ΑΟΖ με Αίγυπτο: Κίνηση-ματ στη σκακιέρα της Μεσογείου

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Χρειάστηκαν 15 χρόνια διαπραγματεύσεων προκειμένου να φτάσουμε στη συμφωνία-έκπληξη μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου για τη χάραξη μερικής ΑΟΖ, η οποία αλλάζει άρδην το τοπίο και τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Η ελληνική πλευρά πέτυχε το μείζον που είναι η αναγνώριση της επήρειας των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Στη ζυγαριά με το εξαρχής προβληματικό μνημόνιο που υπέγραψε η Τουρκία με τη στρατιωτική αρχή της Τρίπολης, η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία είναι υπέρτερη νομικά, πολιτικά και γεωπολιτικά, καθώς συνομολογείται από δύο νόμιμα κράτη και διεθνώς αναγνωρισμένες κυβερνήσεις.

Τα βασικά σημεία της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας είναι: Πρώτον, διασφαλίζει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα όπως ορίζονται από το διεθνές δίκαιο της θάλασσας μεταξύ 26ου και 28ου μεσημβρινού. Δεύτερον, ακυρώνει de facto και de jure τη συμφωνία Σάρατζ - Τουρκίας στο επίμαχο τμήμα των θαλασσίων συνόρων που η Άγκυρα επιχειρεί να αμφισβητήσει. Τρίτον, ενισχύει την προοπτική υλοποίησης των μεγάλων ενεργειακών έργων διασύνδεσης της νοτιοανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου East Med, ο οποίος θα ενώνει τα θαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κύπρου, της Αιγύπτου και του Ισραήλ με τις ενεργειακές αγορές της Ευρώπης.

Η συμφωνία είναι μερική, καθώς περιλαμβάνει τα σημεία που αφορούν αποκλειστικά τα δύο κράτη και δεν επεκτείνεται σε περιοχές όπου η διαπραγμάτευση θα έπρεπε να είναι τριμερής, στα δυτικά με τη Λιβύη και στα ανατολικά.


Σημειώνεται ότι το πλήρες κείμενο της συμφωνίας δεν έχει γίνει γνωστό, όπως και τα ποσοστά επήρειας των νησιών. Με βάση τον ανεπίσημο χάρτη που δημοσιοποιήθηκε είναι σαφές ότι η οριοθέτηση δεν περιλαμβάνει το Καστελόριζο καθώς σταματά στα μισά της Ρόδου, ενώ στα δυτικά φτάνει μέχρι τον 26ο μεσημβρινό. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν, ωστόσο, ότι η επιτευχθείσα οριοθέτηση παρεκκλίνει της αρχής της "μέσης γραμμής", κατά το ότι ευνοεί την Αίγυπτο σε αναλογία 55%-45%, ψαλιδίζοντας κατά τι την επήρεια της Κρήτης και των νησίδων που την περιβάλλουν.

Υπενθυμίζεται ότι και η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία κινήθηκε ανάλογα πατώντας στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας του 1977 και περιορίζοντας την επήρεια του συμπλέγματος των Οθωνών. Εν προκειμένω η ελληνική ευελιξία πέτυχε τον μείζονα στόχο που δεν είναι άλλος από την ανακήρυξη ΑΟΖ, η αναγνώριση της επήρειας των νησιών και η ακύρωση στην πράξη του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Αξίζει να αναφερθεί, τέλος, ότι με την οριοθέτηση της μερικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο, ανοίγει ο δρόμος και για την επέκταση των ερευνών για υδρογονάνθρακες στην κατ' αρχήν ενδιαφέρουσα περιοχή στα νότια και ανατολικά της Κρήτης, για την οποία εικάζεται βάσει των πρώιμων ενδείξεων ότι ενδέχεται να υπάρχουν ενεργειακά κοιτάσματα.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση