Από τη λογιστική στην πολιτική…
Του Κώστα Ροδινού
Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για έναν λαό από την έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνάμεις και τις προοπτικές του. Και να πορεύεται στο μέλλον, χωρίς όραμα. Αναμφίβολα, αυτά που υφιστάμεθα, οι περισσότεροι εξ ημών, τα τελευταία χρόνια, είναι πρωτόγνωρα. Και δύσκολα. Πολύ δύσκολα. Χιλιάδες άνθρωποι συνθλίβονται στις μυλόπετρες της φτώχειας. Άνεργοι, απελπισμένα, ψάχνουν για δουλειά. Νέοι, μετά από τη βάσανο των σπουδών, δεν βλέπουν ελπίδα. Ηλικιωμένοι και ασθενείς, ταλαιπωρούνται βάναυσα για ένα φάρμακο.
Όλα αυτά μας ήρθαν απότομα, βίαια και ενώ ταξιδεύαμε αμέριμνοι, παραδομένοι στις σειρήνες της ευμάρειας, του άκρατου δανεισμού και του «λεφτά υπάρχουν». Το κακό μας βρήκε απροετοίμαστους. Στην αρχή οι συνήθεις ένοχοι είναι κάποιοι τρίτοι. Αργότερα, αρχίζει η ενδοσκόπηση. Εντοπίζουμε και τα δικά μας λάθη.
Ανανέωση και κάθαρση
Ουδέποτε πίστεψα πως κάποια διεθνής συνωμοσία μας επέβαλε τα μνημόνια. Πρωτίστως, ευθυνόμαστε εμείς. Όσοι με τιμούν διαβάζοντας τα κείμενά μου, θα θυμούνται ό,τι, εξ υπαρχής, έγραφα πώς το μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος, ούτε αποτελούσε λύση. Ήταν μια κακή επιλογή, με δυσβάσταχτο κοινωνικό κόστος και αμφίβολα αποτελέσματα. Δυστυχώς, ακόμα και όταν τα πράγματα έφτασαν στο μη παρέκει, εμείς δεν μπήκαμε στον κόπο να φτιάξουμε ένα εθνικό πρόγραμμα σωτηρίας.
Τέσσερα χρόνια μετά, ουδείς αμφιβάλλει για τα …αποτελέσματα του μνημονίου. Όμως, κάποια στιγμή πρέπει, ως λαός, να δώσουμε ένα τέλος στο αυτομαστίγωμα, στην εθνική μιζέρια. Δεν ωφελεί να τρώμε τις σάρκες μας. Πρέπει να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Και να συμφωνήσουμε σ’ έναν εθνικό στόχο.
Προφανώς, τεράστια είναι η ευθύνη του πολιτικού μας συστήματος. H λύση, όμως, δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική. Έτσι γίνεται στις δημοκρατίες. Αν συμφωνήσουμε σ’ αυτό, θα απομονωθούν και οι ακραίες φωνές. Δεν έχουν λύσεις όσοι καλλιεργούν το μίσος και επενδύουν στο λαϊκισμό. Αν ανατρέξουμε στο, δυστυχώς πλούσιο, παρελθόν μας θα δούμε πώς όσες φορές επιλέξαμε τέτοιες λύσεις, το πληρώσαμε ακριβά.
Από την άλλη, το πολιτικό σύστημα, και αναφέρομαι στα κόμματα του λεγομένου «δημοκρατικού τόξου», οφείλει να ανανεωθεί, να αυτοκαθαρθεί. Να λειτουργήσει με μεγαλύτερη υπευθυνότητα. Όσο στην κοινή γνώμη επικρατεί η πεποίθηση της ατιμωρησίας των πολιτικών (και όχι μόνο) δεν πρόκειται να αποκατασταθεί η αξιοπιστία του. Και χωρίς αυτό, δεν πάμε πουθενά. Όσο ποικιλώνυμα συμφέροντα, εν μέσω κρίσης, κερδοσκοπούν στις πλάτες των πολλών, καμιά λύση δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή και θα έρθει η στιγμή που η οργή θα ξεχειλίσει. Και αλίμονο σ’ αυτούς, που θα βρεθούν στο διάβα της.
Βέβαια, έχουμε και εμείς, οι πολίτες το μερίδιο της ευθύνης μας. Κάποιοι από εμάς ανέχονται τη «ΧΑ». Κάποιοι από εμάς έστειλαν στη Βουλή και εκείνους που με τις πράξεις ή τις παραλείψεις τους μας έφεραν εδώ… Ας είμαστε περισσότερο προσεκτικοί στις επόμενες επιλογές μας.
Δεν θα μας σώσουν οι ξένοι…
Διαχρονικά τρεφόμαστε με την ψευδαίσθηση ό,τι, τάχα μου, τη λύση θα μας τη δώσουν κάποιοι τρίτοι. Στην αρχαιότητα, ο δρόμος οδηγούσε στα Σούσα. Τα πρώτα κόμματα μετά την απελευθέρωση ονομάστηκαν από τις …προστάτιδες δυνάμεις (τέτοιος ξεπεσμός για ένα έθνος που μόλις είχε γράψει το έπος του). Και έπεται συνέχεια. Όμως, ουδείς σε σώζει χωρίς αντίτιμο. Τα έθνη επιβιώνουν στηριζόμενα, πρωτίστως, στις δυνάμεις τους και στις συμμαχίες που χτίζουν, με βάση την αμοιβαιότητα συμφερόντων. Θα επαναλάβω τη ρήση του Πάλμερστον ότι η Μ. Βρετανία δεν έχει ούτε μόνιμους φίλους, ούτε μόνιμους εχθρούς, αλλά μόνιμα συμφέροντα.
Είναι δυνατόν να περιμένουμε τη σωτηρία μας από την… τρόϊκα ή την… Γερμανία; Δηλαδή, έπρεπε να έρθει η τρόϊκα για να μάθουμε ότι δεν μπορούμε, εσαεί, να ζούμε με δανεικά; Ότι δεν γίνεται να ξοδεύουμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε; Ότι είναι ανέφικτο να συντηρούμε ένα σπάταλο κράτος;
Δυστυχώς, όμως, ακόμα και τώρα, συνεχίζουν να μας κοροϊδεύουν ξεδιάντροπα οι κεκράχτες του λαϊκισμού. Αλήθεια, υπάρχει ένα μαγικό κουμπί που θα μας επαναφέρει στην προτεραία κατάσταση; Είναι δυνατόν, μ’ ένα άρθρο, να αποκατασταθούν όλες οι αδικίες; Μπορούμε, σ’ ένα χρόνο, να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα δεκαετιών; Υπάρχει κάποια μαγική λύση την οποίαν ο Σαμαράς, επειδή έχει σκοπό του να …καταστρέψει την Ελλάδα, δεν θέλει;
Να αναπνεύσει η χώρα
Για να έρθουμε στο δια ταύτα. Η Κυβέρνηση έχει παγιδευτεί σε μια ατέρμονα διαδικασία συζητήσεων με την τρόϊκα, που έχει κουράσει. Είναι ορατά τα συμπτώματα του κουρασμένου διαπραγματευτή, που για να δικαιολογήσει το χρόνο που επενδύει στις διαπραγματεύσεις, βαφτίζει κάθε συμφωνία …επιτυχία! Η διαδικασία έχει εκφυλιστεί. Και η τρόικα δεν κομίζει νέες ιδέες. Ούτε το έκαναν ποτέ. Παπαγάλοι άλλων και όχι μόνο συμφερόντων ήταν οι …τεχνοκράτες. Για αυτό και τα έκαναν μούσκεμα.
Το μοντέλο απέτυχε. Κάθε χρόνο σπαταλάμε 5-6 μήνες σε συζητήσεις, που παραλύουν τη χώρα. Ούτε μπορεί να κυβερνάται μια δημοκρατία με έξωθεν υποδείξεις, υπουργικές αποφάσεις, προεδρικά διατάγματα, τροπολογίες και νομοσχέδια κατεπείγουσας μορφής. Δεν γίνεται δουλειά έτσι!
Ναί, είναι αλήθεια, βελτιώθηκαν κάποια νούμερα, αλλά με τι κόστος; Ώρες-ώρες αισθάνομαι ό,τι επιχειρούμε να επιβεβαιώσουμε το …χότζα! Θυμίζω ό,τι στην ιστορία ο γάϊδαρος δεν άντεξε στο τέλος!
Ακόμα και ο μη ειδικός γνωρίζει ότι με την ανεργία κοντά στο 30% και εκείνη των νέων στο 64% η χώρα δεν έχει ελπίδα. Ποιοί θα μείνουν για να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της; Ξέρετε πόσα χρόνια και τι ρυθμοί απαιτούνται για να επιστρέψει η ανεργία σε ανεχτά επίπεδα; Ποιός θα επενδύσει με τον ΦΠΑ στο 23%, ένα φορολογικό νομοσχέδιο …κάθε μήνα και ένα διαρκές κλίμα αβεβαιότητας; Το φάρμακο που χορηγήθηκε στην Ελλάδα προσπάθησε να λύσει ανεπιτυχώς ένα πρόβλημα και δημιούργησε ένα ακόμα χειρότερο, αυτό της ανεργίας. Που αντιμετωπίζεται και δυσκολότερα.
Θεωρώ, λοιπόν, πώς είναι καιρός να γίνει μια σοβαρή αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας του προγράμματος. Και η αξιολόγηση αυτή να γίνει από μια ανεξάρτητη επιτροπή, ας πούμε του Ευρωκοινοβουλίου, υπεράνω υποψίας.
Αυτά μας ζητήσατε. Αυτά κάναμε. Ιδού τα αποτελέσματα.
Στη συνέχεια να επιδιώξουμε μια νέα συμφωνία με την ΕΕ, αφού προηγουμένως συμφωνήσουμε ως χώρα στις εθνικές μας προτεραιότητες.
Η λύση πρέπει να είναι πολιτική, όχι λογιστική. Και να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της κοινωνίας. Και τις αντοχές της.
Η συζήτηση πρέπει να γίνει τώρα, που φαίνεται να έχει διαμορφωθεί ένα καλύτερο πλαίσιο συνεννόησης με την ΕΕ, ενώ σχεδόν καθολικώς διατυπώνεται το αίτημα να δοθεί τέλος στις πολιτικές λιτότητας.
Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για έναν λαό από την έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνάμεις και τις προοπτικές του. Και να πορεύεται στο μέλλον, χωρίς όραμα. Αναμφίβολα, αυτά που υφιστάμεθα, οι περισσότεροι εξ ημών, τα τελευταία χρόνια, είναι πρωτόγνωρα. Και δύσκολα. Πολύ δύσκολα. Χιλιάδες άνθρωποι συνθλίβονται στις μυλόπετρες της φτώχειας. Άνεργοι, απελπισμένα, ψάχνουν για δουλειά. Νέοι, μετά από τη βάσανο των σπουδών, δεν βλέπουν ελπίδα. Ηλικιωμένοι και ασθενείς, ταλαιπωρούνται βάναυσα για ένα φάρμακο.
Όλα αυτά μας ήρθαν απότομα, βίαια και ενώ ταξιδεύαμε αμέριμνοι, παραδομένοι στις σειρήνες της ευμάρειας, του άκρατου δανεισμού και του «λεφτά υπάρχουν». Το κακό μας βρήκε απροετοίμαστους. Στην αρχή οι συνήθεις ένοχοι είναι κάποιοι τρίτοι. Αργότερα, αρχίζει η ενδοσκόπηση. Εντοπίζουμε και τα δικά μας λάθη.
Ανανέωση και κάθαρση
Ουδέποτε πίστεψα πως κάποια διεθνής συνωμοσία μας επέβαλε τα μνημόνια. Πρωτίστως, ευθυνόμαστε εμείς. Όσοι με τιμούν διαβάζοντας τα κείμενά μου, θα θυμούνται ό,τι, εξ υπαρχής, έγραφα πώς το μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος, ούτε αποτελούσε λύση. Ήταν μια κακή επιλογή, με δυσβάσταχτο κοινωνικό κόστος και αμφίβολα αποτελέσματα. Δυστυχώς, ακόμα και όταν τα πράγματα έφτασαν στο μη παρέκει, εμείς δεν μπήκαμε στον κόπο να φτιάξουμε ένα εθνικό πρόγραμμα σωτηρίας.
Τέσσερα χρόνια μετά, ουδείς αμφιβάλλει για τα …αποτελέσματα του μνημονίου. Όμως, κάποια στιγμή πρέπει, ως λαός, να δώσουμε ένα τέλος στο αυτομαστίγωμα, στην εθνική μιζέρια. Δεν ωφελεί να τρώμε τις σάρκες μας. Πρέπει να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Και να συμφωνήσουμε σ’ έναν εθνικό στόχο.
Προφανώς, τεράστια είναι η ευθύνη του πολιτικού μας συστήματος. H λύση, όμως, δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική. Έτσι γίνεται στις δημοκρατίες. Αν συμφωνήσουμε σ’ αυτό, θα απομονωθούν και οι ακραίες φωνές. Δεν έχουν λύσεις όσοι καλλιεργούν το μίσος και επενδύουν στο λαϊκισμό. Αν ανατρέξουμε στο, δυστυχώς πλούσιο, παρελθόν μας θα δούμε πώς όσες φορές επιλέξαμε τέτοιες λύσεις, το πληρώσαμε ακριβά.
Από την άλλη, το πολιτικό σύστημα, και αναφέρομαι στα κόμματα του λεγομένου «δημοκρατικού τόξου», οφείλει να ανανεωθεί, να αυτοκαθαρθεί. Να λειτουργήσει με μεγαλύτερη υπευθυνότητα. Όσο στην κοινή γνώμη επικρατεί η πεποίθηση της ατιμωρησίας των πολιτικών (και όχι μόνο) δεν πρόκειται να αποκατασταθεί η αξιοπιστία του. Και χωρίς αυτό, δεν πάμε πουθενά. Όσο ποικιλώνυμα συμφέροντα, εν μέσω κρίσης, κερδοσκοπούν στις πλάτες των πολλών, καμιά λύση δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή και θα έρθει η στιγμή που η οργή θα ξεχειλίσει. Και αλίμονο σ’ αυτούς, που θα βρεθούν στο διάβα της.
Βέβαια, έχουμε και εμείς, οι πολίτες το μερίδιο της ευθύνης μας. Κάποιοι από εμάς ανέχονται τη «ΧΑ». Κάποιοι από εμάς έστειλαν στη Βουλή και εκείνους που με τις πράξεις ή τις παραλείψεις τους μας έφεραν εδώ… Ας είμαστε περισσότερο προσεκτικοί στις επόμενες επιλογές μας.
Δεν θα μας σώσουν οι ξένοι…
Διαχρονικά τρεφόμαστε με την ψευδαίσθηση ό,τι, τάχα μου, τη λύση θα μας τη δώσουν κάποιοι τρίτοι. Στην αρχαιότητα, ο δρόμος οδηγούσε στα Σούσα. Τα πρώτα κόμματα μετά την απελευθέρωση ονομάστηκαν από τις …προστάτιδες δυνάμεις (τέτοιος ξεπεσμός για ένα έθνος που μόλις είχε γράψει το έπος του). Και έπεται συνέχεια. Όμως, ουδείς σε σώζει χωρίς αντίτιμο. Τα έθνη επιβιώνουν στηριζόμενα, πρωτίστως, στις δυνάμεις τους και στις συμμαχίες που χτίζουν, με βάση την αμοιβαιότητα συμφερόντων. Θα επαναλάβω τη ρήση του Πάλμερστον ότι η Μ. Βρετανία δεν έχει ούτε μόνιμους φίλους, ούτε μόνιμους εχθρούς, αλλά μόνιμα συμφέροντα.
Είναι δυνατόν να περιμένουμε τη σωτηρία μας από την… τρόϊκα ή την… Γερμανία; Δηλαδή, έπρεπε να έρθει η τρόϊκα για να μάθουμε ότι δεν μπορούμε, εσαεί, να ζούμε με δανεικά; Ότι δεν γίνεται να ξοδεύουμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε; Ότι είναι ανέφικτο να συντηρούμε ένα σπάταλο κράτος;
Δυστυχώς, όμως, ακόμα και τώρα, συνεχίζουν να μας κοροϊδεύουν ξεδιάντροπα οι κεκράχτες του λαϊκισμού. Αλήθεια, υπάρχει ένα μαγικό κουμπί που θα μας επαναφέρει στην προτεραία κατάσταση; Είναι δυνατόν, μ’ ένα άρθρο, να αποκατασταθούν όλες οι αδικίες; Μπορούμε, σ’ ένα χρόνο, να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα δεκαετιών; Υπάρχει κάποια μαγική λύση την οποίαν ο Σαμαράς, επειδή έχει σκοπό του να …καταστρέψει την Ελλάδα, δεν θέλει;
Να αναπνεύσει η χώρα
Για να έρθουμε στο δια ταύτα. Η Κυβέρνηση έχει παγιδευτεί σε μια ατέρμονα διαδικασία συζητήσεων με την τρόϊκα, που έχει κουράσει. Είναι ορατά τα συμπτώματα του κουρασμένου διαπραγματευτή, που για να δικαιολογήσει το χρόνο που επενδύει στις διαπραγματεύσεις, βαφτίζει κάθε συμφωνία …επιτυχία! Η διαδικασία έχει εκφυλιστεί. Και η τρόικα δεν κομίζει νέες ιδέες. Ούτε το έκαναν ποτέ. Παπαγάλοι άλλων και όχι μόνο συμφερόντων ήταν οι …τεχνοκράτες. Για αυτό και τα έκαναν μούσκεμα.
Το μοντέλο απέτυχε. Κάθε χρόνο σπαταλάμε 5-6 μήνες σε συζητήσεις, που παραλύουν τη χώρα. Ούτε μπορεί να κυβερνάται μια δημοκρατία με έξωθεν υποδείξεις, υπουργικές αποφάσεις, προεδρικά διατάγματα, τροπολογίες και νομοσχέδια κατεπείγουσας μορφής. Δεν γίνεται δουλειά έτσι!
Ναί, είναι αλήθεια, βελτιώθηκαν κάποια νούμερα, αλλά με τι κόστος; Ώρες-ώρες αισθάνομαι ό,τι επιχειρούμε να επιβεβαιώσουμε το …χότζα! Θυμίζω ό,τι στην ιστορία ο γάϊδαρος δεν άντεξε στο τέλος!
Ακόμα και ο μη ειδικός γνωρίζει ότι με την ανεργία κοντά στο 30% και εκείνη των νέων στο 64% η χώρα δεν έχει ελπίδα. Ποιοί θα μείνουν για να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της; Ξέρετε πόσα χρόνια και τι ρυθμοί απαιτούνται για να επιστρέψει η ανεργία σε ανεχτά επίπεδα; Ποιός θα επενδύσει με τον ΦΠΑ στο 23%, ένα φορολογικό νομοσχέδιο …κάθε μήνα και ένα διαρκές κλίμα αβεβαιότητας; Το φάρμακο που χορηγήθηκε στην Ελλάδα προσπάθησε να λύσει ανεπιτυχώς ένα πρόβλημα και δημιούργησε ένα ακόμα χειρότερο, αυτό της ανεργίας. Που αντιμετωπίζεται και δυσκολότερα.
Θεωρώ, λοιπόν, πώς είναι καιρός να γίνει μια σοβαρή αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας του προγράμματος. Και η αξιολόγηση αυτή να γίνει από μια ανεξάρτητη επιτροπή, ας πούμε του Ευρωκοινοβουλίου, υπεράνω υποψίας.
Αυτά μας ζητήσατε. Αυτά κάναμε. Ιδού τα αποτελέσματα.
Στη συνέχεια να επιδιώξουμε μια νέα συμφωνία με την ΕΕ, αφού προηγουμένως συμφωνήσουμε ως χώρα στις εθνικές μας προτεραιότητες.
Η λύση πρέπει να είναι πολιτική, όχι λογιστική. Και να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της κοινωνίας. Και τις αντοχές της.
Η συζήτηση πρέπει να γίνει τώρα, που φαίνεται να έχει διαμορφωθεί ένα καλύτερο πλαίσιο συνεννόησης με την ΕΕ, ενώ σχεδόν καθολικώς διατυπώνεται το αίτημα να δοθεί τέλος στις πολιτικές λιτότητας.
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...