Τα καμπανάκια στα ελληνοτουρκικά ηχούν πλέον πιο δυνατά

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Μακάρι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι να αποτελούν επαρκές αποτρεπτικό φόβητρο για όσους επιβουλεύονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Αρκεί όμως αυτό;

Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στο συνέδριο τόνισε χαρακτηριστικά ότι "όσοι βιάζονται να αμφισβητούν, με τρόπο θεσμικά σαθρό, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα να γνωρίζουν ότι θα βρουν απέναντί τους όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και τους Ευρωπαίους συμμάχους μας". Απαραίτητη και θεσμικά ορθή η επισήμανση. Ωστόσο είναι απορίας άξιο αν μπορούν πραγματικά οι εταίροι να αποτελέσουν αποτελεσματική "ασπίδα". Δεν επιθυμώ να κινδυνολογήσω, αλλά με δεδομένη τη συνεχή κλιμάκωση που επιχειρεί ο Ερντογάν αναρωτιέμαι αν οι καιροί απαιτούν όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές προσεγγίσεις και αντίστοιχες δράσεις.

Οι Ευρωπαίοι δυστυχώς δεν πείθουν. Ούτε διπλωματικά ούτε στρατιωτικά αν ο μη γένοιτο χρειαστεί ποτέ. Μην ξεχνάμε ότι παρά τις περί του αντιθέτου ρητορικές ή προσδοκίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέμεινε επί της ουσίας μία οικονομοκεντρική θεσμική οντότητα. Αφήστε που όπως έλεγε κάποτε -όχι και πολύ παλιά...- εξαιρετικά έμπειρος ανώτατος αξιωματικός... "ποια Ευρώπη; Ποιος Ευρωστρατός; Αν ξεκινήσει μία ιλαρχία τεθωρακισμένων από τα ελληνικά σύνορα θα φτάσει ανεμπόδιστη μέχρι... το Βερολίνο". Άλλο οι Βρετανοί, άλλο οι Γάλλοι. Οι υπόλοιποι.... Οπότε τα περί ευρωπαϊκών συνόρων ωραία είναι, αλλά ποιος ευρωστρατός θα τα προστατέψει;

Το ΝΑΤΟ είναι άλλη υπόθεση. Αλλά και αυτό δείχνει να βρίσκεται σε εσωτερική κρίση. Οι θέσεις Μακρόν, αναμφίβολα προκαλούν ερωτηματικά και προβληματισμό. Αλλά και στην ουσία, μπορεί το ΝΑΤΟ πράγματι να μην επιθυμεί τη σύγκρουση δύο μελών του και να επιχειρήσει να αμβλύνει τα... πάθη, αλλά από αυτό μέχρι του να τραβήξει το αυτί του στρατηγικά υπερπολύτιμου Ερντογάν, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Ωστόσο μάλλον αποτελεί μεγαλύτερη εγγύηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.


Στην παρούσα πάντως συγκυρία υπάρχουν και δύο ακόμα ασύμμετροι παράγοντες. Ο πρώτος έχει να κάνει με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ. Του οποίου η προσωπική ατζέντα ως προς την Τουρκία δείχνει να είναι διαφορετική από εκείνη της Γερουσίας ή και του Κογκρέσου. Να οφείλεται αυτό σε προσωπικά οικονομικά συμφέροντα; Πάντως υπάρχει μεγάλη διαφορά. Ο δεύτερος παράγοντας που δημιουργεί εστία προβληματισμού είναι η πολιτική κρίση στο Ισραήλ. Ένας πολύτιμος σύμμαχος απέναντι στις τουρκικές επιδιώξεις στη Μεσόγειο είναι αυτή την περίοδο χωρίς ισχυρή πολιτική ηγεσία.

Όπως λένε παλαιές καραβάνες της διπλωματίας αλλά και των ενόπλων δυνάμεων, η καλύτερη αποτρεπτική ισχύς απέναντι σε έναν στρατιωτικά ισχυρότερο με επιθετικό προσανατολισμό, είναι να μπορείς να του προκαλείς την πεποίθηση, την ανησυχία, ότι οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια εκ μέρους του θα του κοστίσει πολύ. Θα υποστεί και εκείνος βαρύτατα πλήγματα. Ότι δεν τον συμφέρει, δεν τον παίρνει για να το πούμε και πιο λαϊκά. Η χώρα σήμερα, μετά από τη μακρά κρίση, μπορεί να θεωρεί ότι η αποτρεπτική της ισχύ είναι αντίστοιχα με το παρελθόν αποτελεσματική;

Δεν έχω γνώσεις, απλές απορίες διατυπώνω. Γιατί δεν γνωρίζω μήπως για παράδειγμα μία επιτακτική ανάγκη είναι η τάχιστη υλοποίηση ενός εξοπλιστικού προγράμματος πέραν της επιχειρησιακής αναβάθμισης του υφιστάμενου υλικού. Και υπό αυτή την έννοια δεν ξέρω μήπως αντί να συζητάμε αν θα δοθεί ένα ακόμη έκτακτο μικρό βοήθημα, θα είχε νόημα στις συνθήκες που διαμορφώνονται να συζητάγαμε για τη μέγιστη δυνατή θωράκιση της χώρας. Και δεν πιστεύω ότι μπορεί να υπάρχει πολιτική πλευρά που να διαφωνεί σε μια τέτοια ανάγκη. Τέλος πάντων, προφανώς το μείζον ζητούμενο είναι η αξιοποίηση της διπλωματίας και του διεθνούς δικαίου. Αλλά κάποια καμπανάκια έχουν χτυπήσει. Και χωρίς να μας αγχώνουν, δεν πρέπει και να τα αγνοούμε...

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση