Η Τουρκική προπαγάνδα στην Θράκη

Χρήστος Χατζηπέμου
Δημοσιογράφος - Μέλος ΙΚΤΑΘ
‘Στις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν με τους ξένους για το πολιτικό μέλλον της Δυτικής Θράκης πρέπει να δραστηριοποιηθούμε με σύνεση. Σκοπός μας είναι να παραμείνει η Δ. Θράκη στα χέρια μας, σαν ένα ενιαίο σύνολο και σε κατάλληλο χρόνο και ευκαιρία να ενωθεί με την μητέρα πατρίδα. Εμείς δεν μπορούμε να δεχτούμε την απαλλοτρίωση του τουρκικού αυτού τμήματος. Οι Δυτικοθρακιώτες αδελφοί μας πρέπει σε πρώτο βήμα να αγωνιστούν για να κερδίσουν την ανεξαρτησία και την αυτονομία της Δυτικής Θράκης’.
Τα λόγια αυτά ανήκουν στον ιστορικό ηγέτη της Τουρκίας, τον Κεμάλ Μουσταφά ή Ατατούρκ, και αποτελούν μέρος της ομιλίας του στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση της 'Αγκυρας το 1920. Βέβαια, λίγα χρόνια αργότερα, ο ίδιος δήλωσε ‘ειρήνη στη χώρα, ειρήνη στον κόσμο’ όμως η δεύτερη αυτή ρήση του ουδέποτε αποτέλεσε την πυξίδα του σύγχρονου τουρκικού κράτους. Αντίθετα, ο επεκτατισμός και τα νεοθωμανικά οράματα εξακολουθούν να αποτελούν τα χαρακτηριστικά στοιχεία, πάνω στα οποία έχει δομηθεί και πορεύεται αταλάντευτα η τουρκική εξωτερική πολιτική.
'Ενα από τα κύρια θέματα αυτής της πολιτικής είναι και η Θράκη της οποίας την κυπροποίηση αναζητεί να προδιαγράψει η 'Αγκυρα, έχοντας ως μοχλό τις μουσουλμανικές μειονότητες που φιλοξενούνται και ακμάζουν στους τρεις νομούς της Θράκης, από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης ως τις μέρες μας.
Δεν είναι τυχαίο ότι για τους Μουσουλμάνους της Θράκης πλέον οι εκφραστές της τουρκικής προπαγάνδας χρησιμοποιούν τον όρο "τουρκική κοινότητα" Αφού αρχικά επιχειρήθηκε ο παράλληλος εθνικός προσδιορισμός της θρησκευτικής και εν προκειμένω ισλαμικής μειονότητας με τον όρο "Τουρκομουσουλμανική μειονότητα" πλέον, η πλειοψηφία των αναφορών των Τούρκων προπαγανδιστών περιέχει τον όρο "Τουρκική Κοινότητα", εξαφανίζοντας το θρησκευτικό προσδιορισμό και εγκλωβίζοντας τις υπάρχουσες μουσουλμανικές μειονότητες (π.χ. σουνίτες, μπεκτασίδες, κτλ) σε μια ενιαία θρησκευτική κοινότητα. Στο πλαίσιο αυτό, οι διεκδικήσεις δεν αφορούν μειονοτικά δικαιώματα, αλλά τη θεμελίωση ισόνομης πολιτικής και πολιτειακής αντιμετώπισης των "δύο κοινοτήτων". Η εξυπηρέτηση και ικανοποίηση των αιτημάτων αυτών σημαίνει ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στη Θράκη και σημαντικό τουρκικό πρόκριμα στα πλαίσια της επεκτατικής πολιτικής της 'Αγκυρας.
Γι' αυτούς που πιστεύουν ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική έχει αταλάντευτους μακροχρόνιους άξονες και αναζητούν στην ιστορική πορεία της Τουρκίας τις ρίζες της σημερινής της συμπεριφοράς, αξίζει να αναφερθεί:

• α. ότι το 1987 με μοχλό την ολιγάριθμη τουρκική μειονότητα έναντι της αραβικής πλειοψηφίας της Αντιόχειας, η Τουρκία απέσπασε από τη Συρία μετά από σειρά δολοπλοκιών και μεθοδεύσεων την περιοχή, και
• β. ότι το 1974 τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στο βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας υπό το πρόσχημα της προστασίας της ολιγάριθμης τουρκοκυπριακής μειονότητας και εξακολουθούν 20 χρόνια μετά να κατέχουν το τμήμα αυτό, παρά τη διεθνή κατακραυγή.

Στην πρώτη περίπτωση, της Αντιόχειας και της Αλεξανδρέττας, η διεθνής κοινότητα έκανε αποδεκτή την προσάρτησή της στην Τουρκία. Στη δεύτερη, την Κύπρο, από θέση ισχύος πλέον οι παρανομούντες διαπραγματεύονται την άρση ή μη της παράνομης συμπεριφοράς τους, οδηγώντας τις συνομιλίες με μαθηματικό τρόπο στην παγίωση του σημερινού απαράδεκτου καθεστώτος.
Το εφαρμοστέο μοντέλο της τουρκικής πολιτικής μοιάζει με αυτό της Κύπρου, όπου στη διάσπαρτη στο νησί μειονότητα των μουσουλμάνων καλλιεργήθηκε μια ομοιογενής μειονότητα στο .18% του πληθυσμού.
Η συγκέντρωση των Τουρκοκυπρίων σε συγκεκριμένες περιοχές και η διπλωματική νίκη της 'Αγκυρας με την αναγνώριση του .18% ως ισότιμης κοινότητας έναντι της πλειοψηφίας του 82% ήταν τα επόμενα βήματα, βήματα που οδήγησαν στη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση. Πλέον γίνεται λόγος από την Τουρκία για τους "δύο λαούς" της Κύπρου, ενώ όταν στις συνομιλίες του '90 στο Λονδίνο μεταξύ Βασιλείου και Ντεκτάς, ο πρώτος θύμισε στο δεύτερο ότι εκπροσωπεί μια μειονότητα της τάξης του 18%, αυτός διέλυσε τις συνομιλίες και αποχώρησε.
'Εχοντας λοιπόν ως πρότυπο και ως θετικό προηγούμενο την παραπάνω πρακτική, η Τουρκία εκμεταλλευόμενη τις διεθνείς συγκυρίες (π.χ. κατάρρευση της Σοβιετικής 'Ενωσης, έκρηξη μειονοτικισμού, κτλ.) προσπαθεί να επιτύχει την εφαρμογή ενός ανάλογου σχεδίου και στη Θράκη, με μοχλό τις υπάρχουσες μουσουλμανικές μειονότητες.
Οι άξονες της πολιτικής της Άγκυρας μπορούν να αναλυθούν ως εξής:
Α. Καλλιέργεια κοινής συνείδησης σε όλους τους μειονοτικούς πολίτες. Καλλιέργεια κοινής συνείδησης κάτω από το σουνιτικό δόγμα του Ισλάμ, εκμηδενίζοντας κάθε μπεκτασίδικη εκδοχή του Ισλαμισμού, με τις ευλογίες της ελληνικής πολιτείας, παρά το γεγονός ότι ο μπεκτασισμός στέκει πολύ κοντά στο χριστιανισμό. 'Ετσι, ενώ παλαιότερα οι τεκέδες - χώροι λατρείας των μπεκτασίδων θεωρούνταν ως φαινόμενο σήψης από τους τουρκογενείς σουνίτες, σήμερα, η επίσημη Τουρκία, διαμαρτύρεται για δήθεν καταστροφή των τουρκικών μνημείων στη Θράκη, έχοντας ως σημαία την από το χρόνο ερήμωση και μετατροπή σε ερείπια του μπεκτασίδικου τεκέ στη Νέα Μοσσυνούπολη της Κομοτηνής.
Καλλιέργεια κοινής εθνικής συνείδησης και δη τουρκικής, μέσω της καταπολέμησης των διαφορετικών πολιτισμικών στοιχείων των Πομάκων και των Αθιγγάνων. Για παράδειγμα, κάθε αναφορά περί Πομάκων και Αθιγγάνων έχει εξαφανιστεί από το μειονοτικό τύπο (εξαίρεση αποτελεί το γεγονός ότι ο Σαδίκ αποκάλεσε Αθίγγανο τον Αχμέτ Φαϊκογλου κατά την πρόσφατη διαμάχη τους και γεγονός επίσης είναι ότι ο Φαϊκογλου είναι αθιγγανικής καταγωγής). Ακόμη, η πομακική αρχιτεκτονική σιγά - σιγά χάνεται, ενώ οι ιμάμηδες της ορεινής Ροδόπης αναζητούν παντί τρόπω να πάψουν οι Πομάκοι να μιλάνε τη γλώσσα τους, τα Πομακικά, μία γλώσσα που έχει αναγνωριστεί σαν μια από τις λιγότερο διαδεδομένες γλώσσες της Ευρώπης, από την αρμόδια γενική γραμματεία της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης που εδρεύει στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας.
'Οσα από τα ιδιαίτερα αυτά στοιχεία των Πομάκων και των Αθιγγάνων αδυνατεί να εξαλείψει η τουρκική προπαγάνδα, τα υιοθετεί ως τουρκικά, επιδιώκοντας την αφομοίωσή τους (π.χ. τα μπεκτασίδικα πανηγύρια της ορεινής Ροδόπης).
Β. Δεύτερος άξονας της πολιτικής της 'Αγκυρας πρέπει να θεωρηθεί η προσπάθεια γκετοποίησης των μουσουλμάνων με στόχο την περιθωριοποίησή τους και τον καλύτερο δυνατό έλεγχό τους. Καταβάλλεται προσπάθεια να απομακρυνθούν από το οικονομικό - πολιτικό - κοινωνικό νεοελληνικό γίγνεσθαι, ούτως ώστε η απομόνωση να επιφέρει και την ανάπτυξη εκείνων των κοινών μεταξύ των μουσουλμάνων συνεκτικών δεσμών που θα επιτρέψουν στην τουρκική προπαγάνδα να μαζικοποιήσει τον ισλαμικό παράγοντα, προσδίδοντάς του εθνικά τουρκικά στοιχεία. Ο έλεγχος της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής δραστηριότητας των μουσουλμάνων από σκοταδιστικούς μηχανισμούς του στρατηγείου της τουρκικής προπαγάνδας στη Θράκη, δηλαδή του Γενικού Τουρκικού Προξενείου της Κομοτηνής, υποβοηθάται τόσο από την κλειστή κοινωνική ζωή που επιτάσσει η αυστηρή ισλαμική πεποίθηση των μειονοτικών, όσο και από την ίδια την ελληνική πολιτεία που δεν προχώρησε εδώ και χρόνια στον εξευρωπαϊσμό αυτών των πολιτών της.
Στον άξονα αυτό θα πρέπει να περιληφθεί και η καλλιέργεια φανταστικών επιθέσεων δήθεν της ελληνικής πολιτείας (π.χ. θέμα Μουφτειών, βιβλίων, νηπιαγωγείων, αναδασμών, κτλ.) με απώτερο στόχο να εμφανιστούν οι μουσουλμάνοι σε μια θέση άμυνας, με διαμορφωμένη την συνείδηση της άμυνας έστω κι αν οι επιθέσεις αυτές κινούνται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας της τουρκικής προπαγάνδας.
Η διαμόρφωση κοινής αμυντικής συνείδησης στους μουσουλμάνους, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφίας είναι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, τους περιχαρακώνει στις τάξεις μιας αόριστης τουρκικής ομπρέλας και ας μη γελιόμαστε, η κοινή αμυντική θέση και στάση συχνά εκτονώνεται επιθετικά. Παράλληλα στο περιθώριο, στην απομόνωση, η θρησκοληψία και ο φανατισμός βρίσκουν εύκολο έδαφος για να αναπτυχθούν και να θεριέψουν.
Γ. Τρίτος άξονας της τουρκικής πολιτικής στη Θράκη, αποτελεί μια προσπάθεια δήθεν αυτοοργάνωσης του προαναφερόμενου περιθωρίου που αποσκοπεί στον ισχυρότερο έλεγχο των μουσουλμάνων από την 'Αγκυρα. Η εμφάνιση διαφόρων άτυπων και συνεπώς παράνομων επιτροπών όπως ‘Ανώτατο Μειονοτικό Συμβούλιο’, "Επιτροπή Διαφώτισης και Κηρυγμάτων", κτλ., αν και δίνουν την εντύπωση ότι αποτελούν προσπάθειες αυτοοργάνωσης των μουσουλμάνων, εντούτοις είναι δημιουργήματα της τουρκικής προπαγάνδας, στα οποία το Γενικό Προξενείο Κομοτηνής έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.
Οι μορφές αυτές οργάνωσης, πέρα από τον έλεγχο των μουσουλμάνων αποσκοπούν και στη διαμόρφωση μιας κράτος εν κράτει λειτουργίας των ήδη περιθωριοποιημένων μουσουλμάνων. Δηλαδή αποτελούν την πρακτική ερμηνεία του όρου κοινότητα, που χρησιμοποιεί η τουρκική προπαγάνδα και περιλαμβάνονται όλες αυτές οι οργανώσεις, μεταξύ των οποίων και το κόμμα του Σαδίκ, που στοχεύουν στη δήθεν αυτοδιοίκηση των μειονοτικών Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ουσιαστικά δεν πρόκειται για μορφές αυτοδιοίκησης ή αυτοοργάνωσης των μουσουλμάνων αλλά για μια ιδιότυπη κυριαρχία Ελλάδας - Τουρκίας που προσπαθεί να επιβάλλει έμμεσα αλλά απροκάλυπτα η 'Αγκυρα στην ελληνική Θράκη. Η ανάδειξη ψευτομουφτήδων που χαίρουν της τουρκικής αναγνώρισης είναι μια ευθεία πρόκληση - αμφισβήτηση της ελληνικής συγκυριαρχίας στη Θράκη. Και τα αιτήματα που εμφανίζονται ως μειονοτικά τον τελευταίο καιρό, τόσο από την 'Αγκυρα όσο και από τα ενεργούμενά της στη Θράκη, στοχεύουν στη θεμελίωση συγκυριαρχίας Ελλάδας - Τουρκίας.
Η Τουρκία στη Θράκη ακολουθεί την πολιτική της έντασης ανάμεσα στις σχέσεις της ελληνικής πολιτείας και των τουρκοκίνητων εξτρεμιστών μουσουλμάνων, ένταση η οποία αυξομειώνεται αναλογικά με την προκλητικότητα των δεύτερων Η πολιτική αυτή τακτική, αποπροσανατολίζει τους μουσουλμάνους από τα πραγματικά τους προβλήματα, διαταράσσει τις σχέσεις πλειοψηφίας και μειοψηφίας και δημιουργεί πληγές στην κοινωνική ζωή στη Θράκη που δύσκολα μπορούν να επουλωθούν Η διαμόρφωση κλίματος καχυποψίας ανάμεσα στους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους, σπρώχνει τους δεύτερους στο περιθώριο και δη στην αγκαλιά της τουρκικής προπαγάνδας.
Στην πολιτική της έντασης συμβάλλει αποφασιστικά ο καλλιεργούμενος τουρκικός εθνικισμός από την πλευρά των εξτρεμιστών μειονοτικών. 'Ενας εθνικισμός επιθετικός και συχνά υστερικός αποκρυσταλλώνεται στην πλειοψηφία της μειονοτικής τακτικής αρθρογραφίας και συνοδεύεται από την αλυτρωτική προπαγάνδα υπό το μανδύα του αγώνα για τα δικαιώματα των μειονοτικών Ελλήνων πολιτών. 'Ενας εθνικισμός απροκάλυπτος και προκλητικός, εξεγείρει, φέρνει τη δράση και την αντίδραση. Φέρνει την ένταση, την πρόκληση, το διχασμό. Στα πλαίσια αυτά, η τουρκική προπαγάνδα αναζητεί "κι άλλες 29 Ιανουαρίου" (όπως συχνά δηλώνει ο Σαδίκ Αχμέτ) ως "επετείους εξέγερσης του Τουρκισμού στη Δ. Θράκη" (εφ. BALKAN, Δεκέμβριος 93). Και οι εξτρεμιστές βρίσκουν ‘τον ήρωά τους που έπεσε μαχόμενος για τη μειονότητα’ (μήνυμα Φαϊκογλου 19.5.1994) στο πρόσωπο του Χαλήλ Σαλίχ, του άνανδρου δολοφόνου του τελωνειακού 'Αγγελου Σολακίδη! Ο τουρκικός προπαγανδιστικός μηχανισμός έχει ανάγκη από τέτοιους ήρωες. Γι' αυτό και δημιούργησε μέχρι και ποιητές υμνητές του παντουρκισμού στη Θράκη, σαν τον Αλή Ριζά Σαρατσόγλου, που δίκην ποιητικής αδείας στην ανθολογία του που ανενόχλητα κυκλοφόρησε το 1989 στην Κομοτηνή, υπό τον τίτλο ‘Ω καταπιεσμένη γη’ περιέχονται στίχοι, όπως:

"Περιμένω την ημέρα που θα γίνω ελεύθερος.
Είμαι σκλάβος, δεν είμαι ελεύθερος.
Κλεισμένος σ' ένα κλουβί στενό και στενάχωρο για μένα.
Σκέφτομαι διαρκώς την ελευθερία.
κλαίω για τους Τούρκους του Καυκάσου του Αζερμπαϊτζάν,
της Περσίας, για όλους τους σκλαβωμένους Τούρκους.
Κλαίω για την κακή τύχη του τουρκισμού της Δυτικής Θράκης
Πιστεύω ότι θα έλθουν μέρες ελευθερίας".

Για να επιτύχει κυρίες και κύριοι η τουρκική προπαγάνδα στην ελληνική Θράκη, η 'Αγκυρα, με στρατηγείο το Γενικό Τουρκικό Προξενείο Κομοτηνής έχει δημιουργήσει, εκτός από τις προαναφερόμενες επιτροπές και έναν ολόκληρο μηχανισμό ελέγχου των μουσουλμάνων, έναν μηχανισμό αδίστακτο που εκμεταλλεύεται ακόμη και τις πιο απλές ανθρώπινες σχέσεις. Εύκολη λεία του μηχανισμού αυτού αποτελούν όσοι μουσουλμάνοι έχουν συγγενείς στην Τουρκία ή όποιοι έχουν οικονομικά συμφέροντα εκεί. Η δημιουργία της περίφημης ‘μαύρης λίστας’ (Kara Lista) του Γενικου Τουρκικού Προξενείου αποτέλεσε ένα μοχλό πίεσης των μειονοτικών που αντιδρούσαν στην τουρκική προπαγάνδα και πολιτική. 'Οσοι καταγράφονταν στη "μαύρη λίστα" δεν μπορούσαν να περάσουν στο τουρκικό έδαφος και φυσικά δεν τους επιτρεπόταν οποιαδήποτε συμμετοχή στις προαναφερόμενες επιτροπές δήθεν αυτοοργάνωσης.
Φυσικά, η τουρκική προπαγάνδα δεν είναι διόλου ανέξοδη. 'Ομως, παρά τα οικονομικά της προβλήματα, η 'Αγκυρα δεν φείδεται χρημάτων για την προώθηση των επεκτατικών της σχεδίων.

'Ετσι για παράδειγμα, η εφημερίδα "Γκερτσέκ" του πρώην βουλευτή του ελληνικού κοινοβουλίου Ισμαήλ Μολλά έλαβε για τη δραστηριότητά της κατά το έτος 1988, περίπου 2,5 εκατομμύρια δρχ. από το Γενικό Προξενείο Κομοτηνής (περ. Ikibine Dorgu 19.12.89) ενώ είναι κοινό μυστικό ότι όλα τα έντυπα που προωθούν την τουρκική προπαγάνδα στην ελληνική Θράκη εκδίδονται χάριν της τουρκικής χρηματοδότησής τους (αιχμές για τα τουρκικά κονδύλια προς το μειονοτικό τύπο αφήνει και η "ΖΑΜΑΝ" 23.5.93).
Στους πρόσφατους καυγάδες μεταξύ των εξτρεμιστικών ομάδων των μουσουλμάνων, ο Σαδίκ Αχμέτ κατηγορήθηκε από τον Αμέτ Φαϊκογλου για την παράνομη ιδιοποίηση περίπου 1.000.000 μάρκων και του ζητήθηκε να αποδείξει τις πηγές του για την αγορά διαμερισμάτων, κότερου, εργοστασίου καθώς και ενός πολυτελούς ορόφου σε νεόκτιστη οικοδομή στο κέντρο της Κομοτηνής (μήνυμα Φαϊκογλου για το "Κουρμπάν Μπαϊράμ’ 19.5.94). Ο Σαδίκ δεν αρνήθηκε τίποτε από τα παραπάνω. Λίγο πριν τις Ευρωεκλογές, μετά το τουρκικό χαστούκι για να πάψουν οι ενδοεξτρεμιστικές διαμάχες, ο Σαδίκ, ο Φαϊκογλου, ο Ισμαήλ Μολλά και οι δύο ψευτομουφτήδες σε κοινό μήνυμά τους ομολόγησαν απευθυνόμενοι στους μουσουλμάνους: "'Οπως και να έχουν τα πράγματα, εμάς άλλοι μας συντηρούν Αυτοί που εργάζονται για να εξασφαλίσουν το ψωμί τους είστε εσείς" .
Πέρα από τα παραπάνω, αξίζει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερη εντύπωση έχουν προκαλέσει οι αθρόες αγορές ακινήτων στους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης από μουσουλμάνους, έως πρότινος αγρότες μικροκαλλιεργητές και νυν επιχειρηματίες, οι οποίοι χτυπούν τις τιμές των ακινήτων στα ύψη. Πίσω από αυτές τις αγορές θα πρέπει να αναζητηθεί η τουρκική πολιτική, η οποία δείχνει να επεκτείνει και στη Θράκη το μοντέλο οικονομικής διείσδυσης που εφαρμόζει κυρίως στη νότια Βουλγαρία με τη δημιουργία πληθώρας μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων μέσω της εκμετάλλευσης του υπάρχοντος ισλαμικού και τουρκικού στοιχείου. Μόνο που στη Θράκη εμφανίζεται η ιδιαιτερότητα της αγοράς ακινήτων σε επίκαιρα σημεία (π χ αγορά ελληνικών παραδοσιακών κτιρίων στην παλιά Ξάνθη, παραλιακών ακινήτων) με στόχο προφανώς την μεσοπρόθεσμη αξιοποίησή τους (π.χ. τουριστικά).
Επίσης, ας σημειωθεί ότι, στο τέλος του περασμένου Γενάρη στη Γερμανία, από τις οργανώσεις των εκεί μουσουλμάνων μεταναστών από τη Θράκη, ιδρύθηκε με τις ευλογίες της τουρκικής διπλωματίας μια "Επιτροπή Οικονομικής Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης" η οποία μέσα στους δύο πρώτους μήνες συγκέντρωσε ως αρχικό κεφάλαιο 200.000 μάρκα με σκοπό τη δημιουργία παραγωγικής μονάδας στη Θράκη για την οικονομική στήριξη των εν Θράκη μουσουλμάνων.

"Το ρεύμα εξαγωγής συναλλάγματος από μέλη των μουσουλμανικών μειονοτήτων για επενδύσεις στην Τουρκία, που εμφανίστηκε μεταπολιτευτικά και ανδρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 80, έχει ήδη αναχαιτιστεί, παρουσιάζοντας και τάσεις αντιστροφής" έγραφε σε κάποιο άρθρο του (ΔΙΚΑΙΩΜΑ αρ. φυλ. 34-35) ο ομιλών στις αρχές του περασμένου Απρίλη, για να λάβει την επιβεβαίωση των γραφομένων του από τον ίδιο το Σαδίκ Αχμέτ, ο οποίος σε συνέντευξή του ("Μίλλι Γκαζέτε 17 5.94) δήλωσε:
"Παλαιότερα οι 'Ελληνες προσπαθούσαν να αγοράσουν γη από τους Τούρκους. Τώρα όμως θέλουν να πουλήσουν. Από το 1974 όλοι διοχέτευαν τα χρήματά τους προς την Τουρκία και υπήρξε κύμα μετανάστευσης προς την Τουρκία. Τώρα οι όροι έχουν αντιστραφεί. Αυτοί που βρίσκονται εδώ (Σ.Σ. εννοεί την Τουρκία) εγκαθίστανται στη Δυτική Θράκη".
Αξίζει εδώ, κυρίες και κύριοι να σταθεί κανείς σε όλες εκείνες τις αναφορές και τα δήθεν μειονοτικά αιτήματα που αποτελούν τρόπον τινά τις θεμέλιους λίθους της τουρκικής προπαγάνδας τόσο στην ελληνική Θράκη όσο και στο εξωτερικό.
Είναι σαφέστατο ότι η Τουρκία αναζητά με κάθε τρόπο να περιέλθουν στον άμεσο έλεγχό της οι Μουφτείες της Θράκης στοχεύοντας στην άλωση του θρησκευτικού αυτού θεσμού μέσω της εξυπηρέτησης πολιτικής φύσης σκοπιμοτήτων Η πρόταση για την εκλογή μουφτήδων με άμεση καθολική ψηφοφορία ξεπερνά τα όρια της φαντασίας ακόμη και αυτών των φανατικών σιιτών του Ιράν, ενώ, έχει ως στόχο να υπερισχύσουν πολιτικά κριτήρια στην ανάδειξη θρησκευτικών ηγετών Πουθενά στον κόσμο οι μουφτήδες δεν εκλέγονται, πόσο μάλιστα με άμεση καθολική Ψηφοφορία, τη στιγμή που στα περισσότερα ισλαμικά κράτη οι γυναίκες δεν έχουν καν δικαίωμα ψήφου. Οι αξιώσεις αυτές της τουρκικής προπαγάνδας σαφώς αντιστρατεύονται όχι μόνο τη διεθνή πρακτική αλλά και την ίδια την ισλαμική παράδοση.
Η προσπάθεια ανάδειξης αιρετών ‘μουφτήδων’ κατά παράβαση της ελληνικής νομοθεσίας, καίτοι ως διαδικασία μπορεί να περιγραφεί μονολεκτικά ως φιάσκο (τρεις κι ο κούκος συγκεντρώθηκαν σε τεμένη και δια της ανατάσεως χειρός εξέλεξαν υποτίθεται τον εκλεκτό τους) , η συνεχιζόμενη περιφορά των ψευτομουφτήδων από τέμενος σε τέμενος και η απαράδεκτη στήριξη που τους παρέχει η 'Αγκυρα, αποτελούν ένα προκλητικό φαινόμενο για την ελληνική πολιτεία.
[Ας σημειωθεί επίσης ότι από τους δύο ψευτομουφτήδες, ο της Ξάνθης Μεχμέτ Εμίν Αγγά είναι απόφοιτος μειονοτικού δημοτικού σχολείου, ο δε Ιμπραήμ Σερίφ απόφοιτος ιεροσπουδαστηρίου της Κωνσταντινούπολης, ενώ οι δύο νόμιμοι μουφτήδες, κ.κ. Τζεμαλί και Σινίκογλου έχουν πραγματοποιήσει ανώτατες σπουδές σε Ισλαμικά Πανεπιστήμια της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράκ. Είναι και η παρατήρηση αυτή ενδεικτική των ανθρώπων που αγωνίζεται να επιβάλει ως θρησκευτικούς ηγέτες στη Θράκη η 'Αγκυρα.]
Η άλωση των Μουφτειών θα έδινε την ευκαιρία στην τουρκική προπαγάνδα όχι μόνο να διαχειριστεί για πολιτικούς σκοπούς τα δεκάδες εκατομμύρια των εσόδων των Μουφτειών από την αξίας δισεκατομμυρίων βακουφική περιουσία, αλλά κυρίως να περιβάλει τους επεκτατικούς στόχους της με έναν ισλαμικό μανδύα, ιδιαίτερα επικίνδυνο αν αναλογιστεί κανείς την έξαψη που γνωρίζουν στις μέρες μας τα θρησκευτικά πάθη.
Στα θέματα της μειονοτικής εκπαίδευσης η λογική της συγκυριαρχίας Ελλάδας - Τουρκίας είναι εμφανέστατη στις αξιώσεις των τουρκοκίνητων εξτρεμιστών μουσουλμάνων. 'Ετσι, αντί να γίνει αποδεκτή με εγκάρδιες ευχαριστίες η προσπάθεια παροχής σύγχρονης μειονοτικής εκπαίδευσης με τη δωρεάν εκτύπωση και διανομή βιβλίων της τουρκικής γλώσσας, με δαπάνες του 'Ελληνα φορολογούμενου, εξτρεμιστές μουσουλμάνοι προσχηματολογώντας (π.χ. ότι βιβλίο για την τουρκική γλώσσα μπορεί να γράψει μόνο ένας Τούρκος) προσπάθησαν να μποϊκοτάρουν την ευαίσθητη αυτή χειρονομία καλής θέλησης, ζητώντας να διδάσκονται στα σχολεία μόνο βιβλία που προέρχονται από το τουρκικό Υπουργείο Παιδείας.
Οι αντιδράσεις τους επίσης γύρω από τη λειτουργία της Ειδικής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης από όπου αποφοιτούν οι δάσκαλοι των μειονοτικών σχολείων γύρω από την ίδρυση νηπιαγωγείων για την παροχή βοήθειας στη μουσουλμάνα αγρότισσα καθώς και γύρω από τη λειτουργία των γυμνασίων στην ορεινή Ροδόπη και Ξάνθη, καταδεικνύουν τη σταθερή προσήλωση της τουρκικής προπαγάνδας στην παγίωση της μορφωτικής καθυστέρησης των μουσουλμάνων της ελληνικής Θράκης γιατί είναι γνωστό πως κάτω από τέτοιου είδους συνθήκες ευδοκιμούν ο φανατισμός, ο εξτρεμισμός και ο σκοταδισμός.
Ανάλογους σκοπούς εξυπηρετούν και οι αντιδράσεις των εξτρεμιστών για τις επισκευές των μειονοτικών σχολείων ενώ θα έπρεπε να τονιστεί ότι κατόπιν παροτρύνσεων των ηγετίσκων Σαδίκ και Φαϊκογλου, των δύο πρώην βουλευτών ορισμένοι αγελαίοι οπαδοί τους, εισέβαλαν παράνομα κατά το πρόσφατο παρελθόν σε μειονοτικά σχολεία, απ' όπου αφαίρεσαν τα βιβλία (των οποίων το περιεχόμενο αγνοούσαν, όπως ομολόγησαν κατά την προσαγωγή τους ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης) που διένειμε η ελληνική πολιτεία για την υποβοήθηση της μειονοτικής εκπαίδευσης. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξαν και μεσαιωνικά φαινόμενα καύσης των "επάρατων" βιβλίων, επειδή συγγραφέας τους δεν ήταν Τούρκος αλλά 'Ελληνας τουρκομαθής.
'Ενας από τους ισχυρισμούς της τουρκικής προπαγάνδας, άξιος σχολιασμού, είναι ο αριθμός των μελών της μειονότητας, τον οποίο ξαφνικά και αυθαίρετα ανεβάζουν σε 150 και 170 χιλιάδες, αν και αυτός δεν υπερβαίνει τις 120.000. Η κίνηση αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί ότι στοχεύει στο να εμφανίσει στη Θράκη των 350.000 κατοίκων την ύπαρξη δύο ισοδύναμων κοινοτήτων. Υπάρχει επίσης και ο αυθαίρετος υπολογισμός, τι αν υπολογιστεί ως δείκτης ετήσιας γεννησιμότητας για τους μουσουλμάνους το 2,8 ή το 2,4 (δεν έχει συμφωνήσει η τουρκική προπαγάνδα στο δείκτη, αν αναλογιστεί κανείς ότι σε δύο ‘μελέτες’ της προηγούμενης χρονιάς από την οργάνωση της ΜΙΤ , ‘International Affairs Agency’ (INAF) δεν υπάρχει συμφωνία...], τότε οι Δυτικοθρακιώτες μουσουλμάνοι πρέπει να υπολογίζονται ανά την υφήλιο σε 45Ο.ΟΟΟ. Ο αυθαίρετος αυτός υπολογισμός μπορεί να μην έχει σχέση με την πραγματικότητα, χρησιμοποιείται όμως από την τουρκική προπαγάνδα στην προσπάθειά της να αποδείξει ότι δήθεν κάποια πολιτική διακρίσεων σε βάρος των μουσουλμάνων "συρρίκνωσε" τη μειονότητα στα σημερινά της επίπεδα.
Επιπρόσθετα, η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι με την εγκατάσταση Ελληνοποντίων προσφύγων στη Θράκη, επιχειρείται η πληθυσμιακή αλλοίωση της περιοχής σε βάρος των μειονοτικών, κατά παράβαση δήθεν της Συνθήκης της Λωζάνης. Φυσικά, η Συνθήκη της Λωζάνης δεν αναφέρει τίποτε σχετικό, όμως η συκοφαντία αυτά απλά διοχετεύεται για να αμφισβητηθεί η απόλυτη ελληνική κυριαρχία στη Θράκη.
'Ενας άλλος ισχυρισμός αφορά στην ιδιοκτησία της γης και σύμφωνα με την τουρκική προπαγάνδα, ενώ οι μουσουλμάνοι κατείχαν το 85% της γης το 1920, πλέον κατέχουν μόλις το 35%. Ο πονηρός αυτός ισχυρισμός αγνοεί την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, το ξερίζωμα εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από τις πατρογονικές τους εστίες στην Ανατολική Θράκη, την αύξηση της καλλιεργήσιμης γης μέσω των αποστραγγιστικών και αρδευτικών έργων, την πώληση μεγάλων τσιφλικιών της Ροδόπης από τους ιδιοκτήτες τους σε χριστιανούς της περιοχής. Αγνοεί ακόμη και αυτό που επισημαίνει με στοιχεία στο βιβλίο του ο πρώην βουλευτής Ροδόπης κ. Γουδελής. 'Οτι, ενώ το 1922 οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ήταν 722.000 στρέμματα, το 1948 έφτασαν τα 2.800.000 στρέμματα. Αν δε προστεθούν και τα έργα δίπλα στον 'Εβρο ποταμό που έγιναν τη δεκαετία του 60 , τότε διαπιστώνει κανείς ότι το 35% για το οποίο ομιλούν οι Τούρκοι είναι υπεραρκετό, καθώς για τη δημιουργία του ακτήμονες μουσουλμάνοι στη Ροδόπη έλαβαν γεωργικό κλήρο 50 με 60 στρέμματα ανά οικογένεια το 1953, και ακόμη ότι το 20 με 30% του μειονοτικού πληθυσμού ασχολείται με την κτηνοτροφία.
Αιχμή του δόρατος της τουρκικής προπαγάνδας αποτελεί και η θέσπιση του εκλογικού μέτρου της τάξης του 30/0 επί των εγκύρων Ψηφοδελτίων της ελληνικής επικράτειας για την είσοδο στο ελληνικό Κοινοβούλιο, καθώς και στο Ευρωκοινοβούλιο. Εκλογικό όριο που φαντάζει ισχυρό εμπόδιο για την είσοδο στο Κοινοβούλιο μειονοτικών, μη συνεργαζόμενων με κομματικούς φορείς. Μάλιστα, υπόμνημα της τουρκικής εθνοσυνέλευσης με υπογραφές όλης της πολιτικής ηγεσίας, ζητά από την Ελλάδα την κατάργηση του πλαφόν 3% χωρίς να κοιτά τα του οίκου της, όπου το αντίστοιχο εκλογικό όριο είναι υπερβολικά υψηλό (100/0) για τα ευρωπαϊκά δεδομένα (ΔΙΚΑΙΩΜΑ, Μάρτιος - Απρίλιος 1994) Οι τουρκικές διαμαρτυρίες για το εκλογικό όριο δεν έχουν κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο, δεδομένου ότι αντίστοιχα όρια υπάρχουν και εφαρμόζονται σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη. 'Οσο για τον ισχυρισμό ότι το όριο αυτό εμποδίζει την είσοδο της δήθεν ‘ανεξάρτητης’ φωνής των μειονοτικών στο Εθνικό και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, όπως τα λέει ο Αχμέτ Φαϊκογλου σε πρόσφατο μήνυμά του (195.94): ότι στη θέση του βουλευτού, τόσο τον ίδιο όσο και τον Αχμέτ Σαδίκ τους ανέδειξε η Τουρκία και μάλιστα την ευχαριστεί δημοσίων γι' αυτήν της την προτίμηση.
Σημαντικές επιτυχίες έχει να επιδείξει η Τουρκική δραστηριοποίηση γύρω από το άρθρο 19του Κώδικα ελληνικής Ιθαγένειας για το οποίο παρενέβηκε και το State Department ζητώντας την κατάργησή του, ενώ υπήρξε και δέσμευση του πρώην πρωθυπουργού κ Κων/νου Μητσοτάκη για την κατάργησή του κατά την ομιλία του στο Στρασβούργο.
Το άρθρο 19 του ΚΕΙ, που εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, προβλέπει τη δυνατότητα αφαίρεσης της ελληνικής ιθαγένειας με απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών όποιου αλλογενή μεταβαίνει στην αλλοδαπή με πρόθεση να εγκατασταθεί εκεί. Κατά την προσωπική μου άποψη δεν τίθεται θέμα κατάργησης αλλά τροποποίησης του άρθρου, ώστε να αποφευχθεί η κακή εφαρμογή του όπως συνέβηκε κατά το πρόσφατο παρελθόν έστω και σε μεμονωμένες περιπτώσεις
Κάποτε όμως θα πρέπει να εφαρμοστεί και το άρθρο 20 του ΚΕΙ που προβλέπει την αφαίρεση της ιθαγένειας από όσους μεταβαίνοντας στο εξωτερικό επιδίδονται σε ανθελληνικές ενέργειες. Κι αυτό το άρθρο χρήζει εφαρμογής σε αρκετές κραυγαλέες περιπτώσεις εξτρεμιστικών ενεργειών ορισμένων μελών των μουσουλμανικών μειονοτήτων της Θράκης, περιπτώσεις σαν αυτών των μεταναστών στη Γερμανία που στις 20 Φεβρουαρίου του 1988 σε διαδήλωση στη Φρανκφούρτη φώναζαν συνθήματα όπως "Ένωση της Δυτικής Θράκης με την Τουρκία".
Οι παραπάνω ισχυρισμοί και προπαγανδιστικές θέσεις της Τουρκίας είναι ίσως τα κυριότερα σημεία πάνω στα οποία εστιάζεται τον τελευταίο καιρό η εκστρατεία κατασυκοφάντησης της ελληνικής πολιτείας. [Σαφώς υπάρχουν κι άλλα σημεία αλλά δίκην συντομίας παραλείπονται] .
Φυσικά, η τουρκική προπαγάνδα γύρω από την ελληνική Θράκη οργιάζει κυριολεκτικά στο εξωτερικό και διατίθενται τρομακτικά κονδύλια από την Τουρκία για την προβολή των θέσεών της. Πέρα από τα δημοσιεύματα που παρατηρούνται κατά καιρούς στο ξένο τύπο να είναι μεστά κατηγοριών και συκοφαντιών σε βάρος της Ελλάδας, η Τουρκία έχει τυπώσει σε ξένες γλώσσες πολλά προπαγανδιστικά έντυπα γύρω από τα θέματα της Θράκης εμφανίζοντας ως φορείς των σποραδικών "μελετών" είτε κάποια ινστιτούτα, δημιουργήματα των Τούρκικων Μυστικών Υπηρεσιών, όπως είναι το INAF (International Affair Agency) , είτε κάποια σωματεία "Αλληλεγγύης" προς τους μειονοτικούς της Θράκης, σωματεία που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια τόσο μέσα στην Τουρκία, όσο και στο εξωtερικό.
Τουρκοκίνητοι εξτρεμιστές μουσουλμάνοι, όπως ο Σαδίκ Αχμέτ ή ο Ισμαήλ Μολλά υπό την καθοδήγηση της τούρκικης διπλωματίας συχνά χτυπούν τις πόρτες των διεθνών οργανισμών και οργανώσεων, ζητώντας υποστήριξη στις προπαγανδιστικές του θέσεις. Τακτικές είναι οι επισκέψεις της ‘Ομοσπονδίας Τούρκων Δυτικοθρακιωτών Γερμανίας’ στο Στρασβούργο και στις Βρυξέλλες, όπου διανέμει προπαγανδιστικό υλικό γύρω από θέματα της Θράκης, ενώ δεν πρέπει να λησμονιούνται οι επιτόπιες παραστάσεις των τουρκοκίνητων εξτρεμιστών στις συνεδριάσεις της ΔΑΣΕ, των Ισλαμικών χωρών καθώς και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η τουρκική προπαγάνδα αναζητεί (και έχει ήδη βρει αρκετά) στηρίγματα στο εξωτερικό, μέσω των οποίων να παρεμβαίνει στην διαμόρφωση της διεθνούς κοινής γνώμης Η καλλιέργεια των τουρκικών θέσεων στη δυτική αλλά και ισλαμική κοινή γνώμη έχει σαν στόχο όχι μόνο να φέρει σε δύσκολη θέση την Ελλάδα, αλλά και να προετοιμάσει τη διεθνή κοινότητα για τις μελλοντικές επιθετικές τουρκικές κινήσεις γύρω από τη Θράκη. Οι επιθετικές αυτές κινήσεις συχνά καταγράφονται ξεκάθαρα στο προπαγανδιστικό έντυπο Yeni Bati Trakya Dergisi που εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη από τον εκεί Σύλλογο Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης, έντυπο που χαίρει της έντονης υποστήριξης του τουρκικού στρατιωτικού και πολιτικού κατεστημένου. Το Yeni Bati Trakya Dergisi μιλά ανοιχτά για "απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης", για την ίδρυση μιας ‘τρίτης τουρκικής δημοκρατίας’ κάτω από την ήδη δημιουργηθείσα σημαία των Τούρκων της Δυτικής Θράκης. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πρόκειται για έντυπο περιθωριακών εθνικιστών όμως οι συχνές εμφανίσεις του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, του Κενάν Εβρέν, του Μεσούτ Γιλμάζ, του Αλπασλάν Τουρκές, του Τουρκούτ Οζάλ παλαιότερα, μέσα στις σελίδες του περιοδικού να δηλώνουν την υποστήριξή τους στην έκδοση αυτή, αποδεικνύει πως δημιουργός αυτής της υστερικής προπαγάνδας που διοχετεύει το Yeni Bati Trakya Dergisi είναι το επίσημο τουρκικό κράτος.
Σήμερα, η ελληνική Θράκη στέκει στο στόχαστρο του τουρκικού επεκτατισμού. Το όψιμο ενδιαφέρον μιας χώρας όπως η Τουρκία για θέματα μειονοτήτων εκτός των συνόρων της - γιατί εντός των συνόρων της σαφώς συμβαίνουν σημεία και τέρατα - μιας χώρας που βαρύνεται στο παρελθόν της με τις γενοκτονίες των Αρμενίων των Ελλήνων του Πόντου, των Κούρδων (σε βάρος των οποίων εφαρμόζει ήδη αυτή τη στιγμή που μιλάμε εθνικές εκκαθαρίσεις), γενοκτονίες που ουδέποτε αναγνώρισε, το ενδιαφέρον της δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια προκλητική προσχηματολογία επάνω στην οποία έχουν συνταχθεί εδώ και καιρό τα τουρκικά επεκτατικά σχέδια σε βάρος της Θράκης.
Γελιούνται όσοι νομίζουν ότι ο στόχος Θράκη στην τουρκική εξωτερική πολιτική είναι απλά μια προσπάθεια για την εξασφάλιση ενός ισχυρού άσσου στο διπλωματικό πεδίο της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης στο Αιγαίο και στην Κύπρο. Η πολυμέτωπη αντιμετώπιση της χώρας μας σαφέστατα παρέχει τη δυνατότητα ελιγμών στην τουρκική διπλωματία, όμως ο στόχος Θράκη για την Τουρκία είναι εξίσου σημαντικός όπως το Αιγαίο και η Κύπρος. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τόσο την στρατηγική θέση της Θράκης στη χερσόνησο του Αίμου, όσο και τον ορυκτό της πλούτο, όπως τα κοιτάσματα πετρελαίου στο Θρακικό Πέλαγος.
Καθημερινά σχεδόν κυρίες και κύριοι, γινόμαστε κοινωνοί των τουρκικών προθέσεων γύρω από τη Θράκη, της εκμετάλλευσης της ύπαρξης μουσουλμανικών μειονοτήτων στην περιοχή, της προσπάθειας που καταβάλλεται αρχικά να διαμορφωθεί μια ιδιότυπη συγκυριαρχία Ελλάδας - Τουρκίας και στη συνέχεια να υλοποιηθούν τα τουρκικά σχέδια για τη δημιουργία "μιας νέας τουρκικής δημοκρατίας".
Το ζητούμενο απέναντι σε όλα όσα προαναφέρθηκαν, είναι η ελληνική αντίδραση ή ποια πολιτική ακολουθεί η Αθήνα απέναντι στις τόσο απροκάλυπτες επιδιώξεις της 'Αγκυρας.
Στην πλέον υποβαθμισμένη περιοχή της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, ορθώς επιλέχτηκε ως βασική πολιτική επιλογή η πολύπλευρη ανάπτυξη της Θράκης. Και στην κατεύθυνση της ανάπτυξης ήδη έχουν πραγματοποιηθεί κάποια βήματα, έστω δειλά και αργά, για τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής.

'Ομως, η ανάπτυξη δεν επιλύει από μόνη της τα προβλήματα που παρουσιάζονται. Ακόμη και στις τεχνολογικά αναπτυγμένες χώρες, ο εθνικισμός βρίσκει έδαφος να καλλιεργηθεί. Κι ο καλλιεργούμενος τουρκικός επιθετικός εθνικισμός στη Θράκη για να αναχαιτιστεί χρειάζονται πρόσθετα μέτρα.

• Χρειάζεται η έντονη πολιτειακή παρέμβαση για τον περιορισμό της δράσης του Γενικού Τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής στα αυστηρά διπλωματικά του καθήκοντα.
• Χρειάζεται η έντονη πολιτειακή παρέμβαση για τον περιορισμό της δράσης των τουρκοκίνητων εξτρεμιστών στα νόμιμα πλαίσια που παρέχονται στους πολίτες από τους νόμους του κράτους δικαίου.
• Χρειάζεται η έντονη πολιτειακή παρέμβαση για να αποσωβηθούν οι τουρκικές προκλήσεις και να διασφαλιστεί η ομαλή πορεία της Θράκης προς την ανάπτυξη και την ευημερία.
• Χρειάζεται η έντονη πολιτειακή παρέμβαση για να σταματήσει η ισοπεδωτική αντιμετώπιση των μουσουλμανικών μειονοτήτων κάτω από την τουρκική προπαγάνδα.
• Χρειάζεται με δυο λόγια, η πολυπόθητη και πολυσυζητημένη ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ για την αντιμετώπιση του τουρκικού επεκτατισμού.

Ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΤΖΗΠΕΜΟΥ σπούδασε νομικά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και από το 1988 ασχολείται επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία. Από το 1991 είναι υπεύθυνος σύνταξης του ενημερωτικού δελτίου του Συλλόγου Ιμβρίων Κωνσταντινουπολιτών - Τενεδίων - Ανατολικοθρακιωτών Θράκης ‘ΔΙΚΑΙΩΜΑ’, που εκδίδεται σε μηνιαία βάση.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση