Το «τσουνάμι» από την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων και οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας

Σε μετωπική σύγκρουση η οποία θα επανακαθορίσει το πλαίσιο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, θα οδηγήσει η αναγνώριση από τον Πρόεδρο Μπάιντεν της Γενοκτονίας των Αρμενίων, την οποία προαναγγέλλουν ήδη τα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ και έρχεται ως το τελευταίο ενός μπαράζ «κτυπημάτων» της νέας αμερικανικής κυβέρνησης εναντίον της Ερντογανικής Τουρκίας.

Ο Λευκός Οίκος παραπέμπει στο Σάββατο όπου τιμάται η επέτειος των 106 ετών από τη Γενοκτονία των Αρμενίων και όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα πλέον στο μήνυμα του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, καθώς ο ίδιος πολλές φορές είχε υποστηρίξει στο παρελθόν το αίτημα των Αρμενίων.

Το 2019 η Γερουσία είχε εγκρίνει ψήφισμα για την «Γενοκτονία» των Αρμενίων, όμως ο Πρόεδρος Τραμπ αρνήθηκε να υιοθετήσει αυτή την ορολογία για να μην διαταράξει τις σχέσεις με την Άγκυρα.

Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Πρόεδρο Μπάιντεν θα είναι ο τελευταίος κρίκος μιας αλυσίδας γεγονότων και πρωτοβουλιών που έχουν προκαλέσει βαθύ ρήγμα στις σχέσεις Ουάσινγκτον και Άγκυρας και αναδεικνύουν το μέγεθος της καχυποψίας, δυσπιστίας και εχθρότητας που υπάρχει σε ένα μεγάλο μέρος του αμερικανικού κατεστημένου για το καθεστώς Ερντογάν.

Η υπόθεση των S400 ήταν καταλυτική, καθώς οι Αμερικανοί «τεστάρισαν» και έδωσαν μάλιστα πολλά περιθώρια στον κ. Ερντογάν για να αλλάξει στάση. Όμως η Άγκυρα και ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος αψήφησαν τις προειδοποιήσεις των Αμερικανών και πίστεψαν ότι μπορούν να «κοροϊδέψουν» τις ΗΠΑ.

Και έτσι χωρίς να ενοχληθεί ο κ. Πούτιν και χωρίς να διαταραχθεί η πολύτιμη σχέση με την Ρωσία, η Ουάσινγκτον θα υποχρεώνονταν να αποδεχθεί μια τέτοια ειδική σχέση με την Τουρκία. Από την οποία η Τουρκία απλώς θα αποκόμιζε οφέλη από όλες τις πλευρές.

Αυτή η υπερβολική αυτοπεποίθηση, στα όρια της αλαζονείας, του κ. Ερντογάν τον οδήγησε σε λάθος υπολογισμούς και σε λάθος κινήσεις που έχουν διαμορφώσει έτσι ένα εντελώς αρνητικό, σχεδόν εκρηκτικό κλίμα στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Εφόσον ο κ. Μπάιντεν προχωρήσει στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, δεν θα είναι απλώς μια κίνηση που ανταποκρίνεται στις δικές του πεποιθήσεις και δεσμεύσεις, αλλά είναι μια πρωτοβουλία που στέλνει το μήνυμα στην Άγκυρα, ότι ο επανακαθορισμός των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας με την νέα Διοίκηση, θα γίνει όχι με τους όρους και υπό τους εκβιασμούς του κ. Ερντογάν, αλλά με τους όρους που θέτει ο νέος Αμερικανός πρόεδρος.

Τα μηνύματα έχουν έρθει εδώ και καιρό, ακόμη και από την προηγούμενη κυβέρνηση που ο κ.Τραμπ προσπαθούσε να κρατήσει τις ισορροπίες απέναντι σε ένα εχθρικό προς την Τουρκία κατεστημένο, αλλά και έναντι του ίδιου του υπουργού εξωτερικών Μ. Πομπέο.

Η υπόθεση των S400 ήταν από την αρχή η κορυφή του παγόβουνου ,αλλά ίσως η Άγκυρα πίστεψε ότι θα μπορέσει να κάμψει τις αντιδράσεις με επιχειρήματα ,όπως η μη ενεργοποίηση των πυραύλων, που δεν έπεισαν όμως τους Αμερικανούς, που ήθελαν ρητά και με απόλυτο τρόπο, η Τουρκία να ακυρώσει την παραγγελία ώστε να σηματοδοτηθεί η διακοπή της προνομιακής σχέσης ενός νατοϊκού συμμάχου με την Ρωσία.

Στα παραπάνω προστίθενται, η έντονη αντίθεση των ΗΠΑ στις τουρκικές επιχειρήσεις στη Βόρειο Συρία, με την «πλάτη» της Ρωσίας που είχαν στόχο και τους Κούρδους του SDF, η συνεχιζόμενη «συμμαχία» των ΗΠΑ με τους Κούρδους, αυτούς που η Τουρκία θεωρεί τρομοκράτες, η απόρριψη από τις ΗΠΑ των πιέσεων να χαρακτηρίσουν ως τρομοκρατική οργάνωση το κίνημα του Φ. Γκιουλέν και να εκδώσουν τον ιμάμη στην Τουρκία.

Πριν λίγες ημέρες η ενεργοποίηση των κυρώσεων που προβλέπει η νομοθεσία CAATSA εις βάρος της Διεύθυνσης Πολεμικής Βιομηχανίας που υπάγεται απευθείας στην Προεδρία της Δημοκρατίας της Τουρκίας ταρακούνησε την τουρκική κυβέρνηση.

Όπως επίσης το γεγονός ότι κάθε κόντρα με την Ουάσινγκτον είχε αντίκτυπο στο χρηματιστήριο αλλά και στην ισοτιμία της λίρας σε μία περίοδο που ο Ερντογάν επιχειρεί να ξεγελάσει τους ψηφοφόρους μοιράζοντας τσουβάλια με πατάτες.

Οι ΗΠΑ την Τετάρτη ενημέρωσαν την Άγκυρα ότι πλέον όχι μόνο δεν θα πάρει F35 αλλά ότι αποβάλλεται πλήρως από το πρόγραμμα συμπαραγωγής, όπου η Τουρκία πίστευε ότι δεν θα συμβεί, θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ δεν θα θελήσουν να προκαλέσουν τόσο μεγάλη αναταραχή στο πρόγραμμα παραγωγής των μαχητικών, όπου τουρκικές εταιρίες κατασκεύαζαν περίπου 1000 εξαρτήματα. Και σε αυτή την εκτίμηση έπεσαν έξω.

Και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προχθές εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία για την Τουρκία όχι μόνο λόγω της έξαρσης του κορονοϊού, αλλά και λόγω απειλών τρομοκρατίας και του κινδύνου παράνομων συλλήψεων, με την επισήμανση ότι και Αμερικανοί πολίτες έχουν συλληφθεί χωρίς επαρκή στοιχεία, ενώ σε άλλους Αμερικανούς πολίτες έχει απαγορευθεί η έξοδος από την Τουρκία, ενώ προειδοποιούνται οι Αμερικανοί πολίτες ότι ακόμη και η κριτική στην κυβέρνηση μπορεί να οδηγήσει σε σύλληψη.

Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Ουάσιγκτον αποτελεί καίριο πλήγμα στην Τουρκία και στον Τ. Ερντογάν, έρχεται μάλιστα λίγους μήνες μετά την στρατιωτική ήττα της Αρμενίας από το Αζερμπαϊτζάν που οφείλεται κυρίως στην τουρκική εμπλοκή. Μια σύγκρουση η οποία αποκατέστησε τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ρωσίας στην περιοχή του Καυκάσου και προσέφερε ρόλο στην Τουρκία.

Και επίσης πλήττει την εικόνα της Οθωμανικής Τουρκίας, από την οποία εμπνέεται ο κ. Ερντογάν.

Η σύγκρουση Άγκυρας - Ουάσινγκτον και ο επανακαθορισμός των αμερικανοτουρκικών σχέσεων δεν είναι άσχετα με τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Και προσφέρουν επιχειρήματα στην Ελλάδα όταν δηλώνει ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια σε αυτή την κρίσιμη περιοχή του κόσμου, απαιτεί την εγκατάλειψη αλαζονικών επιθετικών συμπεριφορών και πολιτικών που θέτουν σε αμφισβήτηση τις ισορροπίες και την ασφάλεια στην περιοχή.

Νίκος Μελέτης
Liberal

 

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση