Το τουρκικό δημοψήφισμα, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι επερχόμενες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή

Του Παντελή Καρύκα

Η επόμενη ημέρα μετά το παίγνιο υψηλού κινδύνου του Ερντογάν βρίσκει την Τουρκία βαθιά διαιρεμένη. Ο Ερντογάν αν και νικητής, αφού ψήφισαν και τα δέντρα, δεν φαντάζει, για την ώρα, τόσο ισχυρός ώστε να αναλάβει τις επιπλέον αρμοδιότητες που ο ίδιος επεφύλαξε για τον εαυτό του.

Υπάρχει όμως ένα μεγάλο αλλά το οποίο ξεκάθαρα σχετίζετε με την στάση ΗΠΑ και Ρωσίας απέναντί του, με τους προέδρους αμφοτέρων των χωρών αυτών να τον συγχαίρουν για τη “νίκη” του. Δυστυχώς, στην συγκεκριμένη συγκυρία, ο Ερντογάν, παρά τα αρνητικά του, είναι χρήσιμος σε Μόσχα και Ουάσινγκτον.

Με την αιφνιδιαστική εμπλοκή της Ρωσίας στην Συρία και κατ’ επέκταση στη Μέση Ανατολή, ο Πούτιν συνέτριψε την αμερικανική (μη) στρατηγική που εφάρμοζε ο πρόεδρος Ομπάμα. Ήταν ένα επίσης ριψοκίνδυνο παίγνιο που κέρδισε όμως η Ρωσία, παίζοντας με τόλμη, ανατρέποντας την κατάσταση υπέρ του υπό κατάρρευση καθεστώτος Άσαντ.

Ωστόσο η Ρωσία λόγω της ανοχής της έναντι της Χεζμπολάχ και του Ιράν έχει πρόβλημα πλέον με το Ισραήλ. Η Ιερουσαλήμ επί προεδρίας Ομπάμα φάνταζε εγκλωβισμένη, μη μπορώντας να κινηθεί ως θα ήθελε προς αντιμετώπιση των εν δυνάμει αντιπάλων της, της λιβανικής Χεζμπολάχ και του απειλητικού – λόγω πυρηνικού προγράμματος – Ιράν.

Η εκλογή Τραμπ και τα μηνύματα στενής συνεργασίας ΗΠΑ- Ισραήλ που αμέσως στάλθηκαν άρχισαν να ξεκαθαρίζουν το τοπίο.

Το Ισραήλ δεν είναι πλέον μόνο έναντι της ρωσικής ισχύος και της απειλής της Χεζμπολάχ και του Ιράν. Οι ΗΠΑ είναι εδώ και το απέδειξαν με 59 πυραύλους κρουζ τύπου Τόμαχοκ, ανατρέποντας, ξαφνικά, το πλεονέκτημα που η Μόσχα είχε κερδίσει στην Συρία αλλά για μια σειρά από λόγους, με σημαντικότερο την έλλειψη επαρκούς ισχύος, δεν ήταν σε θέση να εκμεταλλευτεί.

Η Ρωσία έχει αναπτύξει στην Συρία τα κορυφαία της αντιαεροπορικά – αντιπυραυλικά συστήματα S-400. Το ερώτημα είναι γιατί δεν προσπάθησε να αποτρέψει, με τη χρήση των συστημάτων αυτών, τις αμερικανικές επιθέσεις; Αιφνιδιάστηκε, δεν είχε τη δυνατότητα λόγω κορεσμού ή απλώς δεν θέλησε να αποκαλύψει τα χαρτιά της; Όποιος κι αν είναι ο λόγος η ουσία είναι πως η αμερικανική επιχείρηση ήταν επιτυχής έστω και για λόγους γοήτρου.

Από την άλλη υπάρχει και η Τουρκία και η επίθεση με τα χημικά στην Συρία. Η νέα επίθεση με χημικά συνέβη. Όπως είχε συμβεί και η αντίστοιχη το 2013 στη Δαμασκό. Και τότε είχε κατηγορηθεί ο Άσαντ, ειδικά από τον Ερντογάν, ο οποίος και τότε ζητούσε αμερικανική στρατιωτική επέμβαση στην Συρία κατά του «εγκληματία» Σύρου προέδρου.

Ωστόσο τότε αποδείχθηκε ότι η επίθεση δεν ήταν παρά μια τουρκική προβοκάτσια, εκτελεσμένη από τους αντικαθεστωτικούς ακριβώς για να εμπλέξουν τις ΗΠΑ στον πόλεμο στην Συρία. Είναι η νέα επίθεση μια νέα προβοκάτσια; Ουδείς μπορεί με ασφάλεια να απαντήσει.

Το σίγουρο όμως είναι ότι αυτή τη φορά υπήρξε, άμεση, αμερικανική αντίδραση με στοχευμένο πλήγμα κατά των δυνάμεων του Άσαντ. Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες ώρες πριν ο Ερντογάν είχε και πάλι ζητήσει από τις ΗΠΑ να επέμβουν κατά του συριακού καθεστώτος. Τι συνέβη; Υπέκυψε ο Τραμπ στον Ερντογάν; Φυσικά και όχι.

Το αμερικανικό πλήγμα μπορεί να είναι ένα απλό «μάθημα» προς τον Άσαντ, δευτερευόντως και προς τη Μόσχα, πρωτίστως, ότι οι ΗΠΑ παραμένουν στο παιχνίδι στη Μέση Ανατολή, δυναμικά, και πάλι. Μπορεί όμως να είναι και προάγγελος σημαντικότερων εξελίξεων που συνδέονται με την στάση Τραμπ έναντι του Ιράν και του Ισραήλ.

Το Ισραήλ, όχι τυχαία, έσπευσε άμεσα, μέσω του υπουργού Άμυνάς του, να χρεώσει αποκλειστικά την ευθύνη για την επίθεση με χημικά στον Άσαντ. Το αυτό έπραξαν και όλοι οι σημαντικοί δυτικοί εταίροι των ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία.

Φαίνεται λοιπόν πως το παλαιό μέτωπο κατά του Άσαντ αναδημιουργείται, με την Τουρκία και πιθανόν το Ισραήλ.
Είναι αλήθεια ότι η ρωσική επέμβαση στην Συρία άλλαξε την τροπή του πολέμου, σώζοντας το συριακό καθεστώς από βέβαιη κατάρρευση. Τώρα όμως τα δεδομένα αλλάζουν και πιθανώς οι ΗΠΑ επανακάμπτουν.

Και πιθανότατα, αν αυτό συμβεί, αιτία δεν θα είναι τα χημικά του Άσαντ, αλλά η στάση του Ισραήλ, έναντι του συριακού καθεστώτος, αλλά και η ελαφρά «αντιρωσική» στροφή του Ερντογάν που επίσης δεν έγινε, τώρα, τυχαία, σηματοδοτημένη από το εμπάργκο στα ρωσικά σιτηρά.

Ο Ερντογάν, όπως και ο Πούτιν, γνώριζαν, αμφότεροι, ότι ο μεταξύ τους «έρωτας» έχει πεπερασμένη διάρκεια. Ο Πούτιν όμως δεν έχει πολλές εναλλακτικές, αντίθετα με τον Ερντογάν που, για την ώρα, έπαιξε με σχετική επιτυχία το παιχνίδι Ανατολής-Δύσης και φαίνεται πλέον να στρέφεται και πάλι προς δυσμάς, αφήνοντας μερικά κάστανα στη φωτιά – όσον αφορά τη Ρωσία – πάντα.

Πηγή MIgnatiou


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση