Απαντήσεις σε 17 κρίσιμα ερωτήματα για το πώς οδηγήθηκε η Κύπρος στον μηχανισμό

Τέως Διευθύνων Σύμβουλος της τρ. Κύπρου, Ανδρέας Ηλιάδης: «Στους αριθμούς ψάχτε την αλήθεια»

Την αποκατάσταση της αλήθειας σχετικά με τις αποφάσεις που ελήφθησαν από την προηγούμενη διοίκηση της Τρ. Κύπρου επιχειρεί ο Ανδρέας Ηλιάδης, τέως Διευθύνων Σύμβουλος της τρ. Κύπρου, απαντώντας ένα ένα τα κρίσιμα ερωτήματα που ετέθησαν όλο αυτό το διάστημα αναφορικά για τους λόγους που οδήγησαν τη χώρα στον μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης.

Στο άρθρο του το οποίο τιτλοφορείται "Στους αριθμούς ψάχτε την αλήθεια", ο κ. Ηλιάδης επισημαίνει ότι η αλήθεια για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την οικονομική κατάσταση στην Κύπρο επιβάλλεται να γίνει με ορθολογική, αντικειμενική κρίση κι αξιολόγηση των γεγονότων, βασισμένα σε αδιάψευστα στοιχεία όπως είναι οι αριθμοί και οι καταγεγραμμένες αποφάσεις όλων των φορέων άσκησης της εξουσίας. Κάποια λοιπόν μεγάλα πολυδιάστατα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις είναι και τα παρακάτω:

Γιατί οι κυπριακές τράπεζες αγόρασαν Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ); Την ίδια περίοδο τι έκαναν οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες; Πότε αγόρασε ΟΕΔ η Τράπεζα Κύπρου; 

Τον Δεκέμβριο 2009 έως τον Μάρτιο 2010.

Την περίοδο αυτή οι μεγάλες Διεθνείς Τράπεζες αγόραζαν ή πωλούσαν ΟΕΔ;

Τον Ιανουάριο 2010, η Ελλάδα εξέδωσε ΟΕΔ ποσού 8 δις. Η ζήτηση από τους επενδυτές ξεπέρασε τα 25 δις ενώ το 74% της έκδοσης αγοράστηκε από επενδυτές εξωτερικού όπως: Αγγλία 29%, ΗΠΑ 10%, Γαλλία 8%, Γερμανία 6,5%, Σκανδιναβία 5,4% κα. Τον Μάρτιο του 2010 η Ελλάδα εξέδωσε ΟΕΔ ποσού 5 δις. Η ζήτηση από τους επενδυτές ξεπέρασε τα 16 δις. Το 77% αγοράστηκε από επενδυτές του εξωτερικού: Αγγλία 20%, Γερμανία 14%, Ασία 8%, Νορβηγία 8%, Γαλλία 7,5%, κα. 

Ποιοι κατείχαν ΟΕΔ και πόσα;

Τα ΟΕΔ, συνολικού ποσού 200 δις περίπου, κατείχαν επενδυτές ιδιώτες όπως: Τράπεζες και οργανισμοί εκτός Ελλάδος 130 δις, Εθνική Τράπεζα Ελλάδος 15 δις, Eurobank 7,3 δις, Τράπεζα Πειραιώς 7,3 δις, Alpha Bank 6 δις, Λαϊκή Τράπεζα 3 δις, Τράπεζα Κύπρου 2 δις κα.

Την ίδια περίοδο οι γερμανικές τράπεζες μείωσαν ή αύξησαν την έκθεσή τους στην Ελλάδα;

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύει η bank of international settlements αύξησαν την έκθεσή τους.

Το κούρεμα των ΟΕΔ είναι ο βασικός παράγοντας που οδήγησε την Τράπεζα Κύπρου στην σημερινή κατάσταση;

Με τις ενέργειες που έγιναν μετά το κούρεμα των ΟΕΔ, και μέχρι τον Ιούνιο 2012, το κεφάλαιο που ζητούσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών καλύφθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του. Να σημειωθεί ότι ο πήχης για την άσκηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών για πρωτοβάθμια κεφάλαια μπήκε ψηλότερα από τις απαιτήσεις που ζητούσε μέχρι τότε η Βασιλεία ΙΙ. Η Τράπεζα Κύπρου στις 30/06/2012, είχε ρευστότητα και δεν χρειαζόταν Emergency Liquidity Assistance (ELA).

Για σκοπούς σύγκρισης τα οικονομικά στοιχεία των συστημικών Τραπεζών σε Κύπρο και Ελλάδα στις 30/06/2012 ήταν: Κεφάλαια (σε εκατ. ευρώ): Εθνική (2.330), Eurobank (210), Alpha 700, Πειραιώς (2.270), Λαϊκή (500), Κύπρου 2.240. Ρευστότητα (δάνεια προς καταθέσεις) : Εθνική 126%, Eurobank 159%, Alpha 157%, Πειραιώς 170%, Λαϊκή 130%, Κύπρου 94%. ELA (σε δισ. ευρώ): Ελληνικές τράπεζες 127, Λαϊκή 9,5, Κύπρου μηδέν.

* Οι αριθμοί στις παρενθέσεις δηλώνουν αρνητικό ποσό.

** Ο δείκτης δάνεια/καταθέσεις όσο αυξάνεται τόσο μειώνεται η ρευστότητα.

Η ΤΚ είχε τότε την ισχυρότερη κεφαλαιακή θέση, την καλύτερη ρευστότητα, τον χαμηλότερο δείκτη δάνεια/καταθέσεις και καθόλου ELA. Παρόλο που οι αρμόδιες αρχές, την περίοδο μετά τον Ιούλιο του 2012 και μέχρι τις εκλογές, δεν έκαναν καμία ενέργεια για περαιτέρω ενίσχυση των κεφαλαίων της Τράπεζας Κύπρου και για προστασία της αξιοπιστίας της και προτίμησαν να αναλώσουν όλη την ενέργειά τους σε λασπολογία που συνόδευσε τις έρευνες της Alvarez & Marsal (A&M) και της PIMCO, η τράπεζα συνέχισε να έχει ρευστότητα και σημαντικά κεφάλαια μέχρι τις αρχές του 2013.

Τα κεφάλαια της ΤΚ, φαίνεται να έγιναν αρνητικά, μετά το ξεπούλημα της ΤΚ Ελλάδος Μάρτιο του 2013. Από πλευράς ρευστότητας η ΤΚ προσέφυγε στον ELA, μόλις στις αρχές του 2013 και επηρεάστηκε καταλυτικά μετά το φόρτωμα του ELA της Λαϊκής τον Μάρτιο του 2013.

Η συναίνεση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Eurogroup, στις 26/10/201, ήταν τελικά μονόδρομος ή υπήρχαν και άλλες επιλογές;

Για την Ελληνική Κυβέρνηση η αποδοχή του μνημονίου που εγκρίθηκε στο Eurogroup στις 26/10/2011 μαζί με το κούρεμα των ΟΕΔ σίγουρα αποτελούσε μονόδρομο. Παρόλα αυτά όμως η Ελληνική κυβέρνηση έθεσε ως προϋπόθεση και πέτυχε, πακέτο βοήθειας 50 δις για ανακεφαλαίωση των Τραπεζών της.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκτός από την επιθυμία αδελφικής συμπαράστασης προς την Ελλάδα δεν είχε καμία άλλη υποχρέωση να συναινέσει. Η απόφαση ήταν καθαρά πολιτική και ο Πρόεδρος θα μπορούσε να ζητήσει ανταλλάγματα αφού τόσο η Κυπριακή οικονομία όσο και οι κυπριακές τράπεζες θα επηρεάζονταν περισσότερο από άλλους λογω της στενότερης σύνδεσης με την Ελλάδα.

Γιατί, τον Ιούνιο 2012, η Κυπριακή Κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου επέλεξαν να ανακεφαλαιοποιήσουν τη Λαϊκή Τράπεζα με ποσό 1,8 δις και έκτοτε άφησαν το χρόνο να περάσει μέχρι τις εκλογές χωρίς καμία άλλη ενέργεια;

Στις 30/06/2012, τα οικονομικά στοιχεία των δύο Κυπριακών συστημικών Τραπεζών, ήταν:Κεφάλαια (σε εκατ. ευρώ):Κύπρου 2.240, Λαϊκή μείον 500, Ρευστότητα: Κύπρου 94%, Λαϊκή 130%, ELA: Κύπρου μηδέν, Λαϊκή 9,5 δισ. ευρώ.

Η ΤΚ τότε συνέχιζε να έχει σημαντικά κεφάλαια και ικανοποιητική ρευστότητα και στήριζε την οικονομία. Η Λαϊκή Τράπεζα είχε αρνητικά ίδια κεφάλαια και 9,5 δις ΕLΑ. Το κράτος συνέχιζε να έχει σημαντικά δημοσιονομικά προβλήματα.

Γιατί δεν αναζητήθηκε τότε μία λύση η οποία θα ήταν λιγότερο επώδυνη και αντί αυτού το Κυπριακό δημόσιο αποφάσισε να εγγυηθεί την Λαϊκή Τράπεζα, για ποσό 1,8 δις, το οποίο απεδείχθη τελικά ότι δεν βοήθησε καθόλου;

Γιατί το θέμα του ELA της Λαϊκής Τράπεζας, ποσού 9,5 δις, παρέμεινε για άλλους εννέα μήνες «κάτω από το χαλί»;

Γιατί κάποιοι προτίμησαν να υποσκάψουν την προσπάθεια πώλησης των ασφαλιστικών εταιριών της ΤΚ και να προχωρήσουν στην Διοικητική αποδόμηση της; Έκτοτε, δεν έγινε απολύτως καμία ενέργεια για ενίσχυση των κεφαλαίων της. Με τις ενέργειες τους και τη σιωπή άλλων, μεθοδεύτηκε συστηματικά ψευδής και ανυπόστατη λασπολογία (όπως αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα) η οποία το μόνο που πέτυχε ήταν να πλήξει σοβαρά την αξιοπιστία της ίδιας της ΤΚ.

Οι εξελίξεις αυτές θυμίζουν λίγο το θεατρικό έργο «Ο κύκλος με την κιμωλία».

Κατόπιν αυτών πλανάται το ερώτημα, γιατί στα μέσα του 2012 δεν ελήφθησαν ολοκληρωμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, όταν η λύση ήταν ευκολότερη; Η αποδοχή του μνημονίου από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη τον Μάρτιο 2013, ήταν τελικά μονόδρομος ή υπήρχαν και άλλες επιλογές;

H καθυστέρηση στη λήψη των αναγκαίων μέτρων υπήρξε πολύ μεγάλη. Όπως είπε η κυρία Λαγκάρτ, «αυτό έκανε περίπλοκο ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να λυθεί ευκολότερα από τη λύση που τελικά δόθηκε». Οι παραινέσεις προς την Κυβέρνηση για άμεση λήψη μέτρων ήταν συνεχείς. Είναι άκρως αποκαλυπτική και δυστυχώς προφητική η παραίνεση-ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου που δόθηκε στην δημοσιότητα την 1η Αυγούστου του 2011, για τις συνέπειες στο μέλλον του τόπου από την συνεχιζόμενη απραξία. Δυστυχώς αυτή η απραξία κατέληξε τον Μάρτιο του 2013 σε ασφυκτικές πιέσεις από το Eurogroup και την τρόικα. Η απόρριψη της 1ης λύσης οδήγησε λίγες ημέρες αργότερα σε ακόμη χειρότερη λύση η αποδοχή της οποίας ήταν τελικά μονόδρομος.

Έγιναν ή όχι εγκληματικά λάθη κατά την διαπραγμάτευση και την μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό βγαίνει μέσα από τις επιμέρους απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα.

Ξεχάστηκαν ή όχι να συμπεριληφθούν στην συμφωνία πώλησης οι εξ εγγυήσεων υποχρεώσεις της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος ποσού 700 εκ καθώς και οι άλλες «εκτός ισολογισμού» υποχρεώσεις της, όπως repo κα; Αφού οι σχετικές προβλέψεις για επισφάλειες αφαιρέθηκαν από το τίμημα πώλησης, ποιος θα επιβαρυνθεί τελικά τις πρόσθετες ζημιές που ενδεχομένως να προκύψουν, όταν μάλιστα δεν υπάρχει πλέον η υποδομή που θα τις διαχειριστεί;

Αφέθηκαν ή όχι εκτός συμφωνίας πώλησης τα «Deferred tax assets» και τα «other assets» της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος, ποσού 268 εκ και 187 εκ αντίστοιχα; Το γεγονός αυτό εκμηδενίζει ή όχι την αξία τους, αφού πλέον δεν υπάρχει παρουσία της Τράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα;

Είναι αλήθεια, ή όχι, ότι τα προβλεπόμενα κέρδη πριν τις προβλέψεις της ΤΚ Ελλάδος για τα επόμενα τρία έτη, τα οποία αφαιρέθηκαν από το τίμημα της πώλησης, υπολογίστηκαν στο ποσό των 20εκ ΜΟΝΟ; Όταν το αντίστοιχο ποσό το 2011 ήταν 195 εκ και το 2012 185 εκ, δεν θα έπρεπε η εκτίμηση συνολικά για τα επόμενα τρία έτη να είναι τουλάχιστον 400-500εκ. και η τιμή πώλησης ισόποσα μεγαλύτερη; Αφαιρέθηκαν, ή όχι, από το τίμημα πώλησης πρόσθετες προβλέψεις για επισφάλειες ποσού 1 δις για τυχόν μελλοντικές ζημιές; (Να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος στις 15/03/2013 ήταν 1,5 δις και μεγάλο μέρος από αυτές ήταν γενικές προβλέψεις collective provisions).

Επομένως τα δάνεια πελατείας της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος, ποσού 9,4δις, πουλήθηκαν τελικά για ποσό 6,8 δις ΜΟΝΟ; Έγιναν αντίστοιχα λάθη και παραλήψεις και στην πώληση των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής Τράπεζας στην Ελλάδα και πόσα δις ευρώ κόστισαν;

Να σημειωθεί ότι η διαπραγμάτευση της πώλησης δεν έγινε από το ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου αλλά από τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας ο οποίος και υπέγραψε την πώληση.

Υπήρχε όμως καλύτερη εναλλακτική λύση από τον τρόπο που έγινε η πώληση των υποκαταστημάτων στην Ελλάδα;

Λέγεται ότι, η Τρόικα επέμενε στην άμεση πώληση των υποκαταστημάτων των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα με δικαιολογητικό την θωράκισή τους από τυχόν κατάρρευση της Ελληνικής οικονομίας στο μέλλον.

Φυσικά, αυτό στην πράξη βοήθησε να προστατευθούν οι καταθέτες των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα από το κούρεμα που έγινε στην Κύπρο, καθώς και να εκμηδενιστεί η πιθανότητα μετάδοσης των κραδασμών από το Κυπριακό στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Καλύτερο αποτέλεσμα όμως θα μπορούσαμε να επιτύχουμε με την θυγατροποίηση των καταστημάτων των Κυπριακών Τραπεζών. Φαίνεται ότι ο Διοικητής της ΚΤ Κύπρου εξέτασε το θέμα αυτό αρκετά νωρίς, όπως προκύπτει από την κατάθεση του Διοικητή της ΚΤ Ελλάδος, στις 10/04/2013 στην Ελληνική Βουλή , ο οποίος είπε:

«Στις 24/05/2012 συναντήθηκα με τους κκ. Δημητριάδη και Σταυρινάκη και αποδέχτηκα καταρχήν την θυγατροποίηση. Όμως έκτοτε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου δεν επανήλθε».

Εάν η θυγατροποίηση γινόταν έγκαιρα, θα υπήρχε η επιδιωκόμενη θωράκιση και οι θυγατρικές πλέον των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα θα είχαν πρόσβαση στον ELA μέσω της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδος, όπως ακριβώς γινόταν στην περίπτωση της Επενδυτικής Τράπεζας Ελλάδος, θυγατρικής της Λαϊκής Τράπεζας.

Αφού, όμως, η θυγατροποίηση δεν μπόρεσε να γίνει έγκαιρα, η επιδιωκόμενη από κάποιους θωράκιση θα μπορούσε έστω και την ύστατη στιγμή να γίνει μέσα από μία διαδικασία έμμεσης θυγατροποίησης, με την μεταβίβαση των στοιχείων Ενεργητικού και Παθητικού των υποκαταστημάτων σε άλλη Τράπεζα ιδιοκτησίας της Τράπεζας Κύπρου. Αυτό ακριβώς έγινε και στη Ρουμανία με τη θυγατρική Τράπεζα της Λαϊκής. Θα μπορούσε, στην περίπτωση της Ελλάδος, να χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό αυτό η Επενδυτική τράπεζα Ελλάδος (θυγατρική της Λαϊκής Τράπεζας).

Εάν ακολουθείτο αυτή η διαδικασία και τα στοιχεία του ισολογισμού της Τράπεζας Κύπρου Ελλάδος συν το «καθαρό ποσό που πληρώθηκε», μεταφέρονταν σε θυγατρική της Τράπεζας Κύπρου, ο ισολογισμός της τελευταίας θα παρουσίαζε καθαρή λογιστική θέση (δηλ. κεφάλαιο) 2,3 δις.

Αναφορικά με τα υποκαταστήματα της Λαϊκής Τράπεζας στην Ελλάδα, η αντίστοιχη θυγατρική λόγω μεγαλύτερου μεγέθους, μεγαλύτερων μελλοντικών προβλέψεων από την Pimco και μεγαλύτερου ποσού deferred tax assets, θα πρέπει να καταλήγει σε μεγαλύτερο κεφάλαιο. Ο συνδυασμός επομένως των δύο, σε μία θυγατρική τράπεζα στην Ελλάδα, θα δημιουργούσε μία Τράπεζα με καθαρά ίδια κεφάλαια πέρα των 5 δις και οι τυχών ανάγκες της για ρευστότητα θα καλύπτονταν πλέον από τον ELA μέσω της Κεντρικής Τράπεζας Ελλάδος.

Η νέα τράπεζα θα έφερνε την επιδιωκόμενη θωράκιση και θα αποκλείονταν τα χειρότερα. Όμως το τεράστιο αυτό περιουσιακό στοιχείο (καθαρά ίδια κεφάλαια 30% του ΑΕΠ της Κύπρου) θα παρέμενε στον ισολογισμό της Τράπεζας Κύπρου. Ανάλογα με τις εξελίξεις στην Ελληνική οικονομία, θα μπορούσε να οδηγήσει τα επόμενα χρόνια σε ανάκτηση μέρους ή όλου του ποσού που ανήκει στους Μετόχους και τους καταθέτες της ενώ η ΤΚ θα συνέχιζε ισχυρότερη ν αποτελεί βασικό πυλώνα της Κυπριακής Οικονομίας.

Πηγή: Βanking Νews 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση