Οι παρενέργειες του πολέμου στη Λιβύη

Η παγκόσμια πολιτική υποβαθμίζεται, οι διεθνείς οργανισμοί αποδυναμώνονται

Με τίτλο «Η άσχημη πρόγευση της Λιβύης στον μετα-αμερικανικό κόσμο» και υπότιτλο «Εν μέσω χάους, ΕΕ, ΝΑΤΟ και αραβικός κόσμος υποστηρίζουν διαφορετικούς πολέμαρχους», ο αρθρογράφος της εφημερίδας Wall Street Journal, Walter Russell Mead, υποστηρίζει ότι η κατάσταση στη Λιβύη καταδεικνύει σαφή υποβάθμιση της ποιότητας της παγκόσμιας πολιτικής και την ανάδυση νέων ισορροπιών, εξαιτίας των κάτωθι παραγόντων:

Πρώτον, ο ΟΗΕ χάνει ολοένα και περισσότερο την ηθική νομιμοποίησή του και τον πολιτικό του ρόλο. Τα δύο μόνιμα μέλη του ΣΑ ΟΗΕ, Γαλλία και Ρωσία, ανενδοίαστα υποστηρίζουν την πλευρά των ανταρτών που αντιμάχεται τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης, γεγονός που λέει πολλά για τη θέση του διεθνούς δικαίου στον κόσμο. Σε αντίθεση με τη δυτική παρέμβαση στη Λιβύη, το 2011, σκοπός της οποίας ήταν η προστασία αμάχων, ο νέος κανόνας σήμερα βασίζεται σε κυνικούς και άνομους υπολογισμούς.

Δεύτερον, ο πόλεμος στη Λιβύη καταδεικνύει τις βαθύνουσες ρήξεις της Δύσης. Δύο συμμαχικές χώρες του ΝΑΤΟ, η Τουρκία και η Ιταλία, υποστηρίζουν την νόμιμη κυβέρνηση GNA, ενώ άλλες δύο, η Ελλάδα και η Γαλλία, τάσσονται υπέρ του Haftar. Μία πέμπτη χώρα, η Βρετανία, κλίνει προς την Τουρκία. Δεν λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο, όμως, οι συμμαχίες.

Μία άλλη παρενέργεια του πολέμου στη Λιβύη είναι η απουσία του αισθήματος για άσκηση κοινής εξωτερικής πολιτικής στην ΕΕ. Λίγα μέρη στον κόσμο έχουν περισσότερη σημασία για την Ευρώπη απ’ ό,τι η γειτονιά της στη Μεσόγειο. Ωστόσο, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Ιταλία ακολουθούν ανεξάρτητη πολιτική στη Λιβύη, σα να μην υπήρχε καν η ΕΕ. Δεν λειτουργούν έτσι, όμως, οι ισχυρές ενώσεις.


Ο πόλεμος, επίσης, αναδεικνύει την αδυναμία του σουνιτικού αραβικού κόσμου και της ανάγκης του για μία ισχυρή σχέση με το Ισραήλ. Το γεγονός ότι τα ΗΑΕ, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία δεν μπορούν να ελέγξουν τις πολιτικές εξελίξεις στη γειτονική Λιβύη, απηχεί το βάθος της κρίσης του αραβικού κόσμου. Τα κράτη αυτά δεν κατάφεραν ούτε να αναστρέψουν την πορεία του πολέμου στη Συρία ή να αποτρέψουν την κατάρρευση του Λιβάνου. Χρειάζονται συμμάχους για να εξισορροπήσουν μεταξύ Τουρκίας και Ιράν, και το Ισραήλ αποτελεί τη μόνη επιλογή τους, μετά και την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή.

Εάν στα παραπάνω προστεθεί και το γεγονός ότι ο Putin αντιμετωπίζει οικονομικές και πολιτικές δυσκολίες, εξαιτίας της πανδημίας του κορωναϊού και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, γίνεται ευκολότερα αντιληπτή η τόλμη της Τουρκίας στην άσκηση πολιτικής -εξορυκτική δραστηριότητα σε θαλάσσιες περιοχές που διεκδικεί η Κύπρος, συμμαχία με το Κατάρ, που την θέτει ενάντια στη Σαουδική Αραβία και στις φίλα προσκείμενες χώρες, αγορά ρωσικών πυραύλων S-400, που προκάλεσε τη μήνη των ΗΠΑ, και η επαπειλούμενη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, που προκάλεσε την αντίδραση της Ρωσίας. Υπό κανονικές συνθήκες, η πολιτική αυτή θα αποτελούσε κοκτέιλ αυτοκτονίας, ειδικά για μία χώρα με αδύναμο νόμισμα και οικονομικά προβλήματα. Όμως, ο κ. Erdogan θεωρεί ότι υπάρχει κενό ισχύος στη Μεσόγειο και δράττεται της ευκαιρίας να το αναπληρώσει.

Τέλος, όπως υπογραμμίζεται, ο πόλεμος στη Λιβύη δείχνει ότι ο ‘μετα-αμερικανικός’ κόσμος, ένας κόσμος δηλαδή όπου οι ΗΠΑ απομακρύνονται από τη μεταπολεμική πολιτική της ανάμειξης στα παγκόσμια δρώμενα, δεν μπορεί να είναι ειρηνικός. Παιχνίδια ισχύος, όπου δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος, αποδυναμωμένοι οργανισμοί, κυνικές αρπαγές εξουσίας: ο κόσμος θα αρχίσει να μοιάζει όλο και περισσότερο στη Λιβύη και στη Συρία, καταλήγει το άρθρο.

Wall Street Journal
HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση