Εύθραυστη συμφωνία των Πρεσπών σε εύθραυστα Bαλκάνια

Του Γιάννη Σιδέρη

Η σιδηρά πυγμή του διεθνούς παράγοντα ενέσκηψε απαιτητική επί των κατοίκων των Σκοπίων, ασκώντας αφόρητες πιέσεις υπέρ του «Ναι» στο δημοψήφισμα επικύρωσης της ελληνοσκοπιανής συμφωνίας, που θα διεξαχθεί στις 30 Σεπτεμβρίου (είναι αυτό που λέμε… σεβασμός στη γνώμη του κυρίαρχου λαού).

Ωστόσο η πλέον κρίσιμη περίοδος λογικά ορίζεται μετά το δημοψήφισμα, δεδομένου ότι αυτό έχει συμβουλευτικό και όχι καθοριστικό χαρακτήρα. Η αναμενόμενη συνέχεια είναι να προκληθούν εκλογές προκειμένου ο Ζάεφ να εξασφαλίσει την πλειοψηφία και να περάσει την συνταγματική αναθεώρηση. Σε αυτή τη φάση ο Ρώσοι αναμένεται να παίξουν σκληρά, όπως και οι δυτικοί, ενώ στην Ελλάδα δεν ξεμπλέξαμε με την (ιταμή - κατά την ταπεινή μας γνώμη) συμφωνία (ήδη ο Τραμπ στο μήνυμά του στον σκοπιανό ομόλογό του, δεν… ασχολείται με τα «τυπικά» και δεν αποκαλεί το κράτος «Βόρεια» Μακεδονία». Εξάκις την αποκαλεί σκέτη «Μακεδονία»!). Επίσης είναι προς αναμονή εάν στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας η όλη κατάσταση θα εξελιχθεί ομαλά και δεν θα υπάρξουν υποκινούμενες εκτροπές.

Σήμερα θα καταφτάσει στην πρωτεύουσά της ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, ενώ αύριο ελαύνει το βαρύ πυροβολικό, η Άγκελα Μέρκελ, η οποία θα έχει συνάντηση με τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ. Προχθές βρέθηκε στη χώρα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, που στην συνέχεια ήρθε στην χώρα μας και χθες το βράδυ συναντήθηκε με τον Έλληνα πρωθυπουργό.

Την ίδια μέρα ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς σε συνέντευξή του εκθείασε (και εκβίασε) την άποψη ότι αν απορριφθεί η συμφωνία των Πρεσπών, είτε στο δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου, είτε στη Βουλή, ίσως μεσολαβήσουν άλλα 25 χρόνια έως ότου να δοθεί νέα ευκαιρία για την επίλυση του ζητήματος.

Η δυτικός (ΝΑΤΟικός) παράγοντας θέλει να δημιουργήσει μια υγειονομική ζώνη απέναντι στην προσπάθεια της Ρωσίας να μην χάσει τα ερείσματά της στην Βαλκανική. Παράλληλα θεωρεί ότι έτσι θα συμπήξει τις δομές του γειτονικού κράτους, θα το βοηθήσει να διατηρήσει την αυθυπαρξία του απέναντι στον κίνδυνο ενδεχόμενης διάλυσής του, αφού στα Βαλκάνια η ιστορία εξακολουθεί την επίφοβη προβολή της και έχει την τάση να δημιουργεί ανακατατάξεις συνόρων ακόμη και σήμερα.


Ήδη είναι επί θύραις η συμφωνία ανταλλαγής εδαφών Κοσσόβου –Σερβίας. Οι πρόεδροι της Σερβίας και του Κοσόβου, Αλεξάντερ Βούτσιτς και Χασίμ Θάτσι ανακοίνωσαν πριν δύο βδομάδες ότι εξετάζουν αλλαγές στα σύνορά τους με στόχο να επιτύχουν μια «ιστορική διευθέτηση ειρήνης» και κάλεσαν την Ε.Ε. να στηρίξει τις προσπάθειές τους.

Το σχέδιο έχει την ευλογία το αμερικανικού παράγοντα (τι τους νοιάζει, κείνται μακράν) αλλά βρίσκει διστακτική την Ευρώπη. Το αίμα, οι ξεριζωμοί και η δυστυχία που ακολούθησαν, όταν ελαφρά τη καρδία συναίνεσαν στον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, έχει κάνει τους ευρωπαίους ηγέτες διστακτικούς. Γνωρίζουν ότι η όποια αλλαγή συνόρων δημιουργεί «μεταδοτικότητα» και επιφέρει αποσταθεροποιήσεις γειτονικών περιοχών, ξυπνώντας φαντάσματα: Ήτοι καταλαγιασμένους εθνικούς πόθους, πατροπαράδοτους εθνικούς μύθους, προσδοκίες για εθνικές ολοκληρώσεις, καταχωνιασμένα μίση (που έχουν ως γενεσιουργό αιτία το αίμα των προγόνων που χύθηκε), εθνικές δοξασίες που ξανα-βρίσκουν ως φυσική έκφρασή τους την αιματηρή βία, όπως έγινε στον πόλεμο της δεκαετίας του 90.

Αν γίνει αποδεκτή η ανταλλαγή εδαφών ανάμεσα στο Πρέσεβο (Σερβικό έδαφος όπου πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο) και Μιτρόβιτσα ( έδαφος Κοσσόβου με σερβικούς πληθυσμούς), ανοίγει η προοπτική της «Μεγάλης Αλβανίας». Ο Σέρβος πρόεδρος Βούσιτς αντιτάχθηκε στις διεθνείς αντιδράσεις, προβάλλοντας - σωστά - το δικαίωμα των κρατών να διευθετήσουν κατά τη θέλησή τους τις μεταξύ τους διαφορές. Ωστόσο ο αρχικός φόβος των Ευρωπαίων παραμένει. Είναι επιφυλακτικοί κατά πόσο μια τέτοια διευθέτηση δεν θα οδηγήσει την σερβική περιοχή της Βοσνίας Ερζεγοβίνης να αποσχιστεί και να ενταχθεί στη Σερβία ή αντίστοιχα οι Σέρβοι της Βοσνίας να μη ζητήσουν ένωση με τη μητέρα – πατρίδα. Και βέβαια υπάρχουν οι Ούγγροι αυτονομιστές στην Ρουμανία καθώς και οι ομοεθνείς τους στην Βοϊβοντίνα (αυτόνομη επαρχία της Σερβίας με 26 εθνοτικές ομάδες) ή ακόμη και οι Καταλανοί ομοειδείς στην Ισπανία... (Πάντως η ελληνική κυβέρνηση, κυβέρνηση – κυβέρνηση χώρας που επηρεάζεται άμεσα - δεν έχει εκφράσει θέση επ' αυτών!).

Η αποικιακής λογικής προσπάθεια των Αμερικανών να θέσουν υπό έλεγχο το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης, με πρώτη κίνηση την συμφωνία Ελλάδας - Σκοπίων, δεν είναι ευθύγραμμη και δεν είναι σίγουρο ότι θα γίνει χωρίς εθνοτικές εντάσεις.

Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση