Αλβανικός δρόμος, ελληνικό δώρο

Του Γιώργου Δελαστίκ

Θα μπορούσε απλώς να ζηλέψει λίγο την Τουρκία για τη δραστηριότητά της στα Βαλκάνια ο ανενημέρωτος Ελληνας που θα έβλεπε την περασμένη Πέμπτη τα σχετικά τηλεοπτικά στιγμιότυπα ή φωτογραφίες: τον Τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μαζί με τον Αλβανό ομόλογό του Σαλί Μπερίσα, με την τουρκική και την αλβανική σημαία μπροστά τους, να εγκαινιάζουν ένα τμήμα του αποκαλούμενου «αυτοκινητοδρόμου της Μεγάλης Αλβανίας» που θα συνδέει τα Τίρανα με την Πρίστινα, πρωτεύουσα του Κοσόβου. Γύρω τους ένα πλήθος Αλβανών που πανηγύριζαν με αλβανικές, αμερικανικές και τουρκικές σημαίες.
Αναμενόμενο, θα έλεγε κανείς, καθώς το έργο κατασκευάζεται από τον αμερικανικό κατασκευαστικό κολοσσό Μπέχτελ και την τουρκική εταιρεία Ενκα με χρηματοδότηση της αλβανικής κυβέρνησης, καθώς η Διεθνής Τράπεζα αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει αυτόν τον οδικό άξονα επειδή κρίνει ότι προηγείται η κάλυψη επιτακτικών αναγκών στους τομείς της υγείας και της παιδείας στην Αλβανία.
Εκεί που αρχίζει να τα χάνει ο Ελληνας τηλεθεατής ή αναγνώστης είναι όταν μαθαίνει πως όλο αυτό το πανηγύρι, κατά το οποίο οι Αλβανοί ευγνωμονούν τους Τούρκους και τους Αμερικανούς, το χρηματοδοτεί ουσιαστικά μια... ελληνική τράπεζα!
Πραγματικά, η αλβανική κυβέρνηση δεν είχε χρήματα για να χρηματοδοτήσει αυτό το τμήμα του έργου, το πιο δύσκολο, που κανένας διεθνής οργανισμός δεν δεχόταν να χρηματοδοτήσει. Πόσω μάλλον που οι Ευρωπαίοι είχαν κάθε λόγο να είναι χολωμένοι. Το 2004, η τότε σοσιαλιστική κυβέρνηση του Παντελή Μάικο είχε εκχωρήσει αυτό το κομμάτι του έργου στην αυστριακή εταιρεία Στράμπαγκ. Με το που εξελέγη, όμως, το 2005 πρωθυπουργός ο Σαλί Μπερίσα ακύρωσε σκανδαλωδώς τη σύμβαση με τους Αυστριακούς και το 2006 έδωσε το έργο στους Αμερικανούς της Μπέχτελ και τους Τούρκους της Ενκα.
Παράλληλα, η υπόθεση εξελισσόταν σε οικονομικό σκάνδαλο πρώτου μεγέθους. Το κόστος με τους Αυστριακούς ανερχόταν σε 335 εκατομμύρια ευρώ. Μόλις υπέγραψε τη σύμβαση η Μπέχτελ, στις 6 Οκτωβρίου 2006, η τιμή είχε εκτιναχτεί στα 418 εκατομμύρια ευρώ. Εξι μήνες αργότερα, στις 3 Απριλίου 2007, η Μπέχτελ απαίτησε και πέτυχε αναπροσαρμογή του κόστους στα 520 εκατομμύρια και σήμερα βρισκόμαστε στα 620 εκατομμύρια ευρώ! Εκτιμήσεις δε που γίνονται σήμερα ανεβάζουν στο... 1 δισεκατομμύριο ευρώ το τελικό κόστος του έργου! Ποιος διεθνής οργανισμός να δεχτεί να χρηματοδοτήσει εν γνώσει του αυτόν τον σκανδαλωδώς απύθμενο πίθο των Δαναϊδων;
Αλλωστε, η κοινοπραξία Μπέχτελ - Ενκα ήταν ήδη «σεσημασμένη» στην Ευρώπη και δη στη Ρουμανία. Ανέλαβε να κατασκευάσει τον αυτοκινητόδρομο της Τρανσιλβανίας, μήκους 400 χιλιομέτρων από το Μπρασόφ έως τα ουγγρικά σύνορα. Το έργο ξεκίνησε το 2004 με προϋπολογισμό 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Επειτα από πολλές καθυστερήσεις, που οφείλονται σε εξωφρενικές απαιτήσεις του συνδεόμενου με την κυβέρνηση Μπους αμερικανικού κατασκευαστικού κολοσσού, το έργο δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί πριν από το 2013 και το κόστος του θα υπερβεί τα... 7 δισεκατομμύρια ευρώ!
Την κυβέρνηση Μπερίσα, λοιπόν, την έσωσε στο σημείο αυτό η ελληνική Αλφαμπανκ, η οποία της χορήγησε ένα τεράστιο δάνειο ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ. Με αυτά τα χρήματα προχώρησαν τα έργα, με την Μπέχτελ να εξασφαλίζει, όπως τουλάχιστον αναφέρει η γαλλική «Μοντ Ντιπλοματίκ», ποσοστό κέρδους.... 44%!
Σε επιχειρηματικό επίπεδο, η Αλφαμπανκ γνωρίζει φυσικά πολύ καλύτερα από τον καθένα τι κέρδη προσδοκά από αυτήν τη δανειοδότηση και τι εγγυήσεις έχει πάρει για την αποπληρωμή του δανείου. Σε πολιτικό, όμως, επίπεδο συνιστά κραυγαλέα αποτυχία του ελληνικού κατεστημένου να κατασκευάζεται ένα τόσο σημαντικό έργο με ελληνική δανειοδότηση και οι Αλβανοί να επευφημούν τον... Τούρκο, αντί για τον Ελληνα πρωθυπουργό.
Δυρράχιο αντί Θεσσαλονίκης
Ο αυτοκινητόδρομος Τιράνων - Πρίστινας «τερματίζει τον διαμελισμό του αλβανικού έθνους», ισχυρίστηκε ο Σαλί Μπερίσα στα εγκαίνια της περασμένης Πέμπτης, καθώς ενσωματώνει οδικά και εμπορικά το Κόσοβο -και στη συνέχεια τις αλβανικές περιοχές της ΠΓΔΜ- στην Αλβανία. Στα Τίρανα όμως φιλοδοξούν, μόλις ολοκληρωθούν όλα τα τμήματα του αυτοκινητοδρόμου, να προσπαθήσουν να καταστήσουν το λιμάνι του Δυρραχίου ανταγωνιστικό προς εκείνο της Θεσσαλονίκης. Να εξυπηρετεί, δηλαδή, το Δυρράχιο με μικρότερο κόστος το θαλάσσιο εμπόριο του Κοσόβου, της ΠΓΔΜ αλλά και της Σερβίας μελλοντικά. Στο πλαίσιο αυτό η αλβανική κυβέρνηση ψάχνει να βρει αγοραστές για να ιδιωτικοποιήσει το λιμάνι του Δυρραχίου. Σίγουρα ο χάρτης των Βαλκανίων αλλάζει σε πολλά επίπεδα.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση