Βαρουφάκης: Η λύση βρίσκεται στη λογική και το μνημόνιο δεν έχει αρκετή...

Συνέντευξη του γνωστού οικονομολόγου στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit

Την πεποίθησή του ότι το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος λιτότητας το συμμερτίζεται κάθε οικονομικά καταρτισμένος άνθρωπος και ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν μπορεί παρά να λυθεί με αλλαγή της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής εκφράζει ο γνωστός οικονομολόγος κ. Γιάννης Βαρουφάκης σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

«Κύριε Βαρουφάκη, οι Έλληνες θέλουν κατά πλειοψηφία να διατηρήσουν το ευρώ, αλλά ψηφίζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον επικεφαλής του Αλέξη Τσίπρα ένα κόμμα, τα σχέδια του οποίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έξοδο από τη νομισματική ένωση. Πώς συμβιβάζονται αυτά τα δύο;»
Και ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Αλλά ταυτόχρονα θέλουν να επαναδιαπραγματευτούν το πρόγραμμα λιτότητας, επειδή δεν λειτουργεί. Αυτό το γνωρίζει στο μεταξύ κάθε οικονομικά καταρτισμένος άνθρωπος. Πριν από δύο εβδομάδες, το ελληνικό κράτος αναγκάστηκε να δανειστεί από τον μηχανισμό διάσωσης EFSF 4,2 δις ευρώ με επιτόκιο περίπου 4%. Η κυβέρνηση ενέβασε το ποσό αμέσως στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για να αγοράσει ληξιπρόθεσμα ελληνικά κρατικά ομόλογα. Επομένως, η Ελλάδα δανείζεται χρήματα από μια Αρχή της ΕΕ, για να τα δώσει αμέσως σε μια άλλη ευρωπαϊκή Αρχή. Ταυτόχρονα επιβάλλονται στη χώρα μέτρα λιτότητας, τα οποία την οδηγούν στην καταστροφή. Πώς θα μπορέσει λοιπόν να απαλλαγεί κάποτε η Ελλάδα από το χρέος της;

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να σταματήσει την εξυπηρέτηση του χρέους.
Η Ελλάδα θα φτάσει κάποια στιγμή στο σημείο, όπου υπό τις υπάρχουσες συνθήκες δεν θα μπορεί πλέον να αποτελεί μέλος της Ευρωζώνης. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει: Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, αν θέλουμε να διατηρήσουμε το ευρώ. Δεν μπορούμε να παίρνουμε τα χρήματά σας υπό όρους, με του οποίους δεν θα μπορέσουμε να σας εξοφλήσουμε ποτέ. Το κόμμα ενεργεί με υπευθυνότητα, όταν το δηλώνει τόσο ξεκάθαρα στην Ευρώπη. Θα περίμενα να το εκτιμήσει αυτό ο γερμανός φορολογούμενος.

Ακόμα κι αν ο Τσίπρας γινόταν Πρωθυπουργός, θα έπρεπε να συνεχίσει τα μέτρα λιτότητας, επειδή το ελληνικό κράτος δαπανά περισσότερα απ’ όσα εισπράττει. Δεν εξαπατά έτσι τους ψηφοφόρους του;
Φυσικά και δεν μπορεί να γίνει αλλιώς με την ανάγκη και την ταλαιπωρία. Αυτό το ξέρουν και οι Έλληνες. Αλλά για να μιλήσω καθαρά: Η ταλαιπωρία είναι κάτι διαφορετικό από μια πολιτική λιτότητας, η οποία στηρίζεται στη θεωρία ότι μπορεί κανείς να περιορίσει το δημόσιο χρέος, μειώνοντας τις δημόσιες δαπάνες και ταυτόχρονα αυξάνοντας τους φόρους. Η Ελλάδα, αλλά και η Πορτογαλία και η Ισπανία απέδειξαν ότι αυτό το πρόγραμμα δεν λειτουργεί.

Πολλοί κατηγορούν τους Έλληνες ότι κάνουν πολύ λίγα. Στην πραγματικότητα δεν προωθούνται οι μεταρρυθμίσεις με πολύ αργούς ρυθμούς;
Είναι παράλογο να κατηγορούνται οι Έλληνες ότι είναι τεμπέληδες ή απρόθυμοι. Η Ευρώπη δεν έχει καταλάβει καθόλου τι γίνεται στην Ελλάδα. Η χώρα δεν βρίσκεται μόνο σε μια απλή ύφεση. Ακόμα και υγιείς επιχειρήσεις χρεοκοπούν, επειδή έχει καταρρεύσει η κυκλοφορία του χρήματος. Τα δάνεια δίνουν ζωή στην οικονομία, αλλά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πλέον ούτε δάνεια ούτε εμπιστοσύνη. Ένας φίλος μου έχει εδώ και δεκαετίες μια επικερδή επιχείρηση. Το βιβλίο παραγγελιών του είναι γεμάτο, το 95% τω προϊόντων εξάγεται. Παρ’ όλα αυτά η επιχείρηση βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, επειδή δεν μπορεί να πάρει πλέον πρώτες ύλες και ανταλλακτικά. Αν στη Γερμανία μια επικερδής επιχείρηση δεν είχε πρόσβαση σε δάνεια, κι αυτή θα χρεοκοπούσε.

Ποια θα ήταν λοιπόν η λύση, η οποία θα βελτίωνε την κατάσταση στην Ελλάδα και θα ήταν πολιτικά αποδεκτή τόσο στην ίδια τη χώρα όσο και στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης;
Θα πρέπει να αλλάξουμε τη βασική δομή της Ευρωζώνης. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα πρέπει να ρυθμίζονται κεντρικά και να ανακεφαλαιοποιούνται από τον EFSF ή τον ΕΜΣ. Έπειτα τα δημόσια χρέη θα πρέπει εν μέρει να κοινοτικοποιηθούν. Ένας κοινός ευρωπαϊκός χώρος με χωριστά δημόσια χρέη δεν λειτουργεί. Με αυτόν τον τρόπο προσκαλούμε τους κερδοσκόπουςνα στοιχηματίσουν κατά της μίας ή της άλλης χώρας. Εκτός αυτού χρειαζόμαστε μια επενδυτική πολιτική. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα ήταν ο κατάλληλος οργανισμός γι’ αυτό.

Η Ελλάδα χρειάζεται ένα λειτουργικό κράτος, λειτουργικές δομές στο Δημόσιο. Λείπει για παράδειγμα, μια αποτελεσματική υπηρεσία είσπραξης των φόρων. Ποια πρόοδο βλέπετε σ’ αυτόν τον τομέα;
Απολύτως καμία. Και πώς να αναδιοργανώσει ο Υπουργός Οικονομικών τις υπηρεσίες, όταν για να το κάνει δεν διαθέτει στην πραγματικότητα ούτε ένα ευρώ; Αντ’ αυτού, αναγκάζεται να περικόψει και τους μισθούς των εργαζόμενων που απέμειναν – ο τέλειος τρόπος για να ενισχυθεί κι άλλο η διαφθορά. Η ανεργία έχει αυξηθεί υπερβολικά, οι επιχειρήσεις χρεοκοπούν η μία μετά την άλλη. Από πού να προέλθουν τα φορολογικά έσοδα; Είναι παιδαριώδες να ισχυριζόμαστε σε μια τέτοια περίπτωση ότι χρειάζεται απλώς αναδιοργάνωση των φορολογικών υπηρεσιών.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι θα μπορούσε κανείς να αφήσει την Ελλάδα ακόμα και τώρα να αποχωρήσει χωρίς προβλήματα, επειδή η Ευρωζώνη έχει θωρακιστεί για ενδεχόμενη έξοδο της χώρας. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Όχι, αμφιβάλλω ότι τα προστατευτικά τείχη είναι αρκετά ψηλά και θα επιβιώσει η υπόλοιπη Ευρωζώνη, αν φύγει από αυτήν έστω κι ένα μικρό κομμάτι της. Αν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ, το κοινό νόμισμα θα εκλείψει. Η Γερμανία θα επιστρέψει τότε στο γερμανικό μάρκο και θα χάσει μεγάλο μέρος της ανταγωνιστικότητάς της, κυρίως έναντι της Κίνας. Η ανεργία στη χώρα σας θα διπλασιαστεί ή θα τριπλασιαστεί και η φτώχια θα αυξηθεί. Για το λόγο αυτό λέω ότι πρέπει να σώσουμε το ευρώ και να επιδιορθώσουμε την Ευρωζώνη.

Ωστόσο, πολλοί Γερμανοί θεωρούν άδικο να εξακολουθούν να βοηθούν τους Έλληνες, αν εκείνοι προφανώς είναι απρόθυμοι για μεταρρυθμίσεις. Ανησυχούν υπερβολικά οι Γερμανοί περί δικαιοσύνης εν όψει εκείνου που – και γι’ αυτούς του ίδιους – διακυβεύεται;
Φυσικά και είναι σωστό να συζητάμε για δικαιοσύνη. Αλλά ο τρόπος που βλέπουν πολλοί Γερμανοί την κρίση είναι λάθος. Μεταξύ του 1993 και του 2009, στις δήθεν εξαιρετικές εποχές, η ποιότητα ζωής του 65% των Ελλήνων υποβαθμίστηκε. Στο μεταξύ επίσημες στατιστικές αποδεικνύουν ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξήθηκε έντονα εκείνη την εποχή. Γιατί; Επειδή μια μικρή μειοψηφία, η οποία συνδεόταν στενά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Γερμανίας και της Γαλλίας, κέρδισε τελείως άδικα απίστευτα πολλά χρήματα. Μία μικρή ομάδα έκανε πάρτι και όταν η φούσκα έσκασε, έστειλαν τον λογαριασμό στη μεγάλη πλειοψηφία. Εκείνοι λοιπόν πρέπει να πληρώσουν τους σκληρά εργαζόμενους Έλληνες και Γερμανούς. Γι’ αυτό και είναι άδικο να βάλλουν τώρα οι Γερμανοί κατά των μέσων Ελλήνων.

Μπορεί οι Έλληνες – από φόβο για τα πιθανά ρίσκα – στα μέσα Ιουνίου να μην ψηφίσουν τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά να μείνουν πιστοί ξανά στη Νέα Δημοκρατία και το ΠαΣοΚ;
Η ερώτησή σας υπονοεί ότι η εκλογή της ΝΔ και του ΠαΣοΚ θα ήταν λιγότερο επικίνδυνη. Στην πραγματικότητα όμως ούτε αυτό αποτελεί λύση. Αν κερδίσουν αυτά τα δύο κόμματα, η κατάσταση θα συνεχιστεί όπως τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η Ελλάδα θα προσπαθεί να εκπληρώσει τους όρους για τα πακέτα βοήθειας και θα σύρεται όλο και περισσότερο στον γκρεμό, μέχρις ότου επέλθει η κατάρρευση και η Ελλάδα χρεοκοπήσει.

Αυτό όμως θα μπορούσε να συμβεί και με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι σε τελική ανάλυση αδιάφορο το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές;
Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά, επειδή η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση. Η λύση της κρίσης δεν μπορεί να προέλθει από την ίδια την Ελλάδα. Μετά από δύο χρόνια πλέον, η Ευρώπη πρέπει να έλθει στα συγκαλά της και να δεχτεί επιτέλους ότι δεν πρόκειται μόνο για κρίση της Ελλάδας, αλλά ότι η Ευρωζώνη έχει δομικό πρόβλημα. Και η Ευρώπη πρέπει να λύσει αυτό το πρόβλημα.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση