Μπούμερανγκ έγινε το προσφυγικό για τον Ερντογάν

Με τη μέθοδο της τηλεδιάσκεψης και χωρίς αυτοπρόσωπη παρουσία, λόγω κορωναϊού, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη η σύσκεψη μεταξύ του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, με θέμα το προσφυγικό, τη συριακή κρίση, αλλά και τον υγειονομικό συναγερμό.

Η σύσκεψη, που διήρκεσε μία ώρα, κατέληξε με ξεχωριστές δηλώσεις του κάθε ηγέτη, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η συμφωνία αλλά και η κοινή στάση πάνω στα φλέγοντα αυτά ζητήματα δεν είναι εφικτή. Η καγκελάριος Μέρκελ επέμεινε ότι η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας για το προσφυγικό παραμένει εν ισχύ. Σε μήνυμά του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, ο Τούρκος πρόεδρος υπογράμμισε ότι η συζήτηση θα οδηγήσει σε στενότερη διπλωματική συνεργασία με στόχο την επίλυση της ανθρωπιστικής κρίσης στη συριακή Ιντλίμπ, με τον Γάλλο πρόεδρο να δεσμεύεται σε ενίσχυση της υλικής βοήθειας προς τους Σύρους πρόσφυγες, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Η προθυμία της Αγκελα Μέρκελ να ενισχύσει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τα στρατόπεδα προσφύγων στο τουρκικό έδαφος δείχνει ότι το Βερολίνο επιθυμεί να δοθεί τέλος στον τουρκικό ανθρωπιστικό εκβιασμό στα σύνορα Τουρκίας - Ελλάδας.


«Ο πρόεδρος Ερντογάν αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη υποχώρηση της δημοτικότητάς του στα 17 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία. Η δυσχερής οικονομική συγκυρία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τουρκία στο συριακό απειλούν τις φιλοδοξίες του για μόνιμη παραμονή στην προεδρία. Ο Ερντογάν πιστεύει ότι η ανοχή του στην εγκατάσταση τριών και πλέον εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων στη χώρα προκάλεσαν την ήττα του AKP στις δημοτικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου», λέει ο ειδικός σε θέματα Τουρκίας, Γκιγιόμ Περιέ στο ραδιοφωνικό δίκτυο RFI.

«Ο Ερντογάν αναζητεί απεγνωσμένα στηρίγματα στη διεθνή σκηνή, εξαιτίας της διπλωματικής του απομόνωσης στο συριακό. Η απόφασή του να επιδιώξει απευθείας σύγκρουση με τον στρατό του Ασαντ του στοίχισε ακριβά. Κανείς δεν τον στηρίζει στο Συριακό και η Αγκυρα δεν τολμά να αποταθεί στο ΝΑΤΟ, που έχει γίνει πολύ διστακτικό τον τελευταίο καιρό», λέει η Ντοροτέ Σμιτ, επικεφαλής του προγράμματος Τουρκίας - Μέσης Ανατολής του Ινστιτούτου Ifri.

Την ίδια στιγμή, οι Βρυξέλλες κωλυσιεργούν επιδεικτικά, αποφεύγοντας να καταβάλουν έστω και μέρος των 6 δισ. ευρώ, που έχουν υποσχεθεί στην Τουρκία σε αντάλλαγμα της «φιλοξενίας» Σύρων προσφύγων στο έδαφός της. «Αν ο Ερντογάν ελπίζει σε μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια για τους Σύρους πρόσφυγες, η στιγμή δεν θα μπορούσε να είναι πιο ακατάλληλη. Αυτό που επιδιώκει –και θεωρεί εφικτό– είναι η μετεγκατάσταση των Σύρων προσφύγων από το τουρκικό έδαφος σε νέα στρατόπεδα σε περιοχές της βόρειας Συρίας, τις οποίες ελέγχει ο τουρκικός στρατός στη ΒΑ Συρία. Στο θέμα αυτό, η Ε.Ε. ίσως επιδείξει κατανόηση», λέει η κ. Σμιτ.

Οι Ευρωπαίοι έχουν εμφανιστεί, όμως, ιδιαίτερα διστακτικοί στις εκκλήσεις Ερντογάν για νέα συμφωνία, που θα οδηγήσει τους πρόσφυγες από την Τουρκία στο συριακό έδαφος. «Ο Ερντογάν απέτυχε οικτρά στους γεωπολιτικούς υπολογισμούς του. Διαπραγματεύθηκε με τη Ρωσία στη συριακή κρίση, αποκλείοντας τους Δυτικούς. Σήμερα, όμως, τα εμπλεκόμενα κράτη, που εκτός από τις Βρυξέλλες και την ευρωπαϊκή διπλωματία, είναι κυρίως οι μεγάλοι χρηματοδότες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, εκφράζουν δισταγμούς –για να μην πούμε ξεκάθαρες διαφωνίες– με την πρόθεση της Άγκυρας να τους εμπλέξει εκ νέου στο Συριακό για να υπηρετήσουν πάλι τις φιλοδοξίες και τα συμφέροντα της τουρκικής κυβέρνησης», λέει ο καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Επιστημών της Γκρενόμπλ, Ζαν Μαρκού.

Ένα εφιαλτικό σενάριο

Η κρίση του κορωναϊού ενδέχεται να αποτελέσει τη σανίδα σωτηρίας του Ερντογάν στο Συριακό. «Αν ο ιός εξαπλωθεί στα στρατόπεδα προσφύγων στην Τουρκία, η ανθρωπιστική καταστροφή θα είναι πρωτοφανής και οι Ευρωπαίοι δεν θα μπορούν να παραμείνουν αμέτοχοι. Ο Ερντογάν το συνειδητοποιεί και “παίζει” πάνω σε αυτό», λέει η κ. Σμιτ. Από τη μεριά τους, οι ισλαμιστές αρνούνται να συμμορφωθούν στις συστάσεις περί περιορισμού των συναθροίσεων, τοποθετώντας τις ελπίδες τους στην παρέμβαση του Αλλάχ και όχι στους υγειονομικούς κανόνες. «Όσο περισσότερο ο Ερντογάν νιώθει να απειλείται στο εξωτερικό και στο εσωτερικό τόσο σκληραίνει τη στάση του και απομακρύνεται από τους δημοκρατικούς κανόνες», λέει ο αρθρογράφος Αλί Μπαϊράμογλου. Η εξεύρεση της ορθής προσέγγισης απέναντι στον Τούρκο πρόεδρο δεν είναι, όμως, εύκολη υπόθεση για τους Ευρωπαίους, ιδίως μετά τη διάρρηξη των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών με αφορμή τον τουρκικό «προσφυγικό εκβιασμό» στον Έβρο.


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση