Αποσβολωμένο το Βερολίνο από τις αμερικανικές εξελίξεις

Του Κώστα Ράπτη 

Γιατί δεν υπήρξαν κοινές δηλώσεις μετά την συνάντηση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια την Τετάρτη στο Βερολίνο; Σύμφωνα με την αγγλόφωνη ιστοσελίδα του Der Spiegel, η αιτία βρίσκεται στην αμηχανία που προκάλεσε στο Βερολίνο το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών της προηγουμένης.

Μόνο όμως ο Χριστιανοδημοκράτης πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μπούντεσταγκ, Νόρμπερτ Ρέντγκεν είχε την ειλικρίνεια να δηλώσει ευθαρσώς ότι η Γερμανία δεν ήταν προετοιμασμένη για αυτό το αποτέλεσμα. Και ότι σε τυχόν δεύτερη θητεία του ο Τραμπ θα "αποχαλινωθεί" και η Γερμανία θα δοκιμάσει σε μεγαλύτερη δόση τις πιέσεις της προηγούμενης τετραετίας (πρβ. απειλή δασμών στην αυτοκινητοβιομηχανία και κυρώσεων για τον αγωγό Nord Stream 2, πιέσεις για αύξηση των γερμανικών στρατιωτικών δαπανών, κατάλυση πολυμερών μηχανισμών με καθοριστικό το ευρωπαϊκό στίγμα, όπως το Σύμφωνο των Παρισίων για το κλίμα και η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Οι Γερμανοί ιθύνοντες ανέμεναν πανηγυρική ανάδειξη του Μπάιντεν και καλλιεργούσαν τις επαφές τους με τους συνεργάτες του που γνωρίζουν καλά από την εποχή Ομπάμα, προσβλέποντας στην αποκατάσταση ενός παραγωγικού διαλόγου, σε κλίμα αμοιβαίου σεβασμού. Μάλιστα η (απερχόμενη) πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών και υπουργός Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ με άρθρο της κάλεσε εμμέσως τη Γαλλία να εγκαταλείψει την "αυταπάτη” της "στρατηγικής αυτονομίας” της Ευρώπης και να αποδεχθεί τον αναντικατάστατο ρόλο των ΗΠΑ ως παρόχου ασφαλείας.

Ο Ρέντγκεν μίλησε βέβαια σε μία χρονική στιγμή κατά την οποία φαινόταν εξασφαλισμένη η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ενδεχόμενο που όσο παρατείνεται η καταμέτρηση τόσο απομακρύνεται. Ωστόσο, η μεγάλη εικόνα δεν αλλάζει. Ο Τραμπ μπορεί να μείνει εκτός Λευκού Οίκου, όμως ο "τραμπισμός" παραμένει ακμαίος, κυριαρχεί στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, διατηρεί τις ελπίδες του να επανακάμψει στην εξουσία και εκφράζει ένα τμήμα της Αμερικής που εμφανίζεται ανυποχώρητο. Επιπλέον, οι Ρεπουμπλικανοί δείχνει να κρατούν τον έλεγχο της Γερουσίας, δεδομένο που θα δυσκολέψει εξαιρετικά τις δυνατότητες μιας κυβέρνησης Μπάιντεν να ασκήσει πολιτική, πόσω μάλλον μεταρρυθμιστική.

Αλλά ακόμη και αυτό το σενάριο προϋποθέτει ξεκαθάρισμα του εκλογικού τοπίου. Προς το παρόν, αυτό που κυριαρχεί είναι η αβεβαιότητα, οι διαδικαστικές και δικαστικές διαμάχες που ενδέχεται να κρατήσουν μέχρι τον Δεκέμβριο και συνολικά ένα κλίμα πόλωσης στην αμερικανική κοινωνίας που μοιάζει αδύνατο να γεφυρωθεί.

Μπροστά σε αυτό το τοπίο, το οποίο το Βερολίνο αρνούνταν προεκλογικά να παραδεχθεί ότι ανήκει στη σφαίρα του πιθανού, ο αιφνιδιασμός δίνει τη θέση του για άλλη μια φορά στην αφ' υψηλού ηθικολογία των Γερμανών ιθυνόντων, με τις εκκλήσεις τους για σεβασμό των δημοκρατικών διαδικασιών και διατήρηση ευπρέπειας στην αμερικανική πολιτική αντιπαράθεση.

Όπως επισημαίνει το Eurointelligence, η κρίση της ευρωζώνης και τοπ Brexit αποτέλεσαν γεγονότα που προκάλεσαν αντίστοιχες αντιδράσεις. Αμφότερα θα μπορούσαν να αποφευχθούν ή να μετριασθούν με προσφυγή σε μηχανισμούς έγκαιρης προειδοποίησης και επιδέξια διπλωματία. Και στις δύο περιπτώσεις, η αδυναμία να σκεφτεί κανείς το "αδιανόητο" και να δράσει έγκαιρα άφησε τους πάντες απροετοίμαστους. Παρατήρηση που δεν αφορά μόνο το (πρόσφατο) παρελθόν, αλλά και το άμεσο μέλλον, καθώς, ενώ το Βερολίνο κοιμάται, η ευρωζώνη οδεύει προς άλλη μία κρίση μεγάλης κλίμακας την δεκαετία αυτή, με πιθανότερο πυροδότη μια χιονοστιβάδα χρεοκοπιών επιχειρήσεων.

Capital



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση