Πώς ο Ερντογάν αξιοποιεί τη σφαγή 13 Τούρκων ομήρων

Του Κώστα Ράπτη

Είναι όλοι τους "συνεργοί των τρομοκρατών": η μείζων αντιπολίτευση, η ελάσσων αντιπολίτευση, οι κυβερνήσεις των γειτονικών κρατών και βεβαίως οι ΗΠΑ. Η επιχείρηση "Νύχι Αετού 2", την οποία εξαπέλυσαν στις 10 Φεβρουαρίου οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις στην παραμεθόριο ορεινή περιοχή Γκάρα του βόρειου Ιράκ, με στόχο τους αντάρτες του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (ΡΚΚ) και τραγική κατάληξη τον εντοπισμό των πτωμάτων 13 Τούρκων ομήρων την Κυριακή, δίνει στην κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν την ευκαιρία να εξαπολύσει ρητορική (και όχι μόνο) αντεπίθεση απέναντι σε οποιονδήποτε της φέρει πολιτικά προσκόμματα.

Η (κυρίως αεροπορική) επιχείρηση εκτυλίχθηκε, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, σε μία έκταση πλάτους 75 χιλιομέτρων και βάθους 25 χιλιομέτρων νοτίως των συνόρων της Τουρκίας με το Ιράκ και κατέληξε στη σύλληψη δύο ανταρτών και τον θάνατο άλλων 51. Όμως αυτό που κυρίως βαραίνει στην κοινή γνώμη της Τουρκίας είναι ασφαλώς η απώλεια των 13 ομήρων, κυρίως στρατιωτικών και αστυνομικών, που είχαν αιχμαλωτισθεί από τους αντάρτες σε δύο διαφορετικά επειοσόδια το 2015 και 2016.

Η τουρκική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι όμηροι εκτελέσθηκαν εν ψυχρώ από την πρώτη μέρα της επιχείρησης στο σπήλαιο όπου είχαν μεταφερθεί, ωστόσο κουρδικές πηγές υποστηρίζουν ότι σημειώθηκε αεροπορικός βομβαρδισμός με χρήση και χημικών.

Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έθεσε σειρά ερωτημάτων σχετικά με το γιατί δεν επιλέχθηκε όλο αυτό το διάστημα η μεσολάβηση ανθρωπιστικών οργανώσεων ή και των ΗΠΑ για την απελευθέρωση των ομήρων και γιατί εξαπολύθηκε η συγκεκριμένη μοιραία επιχείρηση τώρα και κατά τον συγκεκριμένο τρόπο. Κατηγόρησε επίσης την κυβέρνηση ότι προωθεί τον διχασμό, ενώ οι 13 νεκροί ανήκουν στα 83 εκατομμύρια των Τούρκων.

Όμως τα ερωτήματα έχουν προκαταβολικά απαντηθεί, διότι σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, "όποιος περιμένει από μία τρομοκρατική οργάνωση να δείξει έλεος ή ηθική είναι είτε ανόητος είτε προδότης".

Το διωκόμενο φιλοκουρδικό Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP), τρίτο μεγαλύτερο της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, κατηγόρησε την κυβέρνηση, δια της βουλευτού του Χουντά Καγιά, ότι κερδοσκοπεί στο αίμα των ομήρων, ενώ επί πεντέμιση χρόνια είχε κλείσει την πόρτα στις οικογένειές τους που ζητούσαν να υπάρξει διαπραγμάτευση.

Εναντίον της Καγιά ασκήθηκε δίωξη, ενώ 718 στελέχη του HDP, συμπεριλαμβανομένης της ηγεσίας του, συνελήφθησαν σε επιχειρήσεις σε όλη την Τουρκία. Οι εθνικιστές σύμμαχοι του Ερντογάν ζητούν ευθέως να απαγορευτεί η λειτουργία του HDP, το οποίο αντιμετωπίζεται ως "πολιτική βιτρίνα" του ΡΚΚ και "πέμπτη φάλαγγα".

Φυσικά η εξαφάνιση του HDP από τον πολιτικό χάρτη θα λειτουργούσε διευκολυντικά για την διατήρηση από τους κυβερνώντες της απειλούμενης πλειοψηφίας τους, ενώ η εθνικιστική έξαρση επιδιώκεται να μεταθέσει τη δημόσια συζήτηση μακριά από την οικονομική και πανδημική κρίση που μαστίζει τη γείτονα.

Η "συνταγή" λειτούργησε κατά τις προσδοκίες και το 2015 όταν η αναζωπύρωση των ένοπλων συγκρούσεων με το ΡΚΚ μεταξύ των δύο διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων της χρονιάς, συντέλεσε στην ανάκτηση της χαμένης αυτοδυναμίας από το κυβερνών κόμμα.

Όμως όλα αυτά δεν προορίζονται αποκλειστικά για εγχώρια κατανάλωση. Ήδη ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος προειδοποίησε ότι οι διασυνοριακές επιχειρήσεις θα συνεχισθούν, ενώ κατηγόρησε με σκληρή γλώσσα και τις ΗΠΑ για υποκρισία, εφόσον εξοπλίζουν την θυγατρική του ΡΚΚ στη βόρεια Συρία.

Εν αναμονή του τηλεφωνήματος του Τζο Μπάιντεν προς τον Ταγίπ Ερντογάν, το οποίο αργεί χαρακτηριστικά, η τουρκική πλευρά μετατρέπει τον εκνευρισμό της για την αντιμετώπιση που της επιφυλάσσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση σε πρωτοβουλίες προληπτικής διαμόρφωσης ενός περιβάλλοντος στο οποίο ο μεν τουρκικός στρατός, με το πρόσχημα της "ανοχής" των ιρακινών αρχών στη δράση του ΡΚΚ, θα εξακολουθήσει να δημιουργεί τετελεσμένα νοτίως των συνόρων (έστω και αν αποφεύγει τις προστατευόμενες από την αμερικανική παρουσία κουρδοκρατούμενες περιοχές της Συρίας), η δε πολιτική ηγεσία θα επιστρέφει τις κατηγορίες για ανεπαρκή αφοσίωση στην Ατλαντική Συμμαχία επικαλούμενη τον τρομοκρατικό κίνδυνο που "δεν σηκώνει μισόλογα”. Είναι χαρακτηριστικό από αυτή την άποψη ότι οι πρώτες ανακοινώσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το μακελειό στη Γκάρα απέφευγαν να προσυπογράψουν την τουρκική εκδοχή των γεγονότων, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει θυέλλα αντιαμερικανικών κατηγοριών από τον Ερντογάν. Κατόπιν ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στην πρώτη επίσημη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογολου κατέστησε σαφές ότι η Ουάσιγκτον θεωρεί υπεύθυνο το ΡΚΚ - και εστίασε το υπόλοιπο της συζήτησης στις πιέσεις για ακύρωση της χρήσης ρωσικών συστημάτων S-400 από την Τουρκία.

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση