Το όραμα Ατατούρκ για την Τουρκία

71 χρόνια από το θάνατο του ηγέτη που μεταμόρφωσε την οθωμανική αυτοκρατορία Τουρκία και ψευδοκράτος μοιράζονται τις χαρές και λύπες. Τώρα ετοιμάζονται να τιμήσουν την επέτειο του θανάτου του ιδρυτού της Τουρκικής Δημοκρατίας, του Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος εγκατέλειψε τα εγκόσμια το πρωί (09.05΄) της 10ης Νοεμβρίου 1938 στο ανάκτορο Ντολμάμπαχτσε στην Κων/πολη. Μετά από μια πολυτάραχη ζωή άφησε την τελευταία πνοή στο κρεβάτι του πόνου σε ηλικία 58 ετών (1881-1938)
Τα οινοπνευματώδη ποτά τον οδήγησαν στον τάφο με κίρρωση του ήπατος. Ο μεγάλος αυτός διώκτης του ελληνισμού (ο Βενιζέλος τον είχε προτείνει για το Νόμπελ Ειρήνης με έκθεσή του στην Επιτροπή των Βραβείων) αλλά παράλληλα και μεγάλος μεταρρυθμιστής και αναμορφωτής της Τουρκίας, είδε τη Δημοκρατία που ίδρυσε να κάνει τα πρώτα δειλά βήματα προς τον σύγχρονο κόσμο.
Αυτός εξάλλου ήταν και ο στόχος του. Να βγάλει τη χώρα από το σκότος και να την οδηγήσει στον πολιτισμό. Οραματίστηκε μια Τουρκία στα δυτικά πρότυπα και εν πολλοίς το πέτυχε. Δυστυχώς για την Τουρκία αλλά και τους γείτονές της, οι συνεχιστές του έργου του δεν είχαν το ανάστημα του Κεμάλ. Λόγω της αδυναμίας των Τούρκων πολιτικών -αλλά και εκμεταλλευόμενοι το στρατιωτικό παρελθόν του Κεμάλ- οι στρατιωτικοί παρουσιάστηκαν ως οι φύλακες της παρακαταθήκης του, εξ ου και για δεκαετίες οι μόλις 86 ετών Τουρκική Δημοκρατία διοικείτο από στρατιωτικές κυβερνήσεις πραξικοπηματιών.
Ίσως κανένας άλλος ηγέτης στον κόσμο να μην λατρεύτηκε τόσο πολύ και για τόσες δεκαετίες. Και σήμερα ακόμη, παρά τα 71 χρόνια από τον θάνατό του, οι αρχές του αποτελούν νόμο για τους Τούρκους.
Ο Μουσταφά -αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα- ήταν γιος του Αλί Ριζά, υπαλλήλου της Διεύθυνσης Εισπράξεων στο λιμάνι της τουρκοκρατούμενης, τότε, Θεσσαλονίκης και της Ζουμπεϊντέ.
Δεν είναι γνωστή η ημερομηνία αλλά ακόμη και η χρονολογία γεννήσεώς του. Πολλά λέγονται ακόμη και για την πόλη γέννησής του. Οι Τούρκοι παραδέχονται ότι γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο σπίτι το οποίο βρίσκεται σήμερα στο προαύλιο του τουρκικού προξενείου. Ο πιο στενός συνεργάτης του Ατατούρκ (αυτός υπέγραψε τη Συνθήκη της Λωζάνης ως υπαρχηγός της τουρκικής αντιπροσωπείας και Υπουργός), στο βιβλίο του « Η ζωή και οι αναμνήσεις μου» αμφισβητεί την οικία που λέγεται ότι γεννήθηκε ο Κεμάλ και δίνει τροφή για διάφορες φήμες και ισχυρισμούς Τούρκων και ξένων για το παρελθόν του Κεμάλ και της οικογενείας του (βουλευτής Χασάν Μεζαρτζή, συγγραφέας Η. C. Αrmstrong στο βιβλίο «Τhe GreatWolf. Τhe Life ofΚemalΑtaturk»).
Το όνομα Κεμάλ του το έδωσε ο δάσκαλός του στην κατώτερη στρατιωτική σχολή της Θεσσαλονίκης λόγω της ωριμότητάς του (Κεμαλ=Ωριμος). Συνέχισε τις σπουδές του σε διάφορες ανώτερες και ανώτατες στρατιωτικές σχολές. Όταν φοιτούσε στη Σχολή Επιτελών στην Κων/πολη, εντάχθηκε στην οργάνωση ΒΑΤΑΝ (Πατρίδα). Επρόκειτο για μια οργάνωση που στρέφονταν κατά του ισλάμ, της θρησκείας, των τζαμιών, των ιεροδιδασκαλείων. Συνελήφθη και αντί να αποταχθεί, μετατέθηκε με δυσμενή μετάθεση στη Δαμασκό. Με πολλές προσπάθειες πέτυχε νέα μετάθεση στη Θεσσαλονίκη. Εδώ, εντάσσεται στην τεκτονική στοά Βεντάτα. Με τους φίλους και τέκτονες αδελφούς του ιδρύουν την οργάνωση «Ένωση και Πρόοδος», η οποία ήταν γέννημα ιταλικής τεκτονικής στοάς με ιδρυτή τον Εβραίο δικηγόρο Εμμανουήλ Καράσο(Στη στοά αυτή γίνονταν οι μυστικές συναντήσεις των Νεότουρκων ). Η δράση του γίνεται γνωστή στους στρατιωτικούς κύκλους οπότε μετατίθεται σε απομακρυσμένες φρουρές. Παντού έφερε σε πέρας την αποστολή του με τον καλύτερο τρόπο. Οι προαγωγές στο στράτευμα ακολουθούσαν η μια την άλλη. Στην εκστρατεία των συμμάχων στην Καλλίπολη συμμετείχε ως επιτελάρχης. Η επιτυχία στην αναχαίτιση του εχθρού ήταν η αρχή της λαμπρής του καριέρας. Η φήμη του ως άριστου στρατιωτικού πανικόβαλε την Αυλή. Απαγορεύτηκε η αναφορά στο όνομά του στον Τύπο της εποχής.
Στις 19-5-1919 φθάνει στη Σαμψούντα της Μαύρης Θάλασσας για να καταστείλει την εξέγερση των Ποντίων. Αντ’ αυτού, με εγκύκλιό του ξεσήκωσε την Ανατολία κατά του Σουλτάνου. Τα μηνύματα και οι ιδέες του είχαν απήχηση. Ο λαός βρέθηκε στο πλευρό του. Έτυχε της υποστήριξης της πλειοψηφίας των βουλευτών εξ ου και δεν εγκρίθηκε η απόταξή του από τις τάξεις του στρατεύματος. Στις 23-4-1920 συνήλθε στην Άγκυρα η Τουρκική Εθνοσυνέλευση (Πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας ήταν η Κων/πολη), η οποία τον εξέλεξε Πρόεδρο και αρχηγό των τουρκικών ενόπλων Δυνάμεων. Με την ιδιότητα του επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων εκστρατεύει κατά των Ελλήνων που είχαν καταλάβει μεγάλος μέρος της Δυτικής σημερινής Τουρκίας.
Αφού απελευθέρωσε τα εδάφη της Τουρκίας από τους Έλληνες, Γάλλους, Ιταλούς και υπέγραψε την συνθήκη της Λωζάνης (Ιούλιο 1923), στις 29-10-1923 ίδρυσε την Τουρκική Δημοκρατία και επικέντρωσε την προσοχή του στις μεταρρυθμίσεις.
Υποστηρικτής του δόγματος «το κράτος οργανώνει την κοινωνία και όχι η κοινωνία το κράτος», ο Κεμάλ έλεγε ότι «οι επαναστάσεις πρέπει να επιβληθούν με αίμα για να επικρατήσουν». Με το «αποφασίζω και διατάζω» επέβαλε τις επαναστατικές για την εποχή μεταρρυθμίσεις του. Η αρχή έγινε με την εκθρόνιση του Σουλτάνου. Στις 3.3.1924 κατάργησε το χαλιφάτο. Στις 25-11-1925 εμφανίζεται με καπέλο καταργώντας το φέσι για τους άνδρες και τον φερετζέ για τις γυναίκες. Στις 1-1-1929 αντικατέστησε το αραβικό αλφάβητο με το λατινικό.Κατάργησε τη θρησκευτική εκπαίδευση, τα ιεροδιδασκαλεία ενώ απαγόρευσε τη λειτουργία θρησκευτικών ταγμάτων (30.11.1925).
Καθιέρωσε το ηλιακό ημερολόγιο σε αντικατάσταση του σεληνιακού καθώς και τα μέτρα και σταθμά του δυτικού κόσμου ( 26-12-1925. Σε αντικατάσταση του οθωμανικού νομικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης τέθηκε σε ισχύ ο ελβετικός αστικός κώδικας και ο ιταλικός ποινικός κώδικας. (17-2-1926).
Οι χοτζάδες εξεγέρθηκαν. Η γνωστή εξέγερση του Σεΐχη Σαϊτ βάφτηκε με αίμα. Τον Ιούνιο του 1926 απετράπη απόπειρα δολοφονίας του στη Σμύρνη, το 1927 στη συνοικία Πέραν της Κων/πολης, το 1935 δύο Αρμένιοι και δύο Τούρκοι είχαν έτοιμα σχέδια για δολοφονία του συνόλου σχεδόν της τουρκικής ηγεσίας μεταξύ των οποίων και του Κεμάλ.
Ο Ατατούρκ, με τις μεταρρυθμίσεις που αφορούσαν τη θρησκεία, ήταν και παραμένει το κόκκινο πανί για τους ισλαμιστές. Ο πρώην πρωθυπουργός Νετζμετίν Ερμπακαν σε συνέντευξη που παραχώρησε σε περιοδικό του Κουβέιτ είχε δηλώσει ότι ο Κεμάλ ήταν αντιισλαμιστής και τον επέκρινε για την απόφασή του να μετατρέψει την Αγία Σοφία από τζαμί σε μουσείο.
ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ
Ανάγκασε τους Τούρκους να πάρουν επίθετα. Μέχρι τότε ως επίθετο είχαν το όνομα του πατέρα τους. Η Εθνοσυνέλευση έδωσε στον ίδιο το επίθετο Ατατούρκ (Πατέρας των Τούρκων). Με απόφασή του ο αραβικές προσευχές μεταφράστηκαν στην τουρκική (22-1-1932), κατάργησε τους τίτλους της Αυλής (αγάς, μπέης…) (26-11-1934), θεσπίζει την ισότητα των δύο φύλων και οι γυναίκες αποκτούν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι (5-12-1934). Ακόμη μετέφερε την πρωτεύουσα από την Κων/πολη στην Άγκυρα, διέγραψε από το Σύνταγμα κάθε αναφορά στο Ισλάμ, ως εβδομαδιαία αργία καθιερώθηκε η Κυριακή αντί της Παρασκευής. Ήταν λάτρης της ιταλικής όπερας. Αναφορά στην αγάπη του αυτή διαβάζουμε στο βιβλίο του καθηγητή FabioL. Grassiμε τίτλο «Αtaturk, ΙlFondatore della Τurchia Μoderna». Ήθελε να δει τους Τούρκους να ενδιαφέρονται για καλές τέχνες, ζωγραφική, γλυπτική, πολιτισμό. Συχνά έλεγε: Πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε ικανοί να γίνουμε ενεργά μέλη της κοινωνίας των πολιτισμένων λαών γιατί ο πολιτισμός είναι μια φωτιά τόσο δυνατή, που όποιος την αγνοεί, καίγεται και καταστρέφεται.
Χώρος προσκυνήματος το Μαυσωλείο
Ο χώρος όπου αναπαύεται ο Πατέρας των Τούρκων, ο Κεμάλ , βρίσκεται στην Άγκυρα, στην κορυφή ενός λόφου που δεσπόζει της πόλης. Η ανέγερση του μαυσωλείου άρχισε το 1944 και οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1953. Για κάθε Τούρκο και κυρίως κεμαλιστή, ο χώρος είναι ιερός. Όλα εκεί πάνω στο λόφο είναι μελετημένα μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια και με συμβολισμούς. Το πλακόστρωτο που οδηγεί στο μαυσωλείο έχει ένθεν και ένθεν 24 λιοντάρια σε ζεύγη για να συμβολίζουν την ενότητα και ακεραιότητα, ενώ είναι ξαπλωμένα για να συμβολίζουν την ειρήνη. Ο αρμός μεταξύ των πλακακιών είναι αρκετά φαρδύς για να υποχρεώνει τον επισκέπτη να έχει σκυφτό το κεφάλι και να συντονίζει τον βηματισμό του.
Καλύπτει επιφάνεια 750.000 τ.μ. Εντός του μαυσωλείου υπάρχει ο χώρος όπου οι επίσημοι καταθέτουν στεφάνια. Ο τάφος του βρίσκεται σε βάθος 7 μέτρων κάτω από το σημείο αυτό. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, η ταφή στο χώρο αυτό έγινε σύμφωνα με τις παραδόσεις του Ισλάμ και με χώμα που μεταφέρθηκε από το σπίτι στη Θεσσαλονίκη, από το ηρώο πεσόντων στην Κορέα, από την Κύπρο και από όλους τους νομούς της Τουρκίας.
Ο ιστός της σημαίας που κυματίζει στο μαυσωλείο εστάλη από έναν Τούρκο από τις ΗΠΑ και είναι ύψους 33,5 μέτρων.
Στο χώρο του μαυσωλείου μπορεί ο επισκέπτης να δει προσωπικά αντικείμενα του Κεμάλ και διάφορα δώρα από επισήμους, τα αυτοκίνητά του και μια βιβλιοθήκη με 32.118 βιβλία σε διάφορες γλώσσες.
Μυστήριο για τις συνθήκες θανάτου του
?Όπως υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για τον βίο και πολιτεία του, έτσι υπάρχουν και ερωτηματικά για την ώρα, ακόμη και τη μέρα, του θανάτου του. Αλλοι ισχυρίζονται ότι ξεψύχησε στις 2 ή 3 τα μεσάνυχτα αλλά θεωρήθηκε ορθό να ανακοινωθεί ως ώρα θανάτου η 09.05΄ για τις εκδηλώσεις μνήμης που θα ακολουθούσαν. Ο γιατρός Ερεν Ακτσιτσέκ σε μελέτη του για την υγεία, τις ασθένειες και τα αίτια θανάτου του Ατατούρκ αναφέρει ότι η διάγνωση για την πάθηση της κύρωσης του ήπατος έγινε πολύ καθυστερημένα, ενώ οι θεράποντες ιατροί του προσπάθησαν να μην του αποκαλύψουν την αλήθεια, την οποία ο ίδιος αντιλήφθηκε και την εκμυστηρεύτηκε στον Ισμέτ Ινονού. Σε επιστολή του στον Αφετ Ιναν, που τότε σπούδαζε Ιστορία στην Ελβετία και στη συνέχεια ίδρυσε το Ίδρυμα Τουρκικής Γλώσσας και Ιστορίας, έγραφε: Η ασθένειά μου επιδεινώθηκε λόγω λανθασμένης διάγνωσης των γιατρών.

Ο αρθρογράφος της Ζαμάν Τουρκίας Μουσταφά Αρμαγάν διερωτάται για ποιο λόγο δεν υπάρχει ούτε μια φωτογραφία από την κηδεία του Ατατούρκ.
Μάλιστα αμφιβάΛλει κατά πόσον έγινε μια τέτοια τελετή. Το σίγουρο είναι ότι δεν έγινε οποιαδήποτε θρησκευτική τελετή σε τζαμί, καθ’ ότι θα κινδύνευε ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους.
Γνωρίζουμε πάντως ότι με επιμονή της αδελφής του Μακμπουλέ, 10-15 άτομα τέλεσαν ναμάζι μπροστά στη σορό του στη μεγάλη αίθουσα του ανάκτορου Ντολμάμπαχτσε. Ερωτηματικά υπάρχουν και για τη μεταφορά του στον προσωρινό τόπο ταφής του, στο Εθνογραφικό Μουσείο της Άγκυρας.
Τα πρακτικό της μεταφοράς και ταφής του Κεμάλ στον τάφο αυτό το υπογράφουν οι Φεβζί Τσακμάκ (αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων ) και πέντε άλλες προσωπικότητες και φέρει ημερομηνία 31-3-1939. Ημέρα Παρασκευή ώρα 14.00΄. Όλα τα βιβλία αναφέρουν ως ημέρα ταφής την 21-11-1938, Το μέγα ερώτημα:
Πού βρισκόταν η σορός τούς 4 αυτούς μήνες;
Τα αίτια του θανάτου του Ατατούρκ
Αρθρο του Αλί Φουάτ Αταλάι στη Σοστζοϊ
«ΣΥΜΦΩΝΑμε διδακτορική μελέτη πλοιάρχου του πολεμικού ναυτικού, ο Ατατούρκ πέθανε από λάθος διάγνωση. Κακώς λέγεται ότι η αιτία θανάτου του ήταν η κύρωση ήπατος. Είχε προσβληθεί από ελονοσία και του δόθηκε υπερβολική δόση κινίνης με αποτέλεσμα να προκληθεί ζημιά στο ήπαρ με αποτέλεσμα η ασθένεια να μετεξελιχθεί σε κίρρωση. Θεράπων ιατρός του ήταν ο σεβάσμιος τεκτονικής στοάς ο Μιμ Κεμάλ.
Μόνο όταν επιδεινώθηκε αρκετά η κατάσταση της υγείας του Ατατούρκ κλήθηκε ιατρός από το εξωτερικό, μάλιστα δε αυτό έγινε μετά από επιμονή του Τζελάλ Μπαγιάρ, μετέπειτα προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ο γιατρός αυτός αποκάλυψε τη λάθος διάγνωση η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντικότατη βλάβη στο ήπαρ. Σύμφωνα με οδηγίες των γιατρών ο Κεμάλ έπρεπε να αναπαυθεί για δύο μήνες. Αντί άλλου χώρου, θεωρήθηκε σκόπιμο να μεταφερθεί στη θαλαμηγό Σαβαρόνα, οπότε επιδεινώθηκε η κατάστασή του λόγω της υγρασίας της θάλασσας. Μόνο τις τελευταίες μέρες πριν από τον θάνατό του, μεταφέρθηκε στο ανάκτορο Ντολμάμπαχτσε.
Καλά, πώς διαδόθηκε ότι αιτία θανάτου ήταν η κίρρωση ήπατος;
Η έκθεση για τα αίτια του θανάτου τέθηκε ενώπιον των βουλευτών στη Βουλή. Παρά το ότι είχε απαγορευτεί η λειτουργία τεκτονικών στοών, στην τουρκική Εθνοσυνέλευση υπήρχαν τέκτονες βουλευτές, οι οποίοι πρότειναν όπως προβληθεί η κίρρωση προκειμένου να προστατευτεί η τουρκική νεολαία από το ποτό και τα τσιγάρα. Η πρόταση έγινε αποδεκτή και κατ’ αυτόν τον τρόπο επισημοποιήθηκε.
Όταν πληροφορήθηκα τα παραπάνω, θεώρησα σκόπιμο να μοιραστώ την πληροφορία με τους αναγνώστες μου. Απορώ και εξοργίζομαι όταν σκέπτομαι ότι προσβάλλουμε τον Ηγέτη μας, απλά και μόνο για να παραδειγματίσουμε τα παιδιά μας από κακές συνήθειες. Μήπως η Ε.Ε. που καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να αφαιρέσει από τα σχολικά μας βιβλία τις πληροφορίες για τον Ατατούρκ, θα μας επιτρέψει να κάνουμε τη διόρθωση για τα αίτια θανάτου του»;
Οι άγνωστες πλευρές του Κεμάλ
Άρθρο του Μπιρόλ Ερτάν στην Αφρίκα
ΔΕΝ ΑΡΚΕΙσε έναν πεζοπόρο να βλέπει μόνο τον ορίζοντα για να συνεχίσει την πορεία του. Θα πρέπει να βλέπει και πέραν του ορίζοντα Κεμάλ Ατατούρκ. Ο ένδοξος ηγέτης μας Κεμάλ Ατατούρκ είναι ένας από τους ηγέτες στον κόσμο που με τις γνώσεις και λογική του οδήγησε τη χώρα του στο σύγχρονο κόσμο.
Για τον Ατατούρκ έχουν γραφτεί αναρίθμητα βιβλία, άρθρα. Τελευταία διάβασα το βιβλίο του Εργκούν Τζαντάν (2008) με τίτλο: «Οι άγνωστες πλευρές του Ατατούρκ». Όσοι διαβάσουν αυτό το βιβλίο ίσως σχηματίσουν τη γνώμη ότι όλα όσα αναφέρονται είναι συμπτώσεις ή αποκυήματα της φαντασίας. Το βιβλίο έχει χρήσιμες πληροφορίες. Ας δούμε μερικές:
«Όταν ο Ατατούρκ και οι συμπολεμιστές του επέστρεφαν από μάχη στην Τρίπολη της Λιβύης, ένας βεδουίνος θέλησε να τους πει την τύχη τους. Ρίχνοντας μια ματιά στην παλάμη του Ατατούρκ του είπε ότι θα γίνει βασιλιάς και θα βασιλεύσει για 15 χρόνια.
Ο Ατατούρκ έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας το 1923 και πέθανε το 1938.
Το 1929 ένας Ινδός Μαχαραγιάς επισκέφθηκε τον Ατατούρκ και του δώρισε ένα μεταξωτό χαλί στο οποίο υπήρχε παράσταση ρολογιού που έδειχνε την ώρα 09.07΄. Ο Ατατούρκ πέθανε στις 09.05΄ Ο Κεμάλ βρέθηκε αντιμέτωπος με πάρα πολλούς κινδύνους, δεν δίσταζε να ανάβει το τσιγάρο του παρά τα καταιγιστικά πυρά του εχθρού, ενώ πολλές φορές -ως εκ θαύματος- γλύτωσε τη ζωή του. Έτσι του δόθηκε το παρατσούκλι του «Μάγου Κεμάλ».Τα γεγονότα αυτά αναφέρονται στη βιογρα φία του Ατατούρκ από τον Αρμστρογκ.
Στη μάχη των Δαρδανελίων θραύσμα βόμβας τον έπληξε στο στήθος αλλά διασώθηκε, επειδή στο σημείο εκείνο είχε το ρολόι με την αλυσίδα. Με τον Μεχμέτ Ρεσάτ επρόκειτο να επιβιβαστεί σε στρατιωτικό αεροσκάφος για μια άσκηση στη Γερμανία. Κάτι τον έσπρωξε και αρνήθηκε να επιβιβαστεί. Το αεροσκάφος έπεσε και συνετρίβη.
Οι αριθμοί 9 και 19 διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη ζωή του Κεμάλ. Γεννήθηκε 19 χρόνια προτού τελειώσει ο 19ος αιώνας. Η χρονολογία γέννησής του είναι η 1881, δηλαδή άθροισμα δύο 9. Λέγεται ότι γεννήθηκε στις 19 Μαΐου. Στις 19 Μαΐου 1915 προήχθη σε συνταγματάρχη. Έφθασε στη Σαμψούντα στις 19 Μαΐου 1919 συνοδευόμενος από 19 άνδρες. Στις 19 Σεπτεμβρίου 1921 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Γαζή (τραυματισθείς στον πόλεμο), στις 9 Αυγούστου 1923, ίδρυσε το Ρεπουπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, στις 9 Οκτωβρίου με πρότασή του η Άγκυρα γίνεται πρωτεύουσα της Τουρκίας. Η χρονολογία θανάτου του (1938) είναι 19+ 38:2=19 Η κηδεία του τελέστηκε στις 19 Νοεμβρίου. Το όνομά του αποτελείται από 19 γράμματα (Μustafa Κemal Αtaturk).
Όλα αυτά μπορεί να είναι συμπτώσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είναι σύμπτωση η προσφορά του Ατατούρκ στο τουρκικό έθνος.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση