Οι Τράπεζες μεταξύ "διάσωσης", κρατικοποίησης και… ξεπουλήματος

Του Γιώργου Χαρβαλιά

Ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής δανειοδότησης μέσω του δεύτερου μνημονίου, προορίζεται, όπως είναι γνωστό, για την «διάσωση» των ελληνικών τραπεζών. Όχι των σημερινών μεγαλομετόχων-ιδιοκτητών τους, αλλά των εκατομμυρίων μικροκαταθετών που παρακολουθούν με τρόμο την οικονομική καταστροφή 9500 χιλιάδων μικροαποταμιευτών, οι οποίοι είχαν την ατυχή έμπνευση να εμπιστευτούν το κράτος αγοράζοντας ελληνικά ομόλογα.

Για να μην συμβεί λοιπόν κάτι παρόμοιο με τις καταθέσεις, όπως αυτό που έζησαν οι ομολογιούχοι, βλέποντας σε μία μέρα να εξανεμίζεται το 53.5% της αποταμίευσης τους, αποφασίστηκε η στήριξη των ελληνικών τραπεζών, μέσω ανακεφαλαιοποίησης. Μιας ανακεφαλαιοποίησης που θα γίνει με δανεικά των ξένων και αν δεν «αποσβεστεί» μέσω αποδόσεων, θα επιβαρύνει φυσικά τον Έλληνα φορολογούμενο.

Η απόφαση για την στήριξη των ελληνικών τραπεζών ήταν επιβεβλημένη και προτάχθηκε από την Τρόικα ως απαράβατη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του PSI. Aπο κει και πέρα όμως η επιλογή της μεθόδου και των τεχνικών εργαλείων με την οποία σύντομα η χρηματοδοτική αυτή στήριξη θα γίνει πράξη, θα αποκαλύψει τις πραγματικές προθέσεις της τρόικας, αλλά και του εγχώριου κυβερνητικού κέντρου αποφάσεων που χειρίζεται την υπόθεση. Αν δηλαδή αποτελεί πράγματι «επιχείρηση διάσωσης» ή επιχείρηση…υφαρπαγής των τραπεζών για λογαριασμό κάποιων Ελλήνων πολιτικών, της Deutsche Bank, της BNP Paribas και δεν ξέρω ποιού άλλου διεθνούς αρπακτικού.

Οι Έλληνες μεγαλοτραπεζίτες δεν είναι ασφαλώς άμοιροι ευθυνών για την «καταναλωτική φούσκα» που ζήσαμε στη χώρα τα τελευταία 10-15 χρόνια. Συνέβαλλαν και αυτοί με την σειρά τους στην εξυπηρέτηση των πελατειακών σχέσεων μεταξύ επιχειρηματικού κατεστημένου και πολιτικής εξουσίας, διευκολύνοντας ως ένα βαθμό, δανειοδοτήσεις…σκοπιμότητας.

Παρόλα αυτά, το πρόβλημα της κρίσης χρέους στη χώρα μας, σε αντίθεση π.χ. με αυτό της Ιρλανδίας, ουδόλως οφείλεται σε κατάχρηση αθέμιτων τραπεζικών πρακτικών. Το αντίθετο θα έλεγα. Οι ελληνικές τράπεζες, άνοιξαν τα φτερά τους στον βαλκανικό περίγυρο, επένδυσαν σε γειτονικά κράτη όπως η Τουρκία και μέσα από μια συνετή, για να μην πώ συντηρητική, διαχείριση των κεφαλαίων τους, κατάφεραν να βρεθούν θωρακισμένες στην παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.

Κάπου εκεί ξεκίνησε ο κατήφορος. Στην πιο κρίσιμη περίοδο που η Ελλάδα έχασε την εμπιστοσύνη των αγορών και άρχισε να οδεύει προς το χρεοστάσιο, υποχρεώθηκαν (από την κυβέρνηση Παπανδρέου) να φορτωθούν τοξικά ελληνικά ομόλογα, υποχρεωθήκαν να συνεχίσουν την δανειοδότηση σε υπερχρεωμένες ΔΕΚΟ και εν τέλει υποχρεώθηκαν να απολέσουν την ανταγωνιστικότητα τους και να διολισθήσουν από τα παχυλά κέρδη της περασμένης δεκαετίας στο κατώφλι των ζημιών.

Σήμερα το δομικό πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών, όπως απέδειξε και η πρόσφατη έρευνα της Blackrock, δεν είναι τα «χαριστικά» ή τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Είναι η εγγραφή τεράστιων απωλειών από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που είχαν στα χαρτοφυλάκια τους.

Συνεπώς η ανακεφαλαιοποίησή τους μέσω του ΤΧΣ, πρέπει να υπακούει σε τρεις βασικές αρχές:

- Στην εξασφάλιση ισχυρών κινήτρων απόδοσης προς ιδιώτες επενδυτές ώστε να συμμετάσχουν στις ΑΜΚ

- Στην διατήρηση του ιδιωτικού μάνατζμεντ, ώστε να μην μετατραπούν σε υπερχρεωμένες κομματικές ΔΕΚΟ, τύπου Αγροτικής

- Και ασφαλώς στην εξασφάλιση της προοπτικής των σημερινών μεγαλομετόχων τους να ανακτήσουν τα μερίδια τους, βάζοντας το χέρι στην τσέπη για την επαναγορά μετοχών υπό ευνοικούς όρους.

Οποιαδήποτε απόκλιση από αυτές τις αρχές σημαίνει, είτε ότι κάποιοι αμετανόητοι μεταπράτες της πολιτικής έχουν αποφασίσει να τις κρατικοποιήσουν, αδημονώντας να κάνουν προσωπικό παιχνίδι διαπλοκής, αλλά και διευθετήσεις δανείων…κάτω από το τραπέζι, είτε ότι η Τρόικα επιχειρεί σκοπίμως να τις απαξιώσει για να τις «χαρίσει» εν τέλει σε τραπεζικούς παίκτες της αρεσκείας της. Το κακό είναι ότι και ο αρμόδιος θεματοφύλακας, δηλαδή η Τράπεζα της Ελλάδας, στο παιχνίδι της…κολοκυθιάς που βιώνουμε τα τελευταία 24ωρα, αντι να προστατέψει την ανεξαρτησία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αρκείται σε ρόλο τροχονόμου…της Φραγκφούρτης.

Δημοσιεύεται στον “Τύπο της Κυριακής”

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση