Η Ελλάδα αποφάσισε να πάει την Τουρκία σε μια άλλη Χάγη μέσω Ιταλίας;

Οι εξελίξεις στη γειτονιά της χώρας μας είναι πραγματικά πολύ σημαντικές, καθώς διαμορφώνουν το γεωπολιτικό σκηνικό της Μεσογείου για τις επόμενες δεκαετίες.

Το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε μετάβαση και η μετακίνηση των ”τεκτονικών πλακών” του, συμπαρασύρει φυσιολογικά κάθε περιφέρεια στο να προσαρμοστεί στις αλλαγές. Ο Έβρος αλλά και το Μακεδονικό Ζήτημα, φαίνεται να λειτούργησαν καταλυτικά για την ελληνική διπλωματία, για διαφορετικούς λόγους.

Στον Έβρο πείστηκαν άπαντες για το όνομα της απειλής της ύπαρξής μας και για το οτι ο κατευνασμός, έχει τους τελευταίους του σπασμούς. Χτίζει η Ελλάδα νέα στρατηγική απέναντι στην Τουρκία; Πού φαίνεται αυτή; Πόσο αποτελεσματική είναι και γιατί η Ελλάδα χάραξε πορεία Χάγης με πολύ διαφορετικούς όρους από αυτούς που συζητούσαμε λίγους μήνες πριν;

Επιλογή δια της ατόπου επαγωγής.

Για να δούμε προς τα πού οδεύει η ελληνική διπλωματία, πρέπει πρωτίστως να διερευνήσουμε τις διαθέσιμες επιλογές και αυτές τελικά, να αξιολογηθούν.

Η πρώτη επιλογή, είναι η Ελλάδα να εμπλακεί σε κάποιο πολεμικό επεισόδιο με την Τουρκία. Σαν έθνος που στηρίζουμε τις βασικές αξίες της ανθρωπότητας αλλά και τις έχουμε προ πολλού εδραιώσει τουλάχιστον για τον πολιτισμένο κόσμο, η Ελλάδα θεωρεί και πρέπει να θεωρεί ως την έσχατη λύση μια τέτοια εμπλοκή. Άλλωστε η στρατηγική θεωρία και πρακτική αναφέρουν ως αποτυχία αποτροπής την διολίσθιση προς έναν πόλεμο.

Η δεύτερη επιλογή, είναι αυτή που αποτελεί προτεραιότητα για την Τουρκία. Αυτή είναι μια διμερής διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης, η οποία ευθυγραμμίζεται με τις τουρκικές διεκδικήσεις τις οποίες οφείλουμε να συνεχίσουμε να θεωρούμε ως ανύπαρκτες. Αυτή η λύση, προκρίνεται από την Τουρκία και μάλιστα, αφού πρώτα μεσολαβήσουν δυνάμεις (ΕΕ, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ) ώστε να επιβάλλουν στα δύο κράτη μια τέτοια διαπραγμάτευση για να μην διαλυθεί η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Η τρίτη επιλογή, είναι η Ελλάδα σταδιακά να σύρει τη διαπραγμάτευση στη Χάγη καθώς εκεί, δεν θα έλθουν τα δύο κράτη σε μια διαπραγμάτευση που ζητά η Τουρκία. Σε ποιά Χάγη όμως προτιμά η Ελλάδα να πάει;


Νομικά και πολιτικά επιχειρήματα πριν την προσφυγή.

Η Ελλάδα γνωρίζει πολύ καλά οτι η διεθνής νομιμότητα εξαρτάται από έναν υπαρκτό κανόνα που χυδαϊστί μπορεί να περιγραφεί ως ”πολλά κράτη είναι πιο ίσα από άλλα κράτη”, παραφράζοντας την πρόταση του Όργουελ στη Φάρμα των Ζώων.

Το Διεθνές Δικαστήριο, αν ποτέ εξετάσει συνυποσχετικό υπογεγραμμένο από τα δύο κράτη, θα λάβει υπόψιν του ένα δίκαιο μοίρασμα, που και πάλι σε αυτές τις συνθήκες, δεν ευνοεί την Ελλάδα η οποία αναγνωρίζει μόνο μια διαφορά με την Τουρκία, αυτή της υφαλοκρηπίδας.
Για την πατρίδα μας δεν αρκεί μια άρτια νομική επιχειρηματολογία. Η πολιτική επιχειρηματολογία την οποία εδώ και πολλές δεκαετίες έχει υιοθετήσει η Τουρκία για να προωθήσει τις διεκδικήσεις της εναντίον του Ελληνισμού, είναι απαραίτητη και για τη χώρα μας.

Οι συμμαχίες που θα κάνουμε, οι ειδικές σχέσεις που έχουμε και που μπορούμε να επαυξήσουμε με άλλες χώρες αλλά και η εξάρτηση συμφερόντων άλλων χωρών από την ελληνοτουρκική διευθέτηση, θα παίξουν τον ρόλο τους.

Η διπλωματία μας έχει ήδη αρχίσει να στηρίζεται στην εξωτερική εξισορρόπηση, τόσο με την Αίγυπτο όσο και με το Ισραήλ. Η υπογραφή συμφωνίας με την Ιταλία για τη χάραξη ΑΟΖ, αποτελεί επίσης μια πολύ σημαντική περίπτωση, καθώς η Ιταλία πέραν του οτι είναι η τρίτη οικονομία της ΕΕ, αποτελεί και μέρος του project του East Med.

Η Ελλάδα όσες φορές στην ιστορία της έπαιξε καλά το ρόλο της εντός συμμαχιών, βγήκε κερδισμένη (6 φορές). Όσες φορές πήγε μόνη της, υπέστη καταστροφή. Η εξωτερική εξισορρόπηση δεν αρκεί. Χρειάζεται πάντα η αύξηση της διαθέσιμης ισχύος της χώρας μας έτσι ώστε να ανεβάσει το κόστος της επιθετικότητας της Τουρκίας σε δυσθεώρητα ύψη και έτσι να επιτύχει την περιβοήτη αποτροπή.

Η διεύρυνση της ελληνοτουρκικής ατζέντας με δική μας πρωτοβουλία.

Οι βέλτιστες πρακτικές δεν οφείλουν να αντιγράφονται και να υιοθετούνται χωρίς επεξεργασία. Ωστόσο, πρέπει να έχουμε τις βέλτιστες πρακτικές ως βάσεις, ακόμη και αν αυτές χρησιμοποιούνται από αντίπαλες χώρες.

Η Τουρκία έχει πετύχει αρκετά στην ελληνοτουρκική διένεξη, διευρύνοντας τις διεκδικήσεις της. Με αυτόν τον τρόπο, στοχεύει στο να αδράξει όσα περισσότερα οφέλει μπορεί. Η Ελλάδα έχει αρχίσει ήδη και υπενθυμίζει στην Τουρκία οτι αν αναθεωρηθεί η Συνθήκη της Λωζάνης, τότε θα υπάρξουν προβλήματα για την ίδια την Τουρκία (πχ τα Μοσχονήσια).

Επιπρόσθετα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο εκδημοκρατισμός της Τουρκίας και η κοινωνικοποίησή της ώστε να γίνει μέρος της διευρυνόμενης ομάδας των πολιτισμένων εθνών, χρειάζεται να έχει ειδική θέση στην επιχειρηματολογία μας, θυμίζοντας στην Τουρκία οτι αν ποτέ επανέλθει σε ευρωπαϊκή τροχιά, εξαρτάται και από μας και από την Κύπρο. Όπως είδαμε, το State Department δημοσίευσε μια έκθεση-κόλαφος για την Τουρκία σχετικά με την Αγία Σοφία.

Αν φερθούμε με οξύνοια και σύνεση, θα υιοθετήσουμε κομμάτια της επιχειρηματολογίας δυτικών χωρών με την οποία ασκούν κριτική στην Τουρκία. Έτσι, θα καταφέρουμε να μην θεωρεί κανένας στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ οτι η Ελλάδα προκαλεί την Τουρκία και οτι οι διαφορές μας με αυτήν, είναι καθαρά διμερείς.

Η διεθνοποίηση των διαφορών μας με την Τουρκία, χρειάζεται να διατυπώνεται με τη γλώσσα των εταίρων και συμμάχων μας. Αυτή η διατύπωση, θα μας αποφορτίσει και από κάτι ακόμη: Να μην επιρρίψει κανείς ευθύνες στην Ελλάδα με προσχηματικό τρόπο, (όπως στο παρελθόν) επειδή δεν θα μπορεί η Τουρκία να προχωρήσει πάνω στα Κριτήρια της Κοπεγχάγης που είναι απαραίτητα για την εισδοχή ενός κράτους στην ΕΕ.

Πολλά ευρωπαϊκά κράτη στο παρελθόν, επειδή άλλαξαν γνώμη για μια πιθανή ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, χρησιμοποιούσαν ως πρόσχημα τις ελληνοτουρκικές διαφορές, χρεώνοντας έτσι έμμεσα στην Ελλάδα ένα blame game ιδιαίτερα επωφελές για την Τουρκία. Αν ακολουθήσουμε τα παραπάνω, μπορούμε να θέσουμε δικλείδες ασφαλείας καθώς η προσφυγή στη Χάγη από μόνη της, δεν αποτελεί πανάκεια.

Απεναντίας, μπορεί να είναι παγίδα για την Ελλάδα.

Ωστόσο, αν θέσουμε ως στρατηγικό μας στόχο την προετοιμασία για μια δεκαετία, έτσι ώστε η ψαλίδα ισχύος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας να κλείσει υπέρ της Ελλάδας, (αυτό απαιτεί οικονομική ανάπτυξη, ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της ελληνικής αεροναυτικής ισχύος, διατήρηση και επαύξηση κρίσιμων συμμαχιών) θα μπορούσε μια διευρυμένη και στοχευμένη ελληνική επιχειρηματολογία, να πείσει την Τουρκία να αλλάξει τους τρόπους με τους οποίους θα πολιτεύεται στο μέλλον.

Μια τέτοια προετοιμασία, θα έκανε καλό στην Ελλάδα είτε πάει, είτε δεν πάει τελικά η ελληνοτουρκική υπόθεση στη Χάγη.

Άλλωστε, το νόημα της στρατηγικής είναι να προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο, για να μπορούμε να ελπίζουμε για το καλύτερο.

Αλέξανδρος Δρίβας
HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση