Γιατί τα Σκόπια δίνουν νέο ενδιαφέρον στις εκλογές στη Β. Ελλάδα

Τα Σκόπια μπαίνουν στην εκλογική εξίσωση για τους πολίτες της Βόρειας Ελλάδας, γιατί το έχουν καθημερινά στην αυλή και στην πόρτα τους

Σήμερα η Ελλάδα γιορτάζει και τιμά την εξέγερση του 1821. Η ελληνική επανάσταση υπήρξε ένα εξόχως σημαντικό παγκόσμιο γεγονός, που επηρέασε καθοριστικά τις εξελίξεις και τις ανακατατάξεις του 19ου αιώνα, που οδήγησαν στην Ευρώπη των εθνικών κρατών. Για να συμβεί αυτό έπρεπε οι αυτοκρατορίες της εποχής –κυρίως η Οθωμανική- να διαλυθούν, κάτι που συνέβη.

Τα περίπου 200 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την άνοιξη του 1821 έγιναν πολλά και σημαντικά. Η Ελλάδα κατάφερε αρχικά να συγκροτηθεί ως κράτος και εν συνεχεία στο πέρασα των δεκαετιών να αυξήσει την έκταση της και να αναπτυχθεί οικονομικά. Σήμερα είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανήκει στην Ευρωζώνη, ενώ παρά την κρίση και την ύφεση της τελευταίας δεκαετίας εξακολουθεί να διαδραματίζει σταθεροποιητικό ρόλο στα Βαλκάνια και την ευρύτερη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ακόμη και τα έντονα προβλήματα που με τα οποία παλεύει αντιμετωπίζονται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό με όρους κράτους που ανήκει στον ανεπτυγμένο κόσμο, κάτι που δεν είναι αμελητέο.

Σε όλα αυτά τα 100 και κάτι χρόνια που η Βόρεια Ελλάδα έχει ενσωματωθεί στον εθνικό κορμό η Μακεδονία, η Ήπειρος και η Θράκη –με θρησκευτικούς όρους οι Νέες Χώρες- παραμένουν δορυφόροι και παρατηρητές του κέντρου. Σε μια χώρα που δεν έχει ούτε παιδεία, ούτε κουλτούρα αποκέντρωσης είναι ενδεχομένως φυσικό η πρωτεύουσα να δίνει τον τόνο. Να δείχνει τις κατευθύνσεις και να επιβάλει τον ρυθμό με τον οποίο κινούνται τα πράγματα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία 75 χρόνια –δηλαδή μετά την απελευθέρωση από την κατοχή Γερμανών, Ιταλών και Βούλγαρων, για να μη μιλήσουμε για προπολεμικά- οι ηγέτες που κυβέρνησαν τη χώρα έλκουν την καταγωγή τους από το Νότο της χώρας. Με εξαίρεση την οικογένεια Καραμανλή, όλα τα άλλα μεγάλα πολιτικά τζάκια της Ελλάδος έχουν νότια καταγωγή. Ακόμη και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ενσωματώθηκε πολύ σύντομα στο σύστημα που διαπλέκεται ανάμεσα στο Κολωνάκι, την Πλατεία Συντάγματος, τα Βόρεια προάστια και την Αθηναϊκή Ριβιέρα, ώστε να μπορέσει να σταθεροποιήσει την εξουσία και την επιρροή του στο σύστημα. Το ίδιο και οι διάδοχοί του…


Ίσως όλα αυτά –η κυριαρχία της παλιάς Ελλάδας και πρωτίστως της Πελοποννήσου στην διοικητική ιεραρχία της χώρας, από τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς μέχρι τον τμηματάρχη και τον κλητήρα του υπουργείου- να συνιστούν φυσιολογικό αποτέλεσμα του τρόπου και του χρόνου συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους. Παράγουν, όμως, χειροπιαστά αποτελέσματα. Ακόμη και σε ένα ελλειμματικό σύστημα που μπάζει από παντού, όπως είναι το ελληνικό, ο Βορράς είναι υποβαθμισμένος. Κι επειδή στο τέλος σχεδόν όλα μεταφράζονται σε νούμερα και κυρίως σε οικονομικά μεγέθη, τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Δεν αμφισβητούνται, αλλά ούτε γίνονται κινήσεις για άρση των περιφερειακών ανισοτήτων και τελικά περιφερειακή σύγκλιση, που (υποτίθεται ότι) είναι ζητούμενα. Ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης –όπως σε κάθε περίπτωση που τα οικονομικά στενεύουν- στην Ελλάδα το σύστημα μαζεύτηκε. Φυσικά στην Αθήνα.

Το 2019 είναι εκλογικό έτος. Ευρωεκλογές στο 26 Μαΐου. Αυτοδιοικητικές την ίδια ημέρα και την επόμενη Κυριακή. Εθνικές εκλογές, όποτε αποφασίσει ο πρωθυπουργός -Μάιο, Ιούνιο, Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο. Το βέβαιον είναι ότι στις εκλογικές μάχες του 2019 το θέμα του κράτους των Σκοπίων, της αναγνωρισμένης, πλέον, από την Ελλάδα Βόρειας Μακεδονίας, θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Έτσι λένε οι πολιτικοί αναλυτές. Το ίδιο δείχνουν τα γκάλοπ. Στη Θεσσαλονίκη και το υπόλοιπο Βορειοελλαδικό τόξο το αντιλαμβάνεται ο καθένας στον κοινωνικό του περίγυρο. Η διένεξη γύρω από το όνομα, τη γλώσσα και την ιστορία με τους βόρειους γείτονες δεν ξεχάστηκε από τους Έλληνες, όπως είχε προβλέψει στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Φαίνεται να πονάει ακόμη πολύ, κάτι που ενδεχομένως δεν προέβλεψε ή υποτίμησε ο Αλέξης Τσίπρας. Ανεξαρτήτως του πόσοι –και είναι πολλοί στη Β. Ελλάδα- ήθελαν να κλείσει το θέμα, ο τρόπος που αυτό έγινε και τα δεδομένα που προκύπτουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών, έχουν οδηγήσει τους περισσότερους στην περιοχή να διαφωνούν. Σήμερα –σύμφωνα με πληροφορίες- σε πολλές παρελάσεις θα ακουστεί το «Μακεδονία ξακουστή / του Αλεξάνδρου χώρα». Μια διαφωνία που ενδεχομένως θα επηρεάσει-μαζί με όλα τα υπόλοιπα δεδομένα- την επιλογή τους στην κάλπη. Το να υπάρχει ως κριτήριο επιλογής ένα καθαρά εθνικό θέμα δεν είναι κάτι συνηθισμένο για τους Έλληνες, τουλάχιστον τα τελευταία 70 χρόνια. Ούτε, φυσικά, στη Μεταπολίτευση. Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός, Φιλελευθερισμός, Δεξιά, Αριστερά, Κέντρο, Κεντροαριστερά, Κεντροδεξιά είναι οι όροι που δίπλα σε συνθήματα όπως «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», «Αύξηση μισθών και συντάξεων», «Λιγότερους φόρους», «Αλλαγή», «Απαλλαγή», «Επανίδρυση κράτους», «Έξω από τα Μνημόνια», «Δεν πληρώνω», «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» διαμόρφωναν τελικά την επιλογή κάθε πολίτη. Άσχετα, εάν κάθε πολίτης έδινε σε αυτές τις λέξεις τη δική του σημασία, αυτές σηματοδοτούσαν την ιδεολογία και την ψήφο του. Είναι η πρώτη φορά που στην εξίσωση μπαίνει ένα θέμα διαφορετικού τύπου. Δίπλα φυσικά στα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, που κάθε ελληνικό σπίτι αντιμετωπίζει.

Γι’ αυτό, λοιπόν, τον λόγο, το εκλογικό αποτέλεσμα του 2019 ενδέχεται να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πέρα από το να εκλεγεί μια κυβέρνηση, που έτσι κι αλλιώς θα εκλεγεί. Ή να εκλεγούν κάποιοι ευρωβουλευτές, κάποιοι δήμαρχοι και κάποιοι περιφερειάρχες, που, επίσης, έτσι κι αλλιώς θα εκλεγούν. Σε μια βάσιμη υπόθεση εργασίας –βάσιμη διότι αυτό δείχνουν τα γκάλοπ και οι κινήσεις της κυβέρνησης- ο ΣΥΡΙΖΑ θα ηττηθεί στις εκλογές. Αν, λοιπόν, αυτή η ήττα καταγραφεί με α% στη Νότια Ελλάδα και με διακριτό α+% στη Βόρεια Ελλάδα, θα είναι η πρώτη φορά που οι πολίτες της Μακεδονίας, της Θράκης, της Ηπείρου θα έχουν εκφραστεί πολιτικά με βάση ένα ζήτημα που το θεωρούν περίπου οικογενειακή υπόθεση. Και πάντως απολύτως δικό τους, κάτι το οποίο ασφαλώς σε αυτή τη φάση κανείς από τους εμπλεκόμενους στη Συμφωνία των Πρεσπών δεν υπολόγισε σωστά. Διότι όλα τα άλλα –οικονομία, μισθοί, συντάξεις, ανεργία, ευέλικτες μορφές εργασίας- είναι μεν πιο οξυμένα στο Βορρά, αλλά παραμένουν κοινά για όλους. Στο κάτω κάτω όπως συνηθίσει κανείς. Αν –υπόθεση εργασίας για να μην μπλέξουμε- η πλουσιότερη Αττική έχει χάσει το 18% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της και η ανεργία της βρίσκεται στο 15%, θα γκρινιάζει και θα διαμαρτύρεται εξίσου με τη φτωχότερη ‘Ήπειρο, που –για παράδειγμα- έχει απωλέσει υψηλότερο ποσοστό τοπικού ΑΕΠ και βιώνει μεγαλύτερη ανεργία. Ενώ το θέμα των Σκοπίων, που έχει ευαισθητοποιήσει Έλληνες ανά την επικράτεια, οι βορειοελλαδίτες το έχουν καθημερινά στην αυλή και στην πόρτα τους. Οπότε δικαίως βρίσκεται υψηλότερα στις προτεραιότητες τους και πιθανόν θα βαρύνει περισσότερο στα κριτήρια για την ψήφο τους. Πριν το τέλος του 2019 όλα αυτά –δηλαδή η πολιτική συμπεριφορά των Ελλήνων με πρόσθετη παράμετρο ένα εθνικό θέμα στο οποίο υπάρχει ουσιαστική πρακτική εξέλιξη- θα έχουν ξεκαθαρίσει. Τα ασφαλή συμπεράσματα θα έχουν εξαχθεί και ενδεχομένως υπό το βάρος τους να υπάρξουν εξελίξεις. Κυρίως να αναθεωρηθούν στρατηγικές για το τι πιστεύουν και τι δεν πιστεύουν οι Έλληνες.

Χρόνια πολλά!

Γιώργος Μητράκης
Voria


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση