Ο Ερντογάν άνοιξε μία βεντάλια από διεκδικήσεις σε Αιγαίο-Κύπρο που εγγράφουν υποθήκες…

Του Γιώργου Σκαφιδά

Τον έχουν χαρακτηρίσει «απρόβλεπτο» αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Απομονωμένος και εγκλωβισμένος μέσα σε αδιέξοδα που ο ίδιος δημιούργησε; Ναι, είναι. Όπως άλλωστε και αναξιόπιστος.

Η αναξιοπιστία του, ωστόσο, έχει πια καταστεί… προβλέψιμη. Όπως άλλωστε και οι τουρκικές προκλήσεις που, εάν εξαιρέσει κανείς την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού στη Συρία το 2015, συνήθως ανακοινώνονται εκ των προτέρων.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται να τα έχει (S)τετρακόσια καθώς ανοίγει μια βεντάλια από τουρκικές διεκδικήσεις που εγγράφουν υποθήκες για μελλοντικά παζάρια σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Συρία.

Στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία κινείται πλέον με δύο γεωτρύπανα (Fatih, Yavuz) και δύο σεισμογραφικά (Barbaros, Oruç Reis), εγείροντας διεκδικήσεις μέσα από τη δημιουργία εντυπώσεων συνιδιοκτησίας, την de-facto παγίωση γκρίζων ζωνών και τη δημιουργία τετελεσμένων.

Το Fatih βρίσκεται από τις 4 Μαΐου δυτικά της Πάφου, εντός της κυπριακής ΑΟΖ μεν αλλά σε σημείο εκτός των ήδη οριοθετημένων οικοπέδων. Πηγές από την Λευκωσία δηλώνουν στο Εθνος της Κυριακής ότι εκείνο φαίνεται να έχει όντως ξεκινήσει εργασίες γεώτρησης οι οποίες όμως αντιμετωπίζουν προβλήματα και δεν προχωρούν με τον ρυθμό που θα ανέμενε κανείς.


Στο σκηνικό έρχεται, ωστόσο, να προστεθεί πλέον και το Yavuz που μόλις έβαλε πλώρη για τον κόλπο της κατεχόμενης Καρπασίας στα βορειοδυτικά της Κύπρου, προς ένα σημείο το οποίο θεωρείται μεν προβληματικό αλλά όχι ακραία προβληματικό εάν λάβει κανείς υπόψη την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί στην περιοχή μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Το Barbaros, από την άλλη, βρίσκεται μεταξύ των Οικοπέδων 8 και 12 νοτίως της Κύπρου (πέριξ της οποίας αλωνίζει ήδη από το 2014), ενώ το Oruç Reis παραμένει προς το παρόν στα μετόπισθεν, στη Θάλασσα του Μαρμαρά.

Μένει να φανεί πως θα πορευτεί η Τουρκία το προσεχές διάστημα, χωρίς φυσικά να αποκλείεται και το ενδεχόμενο μιας νέας κλιμάκωσης από την πλευρά της Άγκυρας: είτε με την αποστολή ενός γεωτρύπανου εντός των ήδη οριοθετημένων οικοπέδων νοτίως της Κύπρου (ίσως στα οικόπεδα 6-7), είτε με την αποστολή ενός σεισμογραφικού (και όχι γεωτρύπανου, όπως έχει γραφτεί) νοτίως του νησιωτικού συμπλέγματος της Μεγίστης (Καστελόριζο), σε σημείο εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τα όρια της οποίας όμως η Ελλάδα δεν έχει καταθέσει στον ΟΗΕ, σε αντίθεση με την Τουρκία που το έχει πράξει σε διάφορες φάσεις τα έτη 2004, 2012 και 2013.

Εάν επιλέξουν να στείλουν κάποιο πλοίο στην ελληνική ΑΟΖ οι Τούρκοι, αυτό θα είναι σεισμογραφικό.

Πηγές με βαθιά γνώση των εξελίξεων δηλώνουν στο Εθνος της Κυριακής ότι η Τουρκία στέλνει τα τρυπάνια της μόνο σε σημεία στα οποία η ίδια έχει προηγουμένως πραγματοποιήσει σεισμογραφικές έρευνες. Κατά αυτόν τον τρόπο καθίστανται, άλλωστε, πιο «σοβαρές» οι τουρκικές κινήσεις και στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Ο στόχος της Άγκυρας δεν είναι, με άλλα λόγια, απλώς να στείλει ένα γεωτρύπανο κάπου στα τυφλά, αλλά όντως να αναπτύξει ένα δικό της ενεργειακό πρόγραμμα στο οποίο άλλωστε έχει ήδη τα προηγούμενα χρόνια επενδύσει συνολικά πάνω από 1 δισ. δολ.

Ενδεικτικά, η TPAO φέρεται να πραγματοποίησε σεισμογραφικές έρευνες σε περιοχές συνολικής έκτασης 9.342 χλμ2 το 2018 και 6.617 χλμ2 στην Ανατολική Μεσόγειο.

Την τελευταία φορά, πάντως, που η Τουρκία δοκίμασε να στείλει ένα σεισμογραφικό στην ελληνική υφαλοκρηπίδα (το Barbaros, τον Νοέμβριο του 2018), εκείνο βρήκε μπροστά του το ελληνικό πολεμικό ναυτικό (όχι μία αλλά τέσσερις ελληνικές φρεγάτες) και αποχώρησε. Η ελληνική ηγεσία (Αποστολάκης, Κατρούγκαλος) έχει καταστήσει σαφές ότι όσα έγινα τον χειμώνα του 2018 θα επαναληφθούν εάν οι Τούρκοι επιχειρήσουν μια νέα «εισβολή» στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι η Ελλάδα οδεύει προς μια μετεκλογική περίοδο μπορεί να ανοίξει την όρεξη ορισμένων πίσω στην Τουρκία, που ίσως θεωρήσουν ότι τα ελληνικά αντανακλαστικά θα είναι για ένα διάστημα μειωμένα. Πολλά αναμένεται να κριθούν, παράλληλα, και από την τροπή που θα πάρουν οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις μετά την συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν στη Σύνοδο της G20 στην Ιαπωνία στις 28-29 Ιουνίου.

Εν τω μεταξύ πάντως, πίσω στα εδάφη της πολύπαθης Κύπρου, η Τουρκία ανεβάζει τους τόνους, με μπροστάρη τον παράνομο ψευτο-«ΥΠΕΞ» Κουντρέτ Οζερσάι, κάνοντας «θόρυβο» μέσα από «κινήσεις εντυπωσιασμού» όπως ήταν η ανακοίνωση περί επικείμενου ανοίγματος της περίκλειστης παραθαλάσσιας πόλης της Αμμοχώστου (Βαρώσι) με απώτερό στόχο τον εποικισμό της υπό την (παράνομη) τουρκοκυπριακή διοίκηση.

«Θα φάνε τα μούτρα τους», δηλώνουν πηγές από την Κύπρο μιλώντας στο Έθνος της Κυριακής, αναφερόμενες στις επαπειλούμενες κινήσεις των κατοχικών δυνάμεων στην Αμμόχωστο, για τις οποίες η κυπριακή ηγεσία έχει μάλιστα ήδη αρχίσει να κάνει διαβήματα, ενημερώνοντας μεταξύ άλλων και τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Σημειώνεται ότι ένα μονομερές άνοιγμα της Αμμοχώστου από τις «αρχές» του ψευδοκράτους θα παραβίαζε μεταξύ άλλων και το ψήφισμα 550/1983 του Σ.Α. του ΟΗΕ.

Και αυτό, μέσα σε ένα κλίμα γενικότερης έντασης, ενώ παράλληλα επανέρχονται τα σενάρια για δημιουργία τουρκικής ναυτικής βάσης στα κατεχόμενα, υπό τη σκιά και της αναζήτησης «νέων ιδεών» επίλυσης του Κυπριακού, «ιδεών» που ωστόσο απομακρύνονται από τον στόχο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας… προς κατευθύνσεις διχοτόμησης.

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Αθήνα και Λευκωσία εμφανίζονται ικανοποιημένες μετά την απόφαση να ζητηθεί από την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να προχωρήσουν στην κατάρτιση συγκεκριμένων προτάσεων για μέτρα κατά της Τουρκίας. Με δεδομένο ότι στη σχετική απόφαση αναφέρεται ο όρος «χωρίς καθυστέρηση», οι προτάσεις θα έπρεπε να υποβληθούν μέσα στις επόμενες δέκα με 15 ημέρες. Θεωρητικώς, θα έπρεπε να είναι έτοιμες πριν το επόμενο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 27 Ιουλίου.

Η Κομισιόν θα μπορούσε να ζητήσει τον περαιτέρω περιορισμό ή το πάγωμα μέρους των προενταξιακών κονδυλίων που λαμβάνει η Τουρκία (αν και δεν αναμένεται να πληγούν κονδύλια για το Προσφυγικό ή την στήριξη της κοινωνίας των πολιτών).

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης από την άλλη, θα μπορούσε να εισηγηθεί περιοριστικά μέτρα κατά συγκεκριμένων διευθυντικών στελεχών της κρατικής Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου (TPAO) ή ακόμη και πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων που διαθέτει η συγκεκριμένη εταιρεία στην Ευρώπη. Οι όποιες προτάσεις υποβληθούν θα πρέπει να παρουσιαστούν στην Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ (Coreper) και, εν συνεχεία, να εγκριθούν από κάποιο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Η επόμενη Σύνοδος Κορυφής είναι προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο, αλλά προηγείται και μια έκτακτη Σύνοδος στις 30 Ιουνίου.

Θα μπορούσαν, ωστόσο, να υπάρξουν και έκτακτες εξελίξεις, ανάλογα με τη στάση που θα κρατήσει η Τουρκία το προσεχές διάστημα.

Έθνος της Κυριακής


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση