Πιέζει για "αλληλεγγύη" το Βερολίνο

Tου Josef Janning

Ο αριθμός-ρεκόρ των μεταναστών που κατέφυγαν στην Γερμανία, ακόμη και πριν από το φιλόξενο μήνυμα της Καγκαλαρίου Angela Merkel, έχει προκαλέσει μια αλλαγή της πολιτικής. Πριν από το 2015, το Βερολίνο ήταν απρόθυμο να συναινέσει σε ένα σύστημα ποσόστωσης για τους πρόσφυγες στην ΕΕ, καθώς θεωρούσε ότι αυτό θα αύξανε τον αριθμό των αφίξεων στην χώρα. Ωστόσο, όταν η ιταλική κυβέρνηση κάλεσε επανειλημμένως τους Ευρωπαίους να επιδείξουν αλληλεγγύη για την κατάσταση των προσφύγων τους τελευταίους μήνες, η γερμανική απάντηση ήταν υποστηρικτική. Το Βερολίνο θα έδινε την συναίνεσή της στις δεσμευτικές ποσοστώσεις υπό το φως των αυξανόμενων αριθμών που ερχόταν στην Γερμανία, αλλά δεν έριξε το βάρος της ώστε να το προωθήσει αυτό.

Περισσότεροι από 250.000 άνθρωποι έκαναν αίτηση για άσυλο στη Γερμανία στο διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου-Αυγούστου φέτος. 50.000 περισσότεροι από ό,τι όλο το 2014 και περίπου οι ίδιοι με το 1991, όταν διασπάστηκε η Γιουγκοσλαβία. Ωστόσο, 438.000 ζήτησαν άσυλο στη Γερμανία το 1992 και 322.000 το 1993. Ως εκ τούτου, η τρέχουσα ροή έχει ένα προηγούμενο, το οποίο μπορεί να είναι ο λόγος για την αρχική εμπιστοσύνη της Merkel ότι η Γερμανία θα ήταν σε θέση να διαχειριστεί την κατάσταση.

Παρά την εθελοντική εργασία των πολιτών για να υποστηρίξουν το κύμα των προσφύγων που φθάνει στη Γερμανία με τρένα, λεωφορεία ή με τα πόδια, το φορτίο στα κέντρα υποδοχής, στους δήμους και στις περιφερειακές διοικήσεις, γρήγορα έγινε φανερό. Οι φορείς χάραξης πολιτικής και οι σχεδιαστές είχαν υποτιμήσει το μέγεθος και την ταχύτητα του κύματος μεταναστών στη Γερμανία -μια ακούσια συνέπεια της γερμανικής ήπιας δύναμης, η οποία ποτέ δεν ήταν τόσο έκδηλη όσο τις τρεις πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου. Στις 20 ημέρες μετά από το μήνυμα της Καγκελαρίου, 135.000 πρόσφυγες κατέφθασαν στην Βαυαρία.

Βλέποντας αυτούς τους αριθμούς, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τώρα επέμενε σε πιο ισχυρές αποφάσεις σχετικά με την μετεγκατάσταση και την υποστήριξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Γερμανία δημοσίως ενέκρινε τις προτάσεις της Κομισιόν και προσπάθησε να συγκεντρώσει στήριξη, καταφεύγοντας προς τη Γαλλία, καθώς και προς την Ισπανία και την Πολωνία συγκεκριμένα. Ο υπουργός ΕΞωτερικών, Frank-Walter Steinmeier κατέβαλε μια επιπλέον προσπάθεια να κερδίσει την υποστήριξη των χωρών της ομάδας του Visegrad (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία). Πριν από την υπουργική συνάντηση στις 22 Σεπτεμβρίου, το Βερολίνο επανειλημμένως τόνισε την προθυμία να έλθουν σε συμφωνία, αλλά είχε προετοιμαστεί να πιέσει την πρόταση μέσω της ειδικής πλειοψηφίας (QMV) σε περίπτωση που δεν ήταν εφικτό να βρεθεί συναίνεση. Το Βερολίνο ήταν αποφασισμένο να κάνει χρήση της ειδικής πλειοψηφίας από τη στιγμή που η δεσμευτική φύση του μηχανισμού μετεγκατάστασης είχε ήδη αποδυναμωθεί, και εισήχθησαν προβλέψεις για να επιτρέψουν στα κράτη-μέλη να μην αναλάβουν το μερίδιό τους σε πρόσφυγες, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η μη επίτευξη συμφωνίας θα σήμαινε ότι το ζήτημα θα οδηγούνταν σε ανώτερο επίπεδο, αυτό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο θα είχε περιπλέξει τα πράγματα ακόμη περισσότερο.

Και πάλι, η γερμανική απάντηση παραμένει ανεπαρκής από την γερμανική σκοπιά. Πολλοί στο Βερολίνο αμφιβάλλουν ότι η μετεγκατάσταση με βάση το νέο σχήμα θα εφαρμοστεί άμεσα και με τους αριθμούς που έχουν συμφωνηθεί. Η συναίνεση επί της αρχής για μια λίστα "ασφαλών’ χωρών καταγωγής, πρέπει να συμπληρωθεί για να γίνει λειτουργική. Η κύρια λειτουργία της είναι να περιορίσει την πρόσβαση των μεταναστών από τα Δυτικά Βαλκάνια σε σχήματα παροχής ασύλου των κρατών-μελών, σε έναν πολύ μικρότερο αριθμό μεμονωμένων περιπτώσεων. Σύμφωνα με την άποψη της Γερμανίας, αυτό θα απαιτήσει την θέσπιση ποσοστώσεων για μετανάστες από τα Δυτικά Βαλκάνια. Η Γερμανία προετοιμάζει ένα τέτοιο σχήμα, και θα επιθυμούσε μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση. Πρέπει να σημειωθεί γρήγορη πρόοδο στο να καθιερωθούν hotspots στα συνοριακά κράτη της ΕΕ για να διασφαλιστεί η πλήρης καταγραφή των νέων αφίξεων. Σε μια σύνοδο στις 24 Σεπτεμβρίου μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των κυβερνήσεων των γερμανικών κρατιδίων, οι ομοσπονδιακές αρχές υποσχέθηκαν μαζική οικονομική στήριξη για τα κράτη και τους δήμους. Αυτό το έτος, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα παρέχει 2 δισ. ευρώ για προγράμματα των προσφύγων τα οποία θα διπλασιαστούν στα 4 δισ. ευρώ ρο 2016, με βάση τις εκτιμήσεις για 800.000 αφίξεις προσφύγων ετησίως.

Σε αυτούς τους αριθμούς, η ευαισθησία του Βερολίνου στα παράπονα από κάποιες πρωτεύουσες για την εφαρμογή της ειδικής πλειοψηφίας, ήταν μάλλον χαμηλή. Στην δήλωσή της προς τη Βουλή μετά από την άτυπη σύνοδο της 23ης Σεπτεμβρίου, η Angela Merkel δεν είπε ούτε μία κουβέντα για τα εθνικά συμφέροντα που ξεπερνούν τον κανόνα της πλειοψηφίας. Αντιθέτως, περιέγραψε την ΕΕ ως μια κοινότητα ιδεών, νόμων και ευθύνης. Η Γερμανία διεκδικεί την αλληλεγγύη ως ένα συστατικό μέρος του ευρωπαϊκού project και προφανώς δεν είναι πρόθυμη να περιμένει μέχρι να συμμερισθούν όλοι αυτή την άποψη.

European Council of Foreign Relations
Πηγή Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση