«Σεισμός» 100 δισ. δολαρίων απειλεί την Τουρκία

Το όχημα κατευθύνεται με ταχύτητα προς τον τοίχο και ο οδηγός στρίβει την τελευταία στιγμή ή, τουλάχιστον, θέλει να δώσει την εντύπωση ότι στρίβει, ώστε να βρει τον χρόνο να ζητήσει από τους επιβάτες να ανανεώσουν την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του. Ο τοίχος είναι η χρηματοπιστωτική κρίση που απειλεί την Τουρκία, καθώς η χώρα έχει «κάψει» 140 δισεκατομμύρια δολάρια συναλλαγματικών αποθεμάτων σε δύο χρόνια, αδειάζοντας τα θησαυροφυλάκια χωρίς να καταφέρει να στηρίξει το νόμισμά της.

Πριν από την αλλαγή πορείας, η λίρα είχε φθάσει να χάνει 30% της αξίας της και να διαθέτει συναλλαγματικά αποθέματα μόλις 16 δισεκατομμυρίων, την ώρα που πλησιάζει η προθεσμία αποπληρωμής τοκοχρεολυσίων ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε σκληρό νόμισμα.

Ο οδηγός του μοιραίου οχήματος είναι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, σκιά του παλιού εαυτού του, ενώ η απότομη στροφή περιλαμβάνει την εκπαραθύρωση του συνοδηγού, υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και την αλλαγή νομισματικής πολιτικής με τη δραστική αύξηση των επιτοκίων, που ανακοινώθηκε από τον νέο διοικητή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας την Πέμπτη. Αναλυτές της ιστοσελίδας Al-Monitor εκτιμούν ότι πιθανώς ο Ερντογάν ετοιμάζεται για πρόωρες εκλογές, προκειμένου να προλάβει την έντονη δυσαρέσκεια που θα προκύψει από τη διαφαινόμενη απότομη προσγείωση της τουρκικής οικονομίας.

Ισως μία από τις μεθόδους «εκλογικής προετοιμασίας» είναι η επίθεση, μέσω της Δικαιοσύνης, εναντίον του Εκρέμ Ιμάμογλου, δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και πιθανότερου πολιτικού αντιπάλου του Ερντογάν στην επόμενη αναμέτρηση. Ο Ιμάμογλου, ο οποίος προέρχεται από το κεμαλικό κόμμα CHP, υπενθυμίζει με την παρουσία του τα λάθη του Τούρκου προέδρου – την αποτυχημένη προσπάθεια του Ερντογάν να διατηρήσει τον έλεγχο της Κωσταντινούπολης επιβάλλοντας επανάληψη των δημοτικών εκλογών μόνο και μόνο για να δει τον κυβερνητικό υποψήφιο να χάνει με ακόμη μεγαλύτερη διαφορά και, πιο πρόσφατα, την επιμονή του στο φαραωνικό έργο διάνοιξης διώρυγας παράλληλης με τον Βόσπορο. Ο Ιμάμογλου ανακοίνωσε ότι ο δήμος διαφωνεί με τη διώρυγα και οργάνωσε εκστρατεία με αφίσες εναντίον του έργου, τις οποίες η κυβέρνηση χρησιμοποίησε ως πρόσχημα για να τον σύρει στα δικαστήρια.

Υπό το φως της οικτρής οικονομικής κατάστασης, η επιμονή σε ένα κολοσσιαίων διαστάσεων έργο, που συνδέεται με γεωπολιτικά οφέλη μεν αλλά έχει αβέβαιη χρηματοδότηση και ανύπαρκτη οικονομική σκοπιμότητα δε (εάν εξαιρέσει κανείς τις χρυσές δουλειές για όσους κερδοσκοπούν στη γη), την ώρα μάλιστα που το βασικό μεγάλο έργο που έχει ανάγκη η Κωσταντινούπολη είναι η αντισεισμική θωράκιση, δείχνει μια κυβέρνηση όλο και πιο αποκομμένη από τον λαό. Η χαλάρωση των δεσμών του ΑΚΡ με το εκλογικό σώμα, που οφείλεται πρωτίστως στη δυσαρέσκεια για την κατάσταση της οικονομίας και τη διαχείριση του κορωνοϊού, αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η στήριξη προς το ΑΚΡ έχει πέσει στο 30%, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας εικοσαετίας.

Ο Σουλεϊμάν Σοϊλού

Το αξιοσημείωτο στις ομιλίες του Ερντογάν το τελευταίο δεκαήμερο είναι πόσο συχνά επαναλαμβάνει ότι έχει έρθει η ώρα για επανεκκίνηση όχι μόνο στην οικονομία αλλά και στο κράτος δικαίου. Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς τι εννοεί, δεδομένου ότι η παραμονή του στην εξουσία βασίζεται πλέον ακριβώς στην καταστρατήγηση του κράτους δικαίου, στη φυλάκιση των πολιτικών του αντιπάλων, ακόμη και απλών επικριτών του. Εξάλλου, μετά την εξαφάνιση του Αλμπαϊράκ από το πολιτικό στερέωμα, που προηγείτο για λόγους οικογενειοκρατίας, πιθανότερος διάδοχός του στην προεδρία είναι τώρα ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού – ακριβώς ο άνθρωπος που ευθύνεται για τις φυλακίσεις των δημάρχων και των ηγετικών στελεχών του φιλοκουρδικού κόμματος HDP. Με τον σκληροπυρηνικό Σοϊλού, ο οποίος προέρχεται από την εθνικιστική πτέρυγα και όχι από τα σπάργανα του ΑΚΡ, θα επισφραγισθεί η στροφή του ΑΚΡ από το πολιτικό Ισλάμ στον τουρκικό εθνικισμό.

Στο μεταξύ, όμως, δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να έχει αντιληφθεί ότι η κατάσταση της οικονομίας απαιτεί βελτίωση των σχέσεων της Αγκυρας τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με την Ευρωπαϊκή Ενωση, εξ ου και τα φραστικά ανοίγματα υπέρ του κράτους δικαίου. Το βέβαιο είναι ότι η νέα πραγματικότητα στον Λευκό Οίκο αναμένεται δυσκολότερη για την Αγκυρα, καθώς ο Τραμπ δεν θα είναι πια εδώ για να προστατεύει την Τουρκία από τις κυρώσεις του Κογκρέσου. Ενα από τα ατού του Ερντογάν, η προσωπική σχέση που διατηρούσε ο γαμπρός του, Αλμπαϊράκ, με τον γαμπρό του Αμερικανού προέδρου Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, απαξιώθηκε πλήρως με την εκλογή του Τζο Μπάιντεν. Η διάρρηξη της σχέσης αυτής και η περιφρόνηση που έδειξε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο προς την Αγκυρα κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία αυτή την εβδομάδα (μετέβη μόνο στην Κωσταντινούπολη για συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο) δείχνουν ότι, μέχρι στιγμής, το λυκόφως της προεδρίας Τραμπ δεν εξελίσσεται όπως ίσως κάποιοι θα περίμεναν.

Ευριδίκη Μπερσή
Καθημερινή



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση