Εξαιρετικός στο ανατολίτικο παζάρι ο Ερντογάν αλλά...

Στις Βρυξέλλες και στο ΝΑΤΟ δεν τα κατάφερε ο σουλτάνος…

Του Μιχάλη Ψύλου

Δεν αποτελεί είδηση ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι εξαιρετικός στο ανατολίτικο παζάρι.

«Σουλτάνος» γαρ… Το απέδειξε και κατά την επίσκεψή του στις έδρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ την περασμένη Δευτέρα. Οσο και αν κάποιοι έσπευσαν να μιλήσουν για «αποτυχία Ερντογάν», δεν κατανοούν τι πραγματικά επιδιώκει ο Τούρκος πρόεδρος με εκβιαστικό όπλο τους πρόσφυγες: να ενισχύσει την ίδια τη θέση του στην εσωτερική σκηνή της Τουρκίας, σε μια περίοδο που, λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης, η δημοτικότητά του υποχωρεί και φοβάται βάσιμα πλέον για τον θρόνο του. Ο Ερντογάν πήγε στις Βρυξέλλες με αυτό τον στόχο στις βαλίτσες του.

Κατέστησε σαφές ότι η νέα βοήθεια της Ε.Ε. για τους πρόσφυγες στην Τουρκία είναι μεν καλοδεχούμενη, αλλά αποτελεί δευτερεύον θέμα για εκείνον.

Ο Τούρκος πρόεδρος άσκησε πίεση στους Ευρωπαίους να μην επικεντρώνονται αποκλειστικά στην οικονομική πλευρά της συμφωνίας Ε.Ε. – Αγκυρας του 2016 για το Προσφυγικό, αλλά και στην εφαρμογή άλλων τεσσάρων σημείων της συμφωνίας, τα οποία είναι «αγκάθια» για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποια είναι τα τέσσερα θέματα τα οποία, μάλιστα, η καγκελάριος Μέρκελ φέρεται ότι συμφώνησε να επιλυθούν;


Πρώτο και πιο σημαντικό για τον Ερντογάν είναι η είσοδος των Τούρκων πολιτών στην Ε.Ε. χωρίς βίζα. Αυτό θα διευρύνει σημαντικά τις οικονομικές σχέσεις και θα αποτελούσε μια μεγάλη εσωτερική επιτυχία για τον Τούρκο πρόεδρο. Για να εφαρμοστεί αυτό, θα πρέπει η τουρκική κυβέρνηση να καταργήσει την αμφιλεγόμενη αντιτρομοκρατική νομοθεσία, να απελευθερώσει τους κρατουμένους δημοσιογράφους και να αποκαταστήσει δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους που έχασαν τη δουλειά τους, γιατί θεωρήθηκαν «ύποπτοι» για συνεργασία με τον ιεροκήρυκα Γκιουλέν στο πραξικόπημα του 2016.

Μάλιστα, διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες δήλωσαν στη «δημοκρατία» ότι μετά την επίσκεψη Ερντογάν είναι πολύ πιθανό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το πράσινο φως για την απελευθέρωση των θεωρήσεων από τον επόμενο χρόνο. Ωστοσο πρέπει πρώτα να ξεπεραστεί η άρνηση στην απελευθέρωση των θεωρήσεων από τη Γαλλία, την Αυστρία, τη Δανία, τη Σλοβακία και τη Σουηδία.

Το δεύτερο ζήτημα που έθεσε στο τραπέζι της Ε.Ε. ο Ερντογάν είναι η επέκταση της τελωνειακής ένωσης μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον Ιούνιο του 2018, λόγω της συνεχιζόμενης παραβίασης των θεμελιωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αποφάσισαν να «παγώσουν» την επέκταση της τελωνειακής ένωσης στους τομείς της αγροτικής οικονομίας και των υπηρεσιών.

Τι θα σημάνει αυτό για την Τουρκία; Το Ινστιτούτο Ifo του Μονάχου εκτιμά ότι «η επέκταση της τελωνειακής ένωσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε άνοδο του τουρκικού ΑΕΠ κατά 1,84%». Οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην Ε.Ε. θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 95% και οι υπηρεσίες κατά 430%».

Το τρίτο ζήτημα που έθεσε ο Ερντογάν ήταν η εφαρμογή του άρθρου 9 της συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας για τη δημιουργία μιας μόνιμης ζώνης ασφαλείας στη Συρία, κοντά στα τουρκικά σύνορα, και την παροχή μιας πολύ μεγάλης οικονομικής βοήθειας για έργα υποδομής, ώστε να εγκατασταθούν εκεί οι πρόσφυγες. Ο Ερντογάν φαίνεται να εξασφάλισε τη συγκατάθεση των Ευρωπαίων και σε αυτό το αίτημα.

Και τέταρτον, ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε και πήρε την επανάληψη των τακτικών συναντήσεων μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης στο άμεσο μέλλον. Αυτό -σύμφωνα με την Άγκυρα- θα ενισχύσει την Τουρκία σε διεθνές επίπεδο και θα αυξήσει την πίεση για την επίτευξη αμοιβαίων συμφωνιών.

«Τώρα η παλίρροια φαίνεται να γυρίζει» γράφει η «Die Welt», κάνοντας μάλιστα λόγο για «θρίαμβο του Ερντογάν». Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, η τελευταία κρίση που προκάλεσε στον Εβρο ήταν ακριβώς το καρότο που έστειλε ο Τούρκος πρόεδρος στους Ευρωπαίους – η στρατηγική της αιφνιδιαστικής και άμεσης άσκησης της μέγιστης πίεσης. Και οι Ευρωπαίοι, έκπληκτοι, φαίνεται ότι το αποδέχτηκαν. Η Ε.Ε. διαπραγματεύεται τώρα πάλι.

Οι διπλωμάτες της Ε.Ε. αναμένουν τώρα ότι η πίεση στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Εβρο σύντομα θα τελειώσει και η τουρκική κυβέρνηση θα μεταφέρει σταδιακά όλους τους μετανάστες πίσω από τα σύνορα τις επόμενες μέρες, ως δήθεν «σημάδι καλής θέλησης», αφού το παζάρι απέδωσε…

Πολύ περισσότερα φαίνεται να πήρε ο Ερντογάν από το ΝΑΤΟ, καθώς αξίωσε «συγκεκριμένη υποστήριξη» από τη συμμαχία. Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ αναγνώρισε ότι η Τουρκία είχε «βαρύ φορτίο», καθώς «είναι η χώρα-μέλος της συμμαχίας που πλήττεται περισσότερο από το χάος στη Συρία». Ο Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ΝΑΤΟ ήδη υποστηρίζει την Τουρκία, για παράδειγμα, με συστήματα αεροπορικής άμυνας και στρατιωτική παρουσία στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο της και, όπως είπε, η Συμμαχία θα συνεχίσει να παραμένει αφοσιωμένη στην ασφάλεια της Τουρκίας».

Ο Ερντογάν χρειάζεται επειγόντως τη βοήθεια του ΝΑΤΟ στο συριακό μέτωπο, καθώς εντείνεται στην Τουρκία το κύμα δυσαρέσκειας μετά τον θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών στην Ιντλίμπ.

«Ο Τούρκος πρόεδρος επιμένει να ασκεί μια επιθετική στρατιωτικά πολιτική στη Συρία, τόσο για να εμποδίσει τους Κούρδους να εγκαθιδρύσουν μια αυτόνομη οντότητα στην περιοχή όσο και για να μη δεχτεί η Τουρκία ένα νέο κύμα προσφύγων» γράφει το αμερικανικό περιοδικό «Time» και προσθέτει:

«Ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίσσονται σύμφωνα με το σχέδιο του Ερντογάν στη Συρία και γι’ αυτό αποφάσισε, αφενός, να στείλει το κύμα προσφύγων στα σύνορα με την Ελλάδα, ώστε να εμπλέξει την Ευρώπη στο Συριακό, αφετέρου, να πάει στη Μόσχα για την επίτευξη εκεχειρίας, όπου όμως δεν πέτυχε τον τερματισμό του πολέμου ούτε ικανοποίησε τις τουρκικές επιθυμίες. Ο Ερντογάν συνειδητοποιεί πλέον ότι δεν μπορεί από μόνος του να νικήσει τον Ασαντ και, κατ’ επέκταση, τη Ρωσία στη Συρία» .

Άραγε θα καταφέρει να εμπλέξει ο «σουλτάνος» την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ σε αυτό το σχέδιο; Μαύρα σύννεφα αρχίζουν να φαίνονται στον ορίζοντα…

HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση