Η Αγία Σοφία διχάζει Πούτιν και Ερντογάν

“Πόλεμος λέξεων” σε μία ευαίσθητη στιγμή των σχέσεων τους…

Ρώσοι αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν την πρόταση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί “απαράδεκτη παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας.”

Εκπρόσωπος του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν κάλεσε τον Ταγίπ Ερντογάν να λάβει υπόψη του ότι η Αγία Σοφία έχει “πολύ βαθιά, ιερή, πνευματική αξία” για τους Ρώσους.

Τα παραπάνω γράφει η βρετανική οικονομική εφημερίδα Financial Times, σε κείμενο της Laura Pitel, ανταποκρίτριας στην Άγκυρα, και του Henry Foy, ανταποκριτή στη Μόσχα. Τίτλος του κειμένου: “Το σχέδιο του Erdogan για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί προκαλεί οργή στη Ρωσία”.

“Η αντιπαράθεση προσθέτει μια θρησκευτική διάσταση στην ήδη εύθραυστη γεωπολιτική σχέση”, σημειώνεται στον υπότιτλο του δημοσιεύματος, το οποίο αναφέρεται στις αντιδράσεις της Μόσχας στο ενδεχόμενο μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

Ο πόλεμος λέξεων για το μέλλον της Αγίας Σοφίας γίνεται σε μια ευαίσθητη περίοδο στις ρωσοτουρκικές σχέσεις. Ενώ Erdogan και Putin έχουν συνάψει στενή προσωπική και πολιτική σχέση τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν εντάσεις για τη Συρία και τη Λιβύη, όπου οι δύο χώρες υποστηρίζουν αντιμαχόμενες πλευρές.


Ο Erdogan φέτος καθυστέρησε την ενεργοποίηση του αμυντικού συστήματος S-400 που είχε αγοράσει από τη Ρωσία – αγορά που προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στο ΝΑΤΟ- και επιδιώκει να συνάψει συμφωνίες υγροποιημένου φυσικού αερίου με αμερικανικές εταιρείες, κάτι που θα μείωνε την εξάρτηση της Τουρκίας από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Η κίνηση του τούρκου Προέδρου για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί προσθέτει πλέον μια θρησκευτική διάσταση στην ήδη τεταμένη σχέση της Άγκυρας με τη Μόσχα και προκάλεσε προειδοποιήσεις από ρώσους θρησκευτικούς ηγέτες περί “επιστροφής στο Μεσαίωνα”.

“ Η απειλή κατά της Αγίας Σοφίας είναι απειλή.. κατά της πνευματικότητας και της ιστορίας μας”, είπε ο Πατριάρχης Κύριλλος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Καθώς η Τουρκία παλεύει με την κρίση του κορωναϊού, ο Erdogan αναβίωσε την υποστήριξή του προς την μακρά εκστρατεία εθνικιστικών και συντηρητικών ομάδων για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Πολλοί αναλυτές θεωρούν την κίνηση αυτή ως τακτική αποπροσανατολισμού από τις οικονομικές δυσκολίες που προκάλεσε η πανδημία.

Σχετική απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Τουρκίας αναμένεται σύντομα.

Ο Erdogan έχει απορρίψει θυμωμένα εκκλήσεις της Ελλάδας για διατήρηση του σημερινού καθεστώτος της Αγίας Σοφίας και μετά από ανάλογη έκκληση των ΗΠΑ υψηλόβαθμος αξιωματούχος του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος δήλωσε ότι το θέμα αφορά την Τουρκία και μόνο. “Δε χρειαζόμαστε συμβουλές ή εκκλήσεις από ξένους”.

Ωστόσο, η ανησυχία της Ρωσίας είναι θέμα πιο δύσκολο για την Άγκυρα. Δεν έχει υπάρξει ως τώρα άμεση απάντηση στις πολλαπλές προειδοποιήσεις της Μόσχας για την αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας.

Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας είναι εύθραυστες, λέει ο Kerim Has , αναλυτής διεθνών σχέσεων με έδρα τη Μόσχα. “Υπάρχει μια περίπλοκη ισορροπία στην περιοχή”. Ο Has εκτιμά ότι δεν είναι πιθανό η αντιπαράθεση για την Αγία Σοφία να μετατραπεί σε σοβαρή κρίση μεταξύ των δύο χωρών. “Είναι εσωτερικό ζήτημα για την Τουρκία και γι΄ αυτό η Ρωσία δε θα διακινδύνευε τις σχέσεις με τη Τουρκία στη Λιβύη, τη Συρία, τον ενεργειακό τομέα και το εμπόριο.”

Αλλά, όπως είπε, η πίεση από τη Ρωσία δείχνει τη διασύνδεση των τουρκικών και ρωσικών συμφερόντων. “Σε σύγκριση με μια δεκαετία πριν, η τουρκική πολιτική ελίτ στηρίζεται περισσότερο στη Ρωσία από κάθε άποψη”, είπε. “Γι’ αυτό η Ρωσία νιώθει τώρα πιο ελεύθερη να έχει λόγο για το θέμα της Αγίας Σοφίας.”

Χαρακτηρίζοντας την Αγία Σοφία “σπουδαίο χριστιανικό ναό” και “σύμβολο ειρήνης”, ρώσοι βουλευτές σε δήλωσή τους αυτή την εβδομάδα απεύθυναν έκκληση “να ληφθεί κάθε δυνατό μέτρο για την αποτροπή οποιασδήποτε ζημιάς μπορεί να γίνει από τη βιαστική μετατροπή του καθεστώτος ενός παγκόσμιας σημασίας μουσείου.”

Financial Times
HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση