορεία προς τη «Συμφωνία της Μαδρίτης»

Η απαντητική επιστολή του κ. Πάγκαλου προς τον Αμερικανό ομόλογό του, μόλις δέκα ημέρες μετά την ταπεινωτική νύχτα των Ιμίων, αποτέλεσε την αφετηρία της αλυσίδας λαθών και υποχωρήσεων της κυβέρνησης Σημίτη.

Στις 30 Απριλίου 1996 ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Ε. Γκιονενσάι διατυπώνει, για πρώτη φορά, σε συνάντησή του με τον κ. Πάγκαλο τη, γνωστή πλέον, θεωρία των «γκρίζων ζωνών» σε ολόκληρο το Αιγαίο, χωρίς να υπάρξει άμεση και κατηγορηματική ελληνική αντίδραση. Στις 17 Ιουλίου 1996 η τότε μόνιμη αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Μ. Ολμπράιτ επισκέπτεται την Αθήνα και την Άγκυρα προτείνοντας τη δέσμευσή τους σε ένα νέο κείμενο αρχών για το Αιγαίο.

Εναν χρόνο αργότερα, στις 9 Ιουλίου 1997, ως υπουργός Εξωτερικών πια η κ. Ολμπράιτ σύρει τους κ.κ. Σημίτη και Πάγκαλο στην υπογραφή της Συμφωνίας της Μαδρίτης. Το σχέδιο συμφωνίας είχε συντάξει ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζ. Κόρνμπλουμ (διάδοχος του Ρ. Χόλμπρουκ) και αναφερόταν σε «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο, όπως δηλαδή ζητούσε -αυτολεξεί- από τον Ιούνιο του 1995 η Αγκυρα με το ψήφισμα απειλής πολέμου (casus belli) στο Αιγαίο!

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Δημοκρατία

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση